ศาสน พิธี

1. ศาสนพิธี

2. ศาสนาพิธี คือ หลักหรือวิธีปฏิบัติเพื่อทำบุญตามพิธีกรรมทางศาสนา จำแนกเป็น ๒ แบบ คือ ๑. งานมงคล ๒. งานอวมงคล

3. พิธีทำบุญงานมงคล คือ การทำบุญ ที่เป็นไปเพื่อความสุข ความเจริญแก่ชีวิตจิตใจ โดยอาศัยเหตุที่ดีงาม ไม่ประกอบด้วยความเศร้าโศก เช่น งานบวช งานมงคลสมรส งานขึ้นบ้านใหม่ เป็นต้น

4. ระเบียบวิธีทำบุญงานมงคลระเบียบวิธีทำบุญงานมงคล เจ้าภาพต้องเตรียมการเบื้องต้น ดังนี้ ๑. อาราธนาพระสงฆ์ ในงานมงคลนี้นิยมนิมนต์พระสงฆ์สงฆ์จำนวน คี่ เช่น ๕ รูป ๗ รูป ๙ รูป เป็นต้น ยกเว้นงามมงคลสมรสที่นิยมนิมนต์พระจำนวนคู่

5. ๒. เตรียมที่ตั้งพระพุทธรูปพร้อมเครื่องบูชา บางที่นิยมใช้โต๊ะหมู่ แต่บางที่ก็ใช้หมอนรองพระพุทธรูป และดอกไม้ธูป เทียน

6. ๓. ตกแต่งบริเวณ บางที่ใช้ผ้าขาวปิดด้านหลังตรงที่พระจะนั่ง

7. ๔. อัญเชิญพระพุทธรูปมาตั้งบนที่บูชา เป็นพระพุทธรูปปางไหนก็ได้ ขนาดพอเหมาะ ไม่ใช่พระเครื่องที่ใช้ห้อยคอ

8. ๕. การวางด้ายสายสิญจน์ นำด้ายสายสิญจน์เวียนรอบฐานพระพุทธรูปแล้วโยง ลงมาตรงบาตรน้ำมนต์ ข้อควรสังเกต : สายสิญจน์ที่เวียนรอบพระพุทธรูปแล้ว ห้ามมิให้ข้าม เพราะเท่ากับข้ามพระพุทธรูป หากจำเป็นต้องผ่าน ให้ลอดผ่านแทน

9. ๖. ตั้งภาชนะสำหรับทำน้ำพุทธมนต์ บางที่ก็เรียกว่า ขันน้ำมนต์ จะเป็นขันเงิน หรือบาตร และเทียนยาว อีกหนึ่งเล่ม ควรเป็นเทียนขี้ผึ้งแท้ ไปวางด้านขวามือที่พระสงฆ์รูปแรกจะนั่ง

10. ๗. เตรียมอาสนะ หรือที่ปูลาดสำหรับให้พระสงฆ์นั่ง ส่วนมากจะนิยมขอยืมจากวัดที่ไปนิมนต์พระมาเจริญพุทธมนต์

11. ๘. เตรียมเครื่องรับรองพระสงฆ์ เช่น น้ำ กระโถน โดยวางด้านขาวมือของพระสงฆ์

12. ๙. นิมนต์พระสงฆ์มาเพื่อทำบุญ ข้อปฏิบัติ ๑. เมื่อพระสงฆ์มาถึงแล้ว ให้เจ้าภาพนิมนต์ท่านนั่งที่อาสนะและประเคนเครื่องรับรอง ๒. เจ้าภาพจุดธูป เทียน บูชาพระรัตนตรัย อาราธนาศีล รับศีล อาราธนาพระปริตร และพระสงฆ์เริ่มเจริญพุทธมนต์ ทุกคนในงานพึงนั่งประนมมือฟังพระเจริญพุทธมนต์ด้วยความเคารพ หมายเหตุ: นิยมเรียกว่าจุดธูปเทียน แต่เวลาจุด ให้จุดเทียนก่อนโดยเริ่มจากด้านขวามือพระพุทธรูป แล้วค่อยจุดธูป

13. พอพระสวดถึงบท “อเสวนา จะ พาลานํ” ให้เจ้าภาพจุดเทียนน้ำมนต์ที่บาตร แล้วประเคนบาตรต่อประธานสงฆ์ พอพระสวดถึงบท “พาหุง สะหัสสะมะภินิมมิตะ ” ก็เริ่มตักบาตร และกล่าวคำถวายภัตตาหารเมื่อท่านสวดเสร็จแล้ว

14. เมื่อพระสงฆ์ฉันเสร็จ ก็จะอนุโมทนาให้พร โดยเริ่มคำว่า “ ยถา...” เจ้าภาพกรวดน้ำรับพร จากนั้นพระสงฆ์ก็จะพรหมน้ำมนต์ให้ เป็นอันเสร็จพิธี

15. พิธีทำบุญงานอวมงคล คือ การทำบุญด้วยเหตุที่ประกอบด้วยความเศร้าโศก เช่น งานศพ งานทำบุญอุทิศ เป็นต้น

16. ระเบียนวิธีทำบุญงานอวมงคลระเบียนวิธีทำบุญงานอวมงคล ส่วนใหญ่คล้ายกับงานมงคล แต่มีข้อแตกต่างคือ ๑. การอาราธนาพระสงฆ์ นิยมนิมนต์ พระสงฆ์จำนวน คู่ เช่น ๔ รูป ๖ รูป ๘ รูป หรือ ๑๐ รูป เป็นต้น

17. ๒. ไม่ใช่คำว่า “เจริญพระพุทธมนต์” แต่ใช้คำว่า “สวดพระพุทธมนต์” แทน ๓. เตรียมสายโยง หรือสายภูษา ต่อจากศพไว้เพื่อใช้บังสุกุล (จะใช้สายสิญจน์ก็ได้แต่ไม่เรียกว่าสายสิญจน์) ๔. ข้อปฏิบัติในวันทำบุญ เหมือนกันกับงานมงคล แต่หลังจากพระสงฆ์ฉันเสร็จจะนิยมบังสุกุลก่อน และอนุโมทนาให้พรภายหลัง เป็นอันเสร็จพิธี หมายเหตุ: ไม่ให้ข้ามสายโยง เช่นเดียวกับงานมงคล

18. หลังจากเสร็จพิธี ไม่ว่าจะเป็นงานมงคล หรืองานอวมงคล เจ้าภาพควรนำส่งพระสงฆ์ที่จะเดินทางกลับวัดด้วย เพื่อแสดงความเคารพ เจ้าภาพจึงควรนั่งลงประนมมือ เวลาพระสงฆ์เดินผ่าน หวังว่าจะประโยชน์จากสื่อการสอนชุดนี้ไม่มากก็น้อยนะครับ

19. ธ ทรงเป็นชาวพุทธตัวอย่างที่ดี ขอพระองค์พระเจริญ จัดทำโดย พระสุมิตรชา ฐานวโร วัดมหาวนาราม พระอารามหลวง