1 / 43

ระบบฐานข้อมูล

วาทินี นุ้ยเพียร vtn@kmitnb.ac.th. ระบบฐานข้อมูล. (Database System). ระบบสารสนเทศ. (Information System). ระบบสารสนเทศ (Information System) ข้อมูลดิบ (raw data) คือ ข้อมูลโดยทั่วไปที่นำมารวมกัน สารสนเทศ (information) คือ ข้อมูลดิบที่ผ่านกระบวนการ... - เรียงลำดับ - คำนวณ

zurina
Download Presentation

ระบบฐานข้อมูล

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript


  1. วาทินีนุ้ยเพียร vtn@kmitnb.ac.th ระบบฐานข้อมูล (Database System)

  2. ระบบสารสนเทศ (Information System)

  3. ระบบสารสนเทศ (Information System) • ข้อมูลดิบ (raw data) คือ ข้อมูลโดยทั่วไปที่นำมารวมกัน • สารสนเทศ (information) คือ ข้อมูลดิบที่ผ่านกระบวนการ... - เรียงลำดับ - คำนวณ - จัดกลุ่ม หรือ อื่น ๆ

  4. องค์ประกอบของระบบสารสนเทศองค์ประกอบของระบบสารสนเทศ • ฮาร์ดแวร์ (Hardware) • ซอฟต์แวร์ (Software) • ข้อมูล (Stored Data) • บุคลากร (Personnel) • ขั้นตอนการดำเนินงาน (Procedures)

  5. องค์ประกอบของระบบสารสนเทศองค์ประกอบของระบบสารสนเทศ ฮาร์ดแวร์ - หน่วยนำข้อมูลเข้า - หน่วยนำข้อมูลออก - หน่วยประมวลผลกลาง - หน่วยเก็บข้อมูลสำรอง - อุปกรณ์การสื่อสาร ซอฟต์แวร์ - โปรแกรมประยุกต์ - โปรแกรมระบบ ข้อมูล - แฟ้มข้อมูล - ฐานข้อมูล บุคลากร - ผู้ใช้งาน - ผู้ปฏิบัติงาน - ผ้ควบคุมระบบ และ ผู้พัฒนาโปรแกรม บั้นตอนการดำเนินงาน - ขั้นตอนการใช้งานของ ผู้ใช้ - ขั้นตอนการปฏิบัติงาน ของผู้ปฏิบัติงาน

  6. การจัดการฐานข้อมูล

  7. การจัดการฐานข้อมูล การประมวลผลในระบบสารสนเทศ • ระบบการประมวลผลแฟ้มข้อมูล • ระบบการประมวลผลฐานข้อมูล

  8. การจัดการฐานข้อมูล ระบบการประมวลผลแฟ้มข้อมูล แฟ้มนักศึกษา แฟ้มรายวิชา แฟ้มการลงทะเบียน โปรแกรมการลงทะเบียน • ระบบการลงทะเบียนนักศึกษา แฟ้มนักศึกษา แฟ้มรายวิชา แฟ้มการลงทะเบียน แฟ้มผลการเรียนประจำเทอม โปรแกรมประมวลผลการเรียนแต่ละเทอม • ระบบการประมวลผลการเรียนนักศึกษา

  9. การจัดการฐานข้อมูล ข้อดีของระบบแฟ้มข้อมูล • การประมวลผลทำได้อย่างรวดเร็ว • ค่าลงทุนในเบื้องต้นจะต่ำ อาจไม่จำเป็นต้องใช้คอมพิวเตอร์ที่มีความสามารถมาก ก็สามารถทำการประมวลผลข้อมูลได้ • โปรแกรมประยุกต์ในแต่ละโปรแกรมสามารถควบคุมการใช้ข้อมูลในแฟ้มข้อมูลของตนเองได้

  10. การจัดการฐานข้อมูล ข้อเสียของระบบแฟ้มข้อมูล • มีความซ้ำซ้อน (Redundancy) • ทำให้เสียเนื้อที่การใช้งานในดิสก์ • ถ้ามีการเปลี่ยนแปลงข้อมูลในแฟ้มข้อมูลหนึ่ง ก็ต้องตามไปแก้ไขข้อมูลที่อยู่ในแฟ้มข้อมูลอื่น อาจทำให้เกิดความขัดแย้งกันของข้อมูล (Data Inconsistency) • ความยากในการประมวลผลข้อมูลในแฟ้มข้อมูลหลายข้อมูล • ไม่มีผู้ควบคุมหรือรับผิดชอบระบบทั้งหมด • ความขึ้นต่อกัน (Dependency) ระหว่างโปรแกรมประยุกต์และโครงสร้างของแฟ้มข้อมูล

  11. การจัดการฐานข้อมูล ระบบการประมวลผลฐานข้อมูล โปรแกรมจัดการรายวิชา โครงสร้างฐานข้อมูล - ข้อมูลรายวิชา - ข้อมูลนักศึกษา - ข้อมูลการลงทะเบียน - ข้อมูลผลการเรียน ฯลฯ โปรแกรมการลงทะเบียน DBMS โปรแกรมประมลผลการเรียน • ระบบการประมวลผลฐานข้อมูล

  12. การจัดการฐานข้อมูล DBMS (Database Management System) • คือ โปรแกรมชนิดหนึ่งที่สร้างขึ้นมาเพื่อแก้ไขข้อบกพร่องของระบบการประมวลผลแบบแฟ้มข้อมูล • DBMS จะช่วยในการสร้าง เรียกใช้ข้อมูล และปรับปรุงฐานข้อมูล • ทำหน้าที่เสมือนตัวกลางระหว่างผู้ใช้และฐานข้อมูลให้ติดต่อกันได้

  13. การจัดการฐานข้อมูล ข้อดีของระบบฐานข้อมูล • ข้อมูลมีการเก็บอยู่ร่วมกันและสามารถใช้ร่วมกันได้ • ลดความซ้ำซ้อนของข้อมูล • หลีกเลี่ยงความขัดแย้งของข้อมูลที่อาจเกิดขึ้นได้ • การควบคุมความคงสภาพของข้อมูล • เกรดต้องไม่เกิน 4.0 • หนึ่งวันต้องไม่เกิน 24 ช.ม. • การจัดการในฐานข้อมูลทำได้ง่าย

  14. การจัดการฐานข้อมูล ข้อดีของระบบฐานข้อมูล (ต่อ) • ความเป็นอิสระระหว่างโปรแกรมประยุกต์และข้อมูล • มีผู้ควบคุมระบบแค่คนเดียว

  15. การจัดการฐานข้อมูล ข้อเสียของระบบฐานข้อมูล • การใช้งานฐานข้อมูลจะเสียค่าใช้จ่ายค่อนข้างสูง • ราคาของ DBMS ค่อนข้างแพง • การสูญเสียข้อมูลที่อาจเกิดขึ้นได้ • เนื่องจากข้อมูลต่าง ๆ เก็บไว้ในที่เดียวกัน

  16. ฐานข้อมูล (Database) • การเก็บรวบรวมข้อมูลที่มีความสัมพันธ์กันไว้ในที่ที่เดียวกัน

  17. ฐานข้อมูล (Database) • ลำดับชั้นของโครงสร้างข้อมูล • บิท (Bit : Binary Digit) • ไบท์ (Byte) (1 ไบท์ มี 8 บิท) • เขตข้อมูล หรือฟิลด์ (Field) หรือ คอลัมท์ กลุ่มตัวอักษร หรือตัวเลข • ระเบียน หรือเรคคอร์ด (Record) หรือแถว กลุ่มของฟิลด์ที่สัมพันธ์กัน • แฟ้มข้อมูลหรือไฟล์ (File) กลุ่มเรคอร์ดที่ข้อมูลเป็นเรื่องเดียวกัน

  18. เขตข้อมูล หรือฟิลด์ (Field) หรือ คอลัมท์

  19. ระเบียน หรือเรคคอร์ด (Record) หรือแถว

  20. รหัสลูกค้า เลขที่อัลบั้ม ชื่ออัลบั้ม ชื่อลูกค้า 1100 สมศักดิ์ รักเพลง 622 ประเทือง ไท-ธนาวุฒิ 2200 วิไล งามดี 633 ร็อคเอ๊าะเย๊าะ 4600 855 อรัญญา ใจซื่อ ร็อคอำพัน 3500 วิลลี่ คำสร้อย 553 เบเกอรี่เลิฟ รายงานการขายอัลบั้มเพลงของลูกค้า ตัวอย่าง แฟ้มข้อมูล เขตข้อมูล แฟ้ม ข้อมูล ระเบียน

  21. เอนติตี้ แอททริบิวท์ และความสัมพันธ์ • เอนติตี้ (Entity)คือ ตาราง 1 ตาราง • สิ่งต่าง ๆ ในนฐานข้อมูลที่อ้างอิงถึง เช่น คน สัตว์ เช่นพนักงาน นักศึกษา (คิดถึงตารางว่ามีตารางอะไรบ้าง) • แอททริบิวท์ (Attribute) คือคอลัมภ์ ส่วนหัวมีอะไรบ้าง • สิ่งที่ใช้บอกองค์ประกอบหรือเนื้อหาของเอนติตี้ เช่น เอนติตี้รายวิชาประกอบด้วย แอททริบิวท์รหัสวิชา ชื่อวิชา และจำนวนหน่วยกิต

  22. รายวิชา เอนติตี้ รหัสวิชา ชื่อวิชา จำนวนหน่วยกิต แอททริบิวท์ • ตัวอย่างของเอนติตี้ และแอททริบิวท์

  23. เอนติตี้ แอททริบิวท์ และความสัมพันธ์ (ต่อ) • ความสัมพันธ์ (Relation) • ความสัมพันธ์ระหว่าง เอนติตี้ สองเอนติตี้ ใช้คำว่า number นักศึกษา PK คีย์สำรอง รหัสนักศึกษา ชื่อ-สกุล ที่อยู่ รหัสคณะ รหัสสาขา สาขาวิชา รหัสคณะ(PK) รหัสสาขา ชื่อสาขาวิชา

  24. ภาพ E-R ของ เอนติตี้ • สัญลักษณ์ใช้สี่เหลี่ยม ตัวอย่างเอนติตี้พนักงาน พนักงาน

  25. แอททริบิวท์(Attributes) • หมายถึง เป็นสิ่งที่ใช้อธิบายคุณลักษณะของ เอนติตี้หนึ่ง ๆ เช่น เอนติตี้พนักงาน ประกอบด้วยแอททริบิวท์ รหัสพนักงาน ชื่อพนักงาน ตำแหน่ง รหัสแผนก

  26. สัญลักษณ์ • วงรี แทน แอททริบิวท์ ตำแหน่ง ชื่อ รหัส พนักงาน

  27. ความสัมพันธ์ (Relationships) • คือการแสดงความสัมพันธ์ระหว่างเอนติตี้แต่ละเอนติตี้ที่เกี่ยวข้องกัน • สัญลักษณ์ รูปสี่เหลี่ยมข้าวหลามตัด

  28. ตัวอย่าง สังกัด พนักงาน แผนก สมศักดิ์ สังกัด แผนกบัญชี สุชาติ สังกัด แผนกบุคลากร สมชาย สังกัด แผนกการตลาด

  29. ประเภทของความสัมพันธ์ระหว่างเอนติตี้ประเภทของความสัมพันธ์ระหว่างเอนติตี้ • ความสัมพันธ์แบบหนึ่งต่อหนึ่ง (one-to-one) จะใช้สัญลักษณ์ 1:1 แทนความสัมพันธ์แบบ หนึ่งต่อหนึ่ง ความสัมพันธ์ที่สมาชิกหนึ่งรายการ ของเอนติตี้หนึ่งมีความสัมพันธ์กับสมาชิกหนึ่งราย การของอีกเอนติตี้หนึ่ง

  30. ตัวอย่าง มีการซื้อ 1 1 รถยนต์ ลูกค้า

  31. ความสัมพันธ์แบบหนึ่งต่อกลุ่ม (one-to-many) • จะใช้สัญลักษณ์ 1:N แทนความหมายของความ สัมพันธ์แบบหนึ่งต่อกลุ่ม เป็นที่ปรึกษา 1 N นักศึกษา อาจารย์ที่ปรึกษา

  32. ความสัมพันธ์แบบกลุ่มต่อกลุ่ม (many-to-many) จะใช้สัญลักษณ์ N:M แทนความสัมพันธ์แบบกลุ่ม ต่อกลุ่ม ซึ่งความสัมพันธ์แบบนี้จะเป็นความสัมพันธ์ ที่สมาชิกหลายรายการในเอนติตี้หนึ่งมีความสัมพันธ์ กับสมาชิกหลายรายการในเอนติตี้หนึ่ง การลงทะเบียน M นักศึกษา วิชา N

  33. ความสัมพันธ์ของตาราง

  34. ตัวอย่างข้อมูลลูกค้าที่มีการสั่งซื้อที่มากกว่า 1 รายการ เป็นแบบ N:M

  35. ค่าว่าง (Null Values) แอททริบิวท์ใดไม่มีค่าข้อมูลเก็บอยู่ เรียกว่าแอททริบิวท์มีค่าว่าง เช่น คนงาน บางคนในรีเลชันคนงานไม่มีใครเป็นผู้ควบคุม ค่าว่างไม่ใช่ช่องว่าง (blank)หรือเลข 0 เป็นเพียงการไม่รู้หรือยังไม่พร้อมที่จะใส่ข้อมูลอะไรลงไปในแอททริบิวท์ คีย์หลัก (Primary Key-PK) มีแอททริบิวท์หรือกลุ่มของแอททริบิวท์ใดที่มีข้อมูลไม่ซ้ำกันเลย (uniqueness) เช่น ฟิลด์รหัสพนักงาน นำไปจัดเรียงได้ และไม่เป็นค่าว่าง

  36. ดัชนี (Index) ตัวชี้ เป็นคีย์ใช้ในการค้นหาหรือจัดเรียงกลุ่มเรคอร์ดที่มีจำนวนมากได้อย่างรวดเร็ว เช่นการค้นหาชื่อและนามสกุล Candidate Key คีย์คู่แข่ง ในหนึ่ง Table มีฟิลด์หลายฟิลด์ที่มีคุณสมบัตินำมาใช้เป็นคีย์หลักแทนกันได้ เช่น รหัสพนักงานและชื่อพนักงาน

  37. คีย์รวม Compound Key นำฟิลด์หลาย ๆ ฟิลด์มารวมกัน เพื่อให้มีคุณสมบัติเป็นคีย์หลัก คีย์นอก (Foreign Key ) ตัวโย้ง เป็นคีย์ที่ใช้เชื่อมโยง Table ที่มีข้อมูลที่เกี่ยวข้องกัน

  38. กฎที่ใช้ควบคุมการคงสภาพความถูกต้องของข้อมูล (Integrity Constraint) • กฎการคงสภาพของเอนทิตี้ (Entity Integrity Constraint) ใน Table เดียวกัน • - จะต้องไม่มีค่าว่าง (Null) ในฟิลด์ใด ๆ ที่ประกอบขึ้นเป็นคีย์หลักของ Table 2. กฎการคงสภาพการอ้างอิง (Referential Integrity Constraint) ระหว่าง Table -ถ้ามีคีย์นอกอยู่ใน Table ใด ข้อมูลที่อยู่ในคีย์นอกต้องเป็นข้อมูลที่อยู่ในคีย์หลักของอีก Table หนึ่งด้วย

  39. ข้อกำหนด 3 ประการของกฏการคงสภาพการอ้างอิง • ไม่สามารถสร้างเรคอร์ดใน Table ลูกได้ถ้าไม่มีเรคอร์ดที่สัมพันธ์กันใน Table แม่ • เรคอร์ดใน Table แม่ไม่สามารถถูกลบได้ ถ้ายังมีเรคอร์ดที่สัมพันธ์กันใน Table ลูก • ไม่สามารถเปลี่ยนแปลงข้อมูลในฟิลด์ที่ใช้เป็นคีย์หลักของ Table แม่ได้ ถ้ามีเรคอร์ดที่ • สัมพันธ์กับฟิลด์นั้นใน Table ลูก

  40. ขั้นตอนการออกแบบฐานข้อมูลขั้นตอนการออกแบบฐานข้อมูล • เก็บรวบรวมข้อมูลรายละเอียดทั้งหมด - ข้อมูลที่เป็นเรื่องเดียวกัน ให้จัดกลุ่มเป็นเอนทิตี้เดียวกัน - ชนิดของข้อมูเป็นแบบใด มีเงื่อนไขหรือข้อกำหนดอย่างไร - มีข้อมูลอย่างไรที่ต้องนำมาค้นหาหรือประมวลผล - ใครเป็นผู้ใช้ฐานข้อมูล - ลักษณะของรายงาน ประกอบด้วยรายงานอะไรบ้าง - ข้อมูลอื่น ๆ ที่สามารถรวบรวมได้

  41. ขั้นตอนการออกแบบฐานข้อมูลขั้นตอนการออกแบบฐานข้อมูล • กำหนดโครงสร้างของ Table • กำหนดคีย์ • การทำ Normalization • กำหนดความสัมพันธ์

  42. การทำ Normalization • ข้อมูลที่เก็บรวบรวมจากเอกสารต่าง ๆ อาจมีข้อมูลที่ซับซ้อนกันมากไม่เหมาะที่นำมาใช้งานโดยตรง • ประโยชน์ที่ได้จากการทำ Normalization • ช่วยลดปัญหาการเก็บข้อมูลซ้ำซ้อนกันในหลาย Table • ถ้าแก้ไขการเก็บข้อมูลซ้ำซ้อนกันได้ ขจัดปัญหาความขัดแย้งกันจากการแก้ไขข้อมูลไม่ตรงกันด้วย • ทำให้การแก้ไขโครงสร้าง Table ทำได้ง่ายและมีผลกระทบกับ Table อื่น ๆ ที่เกี่ยวข้องน้อยที่สุด

  43. การทำ Normalization • First Normal Form (1NF) - Table ใดที่อยู่ในรูปแบบ 1NF ได้ Table นั้นต้องไม่มีกลุ่มข้อมูลซ้ำ • Second Normal Form (2NF) - Table ใดที่อยู่ในรูปแบบ 2NF ได้ Table นั้นจะต้องเป็น 1NF และทุกฟิลด์ที่ไม่ใช่คีย์ (Non-Key field) ต้องขึ้นกับคีย์หลักอย่างแท้จริง ไม่ใช่ขึ้นกับเพียงบางส่วนของคีย์หลัก (ถ้าคีย์หลักประกอบด้วยฟิลด์มากกว่า 1 ฟิลด์) • Third Normal Form (3NF) - Table ใดที่อยู่ในรูปแบบ 3NF ได้ Table นั้นจะต้องเป็น 2NF และทุกฟิลด์ที่ไม่ใช่คีย์ (Non-key field) จะต้องขึ้นกับคีย์หลักเท่านั้น จะต้องไม่มีการขึ้นต่อกันระหว่างฟิลด์ที่ไม่ใช่คีย์ (Transitive Dependency)

More Related