130 likes | 541 Views
KURTULUŞ SAVAŞI SÜRECİ. GÜMRÜ ANTLAŞMASI / 03 Aralık 1920.
E N D
KURTULUŞ SAVAŞI SÜRECİ • GÜMRÜ ANTLAŞMASI / 03 Aralık 1920 • Doğu cephesinde Ermenilerle savaşılmıştır.Ermeniler Sevr Antlaşması ‘na dayanarak Doğu Anadolu’da bir Ermeni Devleti kurmak istiyorlardı ve Türklere saldırıyorlardı . T.B.M.M 15.Kolordu komutanı Kazım Karabekir Paşa’yı Doğu Cephesi Komutanlığına atadı.Yapılan savaşlarla Doğu Anadolu Ermenilerden kurtuldu. Ermenilerle 03 Aralık 1920’de Gümrü Antlaşması imzalandı. • Gümrü Antlaşması,T.B.M.M’nin uluslar arası alanda kazan dığı ilk siyasi ve askeri başarıdır.İlk kez Gümrü Antlaş-ması ile belirlenen doğu sınırımız,ileride imzalanan Moskova ve Kars antlaşmalarıyla son şeklini almıştır. Ermeniler barış imzalamakla ilk kez Sevrantlaşmasının geçersizliği onaylamış oldular.
KURTULUŞ SAVAŞI SÜRECİ • DÜZENLİ ORDU’NUN KURULMASI / 08 Aralık 1920 • M.Kemal’in önerileri doğrultusunda T.B.M.M Hükümeti Düzenli Ordu kurma kararına vardı. Kuva-i Milliye Birlikleri’nin tek çatı altında toplan-ması kararlaştırılmıştır.Çerkez Ethem ve Demirci Mehmet Efe gibi bir takım efeler,kendi etkilerinin azalmasından çekindikleri için düzenli orduya katıl mayarak isyan ettiler.08 Aralık 1920 de ülkenin her tarafından gelen Kuva-yi Milliye Birlikleri’nin katılımıyla Düzenli Ordu kurulmuştur.Batı Cephesi Komutanlığı’na İsmet Paşa getirilirken, Doğu Cephesi Komutanlığı da Kazım Karabekir’e bırakılmıştır.
KURTULUŞ SAVAŞI SÜRECİ • I.İNÖNÜ SAVAŞI / 06 Ocak 1921 • Düzenli Ordu’nun Batı Cephesi’nde Yunanlılar’a karşı kazandığı ilk zaferdir.İsmet Paşa Albaylık-tan Generalliğe terfi etti.TBMM’nin kazandığı bu zafer sonrasında panikleyen İtilaf Devletleri, TBMM’yi daha hafifletilmiş bir antlaşmanın imza-lanması için Londra Konferansı’na davet ettiler. İtilaf Devletleri’nin böyle bir girişime girmelerinin diğer bir nedeni de Birinci İnönü Savaşı’nda yeni-len Yunanlılar’a zaman kazandırmaktı.
KURTULUŞ SAVAŞI SÜRECİ • İLK ANAYASA’NIN KABULÜ / 20 Ocak 1921 (Teşkilat-ı Esasiye Kanunu) • TBMM’nin kabul ettiği İlk Anayasa olan 1921 Anayasası’nda Yasama,Yürütme ve Yargı Gücü, TBMM’de toplanmıştır.Bunun nedeni,ülkenin savaş ortamı içinde bulunmasından dolayı,alınan kararların çabuklaştırılmak istenmesidir.
KURTULUŞ SAVAŞI SÜRECİ • LONDRA KONFERANSI / 23 Şubat-12 Mart 1921 • İtilaf Devletleri Sevr Antlaşması’nı yumuşatarak T.B.M.M ‘ye kabul ettirmek için konferansı toplamışlardır.İtilaf Devletleri,bu konferansa, hem Osmanlı Hükümeti’ni,hem de TBMM’yi davet etmişti.Bunun ne-deni,Anadolu’yu temsilen çağrılan iki hükümet arasında ikilik yaratıp, kendi istekleri doğrultusunda kararları çıkarmaktı.Dolayısıyla,bu konferansa,İstanbul hükümeti adına Tevfik Paşa, T.B.M.M adına Bekir Sami Bey konferansa katılmıştır. • TBMM’nin bu konferansta istediğini alamayacağını bildiği halde katıl-mak istemiştir.Bunun nedeni,Misak-ı Milli Kararları’nı;Milli Mücadele-de haklı olduğumuzu ve Savaş değil barış taraftarı olduğumuzu tüm dünyaya göstermekti. • İtilaf Devletleri T.B.M.M’ni konferansa çağırmakla , T.B.M.M’nin varlığını ilk kez hukuki olarak tanımıştır.
KURTULUŞ SAVAŞI SÜRECİ • MOSKOVA ANTLAŞMASI / 16 Mart 1921 • Rusya Misak-ı Milliyi ve Türk Devletini tanı-yan ilk Avrupa ülkesi olmuştur.Kars,Ardahan Türkiye’de kaldı. Batum ise Gürcistan’a verilmiş-tir.Batum’un elimizden çıkmasıyla Misak-ı Milli’den ilk taviz verilmiştir. • Bu antlaşma ile her iki devlet arasında imzalanan tüm antlaşmalar iptal edildiği gibi Kapitülasyon-lar kaldırılmıştır.Buna göre Kapitülasyonlar’ın kaldırıldığını ilk kabul eden devlet,Rusya’dır.
KURTULUŞ SAVAŞI SÜRECİ • II.İNÖNÜ SAVAŞI / 23 Mart- 01 Nisan 1921 • Batı Cephesi’nde Yunanlılar’a karşı kazanılan ikinci zaferdir. • İtalya bu zaferden sonra Antalya ve Muğla’dan çekilmeye başladılar. • Fransızlar anlaşmak için Ankara’ya temsilci gönderdiler. • Bu savaş sonrası,İtilaf Devletler’de çözülmeler başlamıştır.
KURTULUŞ SAVAŞI SÜRECİ • KÜTAHYA-ESKİŞEHİR SAVAŞLARI / 10-24 Temmuz 1921 • Ordularımız,İtilaf Devletleri’nden yardım alan Yunanlılar karşısında başarısız olarak,Sakarya Irmağı’nın doğusuna kadar gerilemiştir.Böylece 1683 II.Viyana Kuşatma-sından itibaren devam eden geri çekilme Sakarya Irmağı’nın doğusuna kadar devam etmiştir.Bu yenil giden sonra 5 Ağustos 1921’de M.Kemal’e Başkomutanlık Yetkisi verildi. • Ayrıca meclisin 3 aylığına tüm yetkileri M.Kemal’e verildi. M.Kemal ilk olarak halktan yardım toplanmasına yönelik olarak,Tekalif-i Milliye Emirlerini 8 Ağustos 1921’de ilan ederek Sakarya Savaşı için halktan yardım toplamıştır
KURTULUŞ SAVAŞI SÜRECİ • SAKARYA MEYDAN SAVAŞI / 23 Ağustos-13 Eylül 1921 • 1683 Viyana Bozgunu’ndan itibaren devam eden gerileme sona erdi.Bu savaş esnasında M.Kemal “Hatt-ı Müdafaa yoktur.Sathı Müdafaa vardır.O satih,bütün Vatandır.” sözü ile artık bu savaştan sonra taarruza geçileceğinin ilk sin-yallerini vermiştir. • T.B.M.M bu savaş ile,büyük bir zafer kazandı.Yunan Ordu su’nun taarruz gücü kırıldı.Yunanlılar savunmaya geçti.Bu savaş sonrasında,büyük kahramanlık nedeniyle,T.B.M.M M.Kemal’e Mareşallik ve Gazilik ünvanı verdi.(19 Eylül 1921) • Bu zafer,bir dönüm noktasıdır.1687 yılında yapılan II.Viyana Kuşatması’ndan beri devam eden savunma,bu savaş ile son bulmuştur.Yunanlılar,bu yenilgiden sonra İngilizlerin desteğini tamamen kaybetmiştir.
KURTULUŞ SAVAŞI SÜRECİ • KARS ANTLAŞMASI / 13 Ekim 1921 • Kafkas Cumhuriyetleri (Ermenistan,Gürcistan ve Azerbaycan) ile Kars Antlaşması imzalandı. • Buna göre bu antlaşma,Moskova Antlaşması’nın tekrarı niteliğindedir. • Ve bu antlaşma ile Doğu Sınırlarımız,kesinlik kazanmıştır.
KURTULUŞ SAVAŞI SÜRECİ • ANKARA ANTLAŞMASI / 20 Ekim 1921 • Fransızlar’la Ankara Antlaşması imzalandı.Bu ant-laşma ile Fransızlar,işgal ettikleri yerlerden geri çekiliyorlardı.Hatay dışında Suriye sınırı çizildi. • Fransa yeni Türk Devleti’ni resmen tanıdı. • Ayrıca,Fransızlar Misak-ı Milliyi tanıyan ilk İtilaf Devleti oldular. • Batum’dan sonra,Hatay’ın Özerk Bir Devlet olarak Fransa’ya bırakılmasıyla,Misak-ı Milli’den verilen ikinci taviz olayı olmuştur.
KURTULUŞ SAVAŞI SÜRECİ • BÜYÜK TAARRUZ / 26 Ağustos-09 Eylül 1922 (Başkomutanlık Meydan Savaşı) • Atatürk’ün bu savaş esnasında söylediği “Ordular ! İlk hedefiniz Akdeniz’dir... ”sözünden anlaşılacağı gibi karşı saldırıya geçildi ve Milli Mücadele’nin silah lı mücadelesi başarıya ulaştı. Ve böylece, Yunan işgali sona erdi. Yunanlılar Ege Denizi’ne döküldü. • Malazgirt Savaşı Anadolu’nun kapılarını Türklere aç-mış, Miryakefalon Türk yurdu olduğunu belgelemiş, Başkomutanlık Meydan Muharebesi ise Anadolu-nun sonsuza kadar Türk yurdu olarak kalacağını ispatlamıştır.
KURTULUŞ SAVAŞI SÜRECİ • MUDANYA ATEŞKES ANTLAŞMASI / 11 Ekim 1922 • Toplantıya İngiltere,Fransa ve İtalya katılmış,Yunanlılar bir gemi-de sonucu beklediler. Türkiye adına İsmet Paşa katıldı.Türkiye ile Yunanistan arasındaki silahlı mücadele sona erdi. • Yapılan bu antlaşma ile,Yunanlılar 15 gün içerisinde Doğu Trakya’yı Meriç Irmağı’nın sol kıyısına kadar ,terk edecekti. • İstanbul ve Boğazlar T.B.M.M ‘ne bırakıldı. • Böylece savaşmadan İstanbul , Boğazları (Marmara Bölgesi) ve Doğu Trakya’yı kurtarmış olduk. • Kurtuluş Savaşı’nın silahlı safhası bitmiş, diplomatik safhası başlamıştır. • Yine bu antlaşma ile Osmanlı Devleti’nin merkezi olan İstanbul’un T.B.M.M’ne bırakılmasıyla, Osmanlı Devleti hukuken sona erdi.