„ПРОЕКТИРАЊЕТО, ГРАДБАТА И ОДРЖУВАЊЕТО, УСЛОВ ЗА БЕЗБЕДНИ ШУМСКИ ПАТИШТА“

1. „ПРОЕКТИРАЊЕТО, ГРАДБАТА И ОДРЖУВАЊЕТО, УСЛОВ ЗА БЕЗБЕДНИ ШУМСКИ ПАТИШТА“ Д-р Вулнет Палоши, дипл.град.инж. М-р Горан Мијоски, дипл.град.инж. - Скопје, февруари 2009 година -

3. Преглед на вкупни должини на патишта во Република Македонија

4. Видови на некатегоризирани патишта: • Шумски • Земјоделски • Индустриски • Рударски • Градежни • Патишта наменети за одбраната • Туристички • Пристапни • И други

5. Типови на шумски патишта: • Прв тип: • Повремени • Втор тип: • Постојани (перманентни) сезонски • Трет тип: • Постојани (перманентни) за сите сезони

6. Основни насоки при планирање и проектирање на шумски патишта: • Консултации со корисниците на патот и сопствениците на земјиштето • Настојување за помали димензии, согласно потребите и стандардите (ширина и должина), со цел намалување на земјишната површина што се ангажира - Посветување должно внимание не само на економскиот, туку и на еколошкиот аспект при градбата на шумски патишта

7. Изградба на шумски патишта • Главна опасност: Појават на ерозија на патот предизвикана од водата • Спречување на ерозијата и подобрување на квалитетот на патот со: а. Доброто набивање, услов за квалитет на површината на патот б. Спречување на собирање и задржување на водата на патот со дренирање и одводнување

8. Карактеристични попречни профили на патот

9. Проектирање и изградба на премини преку водотеци • Изградбата на преминот зависи од: материјалот, големината на водениот тек, локалните временски прилики, интензитетот на користење, постоењето на воден свет во водотекот и др. • Да се внимава на водениот свет, употребениот материјал за изградба (нетоксичен и еколошки) и да не е подложен на ерозија • Важно: нивелетата на мостот или преминот, да е повисока од нивелетата на пристапниот пат и површината на патот да биде обработена со толченик

10. Премин преку водотек

11. Дивертиран одводен канал

12. Цевкасти одводни канали Основни нсоки при поставување цевкасти одводни канали: • Цевката да биде подолга од насипот; • Минималниот дијаметар да биде 30 см; • Поставување на цевката на стабилна подлога; • Котата на цевката да биде во висина со котата на дното на водата; • Полнењето со материјал на д цевката да биде е 1/3 од дијаметарот на цевката, но не помалку од 30 см.

13. Попречен пресек на цевкаст одводен канал

14. Поставување на цевката во однос на водотекот

15. Дренажни објекти кај шумските патишта Типови на дренажни објекти: • Цевкасти одводни канали; • Отвоени одводни канали; • Вдлабнатини со широко дно и • Водени препреки Намена: Овозможуваат пренесување на водата од едната на другата страна од патот Важно: Растојанијата на поставувањето на дренажните објекти, зависи обратно пропорционално од нагибот на патот

16. Цевкасти одводни канали и вкрстени дренажи

17. Отворени одводни канали

18. Вдлабнатини со широка основа

19. Водени препреки

20. Стабилизација на почвата Основно правило: Секогаш е полесно и поефтино да се спречи ерозијата, отколку да се санира штетата предизвикана од неа. Начиини на спречување на ерозија: • Со садење и поставување на слој со контролирани растителни култури (ревегетација) • Ѓубрење или прекривање со слама

21. Одржување на шумските патишта • Редовни контроли, особено после обилни дождови; • Чистење на дренажните канали; • Пополнување на дупките на патот со толченик и оформување на профилот на патот – услов за добро одводнување; • Во влажни периоди, намалување на интензитетот на сообраќај.

22. Скопје, 18 февруари 2009 год. Ви благодариме на вниманието! Друштво за патишта на Република Македонија