Download
1 / 31
310 likes | 961 Views
ფიზიკის გაკვეთილი მე - 11 კლასში. მასწავლებელი აბულაძე მარინა. გაკვეთილის თემა. სინათლის ელექტრომაგნიტური ბუნება მეცნიერება და ხელოვნება ისევე მჭიდროდ არიან დაკავშირებული ერთმანეთთან,როგორც გული და ფილტვები . ა.ნ.ტოლსტოი. გაკვეთილის მიზნები.
E N D
ფიზიკის გაკვეთილიმე -11 კლასში მასწავლებელი აბულაძე მარინა
გაკვეთილის თემა სინათლის ელექტრომაგნიტური ბუნება მეცნიერება და ხელოვნება ისევე მჭიდროდ არიან დაკავშირებული ერთმანეთთან,როგორც გული და ფილტვები. ა.ნ.ტოლსტოი.
გაკვეთილის მიზნები • გამოკვლევითი ხასიათის დავალებებზე დაყრდნობით,სიტუაციის შექმნა.რომელშიც ფორმირდება პროდუქტიული აზროვნება. • ლიტერატურული დახმარებით ემოციური სფერო ზე ზემოქმედებით, სინათლის გავრცელების ტალ ღური ხასიათის ცოდნის განზოგადოება. • ექსპერიმენტის ანალიზირებით მოსწავლეთა ცოდნის შემოწმება პოლარიზაcიის გაგებაში,ხაზის გასმა,რომ სინათლე-ეს არის ე.მ.ტ. • ტესტების გამოყენებით ურთიერთკონტროლის სიტუაციის შექმნა. • სასწავლო-ორგანიზაციული უნარების განვიTარება
აუცილებელი მინიმუმი სინათლე როგორcე.მ.ტ. სინათლის ინტერფერენცია. კოჰერენტულობა. სინათლის დიფრაქცია. სინათლის პოლარიზაცია. სინათლისგარდაte- xisკანონი. დისპერსია.
მოთხოვნა მომზადების დონეზე 1. ცდების მაგალითების მოყვანა,რომლებიც ამტკიცებენ მეცნი- ერულ წარმოდგენებს: 2. სინათლეზე, როგორც ნაწილაკების ნაკადზე; 3. სინათლეზე, როგორც ტალღაზე.. 4. ცდების მაგალითების მოყვანა,რომლებიც ამტკიცებენ თეო- რიულ წარმოდგენებს: 5.სინათლე-ე.მ.ტ. 6.აზრის გახსნა: 7. გეომეტრული ოპტიკის კანონები. 8.გამოთლა: 9.გარდატეხის კანონების გამოყენებით, გარემოს გარდატეხის მაჩვენებლის. 10.ტალღის სიგრძის, მისი გავრცელების სიჩქარის და სიხ- შირის მიხედვით.. 11.სასწავლო ინფორმაციის აღქმა, გადამუშავება და ინფორმაციის მიწოდება სხვადასხვა ფორმით.
პროგრამის შინაარსი სინათლე,როგორც ე.მ.ტ. სინათლის სიჩქარე. კოჰერენტულობა. სინათლისინტერფერენცია.სინათლის დიფრაქ- ცია.სინათლის პოლარიზაცია. სინათლის დისპერსია და შთანთქმა. დისპერსიული სპექტრი. გეომეტრიუ- ლი ოპტიკის კანონები.
გაკვეთილის მიმდინარეობა: შესავალი • მიღებული ცოდნის შემოწმება; • muSaoba saswavlo masalaze: a) masalis ganxilva; b)ganzogadoeba, • ცოდნის ურთიერთშემოწმება. • გაკვეთილის შედეგები.
Молюсь оконному лучу –он бледен, тонок, прям. Анна Ахматова sinaTlis gareSe adamianis cxovrebas ara aqvs azri. ami- tom kiTxva ra aris sinaTle, warmoiqmna maSin, rodesac adamianma daiwyo msjeloba samyaroze. me-17 saukuneSi da iwyo sinaTleze warmodgenebis ganviTareba, romlebsac dRes Cven vswavlobT. galileo, niutoni, hiugensi, ri- Omeri, iungi, freneli, maqsveli, lebedevi, planki, ain- Staini da mravali sxva mecnierebma mogvces SesaZleblo ბa gavigoT,Tu ra aris sinaTle. Пусть три столетия минуло с тех пор, Ещё не разрешился этот спор. Один сказал, что свет – это волна Подобна механической она. Другой сказал, что свет – поток частиц. В любой среде не знает он границ. Свет твоего окна – он квант или волна? dRes Cven SevajamoT miRebuli codna sinaTlis talRur Bbunebaze. Jer SevCerdeT saSinao davalebaze
I eqsperimentze dakvirveba sinaTlis polarizaciaze turmalinis kristalebiT da Semdegi sakiTxebis ganxilva: 1რატომ გააჩნია ტურმალინის კრისტალს სინათლის პოლარიზაციის უნარი? 2. რით განსხვავდება ბუნებრივი სინათლე პოლარი- ზებულისგან? 3. სინათლე-ეს განივი,თუ გრძივი ტალღაა? 4. rogor gamoviyenoT burRis wesi, romdavadginoT sinaTlis gavrcelebis mimarTuleba? 5. sad gamoiyeneba polaroidi? 6.romeli veli – eleqtruli, Tu magnituri-moqmedebs Tvalis baduraze an fotoemulsiaze?
daskvna: eqsperimentuli faqti turmalinisori mimdevrobiT ganlagebuli kristalebis mier sinaTlis sruli gamtarobisa,rodesac maTi optikuri RerZebi paraleluria, da TiTqmis sruliSTanTqmisa, rodesac RerZebi urTierT marTobulia, amtkicebs sinaTlistalRis ganivobas da adasturebs sinaTlis eleqtromagnitur bunebas.
III.muSaoba saswavlo masalaze А) vimeorebT sinaTlis yvela talRur Tvisebas, «cisartyelas» gaxsniT: • wrfivi gavrceleba • arekvla • interferencia • გარდატეხა • dispersia • difraqcia • პolarizacia
talRis diapazoni 3,9х10-7м – 7,5х10-7м wrfivi gavrceleba, Crdilis da naxevar Crdili warmoqmna. • sinaTlis siCqare mudmivia: • vakuumSi с=3х108m/w • garemoSi v= c/n arekvla y = a dispersia C=nv; n= VEM sinaTlis tal Ruri xasiaTi polarizawia adasturebs ganivobas E gardatexa Sin a/sinb=n; n=v1/v2 c B • koherentuli talRebis interfe- • rencia • gaZliewrebis piroba: • d=k&; k=0, +1, +2… • 2. Sesustebis piroba: • d=(2k+1)x&/2 koerentuli talRebis difraqcia d sin ф=k ; k=0, +1,+2… -talRis sigrZe
SeasruleT davaleba:kiTxvaze pasuxis gacemisas, miuTiTeT sinaTlis talRebis Tviseba , sqemaze kvadratis feris miTiTebiT.
davaleba • День вечереет, ночь близка, Длинней с горы ложится тень, На небе гаснут облака… Уж поздно. Вечереет день. Ф.И.Тютчев ? saRamos Crdili ratom wagrZeldeba? romel movlenas aqvs adgili?
2. Как неожиданно и ярко На влажной неба синеве Воздушная воздвиглась арка В своем минутном торжестве? Один конец в леса вонзила, Другим за облака ушла – Она полнеба охватила И в высоте изнемогла. Ф.И.Тютчев ? romeli movlenaa aRwerili da rogor avxsnaT igi?
3. О,Солнце!..Там, где тень От лип густа и ароматна, Кидаешь ты такие пятна, Что жалко мне ступать по ним. Э. Ростан ? rogor avxsnaT sinaTlis laqebis warmoqmna xeebis CrdilSi? miuTiTeT movlena.
4. Проснулся Садко, купец богатый новгородский, В океан-море да на самом дне; Увидел он – сквозь воду печет красно солнышко. Былина «Садко» ? ratom ar Seicvala sinaTlis feri wyalSi? miuTiTeT movlena.
5. Народ кипит в монастыре; У врат святых и на дворе Рабы боярские стоят. Их копья медные горят. М.Ю.Лермонтов ? ratom ,,iwvis” Subebi? miuTiTeT movlena.
6. Сомнения, вера, пыл живых страстей – Игра воздушных мыльных пузырей: Тот радугой блеснул, а этот – серый… И разлетятся все! Вот жизнь людей. Омар Хайам ? ratom aqvs zogierT sapnis buStebs cisartyelasebrivi Seferiloba,xolo zogierTs-ara? miuTiTeT movlena.
7. Правитель города Гудвина на вопрос Элли, где он взял столько зеленого мрамора отвечает: «В моем городе не больше зеленого, чем во всяком другом. Тут все дело в зеленых очках, которые никогда не снимают мои подданные.» А.М.Волков ? ra feris dainaxa elim wiTeli yvavilebi zurmuxtis qalaqSi? miuTiTeT movlena.
8. Когда в солнечное утро, летом, пойдешь в лес, то на полянах, в траве, видны алмазы. Все алмазы эти блестят и переливаются на солнце разными цветами – и желтыми, и красными, и синими. Когда подойдешь ближе и разглядишь, что это такое, то увидишь, что это капли росы собрались в треугольных листьях травы и блестят на солнце. Л.Н.Толстой ? riT aixsneba Zvirfasi qvebis da cvris wveTebis ,,TamaSi’’. miuTiTeT movlena.
Seamowme Seni Tavi. Tu Tqven sworad SeasruleT dava lebebi, maSin miiRebT aseT suraTs.
ბ) Sejameba zepirad upasuxeT kiTxvebs: • rogor formulirdeba arekvlis da gardatexis kanonebi? • ტალღური თეორიის თვალსაზრისით როგორ ავხსნათ მეორადი ტალღების წარ-მოქმნა? • ras ewodeba dispersia? • რა პირობებია საჭირო რომ მივიღოთ ინტერფერენციული მაქსიმუმი(მინიმუმი)? • რა პირობებია საჭირო, რომ ადგილი ჰქონდეს დიფრაქციის მოვლენას ?
daskvna: sinaTlis eleqtromagnituri buneba mtkicdeba arekvlis, gardatexis, difraqciis, polarizaciis, interferenciis kanonebiT; gavrcelebisas is iqceva rogorc talRa.
daskvniTi nawili • gakveTilisSedeგebisSejameba • saSinaodavaleba: § 4.7, amocana #1; 2. amoiwereTmecnierebisgvari, romlebmacdaamtkicessinaTlisesaTu is Tviseba.gamoiyeneTdamatebiTiliteratura.
