WYTYCZNE DLA ZESPOŁU określone przez przewodniczącego KEiT PAN

1. WYTYCZNE DLA ZESPOŁUokreślone przez przewodniczącego KEiT PAN Zadania.: - pomoc w wyborze i opracowaniu strategicznych dla Polski kierunków rozwoju (programów priorytetowych) w dziedzinie elektroniki i telekomunikacji.- opracowanie/zaproponowanie nowych metod i form, które mogą przyczynić się do poprawy  współpracy gospodarki z nauką oraz lepszej integracji obu środowisk;

2. Krajowa strategia inteligentnej specjalizacji (KSIS) na lata 2014-20 - specjalizacje krajowe : wybrano 16szt, projekt przedstawiony do konsultacji 10 października 2013- regionalne: trwają uzgodnienia i konsultacje społeczne Specjalizacje krajowe: ZDROWE SPOŁECZEŃSTWO 1. Technologie inżynierii medycznej, w tym biotechnologie medyczne 2. Diagnostyka i terapia chorób cywilizacyjnych oraz w medycynie spersonalizowanej 3. Technologie wytwarzania i wytwarzanie produktów leczniczych BIOGOSPODARKA ROLNO-SPOżYWCZA I ŚRODOWISKOWA 4. Innowacyjne technologie, procesy i produkty sektora rolno-spożywczego 5. Zdrowa żywność (o wysokiej jakości i ekologiczności produkcji) 6. Biotechnologiczne procesy i produkty chemii gospodarczej oraz inżynierii środowiska ZRÓWNOWAżONA ENERGETYKA 7. Wysokosprawne, niskoemisyjne i zintegrowane układy wytwarzania, magazynowania, przesyłu i dystrybucji energii 8. Inteligentne i energooszczędne budownictwo 9. Rozwiązania transportowe przyjazne środowisku SUROWCE NATURALNE I GOSPODARKA ODPADAMI 10. Nowoczesne technologie pozyskiwania i wykorzystania surowców naturalnych oraz wytwarzanie ich substytutów 11. Wykorzystanie materiałowe i energetyczne odpadów (recykling i inne metody odzysku) INNOWACYJNE TECHNOLOGIE I PRCOESY PRZEMYSŁOWE (W UJĘCIU HORYZONTALNYM) 12. Wielofunkcyjne materiały i kompozyty o zaawansowanych właściwościach, w tym nanoprocesy i nanoprodukty 13. Biosensory i inteligentne sieci sensoryczne 14. Inteligentne sieci i teledetekcja 15. Elektronika plastikowa i organiczna 16. Automatyzacja i robotyka procesów technologicznych

3. Specjalizacja regionów Innowacje uważane są za kluczowy element rozwoju Polski; 10 mld EUR z funduszy strukturalnych UE zostanie spożytkowane na stymulowanie badań prowadzonych z myślą o zastosowaniach komercyjnych, w szczególności w sektorze prywatnym (w latach 2014-2020) Dionizy Smoleń, Deloitte: W nowej unijnej perspektywie finansowej na lata 2014-2020 wymogiem uzyskania pomocy finansowej na działalność B+R jest trafna identyfikacja inteligentnych specjalizacji (smart specialisation). Polskie województwa dokonały już tego wyboru bądź są na końcu procesu decyzyjnego. Każdy z regionów wybrał od dwóch do kilku specjalizacji. Regiony najczęściej wskazywały IT oraz przemysł rolno-spożywczy (takiego wyboru dokonało 8 województw) siedem regionów zdecydowało się na energetykę, a po pięć postawiło na przemysł metalowy i medycynę oraz farmację. Sporym zainteresowaniem cieszyła się także turystyka i ochrona środowiska. Trafny dobór specjalizacji, wynikający z potencjału gospodarczego i technologicznego regionu oraz oparty o efektywny regionalny system innowacji jest wielką szansą na skok rozwojowy.

4. Irek Zmidziński

5. Raport Zespołu KEiT ds Współpracy Gospodarki z Nauką Warszawa, lipiec 2013

6. Geneza pytania o relacje Biznes-nauka Historia, tradycja, wychowanie wśród kilkuset pomników Warszawy, tylko jeden dotyczy nauki – M. Kopernik Rozwój kraju, oczekiwania społeczne Innowacje wewnętrzne Wdrożenie (rola biznesu) wyników b+r (zadania nauki)

7. Innowacja (łac.innovatio - odnowienie) to nowa wartość bądź jakość (dla organizacji, społeczności czy cywilizacji. Zgodnie z wikipedią dzieli się na: – innowacja rzeczywista, gdy jest to pierwsze w świecie rozwiązanie (przedsięwzięcie, projekt) o określonym charakterze, przykład: Wielki Zderzacz Hadronów) - Innowacja pozorna, gdy nowość stanowi naśladownictwo, "zapożyczenie" (benchmarking) rozwiązań z innych dziedzin życia, branż lub krajów, przykład: Coca-Cola jako pochodna mikstury aptekarskiej. Innowacyjność – gdzie jesteśmy? wnp.pl (WGK)  |  17-09-2013 Komisja Europejska wprowadziła nowy miernik określający zaawansowanie państw w innowacje. „Wskaźnik poziomu innowacyjności” mierzy stopień, w jakim pomysły opracowane w innowacyjnych sektorach trafiają na rynek, przyczyniając się przy tym do tworzenia lepszych miejsc pracy oraz zwiększania konkurencyjności Europy. Na czele w UE wciąż pozostają takie kraje jak Szwecja, Niemcy, Irlandia i Luksemburg. Polska znajduje się w trzeciej dziesiątce wyprzedzając jedynie Chorwację, Portugalię, Łotwę, Litwę i Bułgarię. Według Komisji europejskiej UE jako całość „wypada dobrze na tle międzynarodowym, mimo iż pozostaje w tyle za najbardziej innowacyjnymi gospodarkami świata” .

8. Innowacje –cd. • Polska gospodarka oceniana jest jako mało innowacyjna. Produkcja przemysłowa ma charakter odtwórczy, wśród 27 krajów UE zajmuje 2-4 miejsce, ale od końca listy, w rankingu innowacyjności Źrodło: Pro Inno Europe, Inno-Metrics, Innovation Union Scoreboard 2011, The innovation union's performancescoreboard for research and innovation, 1 February 2012. • Zauważalna jest konkurencja ze strony wielkich korporacji (Google) oraz podmiotów gospodarczych z obszaru Azji (Chiny, Korea) • Silna gospodarka to gospodarka innowacyjna oparta o wiedzę, z dobrym transferem wiedzy do przemysłu Innowacja=Wiedza+transfer wiedzy do biznesu • Praktyczne wykorzystanie krajowych i światowych zasobów najnowszych osiągnięć naukowych stanowi niezwykle istotny element rozwoju kraju. Polska posiada duży potencjał intelektualny i wysokiej jakości wyniki badań naukowych w wielu dziedzinach. Wyniki tych badań nie są w dostatecznym stopniu wykorzystane. • W Polsce mamy szacunek (kult) dla bohaterów (walk, powstań), artystów, czy pisarzy i brak uznania dla osiągnięć technicznych (ułomna ustawa o prawach autorskich i 50% kosztach uzyskania) a tymczasem np. we Francji pracownicy b+r mają dodatkowe 12 dni urlopu, autorem jest twórca programu komputerowego, a u nas – jako twórcy w prawie patentowym wymieniony jest lutnik, a brak autorów programów komputerowych.

9. Opinie nt. innowacyjności: . Magdalena Burnat-Mikosz, Partner, Lider działu R&D and GI, Deloitte System działający w Polsce wciąż promuje import innowacji – zachęty dla przedsiębiorców dotyczą jedynie nabycia wyników prac badawczo-rozwojowych z zewnątrz. Tymczasem chociażby kraje Europy Środkowo-Wschodniej, wzorem rozwiniętych gospodarek, wprowadzają regulacje zachęcające do prowadzenia prac B+R w kraju, co wyraźnie sprzyja rozwojowi gospodarki opartej na wiedzy i promuje wzrost zatrudnienia w sektorze B+R” V Europejski Kongres Gospodarczy w Katowicach - ekspert W 2011 r. wydatki na działalność B+R w Polsce stanowiły 0,77 proc. PKB. Strategia EUROPA 2020 nakłada na nasz kraj obowiązek zwiększenia wydatków na działalność B+R do średniego rocznego poziomu 1,7 proc. PKB w 2020 r. Stworzenie systemu zachęt, skutecznie wpływającego na poziom wydatków na tę sferę, jest więc kluczowy w celu wywiązania się z powyższego zobowiązania” Minister Rozwoju Regionalnego Elżbieta Bieńkowska – 30 wrzesień 2013 Realizacja programu operacyjnego "Inteligentny rozwój" powinna przynieść wzrost nakładów na służące przedsiębiorstwom badania i rozwój z obecnych 0,7 proc. do ok. 1,8 proc. PKB w 2020 r. Celem "Innowacyjnej gospodarki" było przede wszystkim wzmocnienie konkurencyjności przedsiębiorstw i poprawa ich pozycji rynkowej, o tyle "Inteligentny rozwój" ma - dzięki bliskiej współpracy firm z ośrodkami badawczo-rozwojowymi i uczelniami - faktycznie zwiększyć ich innowacyjność i prowadzić do specjalizacji w określonych dziedzinach.

10. Raport Deloitte nt innowacyjności Regionów, 23 wrzesień 2013 Irek Zmidziński

11. Autorzy Raportu: Andrzej Dulka Radomir Grucza Janusz Kosiński Andrzej Kowalski Zbigniew Kuczerowski Andrzej Materka Piotr Muszyński Bogusław Smólski Andrzej Synowiecki Marek Tłaczała Wojciech WajdaIreneusz Żmidziński

12. Podstawa realizacji Raportu:Opinie i uwagi członków Zespołu oraz dokumenty: • Strategia Rozwoju Kraju 2020 • Raport – bariery współpracy przedsiębiorców i ośrodków naukowych • Krajowy Plan Badań – Założenia polityki naukowo-technicznej i innowacyjnej państwa • Projekt założeń do ustawy o zmianie ustawy o zasadach finansowania nauki • Budowa współpracy Nauki z Biznesem – Konferencja 2012 • NIK – raport finansowania nauki – 2012 • Strategia innowacyjności i efektywności gospodarki – 2012 • Najlepsze praktyki w zakresie współpracy ośrodków naukowych i biznesu przy wykorzystaniu środków UE • Raport o innowacyjności gospodarki Polski w 2011 • Polska 2012 – Raport o stanie gospodarki • Transfer technologii oraz mechanizmy współpracy – tendencje w Polsce, Europie • Program Rozwoju Przedsiębiorstw - projekt

13. ANALIZA SWOT WSPÓŁPRACY GOSPODARKA - NAUKA

14. ANALIZA SWOT WSPÓŁPRACY GOSPODARKA - NAUKA

15. NIEZBĘDNE DZIAŁANIA (1) Korekta zarządzania innowacyjnością kraju • stworzenie mechanizmów powodujących wzrost nakładów na badania w przemyśle, w tym wprowadzenie ogólnie dostępnych ulg podatkowych oraz mechanizmów finansowania zwrotnego, • wzrost nakładów na badania ze środków publicznych • zmianę kryteriów oceny grantów i programów uwzględniającej nie tylko osiągnięcia naukowe, ale i zdolność do implementacji proponowanych rozwiązań. • finasowanietylko najlepszych i najbardziej wartościowych projektów programów niezależnie od statusu zgłaszającego (gospodarka, nauka), Ograniczenie rozproszenia finansowania • ograniczenie rozproszenia finansowania, poprzez zmniejszenie liczby finansowanych projektów zgłaszanych indywidualnie na rzecz programów strategicznych, • wdrożenie rzetelnego procesu ewaluacji systemu finansowania sfery B+R pod kątem stanu osiągania celów strategicznych, • zmianę procedur i trybu finansowania projektów uwzględniającą fakt, że opracowanie nowych i oryginalnych rozwiązań związane jest zawsze z ryzykiem i potrzebą zmian w trakcie realizacji, • wzmocnienie potencjału podmiotów i organizacji, które mogą w sposób profesjonalny poprawić sprawność transferu wyników badań

16. NIEZBĘDNE DZIAŁANIA (2) Eliminacja barier między biznesem a nauką • kształcenie kadr w dziedzinie transferu technologii i komercjalizacji wiedzy, • weryfikacjęskuteczności oddziaływania regulacji prawnych, które powinny ułatwiać transfer osób i wiedzy, • włączenie kształcenia w zakresie przedsiębiorczości w cały system edukacyjny, • uruchomienie mechanizmów wspomagających tworzenie w przedsiębiorstwach ośrodków B+R. Obecnie jedynie ok. 17% badaczy zatrudnionych jest w przemyśle, podczas gdy w krajach przodujących w zakresie innowacji ok. 70%, • upowszechnianie wyników badań naukowych w środowisku przedsiębiorców, • popularyzację sukcesów polskich firm, osiąganych we współpracy z nauką, Wzrost prestiżu pracowników B+R zarówno w nauce jak i w przemyśle

17. DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ Warszawa, 18 październik 2013

18. Przykład 1 Raport NIK, wykorzystanie środków publicznych na naukę, KNO-4101-08-00/2011 2. W latach 2009–2010 Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego zlecił Narodowemu Centrum Badań i Rozwoju realizację zaledwie dwóch spośród 10 strategicznych programów badań naukowych i prac rozwojowych określonych w Krajowym Programie Badań Naukowych i Prac Rozwojowych ogłoszonym przez Ministra na podstawie ustawy o zasadach finansowania nauki z 2004 r. Krajowy Program Badań Naukowych i Prac Rozwojowych (KPBNiPR) przewidywał zrealizowanie wszystkich 10 programów strategicznych w przedziale czasowym od trzech do pięciu lat. Zgodnie z jego założeniami dwa programy badawcze pn. Zaawansowane technologie pozyskiwania energii oraz Interdyscyplinarny system interaktywnej informacji naukowej i naukowo-technicznej miały zostać przekazane do realizacji Narodowemu Centrum Badań i Rozwoju w 2008 r., a realizacja pozostałych programów miała się rozpocząć od 2009 r. Na koniec marca 2012 r. NCBiR realizował zaledwie dwa ww. strategiczne programy badań naukowych i prac rozwojowych (zlecone przez Ministra w listopadzie 2008 r.).

19. Przykład 2 Wybrane fragmenty projektu założeń do ustawy zmieniającej zasady współfinansowania badań S i R Program Rozwoju Przedsiębiorstw (PRP) Ministerstwa Gospodarki ma status projektu, który obecnie, po konsultacjach publicznych, ma status uzgodnień międzyresortowych. Poparcie KEiT może być istotnym argumentem w dyskusjach sejmowych na ten temat. Obecnie w Polsce nie funkcjonują efektywne instrumenty fiskalne wspierające działalność B+R+I. Dostępne zachęty charakteryzują się małą atrakcyjnością i zbyt wysokim poziomem sformalizowania procedury aplikacyjnej z punktu widzenia potencjalnych beneficjentów. Pod względem hojności podatkowej na działalność tego typu, Polska notuje jedno z ostatnich miejsc wśród krajów OECD. A dalej w tym dokumencie jest propozycja ulgi, dla wszystkich firm, od 2014 roku: Ulga miałaby polegać na odliczaniu od podatku należnego 126% kosztów kwalifikowanych (100% kosztów zaliczanych do kosztów uzyskania przychodów + 26% tych kosztów odliczanych od podatku należnego).

20. Przykład 3 Typowa ocena wniosku w PBS – recenzja z lipca br, przykład ułomnej oceny dorobku, tylko aspekty naukowe A. OCENA DOROBKU W ocenie wniosku badań stosowanych PBS jedno z kryteriów oceny to DOROBEK WYKONAWCÓW: –osiągnięcia w zastosowaniu wyników badań naukowych w praktyce oraz w działalności innowacyjnej - opracowane nowe technologie, innowacyjne produkty, wdrożenia, sprzedaż patentu lub licencji; –dorobek w zakresie praw własności przemysłowej: patenty, zgłoszenia patentowe; –udział w realizacji projektów ukierunkowanych na praktyczne zastosowania …….. –dorobek publikacyjny …w czasopismach naukowych oraz ich cytowalności; –inne osiągnięcia – w tym prestiżowe nagrody; Poniżej kompletne (w całości, w oryginale) przykłady typowych uzasadnień dotyczących oceny/recenzji dorobku zespołu (uczelnia+biznes) dotyczące tego punktu: •Dorobek naukowy wnioskodawców z ostatnich 5 lat jest słaby. Nie ma ani jednej publikacji w renomowanym czasopiśmie naukowym. Co ciekawe zespół uczestniczył w wielu projektach naukowych, w tym międzynarodowych oraz finansowanych przez partnera przemysłowego. •Pracownicy … (uczelni) dysponują cytowanym dorobkiem publikacyjnym oraz udziałem w projektach badawczych realizowanych na zlecenie firm telekomunikacyjnych oraz programów unijnych. Dorobek badawczy i publikacyjny wykonawców ze strony … (firmy) jest przeciętnie skromniejszy (ranga publikacji, udział jedynie w wewnętrznych projektach). •Dorobek wykonawców wydaje się być wystarczający, aby podjąć się realizacji takiego projektu i wywiązać właściwie z poszczególnych zadań. Zwraca uwagę satysfakcjonujaca ilośc publikacji w czasopismach zagranicznych, udział w realziacji projektów, wysoki wskaźnik cytować i indeks H. B. KORZYŚCI Z PROJEKTU W formularzu oceny wniosków PBS nie ma oceny zgodności wniosku z celami państwa czy dyrektywami UE. Jednym z kryteriów oceny zbliżonym do tego jest ocena PRZEWIDYWANE EFEKTY EKONOMICZNE. Ocenie podlegają: –potencjał rynkowy wyników projektu i jego właściwe rozpoznanie; –jakość/rzetelność analizy potencjału rynkowego - porównawcze wykazanie przewagi przyszłego rozwiązania, ocena wielkości rynku i zdefiniowanie jego głównych aktorów; –wykazane korzyści z zastosowania wyników projektu w praktyce gospodarczej lub innej działalności; –wykazane szacunkowe efekty ekonomiczne, społeczne i środowiskowe wynikające z zastosowania rozwiązania będącego wynikiem projektu; Poniżej załączam przykład recenzji • Głównym celem wnioskowanego projektu jest opracowanie metodologii i algorytmów oceny satysfakcji klientów sieci mobilnych. W 2012 roku Ericsson Consumer Lab przeprowadził badania przyczyn zmiany operatora. Główną powodem (ponad 80%) była lepsza oferta finansowa oraz możliwość tanich lub darmowych połączeń z rodziną i przyjaciółmi. Ważnym argumentem była również możliwość uzyskania nowoczesnego telefonu. Spora grupa ankietowanych, jako przyczyny zmiany operatora wymieniła: rozczarowanie obsługą klienta. Dopiero na piątym miejscu klienci wskazali niską jakość połączeń jako powód zmiany operatora (max. 15% badanych). 74% klientów firmy ….. zadeklarowało, że nigdy nie zmieniło operatora. W 2012 liczba abonentów firmy … spadła o 35 tys. Przyjmując, że 15% odeszła ze względu na niską jakość połączeń chodzi o ok. 5 tys. klientów rocznie. Przy ponad 16 mln. użytkowników firmy … wnioskowany projekty dotyczy ok. 0,03% klientów rocznie. Badanie poziomu satysfakcji klienta i analiza korelacji z technicznymi parametrami sieci jest ciekawym podejściem jednak przy obecnm poziomie technologii dotyczy raczej niewielkiej liczby użytkowników. Mój komentarz do recenzji: autor rzetelnie ocenia mierzalne efekty wdrożeniowe, ale wyłącznie jako potencjalny zysk dla operatora. Nie bierze pod uwagę korzyści klientów (niemierzalnych), i zupełnie nie bierze pod uwagę strategii rozwoju kraju. A właśnie w tym roku UKE zdecydowało, że priorytetem działań ma być poprawa jakości sieci telekomunikacyjnych. Przy istniejących obecnie metodach opiniowania i wyboru projektów, oceniany w/w projekt poprawy jakości sieci – nie będzie zaakceptowany ze stratą dla uczelni (uczelnia miała otrzymać 90% kosztów projektu) i dla wielu milionów klientów. Wniosek: należy wprowadzić mechanizmy oceny wniosków pod kątem realizacji polityki państwa (polska cyfrowa, Agenda Cyfrowa, priorytety UKE,..) a nie tylko oceny pomysłów autorów, nie zawsze skorelowanych z potrzebami społeczeństwa. Jeżeli potrzebne jest dofinansowanie współpracy, z naszych przecież podatków, to nie powinno być kierowane na tematy wysoko opłacalne które same się bronią, ale na tematy z wysokim ryzykiem sukcesu lub ważkie społecznie, użyteczne dla podatników.

21. Przykład 3 cd Typowa ocena wniosku w PBS – recenzja z lipca br wskazująca na ułomność oceny korzyści projektu; UKE ogłosiło że 2013 rok, to rok poprawy jakości sieci B. KORZYŚCI Z PROJEKTU W formularzu oceny wniosków PBS nie ma oceny zgodności wniosku z celami państwa czy dyrektywami UE. Jednym z kryteriów oceny zbliżonym do tego jest ocena PRZEWIDYWANE EFEKTY EKONOMICZNE. Ocenie podlegają: –potencjał rynkowy wyników projektu i jego właściwe rozpoznanie; –jakość/rzetelność analizy potencjału rynkowego - porównawcze wykazanie przewagi przyszłego rozwiązania, ocena wielkości rynku …. –wykazane korzyści z zastosowania wyników projektu w praktyce gospodarczej lub innej działalności; –wykazane szacunkowe efekty ekonomiczne, społeczne i środowiskowe ….. Poniżej załączam przykład recenzji • Głównym celem wnioskowanego projektu jest opracowanie metodologii i algorytmów oceny satysfakcji klientów sieci mobilnych. W 2012 roku Ericsson Consumer Lab przeprowadził badania przyczyn zmiany operatora. Główną powodem (ponad 80%) była lepsza oferta finansowa oraz możliwość tanich lub darmowych połączeń z rodziną i przyjaciółmi. Ważnym argumentem była również możliwość uzyskania nowoczesnego telefonu. Spora grupa ankietowanych, jako przyczyny zmiany operatora wymieniła: rozczarowanie obsługą klienta. Dopiero na piątym miejscu klienci wskazali niską jakość połączeń jako powód zmiany operatora (max. 15% badanych). 74% klientów firmy ….. zadeklarowało, że nigdy nie zmieniło operatora. W 2012 liczba abonentów firmy … spadła o 35 tys. Przyjmując, że 15% odeszła ze względu na niską jakość połączeń chodzi o ok. 5 tys. klientów rocznie. Przy ponad 16 mln. użytkowników firmy … wnioskowany projekty dotyczy ok. 0,03% klientów rocznie. Badanie poziomu satysfakcji klienta i analiza korelacji z technicznymi parametrami sieci jest ciekawym podejściem jednak przy obecnm poziomie technologii dotyczy raczej niewielkiej liczby użytkowników.