به نام خدا

1. به نام خدا کاربرد ارگونومی در دندانپزشکی تهیه کننده: سعید نکونام ، رامین محمدی پاییز 91 www.ilamhse.vcp.ir

2. تعریف ارگونومی ارگونومی علم مهندسی فاکتورهای انسانی است که هدفش تطبیق دادن شغل با شاغل است و بالطبع راهکارهایی که بر این اصول مبتنی هستند، مداخلات ارگونومیک نامیده میشوند. علم ارگونومی در حال حاضر پیشگیري از آسیب هاي اسکلتی، عضلانی شاغلین در صنایع و مشاغل پیچیده است.

3. مقدمه: در حرفه دندانپزشکی همانند سایر مشاغل یک سري عوامل زیان آور در محیط کار وجود دارد که در صورت عدم رعایت موازین بهداشت شغلی ، سلامتی شاغلین در این حرفه را به خطر می اندازند. ارگونومی در دندانپزشکی بر روي دو موضوع عمده تأکید دارد : فشارهاي فیزیکی و فشار هاي روحی روانی . مطالعات انجام شده در حرفه دندانپزشکی نشان می دهد دندانپزشکان بیش از سایر شاغلین حرفه پزشکی در معرض ابتلا به مشکلات اسکلتی و عضلانی قرار دارند.

4. اصول اولیه ای که دندانپزشک باید رعایت کند این اصول شامل: ارزیابی وضعیت بدن، وضعیت نشستن دندانپزشک و سرانجام ارزیابی وسایل و تجهیزات دندانپزشکی می باشد. منطقی ترین دیدگاه براي طراحی وسایل و تجهیزات دندانپزشکی با استفاده از اصول ارگونومیکی ، بررسی شرایط و وضعیت بدن دندانپزشک است و سپس باید نوعفعالیت هاي انجام شده بر روي بیمار را نیز در نظر گرفت. به طور مثال تغییر وضعیت صندلی دندانپزشک به صورتی که در آن خود دندانپزشک و بیمار احساس ر احتی کند و در نتیجه تشخیص و قضاوت هاي بالینی مناسبی اتخاذ شود ، موجب ارتقاء عملکرد دندانپزشک خواهد شد.

5. عوامل آسیب رسان ارگونومیک برای دندانپزشکان انجام کارهاي تکراري وضعیت ایستا و نامناسب بدنی انجام کار بیش از توان فیزیکی وجوداسترس شغلی عدم استراحت کافی

6. عوارض وپیامد های دندانپزشکی اکثر صاحب نظران منشاء عوارض و پیامدهاي ناشی از حرفه دندانپزشکی را به دو دسته کلی تقسیم می کنند : اول مکانیک و وضعیت غلط قرار گرفتن بدن در هنگام کار و دوم عدم تحرك کافی در دندانپزشکان. نتایج انتشار یافته نشان می دهد اختلالات اسکلتی وعضلانی 29.5% بیماري هاي قلبی و عروقی و بیماري هاي سیستم عصبی مرکزي ، تومورها و علا یم عصبی به ترتیب هر یک به میزان 21.1 ، 6.1 ،7.6 و 16.5 درصد در از کار افتادگی و بازنشستگی زودرس دندانپزشکان مؤثرند.

7. مطالعات انجام شده بر روی مشکلات اسکلتی و عضلانیدندانپزشکان از آنجا که دندانپزشکان در معرض مشکلات اسکلتی و عضلانی قرار دارند ، شناخت عوامل خطر ارگونومیکی مرتبط در محیط کار آنها بسیار حایز اهمیت است . در مطالعه اي که توسط Sunellو Rucker در سال 2002 بر روي تعداد 421 دندانپزشک کانادایی در زمینه بروز درد در اعضاي مختلف بدن انجام شد نتایج بدست آمده مشخص کرد که چرخش بالا تنه، بالا بردن یک شانه و در نتیجه خارج شدن شانه ها از محور افقی ، بلند کردن آرنج و دور کردن آن از تنه در حین کار، فاصله زاویه تابش نور از محور دید دندانپزشک در هنگام کار بر روي فک بالا درحالیکه دست ها نزدیک به صورت باشند و افزایش مدت زمان کارکردن در وضعیت ساعت هاي3.30الی5 و 7 الی 8.30 از جمله عواملی است که می تواند در ایجاد مشکلات اسکلتی و عضلانی در میان دندانپزشکان نقش مؤثري داشته باشد . در نتیجه معلوم شد کاربرد صحیح وسایل دندانپزشکی و قراردادن آنها در محل مناسب و حفظ موقعیت مناسب قرار گرفتن بدن در حین کار، با کاهش علائم اسکلتی و عضلانی مرتبط است.

8. عوارض اسکلتی و عضلانی شایع در دندانپزشکان در حین کار • دردهاي ماهیچ هاي: احساس درد و ناراحتی و کوفتگی درعضلات گردن، شانه و بازو و کاهش محدوده حرکتی. • اسپوندیلوزیس (pondylosis) گردنی: کرختی و سفتی یا دردهاي مداوم و مزمن در ناحیه گردن و شانه همراه با سوزش وخارش ، آرتروز و ورم مفاصل. • سندروم خروجی قفسه سینه (Thoracic outlet syndrome) : درد ناحیه شانه و بازو و دست، کرختی و خارش انگشتان. • پارگی و ورم ماهی چه هاي سردست : درد و سفتی در ناحیه شانه یا تورم و پارگی بافت نرم عضله شانه و ضعف در عضله چرخان سردست. • بیماري دکو ئروین Dequervain Disease)) : احساس درد در شست یا محدوده مچ زمانی که شیئی را در دست می گیرند.

9. عوارض اسکلتی و عضلانی شایع در دندانپزشکان در حین کار • اختلالات دست و مچ : به دلیل انجام حرکات سخت و مکرر با مچ دست، فشارهاي فیزیکی و ارده بر اعصاب انگشتان، استفاده طولانی از وسایلی که حرکات ارتعاشی دارند و ناکافی بودن استراحت بین کاري • بیماري تنوزینوویتیس (Tenosynovities Disease) : احساسدرد در انگشت هنگام حرکت و بخصوص لمس کردن ابزار • سندروم کارپال تونل(Carpal Tunnel Syndrome): بی حسی و کرختی دست یا انگشتان و نهایتاً درد و بد شکلی دست • سندروم گویون(Guyon'sSyndrome): درد و ضعف وبی حسی در انگشتان در شب هنگام و صبح زود • پدیده ر ینود(Raynaud's Syndrome) : اسپاسم متناوب ودوره اي همراه با کرختی و درد انگشتان و حساسیت نسبت به دماي پایین و درد مچ • اختلالات در ناحیه پشت: دیسک کمر، درد پشت، کمر و سیاتیک.

10. حا لت قرار گیری دندانپزشک محل کار باید به گونه اي طراحی شود که دندانپزشک بتواند وضعیت بدنی خود را به طور مناسب تغییر دهد . حتی در بعضی مواقع موقعیت نامناسب قرارگیري وسایل و تجهیزات نیزموجب می شود تا دندانپزشک در وضعیت نامناسب بدنی قرار گیرد . بیشترین مشکلدندانپزشکان زمانی است که این دو مورد هم زمان و توأم با هم دیده می شوند. موقعیتقرارگیري نامناسب، ثابت و منحرف شده بدن روي عضلات، لیگامان ها، تاندون ها، ستون فقرات و مفاصل فشار زیادي وارد می کند. التهاب تاندون عضلات ، درد گردن و شانه باموقعیت قرارگیري نامناسب بدن هنگام کار مرتبط است . یک عامل اساسی در سلامت فیزیکی دندانپزشکان انجام کار درحالت نشسته است . نشستن داراي فواید بسیاري است ، زیرا با نشستنمیزان فشار کار وارده به عضلات کاهش می یابد و گردش خون بهتر می شود . مطالعات نشان می دهد 54.29 % از دندانپزشکان در اثر بیماري هاي قلبی عروقی فوت می کنند و بسیاري از آنان نیز به علتواریس وریدي و سایر اختلالات عروقی دست از کار می کشند.

11. نشستن به حالت سنتیTraditional Sitting: • ارتفاع صندلی طوري تنظیم شود که ناحیه ران هاي دندانپزشکموازي سطح اتاق باشد. • از تمامی قسمت نشیمن صندلی استفاده شود. • سر بیمار به نحوي قرار گیرد که ناحیه کاري متناسب با محدودهآرنج هاي دندانپزشک باشد و بازوهاي او به طرفین تنه چسبیده وساعدها موازي سطح اتاق باشند. • دندانپزشک باید به نحوي روي صندلی بنشیند که به یک طرفخم نشود. • ناحیه پشتی و گردن دندانپزشک به طور مستقیم و عمودي قرارگیرد و چشمان او اندکی رو به پایین باشد. • فاصله حدود 16 - 14 اینچ بین چشمان دندانپزشک و حفره دهانبیمار رعایت شود. • دندانپزشک به طور کامل به پشتی صندلی تکیه دهد و صندلیداراي پنج پایه باشد. • بیمار در موقعیت دراز کش قرار بگیرد.

12. حالت نشسته ایستاده : (Traditional Sitting ) که در آندندانپزشک بر روي بیماران به ویژه آنهایی که دچار بحران شده یعنینمی توانند به طور کامل بر روي صندلی بخوابند یا دچار استرس هستند،به حالت نیم خیز در آمده و در حالیکه دو پا بر روي زمین قرار می گیرد،ران ها به حالت انحنا در می آیند. این حالت به ویژه براي بیمارانی مفیداست که نمی توانند به هر دلیل به طور کامل به پشت بخوابند یا دچاراسترس و نگرانی هستند.

13. نشستن با پاشنه پاي متعادل :(Close Focus Sit Standing) زمانی است کهدندانپزشک در حالیکه نشسته است عمدتا تمایل دارد به سمت جلو خم شود. در این شرایط صندلی باید طوري طراحی شود که ارتفاع پشتیآن قابل تنظیم بوده تا انحناي طبیعی کمر دندانپزشک را حفظ کند و همچنین نشیمنگاه صندلی کمی به سمت پایین انحناء داشته باشد تاران نسبت به ساق پا زاویه 110 درجه پیدا کند و پاها کاملاً بر رويزمین قرار گیرد تا مقداري از وزن بدن بر روي پاها انتقال داده شود و از محدود شدن جریان خود در آنها جلوگیري گردد.

14. ارگونومی در:صندلی ویونیت دندانپزشکی

15. صندلی دندانپزشکی از نظر ارگونومی، صندلیدندانپزشکان باید با توجه به حرکت آنها جهت تنظیم و دسترسی و دیدبهتر به وسایل و تجهیزات و تطابق با حرکت بیمار انتخاب شود. اینصندلی باید داراي 5 چرخ باشد تا از افتادن به عقب جلوگیري کند وهمچنین نباید به اندازه صندلی هاي اداري داراي پشتی و نشیم نگاهپهن و بزرگ باشد . صندلی دندانپزشک باید پایه هاي جمع و جور داشتهتا چرخ ها براي کنترل پاها و یا تخت بیمار مزاحمتی ایجاد نکند. توصیهمی شود یک دندانپزشک با قد کوتاه، صندلی با محدوده تنظیم پذیري بین 16 تا 21 ا ینچ و یک شخص قد بلند محدوده 21 تا 26 اینچ راانتخاب کنداز آنجا که دندانپزشکان هنگام کار عمدتا تمایل به حرکت به سمتجلو و بالا دارند، بنابراین صندلی آنها باید قابل تنظیم به سمت بالاباشد تا انحناي طبیعی کمر دندانپزشک را حفظ کند . در این حالت نیازبه نوعی از صندلی است که قسمت پشتی آن قابل تنظیم بودهبه طوري که تکیه گاه کمر صندلی به خوبی با انحناي کمر دندانپزشک منطبق باشد . پشتی صندلی نباید زیاد بلند باشد تا مانعی براي انحناي طبیعی ستون فقرات ایجاد کند.

16. طرح هاي متفاوت یونیت هاي دندانپزشکی • حالت دسترسی به ابزار از کنار :(Side Delivery Position) در این حالت دندانپزشک به تنهایی و بدون کمک دستیار خود کار می کند وبراي برداشتن و گذاشتن ابزار کار اجباراً دید خود را از منطقه جراحی ودرمان جابجا کرده و بالاتنه را می چرخاند تا بتواند ابزار لازم را بردارد ودوباره چشمان خود را روي آن منطقه متمرکز کند . این امر باعث فشارجسمی و خستگی چشم می شود ودندانپزشک مجبور است تا حرکاتغیرضروري بیشتري را انجام دهد و در نتیجه بهره وري و بازدهی اوکاهش می یابد.

17. دسترسی به ابزار از پشت :(Rear Delivery Position) در این حالت دندانپزشک ابزار را« بگذار و بردار » می کند ، یعنی یکی رابرمی دارد و یکی را می گذارد. چنین حالتی به پیچش و چرخش اضافه وبیش از اندازه بدن نیاز دارد. در این شرایط ، دندانپزشک به واسطهچرخش بیش از حد جهت برداشتن ابزار دچار خستگی و فشار جسمیمی شود. در این حالت طرز قرارگیري یونیت به صورت ثابت است ونمی توان آن را با موقعیت دندانپزشک تطبیق داد ، در نتیجه دندانپزشکناچار به تکیه و خم شدن به جلو و حرکات اضافی است.

18. حالت جدا بودن یونیت دندانپزشکی :(Split Unit/Cart Position) در این حالت، یونیت دندانپزشکی به صورت جدا روي چرخ هاي سیارو سرنگ آب و هوا روي (HVE)تعبیه شده و بخش تخلیه سریعکابینت سیار قرار می گیرد. در این شرایط طراحی یونیت مجزا فضايکار را براي دستیار دندانپزشک نیز محدود میکند که در نتیجه منجر بهحرکات اضافی او می شود.

19. حالت میان سینه اي :(Trans Thorax Position) طراحی این یونیت متناسب با دستورالعمل هاي ارگو نومیکی است . با قرار گرفتندستگاه بر روي سینه بیمار، دستیار دندانپزشک به راحتی می تواند ابزاررا بردارد و به دندانپزشک بدهد. اینکار از انحراف خط دید دندانپزشکاز ناحیه فعالیت جلوگیري می کند. از آنجا تغییر مکان پیدرپی خط دیداز ناحیه روشن به ناحیه تاریک که بیرون از حفره دهان بیمار و درفاصله اي دورتر قرار دارد، چشم دندانپزشک را مجبور به تطابق وسازگاري با تغییرات نور و فاصله می کند که در نهایت موجب خستگیچشم و متعاقباً سردرد می شود، لذا در این حالت یک کابینت سیار کهحول زانوي دستیار در حالت نشسته حرکت می کند ابزار را در خود جايداده و دندانپزشک دسترسی راحتی به آن دارد.

20. روش دندانپزشکی دو نفره یا روش 4 دست ( :(Fourhanded Position مطلوب ترین روش ارگونومیک جهتانجام خدمات دندانپزشکی بدون تنش است ، زیرا حرکات نامطلوب را بهکمترین حد رسانده و سرعت فر آیند درمان را تس ریع می کند . در اینطرح باید تجهیزات را در ناحیه کاري دستیار در کنار صندلیدندانپزشکی قرار داد . دندانپزشکی 4 دست به تکنیکهاي مناسبی احتیاجدارد، مانند قرار گرفتن بیمار و تیم دندانپزشکی در جاي مناسب، انتقالابزار، تخلیه داخل دهان و کنترل آلودگی . از مشکلات روش مزبور ایناست که اگر تیم دندانپزشکی جابجایی هاي زیادي را براي رسیدن بهابزار انجام دهد و از طرفی ابزار و مواد به راحتی در دسترس نباشد یا درمیان لوله هاي لاستیکی و سیمهاي برق گیر کند، طبعا دندانپزشکی 4 دست نمی تواند با موفقیت انجام شود.

21. منطقی ترینطرح یونیت هاي دندانپزشکی به هر صورت ، منطقی ترین دیدگاه براي طراحی وسایل و تجهیزات دندانپزشکی با استفاده از اصول ارگونومی ، بررسی شرایط و وضعیت قرارگیري بدن دندانپزشک و نوع فعالیت هاي انجام شده بر روي بیمار است. عدم تعادل و تحت فشار بودن اندام تحتانی بدن و انگشتان دندانپزشک در طول انجام فعالیت هنگام طراحی وسایل باید به دقت مورد مطالعه قرار گرفته و با استفاده از روش هاي ارگونومی به کاهش و حذف این نوع خطرات کمک کرد. ارگونومی در دندانپزشکی عمدتاً بر روي طراحی و استقرار وسایل و تجهیزات و مهارت دندانپزشکان جهت استفاده از آنها تأکید دارد.

22. کمی تغییرو توسعه در یونیت دندانپزشکی • در ابن قسمت از نرم افزارهای مدل سازی و نقشه کشی صنعتی برای طراحی و تغییر در قسمت های مختلف یونیت و صندلی دندانپزشکی استفاده شده است. • پدال پایی:

23. سیستم ضد برگشت بزاق: در راستای جـلوگیـری از بیـماری های عفونی و اجـــرای مصوبات اداره تجهیزات پزشکی سیستم ضد برگشت بزاق (none retraction water system) طراحی و ساخته شده از سال 88 در یونیت و صندلی مورد استفاده قررا میگیرد لازم به توضیح است که در بسیاری از یونیت ها به علت استفاده از بوستر و شیر پنومات در لحظه ای که دکتر پای خود را از روی پدال بر میدارد ابزاری که در دهان بیمار است مکش انجام داده و بزاق دهان به داخل شیلنگ کشیده میشود. که می تواند منجر به بروز بیماری شود به همین خاطر این سیستم طراحی و تولید شده است.

24. زیرسری جدید: زیر سری جدید با قابلیت تنظیم از دو محور، مناسب برای استفاده بزرگسالان و کودکان با تشک بدون درز

25. نگات اسکوپ: نگات اسکوپ یا Film Viewer با صفحه نمایش عریض 16x8 سانتیمتر که در صورت درخواست مشتری بر روی تابلت قابل نصب می باشد.

26. تابلت : تابلت جدید با قابلیت نصب یک پوآر، دو توربین و یک ایرموتور همرا با سینی جدید

27. طراحی مطب

28. طراحی مطب داندانپزشکی امروزه طراحی محل کار بر اساس اصول مهندسی، طبق نیاز افرادی که در آن محل کار می کنند و یا مراجعینی که به آنجا رفت و آمد می کنند انجام می گیرد نه بر اساس تجهیزات و ابزاری که قرار است در آن دفتر استفاده شود. در این صورت محیط کار تبدیل به محلی مناسب، جالب و آرامش بخش برای پرسنل آن محل خواهد شد که در این راستا مطبهای دندانپزشکی نیز چنین وضعیتی دارند. طراحی مطب دندانپزشکی باید گویای خدماتی باشد که یک متخصص دندانپزشک می خواهد به بیماران خود ارائه دهد، مثل خدمات درمانی در یک محیط امن، زیبا و مطمئن. یک مطب یا کلینیک دندانپزشکی باید به شکل یک مکان امداد رسانی از سوی متخصص دندانپزشک و سایر پرسنل دندانپزشکی به مراجعین و بیماران باشد که این امر باعث رضایت و آسودگی خاطر بیمار تا حد امکان می شود. با فراهم آمدن چنین شرایطی، ترس و اضطراب در مراجعین پایین می آید و اعتماد آنها به کار دندانپزشک جلب می شود. بدین ترتیب مراجعه کنندگان می توانند به راحتی و بدون هیچ قید و بندی به چنین مکانی در رفت و آمد باشند. اگر اصول مهندسی در طراحی یک مطب دندانپزشکی به خوبی رعایت شود نتیجه کار محیطی کاربردی و جالب، زیبا و راحت خواهد شد که همین عوامل باعث تبدیل مطب به مکانی شاد همراه با یک گروه و پرسنل فعال و پر کار خواهد شد.

29. طراحی مطب داندانپزشکی مهم ترین عواملی که در طراحی مطب داندانپزشکی باید رعایت شود عبارتند از: • تهویه هوا • نور • رنگ • موسیقی • تجهیزات

30. تهویه هوا مساله اصلی در زمینه دستگاههای تهویه هوا در مطب های دندانپزشکی توجه به مصونیت و ایمنی بیماران، پرسنل کمکی و خود متخصص دندانپزشک نسبت به هر نوع آلاینده ای که ممکن است در هوا موجود باشد است. زمانی که دندانپزشک در حال کار کردن روی دهان باز بیمار است و یا مشغول کار روی یک جراحت است. این یک امر حیاتی و الزامی است که میکروبها و باکتریهایی که در فضا پراکنده هستند و ممکن است داخل دهان بیمار، پزشک و یا روی زخم بنشینید و باعث ایجاد بیماری یا عفونت شوند را به حداقل رساند و درست در همینجاست که وجود دستگاههای تهویه هوا ضروری به نظر می رسند. همچنین عوامل دیگری نیز وجود دارند که لزوم استفاده از این ابزار را بالا می برند مثل رایحه ها و اسانس هایی که از فرآورده های مختلف تهیه شده و در دندانپزشکی استفاده می شوند. علاوه بر این خود داروها، مایعات استرلیزه و پاک کننده های مختلف دارای بوهای خاصی هستند که بطور کلی همگب بوهایی هستند که برای بیماری که به مطب مراجعه می کند نامطلوب و ناخوشایند محسوب می شوند. بنابراین کار اصلی دستگاه تهویه هوا، به دام انداختن ذرات مضر در هواست و به عنوان یکی از ابزارهای ضروری در هر مطب دندانپزشکی به شمار می آید

31. نور مساله نور و روشنایی یکی از عوامل بسیار مهم در طراحی کلیه اماکن از جمله مطب یک دندانپزشک محسوب می شود. در یک مطب باید نور به اندازه کافی باشد، بطور مناسب به همه قسمت ها توزیع شود، تمایز دید رعایت شود و رنگ مناسب نور انتخاب شود. بطور کلی عامل نور در مطب را می توان به 2 گروه نور طبیعی و مصنوعی تقسیم کرد. نور طبیعی نوری است که از طریق پنجره ها و بازتاب آن تامین می شود و نور مصنوعی شامل لامپ ها و دستگاه های روشنایی می شود. نور مصنوعی در اتاق کار دندانپزشک نور LX 1000 به همراه تعداد زیادی لامپ های فلورسنت روی سقف و کنار صندلی دندانپزشک وپرژکتوربالای یونیت است که این نور می تواند به وسیله کنترل هایی که بر روی دستگاه ها موجود هست بر حسب نیاز بالا و پایین برود. اگر نور از حد استاندارد بالا تر شود باعث خارج شدن اشک از چشم بیمار و انحراف چشم ها شود. قطع ناگهانی نور و نورهای پایین تر از حد معین در مورد نورهای مستقیم می تواند برای بیمار بسیار مضر باشد، چنانچه چشم بیمار برای مدت طولانی به این نورها خیره شود، به اصطلاح چشم او سیاهی می رود و باعث ایجاد تاریکی برای مدت کوتاهی در دید وی می شود.

32. رنگ رنگ هم یکی دیگر از عوامل مهم در معماری داخلی یک مطب است. انتخاب رنگ صحیح و مناسب فضا، بسیار مهم است. برای رنگ پردازی می توان از تمامی رنگ ها استفاده کرد. علاوه بر اینکه باید به همنشینی و هماهنگی رنگ ها توجه کرد. در انتخاب رنگ باید به دو مورد زیر توجه کرد: • ابعاد فضای مورد نظر، چرا که رنگ در بزرگی و کوچکی فضا موثر است. • توجه به هماهنگی رنگ ها در جهت ایجاد فضایی آرام و دلپذیر. در حقیقت انتخاب رنگ یک بحث سلیقه ای است که به نظر طراح داخلی، کارکنان و خود دندانپزشک دارد. در محیطهای درمانی، موضوع رنگ از اهمیت بالایی برخوردار است زیراامروزه بررسی ها نشان می دهد که رنگ ها اثرات درمانی مهمی به همراه دارند. بطور کلی در یک مطب دندانپزشکی با توجه به اینکه مراجعین در سنین مختلف اغلب دچاراسترس و درد می شوند، استفاده از رنگ های ملایم می تواند به آرامش درونی آنها کمک بسزایی کند، در مورد اتاق درمان و پذیرش تفاوت نوع رنگ گرم و سرد لازم نیست بلکه می توان از یک رنگ با درجه تیرگی و روشنب مختلف استفاده کرد. استفاده از یک رنگ در هر دو مکان از این جهت حائز اهمیت است که مراجعین قبل از ورود به اتاق درمان با آن رنگ در اتاق پذیرش آشنا شده اند.

33. موسیقی مساله اضطراب در حرفه دندانپزشکی و عواقب بعدی آن موجب پدید آمدن مشکلاتی در این رشته می شود. این اضطراب در افراد می تواند بر اثر دیدن صندلی دندانپزشکی و تحریک کنندگی صدای مته دندانپزشکی یا ترس از استفراغ یا خفگی ایجاد شود. برای برطرف کردن این اضطراب در مراجعین راه های زیادی موجود است، هیپنوتیزم، تخیل هدایت شده، تمرینات آرامش بخش و مشاوره می تواند به برطرف شدن استرس و ترس کمک کند که همگی این موارد را می توان در یک مطب به مراجعین با شرایط مختلف و در سنین متفاوت ارائه داد. قرار گرفتن یونیت ها در یک وضعیت مناسب، اطمینان خاطر دادن به بیمار در حین کار و طبیعی جلوه دادن ترس بیمار می تواند این استرس را تا حد امکان پایین آورده یکی دیگر از راه های پایین آوردن این ترس استفاده از یک موسیقی ملایم و منایب در مطب است. بررسی های به عمل آمده از 121 نفر از مراجعین به دندانپزشکی حاکی از این است که بیماران با شنیدن صدای موسیقی در محیط به آرامشی نسبی دست یافته اند و استرس آنها تا حدی پایین آمده، چرا که یک موسیقی ملایم می تواند به میزان مناسبی درگیری های فرد را با محیط کاهش داده و او را از تنش و استرس های محیطی خارج و به حالت نعادل نزدیک تر کند.

34. تجهیزات ابعاد یک مطب دندانپزشکی باید به اندازه ای باشد که گنجایش صندلی چراغدار دستی و یک برانکارد را داشته باشد چرا که وجود ای ابزار جهت انتقال بیماران اورژانسی و یا ایست قلبی ضروری است. بطور کلی چنانچه موارد فوق در طراحی داخلی یک مطب مورد استفاده قرار گیرد محل مورد نظر تبدیل به محیطی مطمئن و آرامش بخش برای بیماران و اعضای پرسنل مطب خواهد شد. در راستای تامین آرامش مراجعین می توان از گیاهان طبیعی به صورت های مختلف در گوشه و کنار مطب استفاده کرد. همچنین استفاده از مجلات و کتاب های سر گرم کننده مواردی هستند که می توانند به پایین آوردن استرس و ترس بیمار کمک کنند.

35. چند مثال برای طراحی گروه معماری (آنتونیو سوفان) طراحی مطب دندانپزشکی Implantlogycaرا در ایالت ویرجینای آمریکا انجام داده اند. این مطب در فضایی با زیربنای کل 1800 متر مربع واقع شده است و عملیات احداث آن در سال 2010 انجام شده است.در طراحی داخلی این مطب از رنگ های گوناگون استفاده شده است به گونه ای که شیشه(پارتیشن)، کف و دیوار هر اتاق دارای رنگ آمیزی مستقل و متفاوتی است. این طراحی با دوهدف عمده انجام شده است: اول اینکه در انتخاب رنگ ها توجه شده است که از رنگ های آرامبخش استفاده شود و این امر به موجب نوع کاربری محیط، بسیار حائز اهمیت است.

36. چند مثال برای طراحی هدف دیگر در این نوع طراحی و استفاده از رنگ های گوناگون، به نوعی مشغول کردن بیمار برای تماشای محیط و به نوعی غافل کردن او از روند جراحی دندان است، که طبیعتا این اقدام تاثیر بسیار زیادی در روند اجرای کار خواهد داشت. در بخش انتظار، از رنگ زرد روشن استفاده شده است، این رنگ علاوه بر افزایش انرژی در فرد، باعث بالارفتن روحیه در او خواهد شد.

37. چند مثال برای طراحی در داخل اتاق های این مطب دندانپزشکی، تابلوهای نقاشی نیز تعبیه شده است و در حقیقت، مراجعان به این مرکز با یک محیط فرهنگی،درمانی مواجه می شوند. طراحان این پروژه تصمیم دارند تا در آینده نزدیک، یک گالری بزرگ هنری را در این مطب ایجاد کنند.

38. چند مثال برای طراحی

39. چند مثال برای طراحی

40. چند مثال برای طراحی

41. پایان www.ilamhse.vcp.ir