1 / 22

UNIVERZITET U SARAJEVU Fakultet za kriminalistiku, kriminologiju i sigurnosne studije

UNIVERZITET U SARAJEVU Fakultet za kriminalistiku, kriminologiju i sigurnosne studije. Osnove unutrašnjeg ustrojstva/metodologija (obavještajne službe). Organizaciona struktura obavještajnih službi.

thisbe
Download Presentation

UNIVERZITET U SARAJEVU Fakultet za kriminalistiku, kriminologiju i sigurnosne studije

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript


  1. UNIVERZITET U SARAJEVUFakultet za kriminalistiku, kriminologiju i sigurnosne studije Osnove unutrašnjeg ustrojstva/metodologija (obavještajne službe)

  2. Organizaciona struktura obavještajnih službi • Pod organizacionom strukturom obavještajnih službi podrazumijevamo njenu unutrašnju organizaciju, odnosno sistem uspostavljenih organizacionih jedinica, raspored poslova shodno utvrđenom djelokrugu rada i sistem veza između organizacionih jedinica. • Uspostavljanje organizacionih jedinica i raspored poslova realizuje se na : a) horizontalnom nivou b) vertikalnom nivou Po horizontalnom nivou organizovanja, obavještajne službe vrše podjelu svih obavještajnih, kontraobavještajnih, subverzivnih i drugih poslova na problemske cjeline (sektori, direkcije, odjeljenja i sl.)

  3. Organizaciona struktura obavještajnih službi • Organizacionu strukturu obavještajne službe po vertikalnom nivou čine slijedeći nivoi organizovanja: - centrala obavještajne službe - centar obavještajne službe - podcentar obavještajne službe - obavještajni punkt - detaširani (ugrađeni) obavještajac.

  4. Organizaciona struktura obavještajnih službi( Centrala obavještajne službe) Predstavlja sam vrh obavještajne službe, odnosno njeno centralno rukovodeće jezgro iz kojeg se upravlja cjelokupnim radom obavještajne službe. U nadležnosti centrale su: - planiranje i usmjeravanje obavještajne aktivnosti; - školovanje kadrova; - materijalna i tehnička opskrba obavještajne službe; - praćenje i usvajanje novih tehničkih i tehnoloških dostignuća; - finansiranje i saradnja sa drugim službama.

  5. Organizaciona struktura obavještajnih službi( Centrala obavještajne službe) Centralu obavještajne službe čine: - rukovodeće tijelo - organizacione jedinice Rukovodeće tijelo predstavlja rukovodeći štab obavještajne službe; postavlja ga najviši politički organ države (predsjednik, kolegijalni šef države, premijer vlade, parlament) Rukovodeće tijelo: - određuje plan i program realizacije obavještajne aktivnosti; - određuje metode i sredstva za realizaciju obavještajne aktivnosti; - nadgleda i kontroliše rad ostalih dijelova obavještajne službe; - objedinjuje rezultate obavještajnih istraživanja, vrši njihovu verifikaciju i dostavlja ih političkim odlučiocima u vidu dokumenta.

  6. Organizaciona struktura obavještajnih službi( Centrala obavještajne službe) Rukovodeće tijelo je sastavljeno od rukovodioca organizacionih jedinica. U centrali obavještajne službe postoje i djeluju sljedeće organizacione jedinice: - jedinica za operativne poslove - jedinica za analitičke poslove - jedinica za tehničke poslove - jedinica za kadrovske poslove - jedinica za poslove veze - jedinica za dokumentaciju

  7. Organizaciona struktura obavještajnih službi( Centar obavještajne službe) • Centar predstavlja izvršnu jedinicu obavještajne službe; • Centar je organ obavještajne službe koji je zadužen: - da organizuje i prikuplja obavještajne podatke, - da stvara stalne izvore podataka; - da organizuje obavještajna istraživanja prema utvrđenim strateškim, taktičkim i operativnim ciljevima. - da verifikuje obavještajne podatke i da ih pravovremeno dostavi i prezentira rukovodećim tijelima centrale obavještajne službe; - da vrši obavještajni prodor, izvođenje raznih vidova specijalnih operacija, kao i produciranje kriza sa sukobima niskog intenziteta.

  8. Organizaciona struktura obavještajnih službi( Centar obavještajne službe) • Centar obavještajne službe je dio centrale koji se formira van centrale. Centar se može formirati: - na teritoriji domaće države (obično se lociraju uz granicu sa susjednom državom, u okviru postojećih teritorijalnih jedinica službi bezbjednosti) - na teritoriji države prema kojoj je usmjereno obavještajno istraživanje (u konzularnim i diplomatskim misijama, vojnim bazama) - na teritoriji treće države.

  9. Organizaciona struktura obavještajnih službi( Podcentar obavještajne službe) • Potčinjen obavještajnom centru, odnosno centrali obavještajne službe; • Kadrovsku strukturu obavještajnog podcentra čine obavještajci, koji se angažuju na neposrednom prikupljanju obavještajnih podataka; • Dok centar organizuje obavještajno istraživanje čitave strane države, podcentar djeluje prema užoj teritoriji date države.

  10. Organizaciona struktura obavještajnih službi( Obavještajni punkt ) • Najniži organizacioni nivo obavještajne službe; • Sačinjavaju ga od 2-5 obavještajaca koji se angažuju radi realizacije konkretnog zadatka; • Dakle privremenog je karaktera, jer postoji i djeluje do okončanja konkretnog obavještajnog istraživanja;

  11. Organizaciona struktura obavještajnih službi( Detaširani-ugrađeni obavještajac) • Obavještajac date službe ili centra, koji se ugrađuje u bilo koju neobavještajnu instituciju u zemlji ili inostranstvu; • Detaširaju se na mjesto sa kojeg imaju najpovoljnije uslove da izvrše obavještajno istraživanje; • Zadaci ugrađenog obavještajca mogu biti: - izučavanje lica sa ciljem stvaranja agenturne mreže - održavanje veze sa agenturom - istraživanje konkretnog obavještajnog problema - prikupljanje najsuptilnijih tajni.

  12. Metodologija obavještajne službe • Etimološki posmatrano riječ metoda potiče od grčke riječi “ methodos”-put, traženje. • Metoda označava način, put i postupak istraživanja stvarnosti u cilju spoznavanja što objektivnijeg i istinitijeg naučnog saznanja. • Metod obavještajne službe predstavlja skup karakterističnih postupaka i specifičan način prikupljanja obavještajnih podataka koji su u funkciji zaštite osnovnih vrijednosti datog društva.

  13. Metodologija obavještajne službe • U naučnoj teoriji iskristalisala se sljedeća klasifikacija metoda obavještajne službe: - metod tajnog prikupljanja podataka; - metod prikrivenog prikupljanja podataka; - metod legalnog prikupljanja podataka. U metode tajnog prikupljanja podataka spadaju: - agenturni metod - metod infiltracije - metod tajne primjene tehničkih sredstava.

  14. Agenturni metod • Jedan od najstarijih klasičnih metoda obavještajne službe; • Agenturni metod predstavlja tajni način prikupljanja podataka i informacija korištenjem tajnih saradnika obavještajne službe ( neprofesionalaca-agenata) u strukturama protivnika; • Agenta obavještajne službe definiramo kao lice koje rukovođeno određenim motivima neprofesionalno, tajno, organizirano, po zahtjevu i za račun obavještajne službe, države i pokreta prikuplja u strukturama protivnika tajne, odnosno zaštićene podatke i na tajni način ih dostavlja nalogodavcu. • Razlozi koji mogu motivirati određena lica da prihvate ulogu agenturnog rada su: patriotska osjećanja, materijalna korist, mržnja, osveta, avanturizam, idejno-politička opredijeljenost.

  15. Agenturni metod • Osnovna klasifikacija agenata • Klasifikaciju agenata možemo pratiti u obavještajnoj praksi još od 5 stoljeća p.n.e u djelima vojnog teoretičara Sun CU Vu-a. • On je isticao pet vrsta agenata: - unutrašnji agenti (službenici neprijatelja); - lokalni agenti ( stanovnici neprijateljske države); - prevrbovani agenti ( neprijatelji uhvaćeni na djelu i prevrbovani); - žrtvovani agenti (servirani neprijatelju u cilju obmane i dezinformiranja); - preživjeli agenti ( koji donose podatke iz nerpijateljskog logora)

  16. Agenturni metod • U obavještajnoj teoriji i praksi susrećemo se sa sljedećom klasifikacijom agenata: - prema državljanstvu (strani ili domaći državljanin); - prema stepenu pouzdanosti ( pouzdan, nepouzdan) - prema stepenu odanosti (agent dvojnik, agent izdajnik i agent provokator); - i podjela na opće agente, rezidente, agente veznike, konzervirane ili zamrznute agente.

  17. Metod infiltracije • Najstariji metod obavještajne službe, koji datira još iz perioda robovlasništva; • Spada u najrizičnije tajne metode; • Metod infiltracije sastoji se u tome da se pripadnik obavještajne službe na najpodesniji i zaštićen način ugrađuje u strukture suparničke strane; • Sam proces ugrađivanja može trajati različit vremenski period, više godina, pa čak i decenija;

  18. Metod infiltracije • Pod metodom tajnog ugrađivanja podrazumijeva se plansko i smišljeno tajno uvlačenje pripadnika sopstvene obavještajne službe u organizaciju protivnika, s ciljem pribavljanja i dostavljanja tajnih i drugih podataka i izvršavanja drugih zadataka,uz korištenje odgovarajuće legende. • Legenda se daje kako bi se zaštitila ličnost pripadnika obavještajne službe i legenda mora biti prilagođena izabranom licu, njegovim godinama, obrazovanju, vrstama specijalizacije. • Vrlo često se legendiranje biografije infiltriranim licima daje od poginulih, nestalih ili umrlih osoba.

  19. Metod tajne primjene tehničkih sredstava • Ostvarenje ciljeva obavještajnog istraživanja nemoguće je zamisliti bez korištenja najmodernijih tehničkih sredstava; • Obavještajni rad se ne može zamisliti bez potpuno tačnih, objektivnih i pouzdanih informacija, što je impliciralo i adekvatnu selekciju potrebnih specijalnih tehničkih sredstava( elektronska sredstva,tv i video-tehnička sredstva, hemijska sredstva) • Riječ je o relativno mladom metodu obavještajne službe, s obzirom na činjenicu da je primjena istog zavisila od stepena razvoja nauke i tehnologije; • Danas je ovaj metod u širokoj primjeni;

  20. Metod tajne primjene tehničkih sredstava • Metod tajnog korištenja tehničkih sredstava možemo definisati kao tajno, odnosno ilegalno ugrađivanje i korištenje raznovrsnih visokosofisticiranih tehničko-tehnoloških i drugih specijalnih sredstava, pomoću kojih obavještajci ili agenti prikupljaju i blagovremeno dostavljaju precizne i pouzdane zaštićene podatke starnih država (protivnika).

  21. Prikrivene metode obavještajne službe • Ovaj metod je na granici između legalnog i tajnog; • Sve veća međuzavisnost država, razgranata mreža komunikacija, cirkulacija ljudi, stvorili su povoljne uslove za primjenu prikrivenih metoda obavještajne službe; • Ovj metod se koristi za prikupljanje obavještajnih podataka, iz razloga što isti omogućava zaštitu izvora tajnih metoda; • Riječ je o vrlo ekonomičnom, racionalnom, brzom i jednostavnom metodu; • U prikrivene metode spadaju: - metod prikrivenog anketiranja - metod prikrivenog opserviranja - metod prikrivenog naučnog istraživanja

  22. Prikrivene metode obavještajne službe • Prikriveno anketiranje karaktriše sistemska priprema i planiranje, jer ovaj način korespondira naučno-istraživačkoj anketi, razlika je u operacionalizaciji; • Ovaj metod zahtjeva angažman izuzetno obučenih i stručnih lica; • Pod metodom prikrivenog opserviranja podrazumijeva se prikupljanje tajnih podataka od strane veoma stručno-profesionalnog lica, koje te podatke prikuplja neposrednim posmatranjem i korišenjem vlastitih čula i odgovarajućih tehničkih sredstava; • Uspješnost ovog metoda u mnogome zavisi od brzine, tačnosti opserviranja, od razvijene sposobnosti pamćenja, smirenosti. • Pod metodom prkikrivenog naučnog istraživanja podrazumijevamo plansko angažovanje naučnika ili naučne ustanove koji na prikriven način organizuju naučno istraživanje radi pribavljanja obavještajnih podataka o protivniku.

More Related