ITF 414

1. ITF 414 SPECIAL TOPICS IN FINANCE HALKA ARZ(IPO) BAHAR ÇAYIR CANSU DÜLGEROĞLU GİZEM YETİŞKİN HANDE NEDRET BELEN

2. CONTENT Halka arz nedir Halka arzın avantajları Halka arz fikrinin şirkette yarattığı endişeler Halka arza hazırlık süreci Halka arz yöntemleri Halka arzda satış yöntemleri İşlem görme sonrası süreç-yükümlülükler Halka arzın maaliyeti Halka arzla ilgili haberler

3. Sermaye piyasası araçlarının satın alınması için her türlü yoldan halka çağrıda bulunulması • Halkın bir anonim ortaklığa katılmaya veya kurucu olmaya davet edilmesi • Hisse senetlerinin borsa veya diğer teşkilatlanmış piyasalarda devamlı işlem görmesi • Halka açık anonim ortaklıkların sermaye artırımları dolayısıyla paylarının veya hisse senetlerinin satışı • Pay sahibi sayısı 250’yi aşan anonim ortaklıkların hisse senetlerini de halka arz olunmuş sayılması

4. Halka kapalı bir anonim ortaklık tarafından ilk defa yapılırsa buna ‘Halka Açılma’, Önceden paylarını halka arz etmiş ortaklıkların paylarını tekrar halka arz etmelerine ‘İkincil Halka Arz’ denilmektedir.

5. HALKA ARZIN AVANTAJLARI

6. 1.Finansman sağlamak Şirketler paylarını primli fiyatla halka arz ederek,alternatif finansman yöntemlerine göre daha düşük maliyetli ve uzun vadeli bir kaynak elde etmekte Hisse senetlerini teminat göstererek kredi kullanabilmekte Tahvil ihraç edebilme imkanlarından yararlanabilmekte

7. 2.Likitide sağlamak Halka arz edilen hisse senetlerinin organize bir pazarda istenilen zamanda, gerçek arz ve talebe göre oluşan fiyatlardan,şeffaflık içerisinde alınıp satılmasını sağlamakta

8. 3.Yurtiçi ve Yurtdışı Tanıtım: KAP, veri yayın kuruluşları ,basın ve yayın kuruluşları ile diğer görsel yayın kuruluşları vasıtası ile yurt içi ve yurt dışındaki yatırımcılara sürekli olarak bilgi ulaştırmaktadır Şirketler hakkındaki bilgilerin kamuya duyurulması şirketlerin ve şirket ürünlerinin hem yurt içinde hem yurt dışında tanınmasına yardımcı olmaktadır

9. 4.Kurumsallaşma Mali tabloların belirli dönemlerde bağımsız denetimden geçmesi (SPK,IMKB) Ortaklarını ve kamuyu düzenli olarak bilgilendirme Şeffaflık(Kurumsal Yönetim İlkeleri)

10. 5.Kredibilite Şirketlerin paylarının borsada işlem görmesi ,bankacılık ve para piyasası nezdindeki kredibiliteyi arttırmakta Daha ucuz ve kolay kredi imkanı sağlamakta

11. 6.Globalleşme Yabancı ülkelerde kolayca menkul kıymetlerini ihrac edebilir ve o ülkede menkul kıymetlerini kote ettirerek işlem görmesini sağlamaktadır(Yurt dışı piyasalar erişim) Şirketlerin yabancı ortak bulması ve ortak girişim (Joint Venture) kurabilmesi imkanları artmaktadır

12. Ayrıca; • Şirketin prestijini arttırır. • Halka arzdan sonra ortaya çıkan kaynak gereksinimlerini mevcut ortaklarının rüçhan haklarını(right of priority) kısmen veya tamamen kısıtlayarak “İkincil Halka Arz” yoluyla karşılanabilme imkanı sağlamaktadır.

13. HALKA ARZ FİKRİNİN ŞİRKETLERDE YARATTIĞI ENDİŞELER • Yeni bir otoritenin denetimi ve gözetimi altına girilmesi • Halka arz edilen paylara yeterli talep olmaması durumunun yaratacağı itibar kaybı korkusu • Halka açılmanın maliyetleri arttırabileceği düşüncesi

14. Halka Arza Hazırlık Süreci

17. 1.Şirket içi çalışma grubunun oluşturulması • Orta düzey yöneticiler • Finans departmanında görevli kişiler • Halkla ilişkilerde görevli kişiler

18. 2.Mali tabloların hazırlık süreci • Şirketler mali tablolarını Sermaye Piyasası mevzuatına uygun olarak hazırlamak • Yetkili bağımsız denetim şirketinin denetiminden geçirmek ile yükümlüdür

19. 3.Genel kurul ve esas sözleşme değişikliği • Esas sözleşmenin diğer hükümlerinin sermaye piyasası mevzuatına uygun hale getirilmesi gerekmektedir

20. 4. Aracı kuruluşların seçimi • Aracı kuruluşla halka arza aracılık sözleşmesi yapılması • Söz konusu sözleşmenin tarafları şirket ve SPK tarafından yetkilendirilmiş aracı kuruluşlar olması

21. 5.Zaman çizelgesinin hazırlanması • Şirketin büyüklüğü • Faaliyet gösterdiği sektör ve yapısı • Borsa’ya açılma sürecinde kullanılan yöntem • Piyasanın yapısı

22. 6.Fiyat belirlenmesi • Hisse senetlerinin ihrac fiyatı aracı kuruluş tarafından hesaplanmaktadır • Hisse senedi fiyatının belirleme yöntemine ilişkin esaslar halka arz izahnamesinde yer almaktadır

23. 7.Başvuru için gerekli belgelerin hazırlanması • SPK ‘ya müracaat: Halka arz öncesi Sermaye Piyasası Kuruluna verilen taslak izahname ve sirküler ve ekleri

24. 8.IMKB ve SPK Uzmanlarınca şirket incelemesi: A. Kalitatif incelemeler Örnek:Hammadde temini, üretim tesisleri.. B. Kantitatif incelemeler Örnek:Geçmiş mali tablo ve dipnotlar , mizan ve muavin defterler..

25. 9.Tanıtım Faaliyetleri • Halka arz edileceğine dair şirket yetkilerinin beyanatları • Yazılı ve görsel basında şirketin faaliyetleri hakkında bilgilere yer verilmesi

27. HALKA ARZ YÖNTEMLERİ • Mevcut payların halka arzı • Yeni pay ihracı • İki yöntemin birleştirilmesi

28. 1.Mevcut Paylarının Halka Arzı Sözkonusu yöntemde, daha önceden ihraç edilmiş paylar, söz konusu paylara sahip gerçek ve tüzel kişilerce halka arz edilmektedir, dolayısıyla şirket tarafından yeni pay ihracı söz konusu olmaktadır.

29. 2.Yeni Pay ihracı Esas sermaye sisteminde bulunan şirketlerde genel kurul kararı ve kayıtlı sermaye sisteminde bulunan şirketlerde,esas sözleşmelerinde hüküm bulunmak kaydıyla,yönetim kurulu kararı ile sermaye arttırılır ve yeni pay alma hakları tamamen veya kısmen sınırlandırılarak paylar halka arz edilir.

30. 3.İki yöntemin birleştirilmesi • Bahsi geçen iki yöntem birleştirilerek de hareket edilir.

31. HALKA ARZDA SATIŞ YÖTEMLERİ • Borsada satış yöntemi • Talep toplama yöntemleri • Ön talep toplama ve ek satış yapma • İkincil halka arz imkanı

32. 1.Borsada satış yöntemi İlk defa halka arz edilecek payların borsada satılması,satıştan en az yirmi iş günü önce gerekli belgelerle birlikte borsaya yapılacak başvurunun Borsa Yönetim Kurulu’nca kabulü ve ilan edilmesi ile mümkündür

33. 2.Talep toplama yöntemleri • Sabit fiyatla talep toplama • Fiyat teklifi alma suretiyle talep toplama • Fiyat aralığı yoluyla talep toplama

34. 3.Ön talep toplama ve ek satış yapma • Ön talep:Aracılar,yatırımcıların taleplerini yükümlülük olmaksızın alıp belli bir fiyat oluşturabilirler.Bu ön taleptir ve elde edilen veriler reklam için kullanılamaz.30 günden fazla süreyle talep toplanamaz. • Ek satış:Fazla talep olması durumunda şirketler talebi karşılamak amacıyla önceden belirttikleri miktardaki paylarını satışa sunabilirler.Söz konusu hisse senedinin en fazla %15 i kadarlık bir hisse senedi ek satış için uygundur.

35. 4.İkincil harka arz imkanı • Hisse senetleri işlem görmekte iken yatırım ve benzeri ihtiyaçları nedeniyle ortaya çıkan kaynak gereksinimlerini mevcut ortaklarının rüçhan haklarını kısmen veya tamamen kısıtlamak suretiyle gerçekleştirebilecekleri ‘İkincil Halka Arz’lar ile karşılamak suretiyle yeniden bir finansman imkanı yaratabilirler.

36. İŞLEM GÖRME SONRASI SÜREÇ-YÜKÜMLÜLÜKLER -Bağımsız denetim yükümlülüğü -Kamuyu aydınlatma yükümlülüğü -Temettü(dividend) dağıtım yükümlülüğü -Pay sahipleriyle ilişkiler birimi kurulması yükümlülğü -Lisanslı personel çalıştırma yükümlülüğü -Denetim komitesi kurma yükümlülüğü -Kurumsal yönetim

38. HALKA ARZIN MAALİYETİ Halka açılmanın şirketlere maaliyetinin başlıca unsurlarını 5 başlık altında toplamak mümkündür.

39. 1.Aracı kurumlara ödenen ücretler • İhraçcı şirket,halka arz tutarının büyüklüğüne,verilen aracılık hizmetinin türüne göre değişen oranlarda,halka arzın toplam tutarı üzerinden halka arza liderlik eden aracı kurum ile varsa diğer aracı kurumlara aracılık komisyonu ödemektedir.

40. 2.Kurul’a ödenen ücretler • Kurul kaydına alınan ve satışı yapılacak olan payların ihraç değerinin binde ikisi tutarında kurul kayıt ücreti ödenmektedir.

41. 3.İMKB’ye ödenen ücretler • Ulusal Pazar kotasyon ücreti,şirket sermayesinin nominal tutarının binde biridir. • İkinci ulusal Pazar kayıt ücreti,şirket sermayesinin nominal tutarının binde biridir. • Yeni ekonomi pazarı kayıt ücreti,şirket sermayesinin nominal tutarının on binde beşidir.

42. 4.MKK’ya ödenen ücretler • Merkezi Kayıt Kuruluşu,halka açılan şirketlerden çıkarılmış/ödenmiş sermayenin binde biri (2000-50000TL) tutarında üyelik giriş aidatı almaktadır.

43. 5.Diğer maliyet unsurları • Yurt dışı ve yurtiçi tanıtım masrafları • Reklam vb. diğer masraflar • Bağımsız denetim kuruluşuna raporlar için ödenen ücretler

47. REFERANSLAR • www.galatayatirim.com • www.spk.gov.tr • www.yatirimyapiyorum.gov.tr • www.imkb.gov.tr • www.halkaarzseferberligi.com