460 likes | 2.39k Views
PERİFERİK VENÖZ HASTALIK VENÖZ YETMEZLİK DOPPLER US. DR. KAİRGELDY AİKİMBAEV ÇÜTF RADYOLOJİ AD. PROBLEM. ABD’DE GENEL POPULASYONDA %7-60, ANLAMLI %40 1,000,000 CİLT ÜLSERİ; 100,000 ÇALIŞAMAZ DVT RİSKİ 3 KAT FAZLA VARİSLER » %50 YVT %30 YVT » DVT %50 DVT » PE %30 PE » ÖLÜM.
E N D
PERİFERİK VENÖZ HASTALIKVENÖZ YETMEZLİKDOPPLER US DR. KAİRGELDY AİKİMBAEV ÇÜTF RADYOLOJİ AD
PROBLEM • ABD’DE GENEL POPULASYONDA %7-60, ANLAMLI %40 • 1,000,000 CİLT ÜLSERİ; 100,000 ÇALIŞAMAZ • DVT RİSKİ 3 KAT FAZLA • VARİSLER » %50 YVT • %30 YVT » DVT • %50 DVT » PE • %30 PE » ÖLÜM
VENÖZ YETMEZLİK İNSİDANSI • İNDUSTRİYEL > TARIMSAL • KADIN > ERKEK • GENÇ ERKEKLERDE %15, KADINLARDA %30 • YAŞLI ERKEKLER %20, KADINLARDA %50
VENÖZ YETMEZLİKHASTA ŞİKAYETLERİ • YÜZEYEL (%18 SÜREKLİ, %50 EPİZODİK*) • YANMA, ÖDEM, ZONKLAMA, KRAMP • SIZI, ÇEKME, YORGUNLUK, BİTKİNLİK • DERİN (SÜREKLİ**) • AĞRI, ÇEKME, ACI *HORMONAL DEĞİŞİKLİKLER **YÜRÜYÜŞ, BACAK KALDIRMA
VENÖZ YETMEZLİKKLİNİK BULGULAR • ÖDEM • HİPERPİGMENTASYON • VENÖZ DERMATİT • KRONİK SELÜLİT • VARİSLER • CİLT İNFARKTLARI (BEYAZ ATROFİ) • CİLT ÜLSERİ
TRENDELENBURG TESTİ 1. HASTA YATARKEN BACAĞI KALDIRMA SAFENO-FEMORAL BİLEŞKE DİSTALİNE BASINÇ 2. HASTAYI AYAĞA KALDIRMASI DİSTAL VARİSLER BOŞALDI/ YAVAŞ DOLMAKTA DİSTAL VARİSLER HIZLI DOLMAKTA 3. HASTA AYAKTA İKEN TURNİKEYİ ÇÖZMESİ YBGY SAPTANMADI / BİRDEN FAZLA YBGİ/ DERİN VENÖZ YETMEZLİK DİSTAL VARİSLER HIZLI DOLMAKTA YÜKSEK BASINÇLI GİRİŞ YERİ SAPTANDI DOLMAMAKTA DAHA DİSTAL TURNİKE
NORMAL FİZYOLOJİ • KAPAKÇIK, SAĞ ATRİYUM/ VENTRİKÜL, KAS POMPASI
DERİN VENÖZ YETMEZLİKETİYOLOJİ • GEÇİRİLMİŞ DERİN VENÖZ TROMBOZ (POSTTROMBOTİK SENDROM) • VALVULER YETMEZLİK • ARTMIŞ HİDROSTATİK BASINÇ • VENÖZ STAZ
YÜZEYEL VENÖZ YETMEZLİKETİYOLOJİ • NOKTASAL YÜKSEK BASINÇLI KAÇAK • HORMONAL DİSTANSİYON • KONJENİTAL VEN DİLATASYONU • KONJENİTAL VALF ANOMALİSİ • GEÇİRİLMİŞ YÜZEYEL VENÖZ TROMBOZ • NORMAL DERİN VENÖZ SİSTEM/ YÜZEYEL VALVULER YETMEZLİK • DERİN VENÖZ SİSTEMDEN YÜZEYEL VENLERE KAÇIŞ • VENÖZ STAZ
NOKTASAL YÜKSEK BASINÇLI KAÇAK • BİLEŞKE DÜZEYİNDE VALVULER YETMEZLİK (SAFENO-FEMORAL, SAFENO-POPLİTEAL) • KOMÜNİKAN VENLERDE VALVULER YETMEZLİK (HUNTER, BOYD)
VENÖZ YETMEZLİKFİZYOPATOLOJİ • VALVULER YETMEZLİK • REFLÜ VE RETROGRAD AKIM • DİSTAL STAZ • AĞRI, ÖDEM, RENK DEĞİŞİKLİĞİ, CİLT ATROFİSİ • CİLT ÜLSERİ
ANATOMİ-1 • YÜZEYEL (EPİFASİYAL) • BÜYÜK SAVEN VEN, KÜÇÜK SAFEN VEN • LEONARDO (V. ARCUATA CRURİS POSTERİOR) • GIACOMİNİ (FEMOROPOPLİTEAL) • DERİN (SUBFASİYAL) • FEMORAL*, DERİN FEMORAL, POPLİTEAL, TİBİAL • PERFORAN/ KOMÜNİKAN (TRANSFASİYAL) • HUNTER, DODD • BOYD, SHERMAN (PROKSİMAL/ DİSTAL PARATİBİAL), COCKETT I-II-III, İNFRAMALEOLAR
ANATOMİ-2 JVIR 2003 TIEME STUTTGART NEW YORK 1994
ANATOMİ-3 JVIR 2003 TIEME STUTTGART NEW YORK 1994
ANATOMİ-4 • KOMÜNİKAN VENLER: • HANTER (HANTER KANALI DÜZEYİNDE) • DODD (HANTER KANALI DIŞINDA) • PERFORAN VENLER: • İNFRAMALEOLAR • COCKETT I - MALEOL DÜZEYİNDEN 0-3 CM PROKSİMALİNDE • COCKETT II – 5-8 CM • COCKETT III – 10-11 CM • DİSTAL PARATİBİAL PERFORAN – 13-16 CM • PROKSİMAL PARATİBİAL PERFORAN – 18-29 CM • BOYD – 33-35 CM JVIR 2003
DOPPLER US AVANTAJLARI • FİYAT/ PERFORMANS ORANI • ANATOMİ + FİZYOLOJİ • ANATOMİK VARYASYONLAR • REFLÜ LOKALİZASYONU • TANI, TAKİP, TEDAVİ KONTROLÜ
EKİPMAN, OPERATÖR VE YÖNTEM • EKİPMAN: • DİSPLAY, 7-10 MH DUPLEX PROB (RENKLİ MOD OPSİYONEL) • ARŞİVLEME OLANAĞI (DİJİTAL, ISIL FİLM) • OPERATÖR: • ENDOVASKÜLER - TEDAVİ EDECEK KİŞİ • YÖNTEM: • 1. YATARAK (TROMBOZ, POSTTROMBOTİK SENDROM, DERİN VENÖZ VALVULER YETMEZLİK) • 2. AYAKTA VEYA OTURARAK (YÜZEYEL VE PERFORAN VALVULER YETMEZLİK, VARİSLERİN VARLIĞI VE YERİ) • 3. AYAKTA (HASTANIN LOKAL ŞİKAYETİ, VARİS VARLIĞI …)
DOPPLER USENDİKASYON • VARİSLER (+ SEMPTOMATİK) • VENÖZ HİPERTANSİYON • CERRAHİ SONRASI TEKRARLAYAN VARİSLER • RETİKÜLER VENLER (?) • TELANJEKTAZİ (?) MIN RJ, JVIR 2003
YETMEZLİK KRİTERLERİ • REFLÜ (<0.5 SN)* • YÜZEYEL VENLERDE > 1 SN** • DERİN VENLERDE > 1 SN + ALAN, HIZ*** • PERFORAN VENLERDE > 1 SN + ÇAP > 3.5 MM **** *ARAKI CT, J VASC SURG 1993 **CAMPBELL WB, ANN R COLL SURG 1996 ***EVANS CJ, J VASC SURG 1998 ****SANDRI JL, J VASC SURG 1999
VARİKÖZVENLERTANIMLAMA ÇAP> 3 MM, FOKAL GENİŞLEME, FOKAL KONTRASTLANMA ARTEFAKTI, TORTİÖZİTE JVIR 2003
VENÖZ YETMEZLİK venöz staz, postflebitik sendrom, venöz reflü, staz dermatiti, staz ülseri, venöz ülser, valvuler yetmezlik, DVT, derin ven trombozu, derin venöz tromboz, yüzeyel venöz yetmezlik, varikoz venler, junctional high-pressure disease, perforator high-pressure disease, venöz hipertansiyon
CEAP(CLINICAL-ETIOLOGY-ANATOMY-PATHOPHYSIOLOGY) • NEDEN CEAP? • FARKLI TANIMLAMA (İSİMLENDİRME) • YENİ YÖNTEMLER (CERRAHİ, RADYOLOJİK, KOZMETİK) • FARKLI DEĞERLENDİRME VE YORUMLAR ÖRNEK: TNM (TUMOR/ NODE/ METASTASIS) veya PAH FONTAINE
CEAPGELİŞMELER • AMERICAN VENOUS FORUM (1994) • RECCURENT VARICES AFTER SURGERY (REVAS) (1998) • VENOUS SEVERITY SCORING (AMERICAN VENOUS FORUM) (2000) • EUROPEAN VENOUS REGISTRY (2001) • KLİNİK DENEME (398 FRANSIZ ANJİOLOJİST) (2003) • JVIR (2007) (KRONİK VENÖZ HASTALIĞIN RAPORLAMA STANDARDI) • GÖZDEN GEÇİRİLMİŞ CEAP (2004) • SINIFLAMA • SKORLAMA
CEAP(CLINICAL-ETIOLOGY-ANATOMY-PATHOPHYSIOLOGY) SINIFLAMA • C - KLİNİK BELİRTİLER • E - ETYOLOJİK FAKTÖRLER • A - HASTALIĞIN ANATOMİK DAĞILIMI • P - ALTTA YATAN PATOFİZYOLOJİK BULGULAR
CEAP(CLINICAL-ETIOLOGY-ANATOMY-PATHOPHYSIOLOGY) SKORLAMA • PATOLOJİK VASKÜLER SEGMENTLERİN SAYISI • SEMPTOM VE BULGULARIN DERECESİ • EKSTREMİTELERDE HASAR
CEAPKLİNİK BELİRTİLER • ATROPHIE BLANCHE (BEYAZ ATROFİ) • EKZEMA • ÖDEM • LİPODERMATOSKLEROZ • PİGMENTASYON • RETİKÜLER VENLER • TELANJEKTAZİ • VARİKÖZ VENLER • VENÖZ ULSER
GENİŞLEMİŞ VENLERTANIMLAMA • TELANJEKTAZİ: CİLT İÇİ, < 1 MM ÇAPINDA, NONPALPABL • RETİKÜLER VENLER: CİLT ALTINDA, < 4 MM ÇAPINDA, NONPALPABL • VARİSLER: CİLT ALTINDA, > 4 MM ÇAPINDA, PALPABL
CEAPKLİNİK SINIFLAMA • C0: GÖRÜNÜR VEYA PALPABL BULGU YOK • C1: TELANJİEKTAZİ VEYA RETİKÜLER VENLER • C2: VARİKÖZ VENLER (> 4 MM) • C3: ÖDEM • C4A : PİGMENTASYON veya EKZEM • C4B : LİPODERMATOSKLEROSİS veya BEYAZ ATROFİ • C5: İYİLEŞMİŞ VENÖZ ÜLSER • C6: AKTİF VENÖZ ÜLSER
CEAPKLİNİK SINIFLAMA ŞİKAYETLERİN VARLIĞI (S veya A): • SIZI • AĞRI • GERGİNLİK • CİLTTE TAHRİŞ • ÇEKME HİSSİ • KRAMP... ÖRNEK: C2A veya C5S VARİKÖZ VENLER, ASEMPTOMATİK veya İYİLEŞMİŞ VENÖZ ÜLSER, SEMPTOMATİK
CEAPETYOLOJİK SINIFLAMA • EC: KONJENİTAL • EP: PRİMER • ES: SEKONDER (POSTTROMBOTİK) • EN: TESPİT EDİLMEMİŞ
CEAPANATOMİK SINIFLAMA • AS: YÜZEYEL VENLER • AP: PERFORAN VENLER • AD: DERİN VENLER • AD: ANATOMİK BÖLGE TESPİT EDİLMEMİŞ
TEMEL CEAPPATOFİZYOLOJİK SINIFLAMA • PR: REFLÜ • PO: OBSTRÜKSİYON • PR,O: REFLÜ VE OBSTRÜKSİYON • PN: TESPİT EDİLMEMİŞ
İLERİ CEAP • YÜZEYEL VENLER (AS1-5): (1) TELANJİEKTAZİ VEYA RETİKÜLER VENLER (2) BÜYÜK SAFEN VEN DİZÜSTÜ (3) BÜYÜK SAFEN VEN DİZALTI (4) KÜÇÜK SAFEN VEN (5) NONSAFENÖZ VEN • DERİN VENLER (AD6-16): (6) INFERİOR VENA KAVA (7) ANA İLİAK VEN (8 )İNTERNAL İLİAK VEN (9) EKSTERNAL İLİAK VEN (10) PELVİK (11) ANA FEMORAL VEN (12) YÜZEYEL FEMORAL VEN (13) DERİN FEMORAL VEN (14) POPLİTEAL VEN (15) KRURAL VENLER (POSTERİOR/ ANTERİOR/ PERONEAL) (16) MUSKÜLER (GASTROKNEMİAL, SOLEAL, DİĞER • PERFORAN VENLER (AP17-18): (17) UYLUK (18) BALDIR
CEAPEK TAVSİYELER • İNCELEME TARİHİ: • ARAŞTIRMA DÜZEYİ: • SEVİYE I: POLİKLİNİK (HASTANIN GEŞMİŞİ, KLİNİK MUAYENE, EL DOPPLER CİHAZI) • SEVİYE II: NON-İNVAZİF ÜNİTE (DOPPLER US) • SEVİYE III: İNVAZİF VEYA İLERİ İNCELEMELER (VENÖGRAFİ, BT, MRA)
VENÖZ YETMEZLİKTEDAVİ • KANITA DAYALI MEDİKAL TEDAVİ YOK • KOMPRESYON (DVY, YVY) (GRADİENT 30-50 MM HG) • DERİN VENÖZ YETMEZLİK • VALVULOPLASTİ, VENÖZ BYPASS, DIŞTAN BANTLAMA (VENOCUFF CİHAZI), KOLAGENIN TERMAL BÜZÜŞTÜRMESİ (CLOSURE PROSEDÜRÜ) • YÜZEYEL VENÖZ YETMEZLİK • RADYOFREKANSLI ABLASYON (RF) • ENDOVENÖZ LAZER TEDAVİSİ (EVLT) • VARİS KANAMASI • SKLEROTERAPİ (0.5-2 CC SODIUM TETRADECYL SULFATE) (SAFENO-FEMORAL BİLEŞKE!)
VENÖZ YETMEZLİKKORUYUCU ÖNLEMLER • HASTA EĞİTİMİ • UZUN SÜRE AYAKTA KALMAMAK/ OTURMAMAK • YÜRÜYÜŞ, KOŞU, BİSİKLET, YÜZME
SONUÇ • BAŞARI TEDAVİ İÇİN DOĞRU TEŞHİS • TEŞHİS - DOĞRU EKİPMAN, YÖNTEM VE OPERATÖR • DOPPLER US GEREKLİ ANATOMİK VE FİZYOLOJİK BİLGİLER SAĞLAMAKTADIR • TEDAVİNİN OBJEKTİF DEĞERLENDİRMESİ İÇİN CEAP
ÇÜTF RADYOLOJİ ARŞİVİ SCIENCE DIRECT JVIR KAYNAKLAR