Ondernemerschap financieren

1. Ondernemerschap financieren Leuven, 20 november 2008

2. Afbakening • Ondernemerschap en innovatie komen overal voor : binnen grote ondernemingen, in de KMO wereld, in nieuwe startende ondernemingen …. • Wij beperken ons hier tot de financiering van stand-alone nieuwe initiatieven, niet de financiering van innovatieprojecten binnen gevestigde bedrijven.

3. De Rol van de Overheid • Verschillende (te vele?) bronnen van financiering, subsidie, garantieschema’s te vinden in Overheidsprogramma’s; • Op Vlaams, Federaal en Europees niveau; • Industrieel Onderzoeksfonds (IOF), Vlaams Innovatiefonds (VINOFF), Instituut voor Innovatie door Wetenschap (IWT), Arkimedes (zie verder).

4. Financieringsmogelijkheden • Pre-seed (onderzoeksbudgetten, overheidssteun …) ; • Business Angels ; • Seed Capital Funds (Universiteitsfondsen cf. Gemma Frisius Fonds); • ARKIV’s ; • Venture Capital/Private Equity ; • Traditionele bankfinanciering ; • Beursintroductie.

5. Een Overzicht

6. Business Angels • Heterogene groep ; • Vooral in start-ups ; • (Relatief) kleine bedragen (spreiding) ; • Actieve participatie/medewerking met het management; • Winstgedreven (20-30% ROI prioritair tot andere investeerders) ; • Zeer selectief (90% passeert 1e screening niet).

7. ARKIV’s • ARKIMEDES : Initiatief van Vlaamse Overheid; • Co-financiering met erkende sponsors (1 euro privé = 1 Euro Overheid) ; • Gesloten investeringsfonds ; • Specifieke criteria : in principe geen belemmering voor jonge bedrijven/spin-offs ; • Typische bedragen : 250 K – 1,5 mio Euro ; • O.v.v. aandelenkapitaal en mezzanine ; • Exit mogelijkheden na 5-7 jaar.

8. Gemma Frisius FondsKenmerken • Valorisatie wetenschappelijk onderzoek ; • Financiering van spin-offs en early stage ; • Samenwerking universiteit – privé kapitaal (2 Belgische banken) ; • Co-management model ; • Begeleiding bij voorbereiding en na lancering.

9. Gemma FrisiusSamenwerkingsmodel (1) • Universiteit : • IP strategie en IP portefeuille • Incubatie • Deal flow • Partners : • Begeleiding business plan, juridische elementen, rapportering… • Ev. Rechtstreekse participatie • Samen : • Opvolging van de portefeuille • Netwerk van contacten

10. Gemma FrisiusSamenwerkingsmodel (2) • Fonds : • Financiële bijdrage van alle partners • GFF I : 12,5 mio Euro (oktober 1997) • GFF II : 8,5-12,5 mio Euro (juni 2002) • Adviescomité : • Evaluatie van de ideeën; • Verfijnen van business plannen; • Juridische en andere elementen. • Raad van Bestuur : • Presentatie en beslissing tot investeren ; • Opvolging Portefeuille.

11. Gemma FrisiusDe praktijk (1) • Scouting van potentiële dossiers en opmaak eerste business plan (financieel, R&D) door LRD (InnovatieManagers); • Adviescomité evalueert project : • Management team ; • (veronderstellingen van) het financieel plan ; • Business model ; • Concurrentie ; • Prijszetting ; • Financieringsbehoefte ; • Technische en/of commerciële mijlpalen ; • Waardering.

12. Gemma FrisiusDe Praktijk (2) • Raad van Bestuur : • Presentatie van het project door management (sponsor: lid Adviescomité); • Beslissing over de investering; • Beslissing over de voorwaarden; • Vertegenwoordiging in de Raad van Bestuur; • Ev. opvolgingsinvesteringen/brugfinanciering; • Beslissing desinvestering.

13. Gemma FrisiusRealisaties • 30 spin-offs gelanceerd ; • 15 mio Euro effectief geïnvesteerd (waarvan 7,3 mio vervolginvesteringen) ; • 7 exits, waarvan 2 publiek genoteerd.

14. Besluit • Er bestaan verschillende kanalen voor financiering van ondernemerschap; • Alle hun eigen kenmerken, niet alle geschikt voor iedere situatie; • Vergeet in eerste instantie de overheidsprogramma’s niet; • Belangrijkste voorwaarden : overtuigend en gedreven management en goed businessplan • Associatie KUL heeft mooi instrument in Gemma Frisius.