serkancatarih

1. serkancatarih Tarihte hiçbir zaman mutlak gerçek yoktur...

2. KURTULUŞ SAVAŞI HAZIRLIK DÖNEMİ Kuva-i Milliye(Milli Kuvvetler): _Bölgesel nitelik taşıyan halk kuvvetleridir. _Belli bir merkeze ve otoriteye bağlı değillerdir. _Bütün masrafları ve ihtiyaçları halk tarafından karşılanmıştır. _Düzenli ordular kuruluncaya kadar,düşmanı oyalayarak milli mücadeleye zaman kazandırmışlardır. _I.İnönü savaşının sonunda tamamen ortadan kaldırılmışlardır.

3. Mustafa Kemal’in Samsun’a çıkışı.(19 Mayıs 1919) Anadolu işgallerinin başlaması üzerine,Doğu Karadeniz’de Pontus Rumlarıyla mücadele eden Türkler’in başarılı olmaları İtilaf devletlerini rahatsız etti.İstanbul hükümetinden bu olayların durdurulmasını istedi.Bunun üzerine İstanbul hükümeti 9.ordu müfettişi olarak Mustafa Kemal’i Samsun’a gönderdi.Amaç,M.Kemal’i merkezden uzaklaştırmaktır.

4. M.Kemal’in 9.Ordu Müfettişi olarak görevleri: -Sözde Türkler’in Rumları katletmesini önlemek. -Bölgede asayiş ve güvenliği sağlamak. -Halkın elinde bulunan silah ve cephaneyi toplamak. -Halka silah dağıtan kuruluşları toplamak. Oysa M.Kemal’in Düşünceleri bu görevin tersi yönündeydi.Düşündüklerini, İngilizler’in kontrolündeki Samsun’da yapamayacağını anlayınca 25 Mayıs’da Havza’ya geçti.

5. Havza Genelgesi (25 Mayıs 1919): Mustafa Kemal Havza’da bir genelge yayınlayarak bütün yurda göndermiştir.Bu genelgede; -İşgallerin protesto edilmesini -İstanbul’a etkili telgraflar çekilmesini -Mitingler düzenlenmesini istemiştir. NOT:İşgallere karşı ilk protestodur.

6. Amasya Genelgesi(22 Haziran 1919): Mustafa Kemal Havza’dan sonra geçtiği Amasya’da arkadaşları,Rauf Orbay,Refet Bele,Ali Fuat Cebesoy ve Kazım Karabekir Paşaların görüşlerini alarak Amasya Genelgesi yayınlamıştır. Maddeleri: _Vatanın bütünlüğü,Milletin bağımsızlığı tehlikededir.(Savaşın gerekçesi) _İstanbul hükümeti üzerine aldığı sorumluluğu yerine getirememektedir.Bu durum milletimizi yok duruma düşürmektedir. _Milletin bağımsızlığını yine milletin azim ve kararı kurtaracaktır.(savaşın yöntemi) _Her türlü etki ve denetimden uzak milli bir heyet oluşturulmalıdır. _Anadolu’nun her bakımdan en güvenli bir yeri olan Sivas’ta ulusal bir kongre toplanmalıdır.Bu amaçla bütün illerin her sancağından halkın güvenini kazanmış üç kişi yola çıkarılmalıdır.Bu temsilciler,Müdafa-i Hukuk ve belediyelerce seçilecektir. _Doğu illeri adına Erzurum’da bir kongre toplanacaktır. Önemi:Kurtulus savaşının amacı,gerekçesi ve yöntemi belirlenmiştir.İlk kez Millet egemenliğine dayalı bir yönetimden sözedilmiştir.Milli mücadelenin ihtilal safhası başlamıştır. NOT:Bu genelgeden sonra Mustafa Kemal,İstanbu’ a dönmeyerek askeri görevinden istifa etmiştir.

7. Kongreler Dönemi:(30 Ekim 1918-23 Nisan 1920) Erzurum Kongresi:(23 Temmuz-7 Ağustos 1919) Doğu Anadolu Müdafa-i Hukuk Cemiyeti,doğu illerini Ermenilere verilmesini önlemek amacıyla Erzurum kongresini toplamışlardır. Alınan Kararlar; _Milli sınırlar içinde vatan bir bütündür, bölünemez.(Misak-ı Milli Sınırları) _Hertürlü yabancı işgal ve müdahalesine karşı millet birleşerek karşı koyacaktır. _İstanbul hükümeti,vatanın bütünlüğünü koruyamaz ve sağlayamazsa geçici bir hükümet kurulacaktır. _Milli iradeye hakim,milli kuvvetleri üstün kılmak esastır. _Hristiyanlara siyasal ve ekonomik ayrıcalıklar tanınamaz. _Manda ve himaye kabul edilemez. _Mebuslar meclisi derhal toplanmalı ve hükümet işleri denetim altına alınmalıdır. Önemi:Milli egemenliğin gerçekleştirilmesinde ilk ve en önemli adımdır.Kongre toplanış yönüyle bölgesel,aldığı karalarca milli bir kongredir. Kongrede;hem hilafet,hem saltanat,hem de milli egemenlik savunulmuştur.Bunun nedeni;Kamu oyunun tepkisini çekmemektir.

8. Balıkesir ve Alaşehir Kongreleri (Tem.Ağus.1919) Batı Anadoludaki örgütlenmeyi gerçekleştirmek amacıyla toplanmışlar,fakat milli bir önderden mahrum olunması kesin bir sonuca ulaşılmasını engellemiştir.

9. Sivas Kongresi(4-11 Eylül 1919) Amaç:Bölgesel cemiyetleri birleştirmek ve ulusal bir meclisin açılmasını sağlamaktır. Alınan Kararlar: _Erzurum kongresi kararları genelleşti ve millileştirildi. _Bölgesel cemiyetler bir çatı altında toplanarak Anadolu ve Rumeli Müdafa-i Hukuk cemiyeti kuruldu.Kurtuluş savaşını yürütme görevi verildi. ­_Manda ve himaye tartışılarak,Amerikan mandası reddedildi. _Haftada iki gün irade-i Milliye adlı gazete çıkarılmasına karar verildi. _Temsil heyetinin yetkileri genişletilerek bütün Anadoluyu temsil eder hale getirildi. _Batı Anadolu Kuva-i Milliye Komotanlığına Ali Fuat Paşa getirildi. Önemi:Ulusal anlamda ilk kongredir.Temel görüş tam bağımsızlıktır. Sivas Kongersiyle gelişen olaylar: İstanbul Hükümeti,Sivas kongresini dağıtmak amacıyla Elazığ valisi Ali Galip’i görevlendirir. M.Kemal’in zamanında aldığı tedbirlerle bu girişim engellendi.İstanbul hükümeti ile ilişkiler kesildi. Bundan sonrada Damat Ferit hükümeti istifa ederek yerine milli mücadeleye ılımlı bakan Ali Rıza Paşa hükümeti kuruldu. NOT:Ulusal kurtuluş örgütünün ilk başarısıdır.

10. Amasya Görüşmeleri (20-22 Ekim 1919) Yeni hükümetin Bahriye nazırı Salih Paşa ile temsil heyeti arasında Amasya’da görüşmeler yapıldı. Alınan Kararlar: _İstanbul hükümeti,Sivas Kongresi karalarını kabul edecek. _İstanbul hükümeti ile temsil heyeti arasındaki görüş ayrılıkları sona erecek. _Azınlıklara siyasi ve ekonomik ayrıcalıklar verilmeyecek. _Temsil kurulunun izni olmadan itilaf devletleri ile barış görüşmeleri yapılmayacak. _Mebusan meclisinin bir an önce toplanması Sağlanacak. Önemi:İstanbul hükümeti,Milli mücadele hareketini ve temsil heyetini resmen tanımıştır. Milli mücadeleye katılım artmıştır.Görüşmeler onucunda mebusan meclisi toplanmıştır.

11. Temsil heyetinin Ankara’yı merkez yapması: 27 Aralık 1919 Nedenleri: -Ankara’nın düşman işgalinden uzak ve merkezi bir yerde bulunması. -Savunma,haberleşme ve ulaşımın kolay olması. -Batı cephesine yakın olması. -Ankara halkının milli mücadeleye destek vermesi. Son Osmanlı Mebusan Meclisinin toplanması12 Ocak 1920 Amasya görüşmelerinden sonra mebusan meclisinin açılması için gerekli çalışmalar hızlandırılmıştır.Mustafa Kemal,millet vekillerinden bazı isteklerde bulunmuştur. 1.Kendisinin başkan seçilmesi. 2.Mecliste Müdafa-i Hukuk gurubu oluşması. 3.Misak-ı Millinin kabul edilmesi. 4.Meclisin İstanbul dışında toplanması. İstanbul hükümetinin kabul etmemesi üzerine son meclis İstanbul’da açılmıştır.Mustafa Kemal’in istekleri gerçekleşmemiş sadece Felah-ı Vatan gurubu oluşturularak Misak-ı Milli kararları kabul edilmiştir. NOT:Millet vekilleri padişahın güdümüne girmişlerdir.Mustafa Kemal’in isteklerini reddetmişlerdir.

12. Misak-ı Milli(Milli Sınırlar 28 Ocak 1920) _Mondros Ateşkes Antlaşması imzalandığı sırada Osmanlı Devletinin düşman işgali altında kalmayan toprakları bölünmez bir bütündür. _Arapların çoğunlukta olduğu yerlerde halk oylamasına gidilecektir. _Elviye-i Selase(Kars,Ardahan,Batum)’de halk oylamasına başvurulabilir. _Batı Trakya’nın hukuki durumunun tespitinde, halk oylamasına başvurulabilir. _Boğazlar ve Marmara’nın güvenliği sağlanmalıdır. Boğanların güvenliği sağlanırsa dünya ticaretine açılabilir. _Türkiye’de bulunan azınlıkların hakları komşu devletlerdeki Türkler’e verilen haklar kadar olacaktır. _Siyasi,mali ve adli gelişmemize engel olan kapitülasyanlar asla kabul edilemez. Önemi:Tam bağımsızlık bildirisi olup Wilson prensiplarine uygundur.Türk devletinin sınırları çizilmiş ve hedefler gösterilmiştir.Ümmetçilik anlayışı sona ermiş,Milliyetçilik güçlenmeye başlamıştır. İstanbul’un İşgali(16 Mart 1920): Son Osmanlı Mebusan Meclisinin toplanması ve Misak-ı Milli kararlarının alınması üzerine İtilaf Devletleri İstanbul’u işgal etmişlerdir.Mebusan Meclisini kapatmışlar, bazı aydın ve milletvekillerini tutuklamışlardır.

13. İstanbul’un işgaline Anadolu’nun gösterdiği tepkiler: _İstanbul ile telefon,telgraf görüşmelerinin kesilmesini, _Anadolu’dan İstanbul’a gönderilecek her türlü verginin gönderilmemesine, _Anadolu’daki işgalci subayların tutuklanmasına, _Anadolu’daki resmi ve gayri resmi mal varlıklarının dondurulması istenmiştir. NOT:Osmanlı fiilen yıkılmıştır.Damat Ferit Hükümeti tekrar kurulmuştur.