300 likes | 1.2k Views
USHQIMI, RRITJA DHE METABOLIZMI. Dr. Alvin Fox. Glikoliza Fermentimi Frymëmarrja anaerobe Frymëmarrja aerobe Fakultativ anaerob Obligativ aerob Obligativ anaerob Anaerob aerotolerant Mikroaerofil.
E N D
USHQIMI, RRITJA DHE METABOLIZMI Dr. Alvin Fox
GlikolizaFermentimiFrymëmarrja anaerobe Frymëmarrja aerobe Fakultativ anaerobObligativ aerobObligativ anaerobAnaerob aerotolerant Mikroaerofil SideroforeMezofileTermofilePsikrofile Koha e gjenerimitCikli i KrebsitRruga glioksilateUbikuinone Fjalët kyçe
Kërkesat e baktereve për rritje • Oksigjeni (ose mungesa e tij) • Energjia • Materiet ushqyese • Temperatura optimale • pH optimale
Aerobet obligative • rriten në prani të oksigjenit • nuk bëjnë fermentim • fosforilimi oksidativ
Anaerobet obligative • nuk kanë fosforilim oksidativ • fermentimi • shkatërrohen nga oksigjeni • iu mungojnë disa enzime • superoksid dismutaza • O2-+2H+ H2O2 • katalaza • H2O2 H20 + O2 • peroksidaza • H2O2 H20/NAD NADH
Anaerobet aerotolerante • Frymëmarrje anaerobe • Nuk i shkatërron oksigjeni
Fakultative anaerobe • fermentimi • frymëmarrje aerobe • mbijetojnë në prani të oksigjenit
Mikroaerofilet • Rriten në përqëndrime të ulëta të oksigjenit • Shkatërrohen në përqëndrime të larta
Temperatura optimale e rritjes • Mezofilet: • Temperatura trupore e njeriut • patogjenët • oportunët • psikrofilet • afër temperaturës së ngrirjes • termofilet • afër temperaturës së vlimit
pH • Shumica rriten në pH neutrale • Disa mund të mbijetojnë/rriten edhe në mjedis: • - acidik • - bazik
Kërkesat për ushqim • Karboni • Azoti • Fosfori • Sulfuri • Jonet metalike (p.sh. Fe)
Sideroforet (S) Receptori Fe 2+/S Fe 2+/S
Matja e masës së baktereve (të gjalla e të vdekura) në kulturat e lëngëta Turbiditeti (turbullimi)
Matja e baktereve të gjalla Njësitë koloni formuese (colony forming units) Kolonia bakterore
Lakorja e rritjes Stacionare Njësitë koloni formuese Vdekja Log Lag KOHA
Lakorja e rritjes Stacionare Turbiditeti Autoliza Log Lag KOHA
Koha e gjenerimit • Koha e nevojshme për dyfishimin e popullacionit të baktereve • shembull • 100 baktere janë në kohën 0 • Nëse koha e gjenerimit është 2 orë - • pas 8 orësh numri i tyre = 100 x 24
KATABOLIZMI I SHEQERNAVE • Glikoliza • Rruga e Embden Meyerhof Parnasit • Shumica e baktereve • Po ashtu shtazët dhe bimët
Rrugët tjera të katabolizmit të sheqernave • Rruga pentozëfosfate ( shanti heksozë monofosfat) • krijon NADPH • e shpeshtë te bimët dhe kafshët • Rruga e Entner Doudorofit • Disa shtame bakterore
Glikoliza NAD NADH Glukoza Piruvati C6 C3 ADP ATP
Fermentimi NADH NAD Piruvati Alkoolet me vargje të shkurta, acidet e ngopura (C3) (C2-C4)
Frymëmarrja anaerobe = Glikoliza + Fermentimi NAD NADH ATP NAD NADH
Cikli i Krebsit (komponimet intermediare C4-C6 NAD NADH 3CO2 Piruvati (C3) (C1) Fosforilimi oksidativ NADH NAD O2 H2O ADP ATP
Frymëmarrja aerobe =Glikoliza + cikli i Krebsit/fosforilimi oksidativ • Piruvati në CO2 • NADnëNADH • glikoliza • cikli i Krebsit • Fosforilimi oksidativ • NADHnëNAD • ADPnëATP
Fosforilimi oksidativ • shndërron O2në H20 (oksidativ) • shndërron ADP në ATP (fosforilimi) • vargu i transportit të elektroneve • ubikuinonet/ intermediarët e citokromeve
Cikli i Krebsit C2 Acetat -CO2 X C Izocitrat + Piruvat -CO2 NADH C6 Citrat ά-keto glutarat C4 Oksaloacetat -CO2 NADH x C Malat Sukcinat Fumarat
Cikli i Krebsit – sheqeri si burim i vetëm i karbonit Acetat Cikli i Krebsit + -CO2 Oksalo acetat Piruvat C2 Citrat C4 C C6 C3 -2CO2 BIOSINTEZA DEPONIMI ENERGJISË X Oxalo acetat Acidi aspartik + CO2 Oksaloacetat Piruvat C3 C C4
Cikli i Krebsit – acidet e ngopura si burime të vetme të karbonit ENERGJIA Acetat Cikli i Krebsit + Acidet e ngopura Oksalo acetat Citrat BIOSITEZA x -2CO2 Oksalo acetat Acidi aspartik C2 Izocitrat Glioksalat Sukcinat + C2 -2CO2 + Acetat C6 C4 Malat C4
Ciklet Glioksilatdhe i Krebsit Izocitrat Citrat 1 Alfa-keto glutarat Glioksilat Oksaloacetat 2 Acetat Malat Sukcinat Fumarat
Cikli i Krebsit • biosintetik • deponim i energjisë • heqja e intermediarëve • duhet të kompensohet. • rrugë unike enzimatike të kompensimit • sheqernat • acidet e ngopura