1 / 34

Dikkedarmkanker Coloncarcinoom

Dikkedarmkanker Coloncarcinoom. Dr. B. Van Overberghe Sint-Elisabethziekenhuis Zottegem. +/-400.000 nieuwe gevallen van CRC per jaar in Europa. 6.500 nieuwe gevallen van CRC per jaar in België. 2 ° kanker bij de vrouw. 3 ° kanker bij de man. NS 1182/03-08. Risicofactoren:

adah
Download Presentation

Dikkedarmkanker Coloncarcinoom

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript


  1. DikkedarmkankerColoncarcinoom Dr. B. Van Overberghe Sint-Elisabethziekenhuis Zottegem

  2. +/-400.000 nieuwe gevallen van CRC per jaar in Europa 6.500 nieuwe gevallen van CRC per jaar in België 2° kanker bij de vrouw 3° kanker bij de man NS 1182/03-08

  3. Risicofactoren: • Erfelijkheid • Familiale voorgeschiedenis • Persoonlijke voorgeschiedenis • Ziekte van Crohn, Colitis ulcerosa • Kanker thv. borst, eierstokken, baarmoeder, dikke darm • Dikke darmpoliepen • =Sporadisch coloncarcinoom • Meest frequent • Niet erfelijk??

  4. Beïnvloedende factoren: • Lichaamsbeweging • Geneesmiddelen • Ontstekingsremmers • hormonen • Voeding: • (vlees, vetten, eiwitten) • (Vezels, groenten, fruit) • (alcohol) • (tabak)

  5. Symptomen: zeer uiteenlopend !! o.a. buikpijn, constipatie, diarree, bloedverlies, obstructie, geen !! • Vaak laattijdig • Voorkomen is beter dan genezen • Preventief onderzoek Bevolkingsscreening ??

  6. Screening voor CRC: waarom ? • Frequente ziekte! Kans op CRC: 5% (90 % > 50 jaar)

  7. Screening voor CRC: waarom? • Mortaliteit 500 000/ jaar (wereldwijd) 2000/ jaar (Vlaanderen) • Mortaliteit ↓ cf National Polyp Study Work Group 1418 ptn – 6 jaar - 90 % CRC

  8. Sreening voor CRC: waarom ? • Preventie is mogelijk! • Adenomen: 18-36 %

  9. Percent of adenomas containing invasive cancer

  10. Screening voor CRC: waarom ? • Behandelbaar! • Endoscopische resectie • Heelkunde • Radiotherapie • Chemotherapie • Immunotherapie • …

  11. Screening voor CRC: hoe ? • Ideale screeningsmethode = Goedkoop Uitvoerbaar, beschikbaar Sensitiviteit + Specificiteit Tolerabel Preventie ! Dx / R/ Herhaling ! Follow-up !

  12. Screening voor CRC: hoe ? • FOB ? • FIT ? • Faecaal DNA ? • Bariumclysma ? • Sigmoidoscopie ? • Coloscopie ? • Virtuele coloscopie (CT, NMR) ? • …

  13. Screening voor CRC: hoe ? • Faeces occult bloed (FOB)(guaiac-Hb reactie) - mortaliteit ↓ 15-33% - sensitiviteit +- 30 % – 80 % - jaarlijks - +: 2% CA (↑ aantal coloscopieën) - vals positieven

  14. Screening voor CRC: hoe ? • Faecal immunohistochemical tests (FIT) - sensitiviteit +- idem, hogere specificiteit - geen dieetrestricties • Faecaal DNADNA markers ∆ carcinogenesis - vals negatieven (onvolledige DNA sets, stg degradatie, partiële collectie, transport op ijs) - vals positieven ? (upper GI CA, premaligne letsels) - sensitiviteit 52 – 91 % - specificiteit 93 – 97 % - duur

  15. Screening voor CRC: hoe ? • Bariumclysma - sensitiviteit 39 % (50 % > 1 cm) - vals positieven (stg, lucht)

  16. Sigmoidoscopie - mortaliteit: ↓ 33% (↓70 % linkszijdig) - specificiteit 98 % sensitiviteit 35-70 % - voordelen - nadelen

  17. Screening voor CRC: hoe ? • Coloscopie - volledig - resectie / biopten - incidentie CRC: ↓ 72 % - mortaliteit ↓ 90 % - Nadeel: * duur * risico 0.1 % bloedingen en perforatie 0.7 % biopten/poliepectomie * voorbereiding * flat – depressed lesions - Sensitiviteit: 98 % adenomen > 1 cm 75-85 % < 0.5 cm - Specificiteit: > 95 % Gouden standaard

  18. Screening voor CRC: hoe ? • CT coloscopie (CTC)(2 en 3D-scan, tagging, CO2) - > 1 cm: sensitiviteit 93 % specificiteit 97 % 0.6 – 1 cm: sensitiviteit 86 % specificiteit 86 % - Voordelen: minder invasief voorbereiding = voor grotere poliepen (> 1 cm) - Nadelen: Lucht/ CO2 geen biopten/ resectie RX aansluitend coloscopie indien + vals + (stg,…) kostprijs

  19. Screening voor CRC: bij wie ? • ‘Normaal’ risico • Verhoogd risico • CRC, polyposis • IBD • Familiaal CRC (1° X2) • FAP • HNPCC

  20. Screening – ‘Normaal risico’ Asymptomatische personen > 50 jaar Sigmoidoscopie / 5jaar OF Coloscopie / 10 jaar OF CTcoloscopie / 5 jaar FOB (3) / 1 jaar OF FIT (2) / 1 jaar OF Faecaal DNA / ? jaar Carcinoom Poliepen Carcinoom

  21. Screening – ‘Normaal risico’ • WGO (2007) Coloscopie / 10 jaar vanaf 50 jaar

  22. Screening - verhoogd risico • CRC, polyposis • IBD • Familiaal CRC • FAP • HNPCC genetica omgeving

  23. Screening - verhoogd risico • Familiaal CRC

  24. Screening - verhoogd risico • Familiaal CRC 1° > 60 j:vanaf 40 jaar / 10 jaar 1° < 60 j of meerdere 1°: vanaf 40 jaar / 3 – 5 jaar of 10 jaar voor Dx

  25. Screening - verhoogd risico • Inflammatoir darmlijden (IBD) Risico ~ duur CU / CD ~ uitgebreidheid ~ beginleeftijd ~ PSC => jaarlijkse coloscopie + biopten na 8 -10 j (indien uitgebreid > milthoek) Dysplasie + => HK CU = CD !

  26. Screening - hoog risico • Hereditary Non-Polyposis Colorectal Cancer (HNPCC) - MSI- high -> MMR MSI-low MSS -lage specificteit voor HNPCC 15 % sporadic CRC

  27. Screening - hoog risico • HNPCC Lynch I syndroom (CRC) Lynch II syndroom (> endometrium, ovarium, maag, dundarm, pancreas, hepatobiliair, nier, urether) - autosomaal dominant (penetrantie 80 %) - jonge leeftijd (48 jaar) - CRC rechtszijdig Amsterdam criteria: * 3 relatives with CRC or other HNPCC-related cancers, one of whom is a first-degree relative of the other two * At least two successive generations are affected * At least one case diagnosed before age of 50 years

  28. Screening - hoog risico • HNPCC Screening - Amsterdam criteria MSI MMR - 20 j: coloscopie / 1 – 2 jaar of 10 jaar voor Dx - 30 – 35 j: endometriumCA, ovariumCA / jaar (KO, uitstrijkje, TVUS) profylactisch hysterectomie?? - 25-35 j: urine cytologie / jaar - gastroscopie? Capsule enteroscopie?

  29. Screening – hoog risico • Familiale Adenomateuze polyposis (FAP) autosomaal dominant APC gen (5q21-q22)stopcodon, incomplete APC proteine, ↑ß-catenin routine screening 10-30% APC -

  30. Screening – hoog risico • (A)FAP • 100den - 1000den poliepen (AFAP < 100) • Vanaf +- 8- 34 jaar (gemiddeld 16 jaar) (AFAP 40 j) • 100 % maligne 45 j (AFAP 80 % maligne 70 j) • Extracolon CA: papilla Vateri, duodenum (45-90%), schildklier, maag, hepatoblastoma, medulloblastoma • Screening: Pt: endoscopie APCgen APC+ 1° verwanten vanaf +- 10j/jaar (AFAP 20 j) APC - coloscopie extracolisch: gastro, SKpalpatie

  31. Screening CRC –take home message Screening = nodig = kosten – batenanalyse = herhaald, follow-up ‘Normaal’ risico vs Verhoogd risico Erfelijke vormen HNPCC, FAP Ideale methode???

More Related