1 / 19

Cb.5 Caidrimh Éiceolaíochta

Cb.5 Caidrimh Éiceolaíochta. Pobal :. Pobal - ar aon ghrúpa orgánaigh ón speiceas céanna a chónaíonn sa gnáthóg chéanna . Cén fath go gcónaíonn orgánaigh i bpobal ? Bíonn sé níos sábháilte do na horgánaigh . Go dtugann an gnáthóg bia agus fothain dóibh .

abeni
Download Presentation

Cb.5 Caidrimh Éiceolaíochta

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. Cb.5 CaidrimhÉiceolaíochta Iníon Ní Chonchuir, Scoil Chaitríona

  2. Pobal: Pobal-araonghrúpaorgánaighónspeiceascéanna a chónaíonnsagnáthógchéanna. Cénfath go gcónaíonnorgánaighibpobal? • Bíonnséníossábháilte do nahorgánaigh. • Go dtugann an gnáthógbiaagusfothaindóibh. • Go ndéanannséporúníoséasca. Iníon Ní Chonchuir, Scoil Chaitríona

  3. Méid an pobal • Táfachtóiríann a laghdaíonnlíon an phobailnuairatáuimhreachaardsaghnáthógagusfachtóiríeile a méadaíonnlíon an phobailnuairatánahuimhreachaíseal. • Rialaíonnroinnttoisc an méidorgánaighatáiaonphobal m.sh. iomaíocht, creachóireacht, seadánachasagussiombóis Iníon Ní Chonchuir, Scoil Chaitríona

  4. RialúPobail • Rialaíonnfachtóiríáiritheméid an phobail i.e. líonna n-aonán a mhaireannsaghnáthóg. Ina meascseotá: • iomaíocht, • creachóireacht, • seadánachtagus • siombóis. Iníon Ní Chonchuir, Scoil Chaitríona

  5. Iomaíochtsciobsceab- faigheanngachbláthanseopíosadon (a) solas (b) ithirsrl… 1. iomaíocht 1. IOMAÍOCHT: 2 orgánachnóníosmóaglorgacmhainnteorantasaghnáthóg. IomaíochtSciobsceab (scramble)-faigheanngachorgánaighpíosadon (a) solas (b) ithirsrl… IomaíochtComhlínte (contest). Iníon Ní Chonchuir, Scoil Chaitríona

  6. (b) IomaíochtChoimhlinte- Tridfisiciúilidirdháorgánachnífaigheanna ach ceanndóibh an achmhainnm.s. an Bhia. Beirtcariannaagtrid in PáircnaFionuisce. Beirtbéiragtrid don bia (bradán) Iníon Ní Chonchuir, Scoil Chaitríona

  7. Conas a gcuireannorgánaighiadféin in oiriúintchunmaireachtáiltríd an iomaíocht sin Iníon Ní Chonchuir, Scoil Chaitríona

  8. 2. Creachóireacht: Nuaira mharaíonnorgánachamháin (an creachóir) orgánacheile (an creachaí) le n’ithe. m.sh. londubh & péisttalún… Úsáidtearcaidreamhcreachóir/creachaíchunplá(plague) bhitheolaíochtaa smachtú. Ag úsáidorgánachamháinchunlíonorgánaigheile a rialú. Iníon Ní Chonchuir, Scoil Chaitríona

  9. Oiriúnachanacreachóirí(predators) • Radharcnasúlmaithe, éisteacht, mothálacht & an boladhmaithechun an creachaí a aimsiú. • Fiaclachuncreachaí a mharú go heasca. • Cónaíonnsiadingrúpaí– níoseascadóibhbia a fháil • Duaithníocht(camouflage) Iníon Ní Chonchuir, Scoil Chaitríona

  10. Oiriúnachanacreachaí(prey): • Tádealga& cealgaagroinntplandaíchuniadféin a chosaint ó creachóirí. • Cuid in annrith, snámhaguseitiltníostapúlanánacreachóirí. • Fanannsiadingrúpaímóra. • Bíonnblasuafásach ó roinntainmhithe. • Duaithníochtfresin Iníon Ní Chonchuir, Scoil Chaitríona

  11. An gaol idirlíonnagcreachaí & chreachóra Iníon Ní Chonchuir, Scoil Chaitríona

  12. 3. Seadánachas: (parasites) Seadán- orgánaigha fasannarnólastigh orgánaigheile(óstach)& déanannsé dochardó. Tádhámhórchineálseadánann: • Íonpharaisít– maireanntaobhistighsan óstach. • Eiseapharaisít– maireannarchraiceann an óstaigh. Iníon Ní Chonchuir, Scoil Chaitríona

  13. Seadán- tapeworm samadra Iníon Ní Chonchuir, Scoil Chaitríona

  14. 4. Siombóis: Caidrimhidirdháorgánach ó speiceasdifriúlainambaineannar a laghadceanndóibhbuntáisteas. Ciallaíonn an téarmasiombóis“cónaílenachéile”. Tároinntcineálcaidrimhsiombóiseacha m.sh. Sampla:Déanann an pónaireglúcóstrífhótaisintéis a chothaíonn an baictéar. Fosaíonn an baictéarsnafréamhnóidínínítriginatmaisféarachchunníotráit a churarfáil don phlanda Iníon Ní Chonchuir, Scoil Chaitríona

  15. DinimicíDaonra Staidéirarnahathruithe a tharlaíonnarlíonnahorgánaighiaonphobal & cúislenaathruithe. Iníon Ní Chonchuir, Scoil Chaitríona

  16. Bíonn gaol arleithidirdhaonranagcreachaithe &daonra an chreachóra a bhíonn á bhfiach. • Mar a léiríonn an graf, athraíonnlíonnagcreachóiríagbratharnahathruitheilíonnagcreachaithe. De bharr: • Solátharbia i.e. creachaithe. • Líonnagcreachóirí • Imircecreachaithe ó áitamháin go háiteile. • Cumasnagcreachóirídularimirce leis nacreachaithe. Iníon Ní Chonchuir, Scoil Chaitríona

  17. DaonraDaoine • Níigcónaí a thagannmoilliúarfhásdaonraorgánaigh. Mar shamplatáfásdaonranandaoineardomhainagméadúgo heaspónantúil. • Go dtína1600 níraibh ach thartar1 billiúnduineardomhain ach táan daonra tar éisfás go dtíoscionn7000 milliúnduine TugtarPléascadhPhobalarmhéadútapaigharlíon an pobail Iníon Ní Chonchuir, Scoil Chaitríona

  18. Iníon Ní Chonchuir, Scoil Chaitríona

  19. Toscanna a chuireannisteachardaonnradaoine: (níl an méadú de bharrbreisbreithe ACH de bharrlaghdú I rataíbáis) • Gorta– m.s. Éire 1841, easpaprátaífuarnamíltedaoinebás de bharr an ocrais. Fadhbannaanois le dáileadh an bianíosmónaeaspabia. • Galar-cúis is mó do bhásdaoine 1918-19 fliú- 15-10 milliúnbás. Anoistávacsaín a laghdaíonnbás de bharrgalar. Chomhmaith le sin tádulchuncinnollmhórsaleigheas ( antabheataigh, steiriúileacht) • Cogadh- faigheannníosmódaoinebás& tagannlaghdúar an rátabeireatais le linncogadh. (ardaíonnan rátabeireataisindiaidh an chogaidh) • Frithghiniúint - laghdúmórsarátabeireatais. IartharnahEorpa – meán 2.1, San Afraiclaghdaithe ó mean 6.1 i 1970 go 3.5 anois. Iníon Ní Chonchuir, Scoil Chaitríona

More Related