BUDOWA MORFOLOGICZNA I ANATOMICZNA PĘDU

1. BUDOWA MORFOLOGICZNA I ANATOMICZNA PĘDU

2. TYPOWY PĘD JEST NADZIEMNĄ CZĘŚCIĄ ROŚLINY ZŁOŻONĄ Z ŁODYGI (OSI) i OSADZONYCH NA NIEJ LIŚCI. MIEJSCA, Z KTÓRYCH WYRASTAJĄ LIŚCIE SĄ ZGRUBIAŁE I NAZYWAJĄ SIĘ WĘZŁAMI. DZIELĄ ONE ŁODYGĘ NA ODCINKI – MIĘDZYWĘŹLA. W FAZIE DOJRZAŁOŚCI FIZJOLOGICZNEJ PĘD WYTWARZA KWIATY I OWOCE (rys. 4.54).

4. PĘDY NADZIEMNE JEST TO NAJCZĘŚCIEJ WYSTĘPUJĄCY TYP PĘDÓW. WIĘKSZOŚĆ ROŚLIN MA ŁODYGI WZNIESIONE – ZIELNE LUB ZDREWNIAŁE, UTRZYMUJĄCE SIĘ W POZYCJI PIO-NOWEJ DZIĘKI TKANKOM MECHANICZNYM. NIEKTÓRE MAJĄ JEDNAK ŁODYGI WIOTKIE, PŁOŻĄCE SIĘ (ROZ-ŁOGI) LUB PNĄCE. ROZŁOGI SĄ PĘDAMI O LIŚCIACH ZIELONYCH, NORMALNIE ROZWINIĘTYCH (np. ogórek) LUB MAJĄ JEDYNIE LIŚCIE SZCZĄTKOWE, ŁUSKOWATE (np. truskawki, poziomki).

5. PĘDY PODZIEMNE Z POWODU NIETYPOWEGO ŚRODOWISKA, PĘDY PODZIEMNE MAJĄ SPECYFICZNĄ BUDOWĘ. SĄ POZBA-WIONE CHLOROPLASTÓW, A ZAMIAST NORMALNYCH LIŚCI WYTWARZAJĄ MAŁE, BEZZIELENIOWE ŁUSKI. PODZIEMNE ŁODYGI SĄ ZWYKLE ZGRUBIAŁE I PEŁNIĄ ROLĘ MAGAZYNÓW POKARMOWYCH. WYSTĘPUJĄ U WIELOLETNICH ROŚLIN ZIELNYCH (BYLIN) JAKO ORGANY ZIMUJĄCE. PĘDY PODZIEMNE PRZYBIERAJĄ POSTAĆ KŁĄCZY, BULW I CEBUL.

6. ROZGAŁĘZIENIA BOCZNE PĘDU POWSTAJĄ Z PĄKÓW PACHWINOWYCH, TWORZĄCYCH ODGAŁĘZIENIA BOCZNE PIERWSZEGO RZĘDU, KTÓRE MOGĄ TWO-RZYĆ ODGAŁĘZIENIA DRUGIEGO RZĘDU, TE ZAŚ ODGAŁĘZIENIA TRZECIEGO RZĘDU itd. U KRZEWÓW ROZWIJAJĄ SIĘ GŁÓWNIE PĄKI W DOLNEJ CZĘŚCI PĘDU GŁÓWNEGO. U DRZEW ROZGAŁĘZIA SIĘ GÓRNA CZĘŚĆ PĘDU, CO PROWADZI DO WYKSZTAŁCENIA POJEDYŃCZEGO PNIA, ZAKOŃCZONEGO ROZGAŁĘ-ZIONĄ KORONĄ.

7. PĄKI MOGĄ RÓWNIEŻ TWORZYĆ SIĘ W RÓŻNYCH MIEJSCACH ŁODYGI, A TAKŻE NA LIŚCIACH I KORZE-NIACH W WYNIKU ODÓŻNICOWANIA PEWNYCH PARTII TKANEK STAŁYCH I ZAŁOŻENIA SIĘ W DANYM MIEJSCU WTÓRNEGO MERYSTEMU WIERZCHOŁKOWEGO. TAKIE PĄKI I ROZWIJAJĄCE SIĘ Z NICH PĘDY NAZYWAMY PRZYBYSZOWYMI.

8. PĘDY PRZYBYSZOWE POWSTAJĄ NAJCZĘŚCIEJ PO USZKODZENIU, ZRANIENIU LUB ŚCIĘCIU CZĘŚCI ROŚLINY. NA PRZYKŁAD, PO ŚCIĘCIU PNIA DRZEWA PĄKI PRZYBYSZOWE MOGĄ TWORZYĆ SIĘ U JEGO PODSTAWY LUB NA KORZENIACH I WYRASTAĆ W PĘDY ODROŚLOWE LUB ODROSTY KORZENIOWE. ZDOLNOŚĆ TWORZENIA PĘDÓW PRZYBYSZOWYCH NA FRAGMEN-TACH LIŚCI LUB KORZENI JEST WYKORZYSTYWANA W OGRODNICTWIE DO ROZMNAŻANIA WEGETATYWNEGO ROŚLIN ZA POMOCĄ SADZONEK.

9. RODZAJE ROZGAŁĘZIEŃ PĘDÓW

10. WYRÓŻNIA SIĘ ROZGAŁĘZIENIA MONOPODIALNE(JEDNOOSIOWE) PĘDU (rys. 4.57 B), WYSTĘPUJĄCE UDERENIA, DĘBU, BUKA, KLONU, JESIONU ORAZ U DRZEW SZPILKOWYCHORAZ ODGAŁĘZIENIA SYMPO-DIALNE (WIELOOSIOWE (rys. 4.57 C).

12. ROZGAŁĘZIENIA SYMPODIALNE WYSTĘPUJĄ U LIPY, BRZOZY, GRABU, WIĄZU ORAZ U DRZEW OWO-COWYCH. CZĘSTO SPOTYKA SIĘ JE RÓWNIEŻ U KŁĄCZY, CZYLI ROSNĄCYCH POZIOMO PODZIEMNYCH PĘDÓW, U KTÓRYCH PĄK SZCZYTOWY WYRASTA W GÓRĘ I WYTWARZA PĘD NADZIEMNY, OBUMIERAJĄCY POD KONIEC SEZONU WEGETACYJNEGO, A JAKO PRZEDŁUŻENIE KŁĄCZA ROZWIJA SIĘ JEDEN Z JEGO PĄKÓW BOCZNYCH (rys. 4.104).

14. ODMIANĄ ROZGAŁĘZIENIA SYMPODIALNEGO JEST ROZGAŁĘZIENIE POZORNIE WIDLASTE, CZYLI PSEU-DODYCHOTOMICZNE (rys. 4.57 D). TAKIE ROZGAŁĘZIE-NIA PĘDÓW WYSTĘPUJĄ U JEMIOŁY, BZU LILAKA, MAGNOLII I SZAKŁAKA.

15. DŁUGOPĘDY I KRÓTKOPĘDY

16. U WIELU DRZEW CZĘŚĆ OSI DRUGIEGO I WYŻ-SZYCH RZĘDÓW WYRASTA JAKO DŁUGOPĘDY MAJĄCE DŁUGIE MIĘDZYWĘŹLA, WZROST INNYCH JEST NATO-MIAST ZAHAMOWANY, WSKUTEK CZEGO STAJĄ SIĘ KRÓTKOPĘDAMI Z BARDZO KRÓTKIMI MIĘDZYWĘŹLA-MI I GĘSTO OSADZONYMI LIŚĆMI.

17. U SOSNY, MODRZEWIA, BUKA I DRZEW OWOCOWYCH LIŚCIE SĄ WYKSZTAŁCANE NIEMAL WYŁĄCZNIE NA KRÓTKOPĘDACH. U WIELU DRZEW, np. U JABŁONI, GRUSZY, ŚLIWY I CZEREŚNI, KRÓTKOPĘDY SĄ JEDYNYM MIEJSCEM TWORZENIA KWIATÓW (rys. 4.58).

20. KRÓTKOPĘDY MOGĄ BYĆ PRZEKSZTAŁCANE W OSTRE CIERNIE, np. U TARNINY I DZIKIEJ GRUSZY.

21. KRÓTKOPĘDY MOGĄ NIEKIEDY WYSTĘPOWAĆ JAKO JEDYNA POSTAĆ PĘDU. NA PRZYKŁAD U BURAKA, RZODKWI, MARCHWI I SAŁATY W PIERWSZYM ROKU WEGETACJI TYCH DWULETNICH ROŚLIN, LIŚCIE TWO-RZĄ GĘSTĄ ROZETĘ TUŻ NAD KORZENIEM, Z BARDZO KRÓTKĄ, PRAWIE NIEWIDOCZNĄ ŁODYGĄ, TWORZĄ ONE KRÓTKOPĘD. DOPIERO W DRUGIM ROKU WEGETACJI WYTWARZAJĄ DŁUGIE PĘDY KWIATOWE.

22. PEWNE ROŚLINY SĄ TRWALE ROZETKOWE, JAK np.. DZIEWIĘĆSIŁI POZIOMKA, INNE NATOMIAST TWORZĄ PĘDY ROZETKOWE TYLKO W PIERWSZYM OKRESIE ROZWOJU, POTEM ZAŚ PĘD GŁÓWNY ROŚNIE INTENSYW- NIE, WYTWARZAJĄC KWIATY. DO TEGO TYPU NALEŻĄ ROŚLINY DWULETNIE, JAK MARCHEW, BURAK,KAPUS- TA, KTÓRE W PIERWSZYM ROKU, W CZASIE WEGETATYW- NEJ FAZY ROZWOJU TWORZĄ TYLKO PĘD ROZETKOWY, ZAŚ W DRUGIM ROKU WYTWARZAJĄ WYSOKI PĘD KWIA- TONOŚNY.

23. PĘDY ROŚLIN PNĄCYCH SĄ WIOTKIE I UTRZYMUJĄ SIĘ NA PODPORACH; BYWAJĄ WIJĄCE SIĘ LUB CZEPNE. WIJĄCE SIĘ PĘDY (OWIJAJĄCE SIĘ WOKÓŁ PODPÓR) MAJĄ np. FASOLA, CHMIEL, POWÓJ I KANIANKA. INNE PNĄCZA WYKSZTAŁCAJĄ SPECJALNE ELEMENTY CZEPNE POCHODZENIA PĘDOWEGO, np. WĄSY PRZESTĘPU LUB PRZYLGI DZIKIEGO WINA (rys. 3.78)

25. ZMODYFIKOWANE ŁODYGI I PĘDY NADZIEMNE WYSTĘPUJĄ U ROŚLIN DWULETNICH GROMADZĄCYCH W NICH ZAPASY POKARMU. NA PRZYKŁAD KALAREPA WYKSZTAŁCA ZGRUBIAŁĄ ŁODYGĘ, U KAPUSTY NATO-MIAST FORMUJE SIĘ PĘD SPICHRZOWY W POSTACI tzw. GŁÓWKI UTWORZONEJ PRZEZ SKRÓCONĄ ŁODYGĘ (GŁĄB) I WYRASTAJĄCE Z NIEJ, OTULAJĄCE CAŁOŚĆ LIŚCIE.

26. KŁĄCZA SĄ POZIOMO ROSNĄCYMI POD ZIEMIĄ ŁODYGAMI ZAOPATRZONYMI W KORZENIE PRZYBYSZO-WE WYRASTAJĄCE Z WĘZŁÓW. DAJĄ ONE POCZĄTEK RÓWNIEŻ LICZNYM PĘDOM NADZIEMNYM. KŁĄCZA MOGĄ BYĆ ZGRUBIAŁE I SKRÓCONE, JAK U ZAWILCA, LUB CIENKIE I DŁUGIE, W POSTACI PODZIEMNYCH ROZŁOGÓW, JAK U PERZU (rys. 3.79).

28. BULWYSĄ SWOISTYMI KRÓTKOPĘDAMI POWSTAJĄ-CYMI NA KOŃCACH ROZGAŁĘZIEŃ PODZIEMNYCH ROZŁOGÓW ZWANYCH STOLONAMI (rys. 3.80). PEŁNIĄ ONE DWOJAKIE FUNKCJE: SĄ MAGAZYNAMI SUBSTAN-CJI ODŻYWCZYCH ORAZ SŁUŻĄ DO ROZMNAŻANIA WEGETATYWNEGO. NA BULWACH ZIEMNIAKA ZNAJDU-JĄ SIĘ tzw. OCZKA, CZYLI MIEJSCA OSADZENIA PĄCZ-KÓW DAJĄCYCH POCZĄTEK PĘDOM NADZIEMNYM

29. CEBULE SĄ SILNIE SKRÓCONYMI PĘDAMI, ZŁOŻONY-MI Z PODZIEMNEJ ŁODYGI, OTOCZONEJ WIELOMA WARSTWAMI ŁUSKOWATYCH, POCHWIASTYCH LIŚCI. WEWNĘTRZNE – SPICHRZOWE LIŚCIE SĄ ŻYWE I MIĘ-SISTE. Z ZEWNĄTRZ CEBULA OKRYTA JEST OCHRONNĄ WARSTWĄ OBUMARŁYCH, CIENKICH I SUCHYCH LIŚCI. CEBULE WYSTĘPUJĄ U NIEKTÓRYCH ROŚLIN JEDNO-LIŚCIENNYCH, np. U CEBULI JADALNEJ (rys. 3.81), CZOSNKU, LILII, TULIPANA I INNYCH.

31. KLASYFIKACJA ROŚLIN NA PODSTAWIE BUDOWY I TRWAŁOŚCI ŁODYG BUDOWA I ZWIĄZANA Z NIĄ OKREŚLONA TRWAŁOŚĆ ŁODYGI JEST PODSTAWĄ DO WYRÓŻNIENIA GRUPY-ROŚLIN ZIELNYCH I GRUPY ROŚLIN O ŁODYGACH ZDREWNIAŁYCH

32. ROŚLINY JEDNOROCZNEPRZECHODZĄ CAŁY CYKL ROZWOJOWY – OD WYKIEŁKOWANIA DO WYDANIA NASION W CIĄGU JEDNEGO SEZONU WEGETACYJNEGO, PO CZYM GINĄ. ZIMUJĄ JEDYNIE W POSTACI NASION.

33. ROŚLINY ZIELNE TYPOWYM PRZEDSTAWICIELEM ROŚLIN ZIELNYCH SĄ TRAWY. U JEDNOLIŚCIENNYCH SĄ TO ROŚLINY O ŁODYGACH ZIELONYCH, NIEZDREWNIAŁYCH I O NAGICH, NIEOSŁONIĘTYCH ŁUSKAMI PĄCZKACH. NADZIEMNE PĘDY ROŚLIN ZIELNYCH ROKROCZNIE ZAMIERAJĄ NA ZIMĘ, ALE SAME ROŚLINY ŻYĆ MOGĄ DŁUGO. WYRÓŻNIA SIĘ WŚRÓD NICH ROŚLINY JEDNO-ROCZNE, DWULETNIE I WIELOLETNIE.

34. ŁODYGI ZIELNE OBUMIERAJĄ POD KONIEC SEZONU WEGETACYJNEGO. SĄ WYKSZTAŁCANE PRZEZ ROŚ-LINY JEDNOROCZNE,DWULETNIE ORAZ WIELOLETNIE, KTÓRE TRACĄ NA ZIMĘ CZĘŚCI NADZIEMNE, A ZIMUJĄ JEDYNIE W POSTACI PODZIEMNYCH LUB PRZYZIEM-NYCH KŁĄCZY, BULW, CEBUL, PRZYZIEMNYCH PĘDÓW ROZETKOWYCH itp..

35. RODZAJE ŁODYG ŁODYGI ZIELNE SĄ SŁABO ZDREWNIAŁE I W NIEWIELKIM STOPNIU ZRÓŻNICOWANE. OKRYWA JE SKÓRKA, A PĄKI SĄ NAGIE. U JEDNOLIŚCIENNYCH (np. u traw), NASADA LIŚCIA JEST POCHWĄ, KTÓRA OTACZA ŁODYGĘ NA ODCINKU CAŁEGO MIĘDZYWĘŹ- LA. DOPIERO W OKOLICY NASTĘPNEGO WĘZŁA, POD NASADĄ NASTĘPNEGO LIŚCIA, POCHWA PRZECHODZI W ODSTAJĄCĄ OD ŁODYGI BLASZKĘ LIŚCIOWĄ. W WYNIKU TEGO CAŁA ŁODYGA, ZWANA U TRAW ŹDŹBŁEM, OKRYTA JEST KOLEJNYMI POCHWAMI LIŚCIOWYMI (rys. 4.59 A).

36. ŁODYGI ZIELNE SĄ SŁABO ZDREWNIAŁE I W NIEWIEL-KIM STOPNIU ZRÓŻNICOWANE. OKRYWA JE SKÓRKA, A PĄKI SĄ NAGIE. U JEDNOLIŚCIENNYCH (np. u traw), NASADA LIŚCIA JEST POCHWĄ, KTÓRA OTACZA ŁODY-GĘ NA ODCINKU CAŁEGO MIĘDZYWĘŹ-LA. DOPIERO W OKOLICY NASTĘPNEGO WĘZŁA, POD NASADĄ NAS-TĘPNEGO LIŚCIA, POCHWA PRZECHODZI W ODSTAJĄ-CĄ OD ŁODYGI BLASZKĘ LIŚCIOWĄ. W WY-NIKU TEGO CAŁA ŁODYGA, ZWANA U TRAW ŹDŹBŁEM, OKRYTA JEST KOLEJNYMI POCHWAMI LIŚCIOWYMI (rys. 4.59 A).

38. ROŚLINY DWULETNIE W PIERWSZYM ROKU ŻYCIA WYTWARZAJĄ PĘDY ASYMILUJĄCE ORAZ ORGANY SPICHRZOWE GROMADZĄCE PRODUKTY ASYMILACJI. W NASTĘPNYM ROKU WYDAJĄ PĘDY KWIATOWE. PO DOJRZENIU NASION ROŚLINY DWULETNIE GINĄ, PODOBNIE JAK JEDNOROCZNE.

39. ROŚLINY ZIELNE WIELOLETNIE, CZYLI BYLINY, ŻYJĄ DŁUGO DZIĘKI SPICHRZOWYM PODZIEMNYM PĘDOM LUB KORZENIOM. OWOCUJĄ ROKROCZNIE. DO TEJ GRUPY NALEŻY NAJWIĘCEJ GATUNKÓW ROŚLIN ZIELNYCH – m.in. WIĘKSZOŚĆ TRAW, ROŚLINY CEBULOWE, CZĘŚĆ ROŚLIN MOTYLKOWATYCH I WIELE INNYCH.

40. ROŚLINY O ŁODYGACH ZDREWNIAŁYCH ŁODYGI TYCH ROŚLIN MAJĄ SILNIE ROZBUDOWANĄ TKANKĘ NACZYNIOWĄ (DREWNO); Z ZEWNĄTRZ POKRYTE SĄ KORKIEM. ICH ZIMUJĄCE PĄCZKI SĄ OKRYTE OCHRONNYMI ŁUSKAMI. ROŚLINY O ŁODY-GACH ZDREWNIAŁYCH WYRÓŻNIAJĄ SIĘ DŁUGOWIECZ-NOŚCIĄ I ODPORNOŚCIĄ NA NIEKORZYSTNE WARUNKI ŚRODOWISKA. NALEŻĄ DO NICH KRZEWINKI, KRZEWY I DRZEWA.

41. KRZEWINKISĄ TO MAŁE (DO 1 m WYSOKOŚCI) WIELOLETNIE ROŚLINY O ŁODYGACH ZDREWNIAŁYCH CAŁKOWICIE (np. WRZOS) LUB CZĘŚCIOWO, TYLKO W DOLNYCH PARTIACH (np. BORÓWKA CZARNA).

42. KRZEWYOSIĄGAJĄ WYSOKOŚĆ KILKU METRÓW. ODZNACZAJĄ SIĘ BRAKIEM LUB SŁABYM ROZWOJEM PĘDU GŁÓWNEGO ORAZ GĘSTYMI, ODCHODZĄCYMI TUŻ NAD ZIEMIĄ ODGAŁĘZIENIAMI ŁODYG.

43. U KRZEWÓW ŁODYGA GŁÓWNA JEST BARDZO KRÓTKA LUB W OGÓLE JEJ NIE MA, A ROZGAŁĘZIENIA POWSTAJĄ TUŻ U PODSTAWY PĘDU. PODOBNE DO KRZEWÓW SĄ KRZEWINKI, RÓŻNIĄCE SIĘ OD NICH TYLKO MAŁYMI ROZMIARAMI, JAK np. U WRZOSU, BORÓWKI I ŻURAWINY.

44. LODYGI ZDREWNIAŁE WYKSZTAŁCAJĄ ROŚLINY DRZEWIASTE: DRZEWA, KRZEWY I KRZEWINKI. SĄ TO FORMY WIELOLETNIE OTRWAŁYCH ŁODYGACH – W NASZYM KLIMACIE ICH PĘDY TRACĄNA ZIMĘ TYLKO LIŚCIE. DRZEWA MAJĄ GRUBY, ZDREWNIAŁY PIEŃ POKRYTY KORKIEM. U DRZEW NAGOZALĄŻKOWYCH I DWULIŚCIENNYCH PIEŃ JEST ZAKOŃCZONY KORONĄ ZŁOŻONĄ Z ROZGAŁĘZIEŃ RÓŻNEGO RZĘDU, Z KTÓ-RYCH OSTATNIE WYKSZTAŁCAJĄ SIĘ NAJCZĘŚCIEJJAKO KRÓTKOPĘDY.

45. DRZEWASĄ DŁUGOWIECZNYMI ROŚLINAMI (ŻYJĄ NIEKIEDY PONAD TYSIĄC LAT), OSIĄGAJĄCYMI CZASEM OGROMNE ROZMIARY. PĘD GŁÓWNY DRZEW PRZYBIERA POSTAĆ MASYWNEGO PNIA, ROZGAŁĘZIONEGO WYSO-KO NAD ZIEMIĄ. ODGAŁĘZIENIA PNIA – KONARY I GAŁĘ-ZIE TWORZĄ KORONĘ DRZEWA.

46. JESIENIĄ, PO UTRACIE LIŚCI, GAŁĄZKA DRZEWA LIŚCIASTEGO JEST ZAKOŃCZONA NA SZCZYCIE PĄKIEM ZIMOWYM OKRYTYM ŁUSKAMI (rys. 4.59 B). NA WIOSNĘ ŁUSKI ODPADAJĄ, POZOSTA- WIAJĄC DOKOŁA GAŁĄZKI ŚLADY W POSTACI BLIZN ŁUSKO- WYCH. KOLEJNE, ROCZNE PRZYROSTY GAŁĄZKI SĄ WIDOCZNE JAKO ODLEGŁOŚCI MIĘDZY OKÓŁKAMI BLIZN ŁUSKOWYCH. W WĘZŁACH GAŁĄZKI POZOSTAJĄ ŚLADY PO LIŚCIACH W POSTACI BLIZN, PONAD KTÓRYMI ZNAJDUJĄ SIĘ ZIMOWE PĄKI LIŚCIOWE. Z PĄKÓW TYCH ROZWIJAJĄ SIĘ NA WIOSNĘ KRÓTKOPĘDY Z GĘSTO OSADZONYMI LIŚĆMI (rys. 4.58).

47. DRZEWA JEDNOLIŚCIENNYCH MAJĄ INNĄ BUDOWĘ. NA PRZYK- ŁAD PALMY NIE TWORZĄ ROZGAŁĘZIEŃ I MAJĄ TYLKO JEDNĄ OŚ W POSTACI PNIA ZAKOŃCZONEGO PĄKIEM WIERZCHOŁKOWYM Z BARDZO SZEROKIM STOŻKIEM WZROSTU. MIĘDZYWĘŹLA SĄ BARDZO SKRÓCONE, WSKUTEK CZEGO NA SZCZYCIE PNIA POW- STAJE PIUROPUSZ GĘSTO OSADZONYCH LIŚCI. POD NIM ZNAJ- DUJE SIĘ STREFA POKRYTA NASADAMI LIŚCIOWYMI, KTÓRE SĄ POZOSTAŁOŚCIĄ PO OPADŁYCH LIŚCIACH. PONIŻEJ TEJ STREFY PIEŃ JEST POKRYTY KORKIEM.

48. MERYSTEM WIERZCHOŁKOWY PĘDU ŁODYGI SĄ ZAKOŃCZONE NA SZCZYCIE MERYSTEMAMI WIERZ- CHOŁKAMI PĘDU. MERYSTEMY TE MAJĄ ZWYKLE KSZTAŁT KOPULASTO ZAOKRĄGLONY, CZĘSTO STOŻKOWATY – STĄD NAZWA STEŻEK WZROSTU. WYRÓŻNICOWUJĄ SIĘ Z N ICH TKANKI ŁODYGI ORAZ ZAWIĄZKI ODGAŁĘZIEŃ BOCZNYCH W POSTACI PĄKÓW PACHWINOWYCH, A W GENERATYWNEJ FAZIE ROZWOJU – RÓWNIEŻ KWIATY. TKANKI MERYSTEMU WIERZ- CHOŁKOWEGO SĄ CHRONIONE PRZEZ OKRYWĘ Z ŁUSEK.

49. WZROST PĘDU OKRYTONASIENNYCH NA DŁUGOŚĆ ODBYWA SIĘ WIERZCHOŁKOWO LUB WSTAWOWO. WZROST WIERZCHOŁKOWY WYSTĘPUJE U ROŚLIN DWULIŚCIENNYCH, NATOMIAST JEDNOLIŚCIENNE ROSNĄ ZWYKLE WSTAWOWO.

50. WIERZCHOŁKOWY WZROST PĘDU ODBYWA SIĘ, PODOBNIE JAK WZROST KORZENIA, DZIĘKI TKANCE TWÓRCZEJ WIERZCHOŁKA WZROSTU – MERYSTEMOWI WIERZCHOŁKOWEMU. ZNAJDUJE SIĘ ON W PĄCZKU, KTÓRY JEST ZAWIĄZKIEM PĘDU.