Εισαγωγή στην Οικονομική ΤΟΜΟΣ Α΄

1. Εισαγωγή στην ΟικονομικήΤΟΜΟΣ Α΄ David Begg S. Fischer, R. Dornbusch

2. 15 Οικονομική της Ευημερίας

3. Οικονομική της ευημερίας • Ο τομέας των οικονομικών που ασχολείται με κανονιστικά ζητήματα. • Ο σκοπός του δεν είναι η περιγραφή του πώς λειτουργεί η οικονομία, • ...αλλά η αξιολόγηση του πόσο καλά λειτουργεί.

4. Δικαιοσύνη και αποτελεσματικότητα • Οριζόντια δικαιοσύνη - η μεταχείριση ίδιων ανθρώπων με τον ίδιο τρόπο. • Κάθετη δικαιοσύνη - η διαφορετική μεταχείριση διαφορετικών ανθρώπων με σκοπό τον περιορισμό των συνεπειών αυτών των φυσικών διαφορών.

5. Αποτελεσματικότητα κατά Pareto • Μια κατανομή είναι αποτελεσματική κατά Pareto για δεδομένες προτιμήσεις των καταναλωτών, δεδομένους πόρους και τεχνολογία, αν δεν υπάρχει άλλη εφικτή κατανομή η οποία θα βελτίωνε τη θέση κάποιων χωρίς να χειροτερεύσει τη θέση κανενός άλλου.

6. Τέλειος ανταγωνισμός και αποτελεσματικότητα κατά Pareto • Αν η οικονομία αποτελείται μόνο από τέλεια ανταγωνιστικές ελεύθερες αγορές, η προκύπτουσα ισορροπία για το σύνολο της οικονομίας θα είναι αποτελεσματική κατά Pareto. • Η ιδέα αυτή είχε εκφραστεί από τον Adam Smith μέσω της έννοιας του Αόρατου Χεριού.

7. Σε κάθε επίπεδο προϊόντος όπως το Q1*, η τελευταία ταινία θα πρέπει να δίνει στους καταναλωτές επιπλέον χρησιμότητα ίση με P1*. Η καμπύλη προσφοράς του ανταγωνιστικού κλάδου παραγωγής ταινιών (SS) αντανακλά το οριακό κόστος των ταινιών. Σε οποιοδήποτε σημείο εκτός του Q1*, P1* υπάρχει απόκλιση μεταξύ του οριακού κόστους και του οριακού οφέλους που αποκομίζουν οι καταναλωτές. Άρα η κίνηση προς το σημείο αυτό βελτιώνει την κατάσταση της κοινωνίας. Ανταγωνιστική ισορροπία και αποτελεσματικότητα κατά Pareto SS D Τιμή ταινιών P1* D Q1* Ποσότητα ταινιών

8. Στρεβλώσεις • Μια στρέβλωση υπάρχει όταν το οριακό κοινωνικό κόστος παραγωγής ενός αγαθού δεν ισούται με το οριακό κοινωνικό όφελος που αντλείται από την κατανάλωση του αγαθού. - κάποιες τέτοιου είδους στρεβλώσεις μπορεί να είναι αναπόφευκτες. - η διασπορά μιας στρέβλωσης σε έναν μεγάλο αριθμό αγορών μπορεί να είναι πιο αποτελεσματική από τον περιορισμό της σε μία μόνο αγορά. - το αποτέλεσμα αυτό προκύπτει από τη θεωρία της δεύτερης άριστης λύσης.

9. Αποτυχία της αγοράς • ...λαμβάνει χώρα όταν η ισορροπία μιας ελεύθερης αγοράς, μη υποκείμενης σε ρυθμίσεις, αποτυγχάνει να επιτύχει μια αποτελεσματική κατανομή. • Ατελής ανταγωνισμός. • Κοινωνικές προτεραιότητες (π.χ. δικαιοσύνη). • Εξωτερικές επιδράσεις. • Περιπτώσεις ανυπαρξίας αγορών. - μελλοντικά αγαθά, κίνδυνος, πληροφορία.

10. Εξωτερικές επιδράσεις • Μια εξωτερική επίδραση υφίσταται όποτε οι αποφάσεις παραγωγής ή κατανάλωσης ενός ατόμου επηρεάζουν άμεσα την παραγωγική δραστηριότητα ή την κατανάλωση άλλων ατόμων... • ...χωρίς η επίδραση αυτή να διαμεσολαβείται από τον μηχανισμό των τιμών. - π.χ. ένα εργοστάσιο χημικών ρίχνει τα απόβλητά του σε μια λίμνη και καταστρέφει την αλιεία της περιοχής.

11. Έστω ότι η DD είναι η καμπύλη ζήτησης ενός αγαθού, η οποία μετράει το οριακό κοινωνικό όφελος. Το MPC είναι το ιδιωτικό οριακό κόστος παραγωγής του αγαθού που αντιμετωπίζει η επιχείρηση, το οποίο θεωρούμε σταθερό για λόγους απλοποίησης. Η αγορά εκκαθαρίζεται στο σημείο όπου MPC=DD με τιμή P και ποσότητα Q. Εξωτερικές επιδράσεις στην παραγωγή D Τιμή P MPC D Q Ποσότητα

12. Αν η επιχείρηση προκαλεί μόλυνση, επιβάλει κάποιο κόστος στην κοινωνία, το οποίο αντανακλάται στην καμπύλη οριακού κοινωνικού κόστους (MSC). MSC Τιμή Άρα το κοινωνικά βέλτιστο σημείο βρίσκεται εκεί όπου ισχύει DD(MSB)=MSC με ποσότητα προϊόντος Q*. Η συνολική απώλεια ευημερίας της κοινωνίας λόγω της αποτυχίας της αγοράς δίνεται από τη διαφορά μεταξύ MSC και MPC από το Q* μέχρι το Q. MPC DD (MSB) Q* Q Ποσότητα Εξωτερικές επιδράσεις στην παραγωγή

13. MPC, MSC Ως αποτέλεσμα μιας εξωτερικής επίδρασης στην κατανάλωση, MSB>MPB, και η ισορροπία της ελεύθερης αγοράς οδηγεί στην ποσότητα Q. Αντί για το κοινωνικά άριστο Q', όπου MSB = MSC. MSB Η ζωγραφισμένη περιοχή δείχνει την απώλεια ευημερίας. Q Q' Εξωτερικές επιδράσεις στην κατανάλωση π.χ. οι γείτονες μπορεί να αποκομίζουν όφελος από έναν καλοδιατηρημένο κήπο. Τιμή DD(MPB) Ποσότητα

14. Εκπομπές αερίων θερμοκηπίου 120 100 80 Δείκτης (1990 = 60 1990 100) 40 1995 20 2012 0 Ιταλία ΗΒ Ιαπωνία ΗΠΑ Γερμανία Τα αέρια του θερμοκηπίου