Danmörk á 18. öld

1. Danmörk á 18. öld Landbúnaðarkreppa, upplýsing

2. Landbúnaðarkreppa • Lágt kornverð, kreppa • Kjör smábænda fóru versnandi- 1733 voru jafnvel sett lög sem bundu þá átthagafötrum • Landeigendur gátu sent þá í herinn ef þeir voru ekki til friðs

3. Upplýsingaröld gengin í garð • Um miðja öldin var vaxandi áhugi á umbótum í anda upplýsingar • Píetismi: heittrúarstefna - aukin áhersla á lestrarkunnáttu - fermingin varð e.k. “grunnskólapróf” • Náði einnig til Íslands

4. Struense • Kristján kóngur 7. var léttgalinn • Einkalæknir hans frá því um 1770 var þýskur og hét Struense • Kóngur vanrækti drottninguna alveg svo að Struense sá um hana

5. Struense við völd • Struense stjórnaði í raun fyrir kónginn á árunum 1770-1772 • Gaf út ótal tilskipanir um úrbætur í anda upplýsingar

6. Stjórnartilskipanir Struense • EInfaldari stjórnsýsla • Mildari refsingar • Ritfrelsi • Miklar umbætur í landbúnaði • Hvernig er hægt að þakka svona manni?

7. Fall Struenses • Hann var handtekinn eftir grímuball og settur í fangelsi við almennan fögnuð í borginni • Hvers vegna?

8. Struense dæmdur • Hann hafði barnað drottninguna (enda nennti kóngur því ekki) • Hann hafði stundum þurft að beita kóng þvingunum • Hann hafði dregið sér völd sem hann hafði ekki rétt til • Hann var þýskur!

9. Struense var hálshöggvinn ásamt félaga sínum Brandt, sem hér sést

10. Umbætur eftir 1780 • 1784 hófst mikið umbótaskeið og vaxandi frjálslyndi • Ný lög um rétt leiguliða 1787 • Átthagafjötrar afnumdir 1788 • Einokunarverslun var afnumin á Íslandi 1787 • Verslunarfrelsi vaxandi • Kjör danskra smábænda fóru batnandi