240 likes | 834 Views
MANTAR ZEHİRLENMELERİ. Yrd.Doç.Dr.İlhan KORKMAZ. MANTAR ZEHİRLENMELERİ. ERKEN 0-2 SAAT GEÇ 6-24 SAAT. Erken GIS Bulgusu Verenler. Chlorophyllum molybdites Kusma Diare Başağrısı Kas ağrısı. Tedavi . Mide yıkaması Aktif kömür uygulaması(1gr/kg) Anti emetik Sıvı replasmanı
E N D
MANTAR ZEHİRLENMELERİ Yrd.Doç.Dr.İlhan KORKMAZ
MANTAR ZEHİRLENMELERİ • ERKEN 0-2 SAAT • GEÇ 6-24 SAAT
Erken GIS Bulgusu Verenler • Chlorophyllum molybdites • Kusma • Diare • Başağrısı • Kas ağrısı
Tedavi • Mide yıkaması • Aktif kömür uygulaması(1gr/kg) • Anti emetik • Sıvı replasmanı • Sonuç 12-24 saatte düzelme
Erken nörolojik bulgu verenler • Amanita muscaria • Amanita pantherina • Toksinler : İbutenikasit İsoxazole Psilosibin Musimol Seratonin ve GABA ile antikolinerjikler üzerinden etkilidirler
Klinik bulguları • Öfori • Hallüsinasyonlar • Taşikardi • Hipertansiyon • Konvulziyon • Midriazis • Sıcak kuru cilt • Semptomlar 3-4 saatte kendiliğinden kaybolur
Tedavi • Karanlık oda • Aktif kömür • Diazepam:0.1 mg/kg çocuklara ve 5mg erişkinlere • Fizostigmin: Ciddi antikolinerjik semptomu olanlara. fizostigmin bradikardi, hipotansiyon, ve konvülziyonlara neden olabilir.Bu nedenle erişkinde 1 - 2 mg İV çocukta 0.5 mg yavaş verilmelidir.
Erken Muskarinik Semptomlar • İnosibin ve clitosibin ailesinden olan mantarlar tarafından oluşturulur. • S salivasyon • L lakrimasyon • U ürinasyon • D defekasyon • G gastro intestinal barsak motilitesinde ↑ • E emezis
Tedavi • Havayolu açıklığı • Oksijen desteği • Dekontaminasyon • Aktif kömür • ATROPİN • Sıvı ve elektrolit replasmanı
Geç GIS Bulgusu Verenler • Gyromitra esculenta: Gyromitrin (JV-methyl-iV-formylhydrazone) • Midede (JV-methyl-iV-formylhydrazone) ve monometilhidrazona dönüşür. • SSS de PİRİDOKSİNE bağlanarak kofaktör olarak kullanan enzimlerin etkisini bloke eder.GABA ↓ konvülziyon eşiği artar. • (JV-methyl-iV-formylhydrazone serbest radikallere dönüşür.KC de P450,glutation ve diğer enzimleri bloke ederek nekroza yol açar.
Amanita phalloides, Amanita virosa ve Amanita verna • Falotoksin :insanda etkin değil.F-aktini inhibe eder. • Amatoksin: İki halkalı oktapeptit içerir. -GIS den hızla emilip KC e taşınır -RNA polymerase II bağlanır ve m-RNA oluşumunu bloke eder. -Özellikle protein yapım ve yıkımının çok olduğun GIS, karaciğer ve renal tubuler epitelinde çok etkilidir.
Klinik bulgular • Gyromitrin zehirlenmesinde: - 6-24 saatte başlayan şiddetli GIS bulguları(bulantı,kusma,diare) • Şiddetli olgularda 3. günden sonra belirginleşen karaciğer yetmezliği. Hafif olanlar bu faza gelmeden düzelirler. • Konvülziyon,kulak çınlaması ve baş ağrısı.
Klinik bulgular • AMATOKSİN: • Faz 1:bulantı,kusma,diare • FAZ2: Asemptomatik dönem KC(36-72.saattlerde) enzim yüksekliği devam eder. • Faz 3: 3-7.gün fulminan karaciğer yetmezliği.Renal yetmezlik.
Laboratuar • Alt • Ast • Amilaz • Protrombin zamanı uzar • Nötropeni • Trombositopeni • Hipofosfatemi • Hipokalsemi
Patolojik bulguları • Gyromitrin : Diffüz hepatoselüler hasar,interstisiyel nefrit. • Amatoksin : Yağlı karaciğer hasarı
Tedavi • Mide yıkama • Tekrarlayan dozda Aktif kömür • Destek tedavisi sıvı-elektrolit • Taze donmuş plazma • K vit
Gyromitrin specifik tedavisi • Nörolojik semptomlar için 25mg/kg-25gr/gün pridoksin verilebilir.GABA ların rejenerasyonunu sağlar.
Amatoksin specifik tedavi • Tioktikasit: Serbest radikalleri bağlayarak hepetotoksik etkiyi azaltır. • Penisilin G: amatoksinin kc e girişini önler(aynı aktif transportla hücre içine alınıyorlar) ve böbrekten atılımı arttırır. 300000Ü/kg -1000 000Ü/kg. • Silibinin: Amatoksinin enterohepatik döngüsünü bozar ve serbest radikallerin hücre hasarını önler.
Geç Dönemde Renal Yetmezlik Nedeni Olanlar • Cortinarius: C.orellanus, C. Speciosissimus C. Gentilis Toksinleri:Orellanine Ortinarin A and B Isıya dayanıklılar
Klinik bulguları • Bulantı-kusma • Diare 3 gün sürebilir • Tat bozukluğu • Parestezi • Kognitif fonksiyonlarda bozukluk • 3-20 gün içinde renal yetmezlik. Kostovertebral alanda ağrı,oligüri veya poliüri.% 50 si kendiliğinden geri döner.
Tedavi • Dekontaminasyon • Aktif kömür • Sıvı elektrolit bozukluğunun giderilmesi • Dializ endikasyonu olunca dialize alınması.
Disulfiram Benzeri Reaksiyon • Coprinus • Asetaldehit dehidrogenazı inhibe ederler 72 saat • Alkolle Alınınca • Hipotansiyon, • Flashing • Baş Ağrısı • Taşikardi • Bulantı kusmaya neden olurlar.
Tedavi • Sıvı replasmanı ve + inotropik ajanlar.