Java e katert

1. Java e katert Rreth kuptimit te komunikimit njerezor

2. Natyra e komunikimit njerezor • Komunikimi njerezor ka natyre: • Biologjike • Sociale • Psikologjike • Edukative

3. Teorite biologjike • Kane si baze trashegimine biologjike, fondin gjenetik dhe instiktet e lindura: • Komunikimi konformist • Komunikimi altruist • Komunikimi agresiv • Komunikimi prinderor

4. Teorite sociologjike Kane baze mjedisin shoqeror, rrethanat, situata, ngjarjet, integrimin etj.

5. Teorite psikologjike • Kane baze sferat kryesore te veprimtarise psikike te personalitetit dhe synon aktivizimin e sferave te meposhtme: • Sferen konjitive • Sferen emocionale • Sferen motivacionale

6. Teorite me orientim psikologjik • Ne baze te sferave te mesiperme kemi trajtime te ndryshme te komunikimit njerezor: • Trajtimi konjitivist • Trajtimi psikanalitik • Trajtimi bihejviorist

7. Trajtimi konjitivist Synon njohjen ne vecanti dhe ne teresi te asaj qe duket, shfaqet apo demonstrohet ne komunikimet tona. I referohet kryesisht anes se jashtme te veprimtarise psikike te personalitetit

8. Trajtimi psikanalitik Synon njohjen ne thellesi te vetedijes, te asaj qe nuk duket, te mendimeve dhe ndjenjave te ndrydhura ne te pandergjegjshmen

9. Trajtimi bihejviorist Synon njohjen e sjelljes ne baze te reagimit ndaj nje komunikimi te caktuar, pra, si nje refleks ndaj nje stimuli. S-R-P. S-Stimuli R-Reagimi P-Perforcimi (kujtojme eksperimentet e Pavlov dhe Skinner)

10. Teorite edukative Kane si baze komunikimin e pervetesuar, te kultivuar, te edukuar, jo te lindur sesa te fituar.

11. Teoria konvergjente Perfshin ne njefare menyre gjithe te mesipermet duke u munduar te krijoje nje baze te perbashket te pervetesimit te aftesive, shkathtesive, dhe shprehive komunikuese

12. Struktura e komunikimit Eshte njesia organizative baze e cdo komunikimi dhe perbehet nga disa elemente.

13. Fusha funksionale Duke qene nje fenomen kompleks ka nje shumellojshmeri funksionesh: integrues, nderveprues, perceptiv, grumbullues, krahasues, hulumtues, analizues, sintetizues, njohes, emocional, shprehes, ballafaques, informues, edukues, riedukues, rehabilitues, pohues, pershtates, asfiksues, bashkerendues dhe mbizoterues. Nese i grupojme krijojme 5 grupe te medha funksionesh: shoqeror, biologjik, kulturor, etik dhe emotiv.

14. Teknikat Monologu Dialogu Bashkebisedimi Ballafaqimi Diskutimi Debati Kallezimi Shpjegimi Demonstrimi

15. Strategjite E heshtjes, e vrojtimit, e marrjes se fjales, nderhyrjes, direkte, e terthorte, e afrimit formal, e afrimit real, e terheqjes, e bindjes, e nxitjes, e mbizoterimit te situates, konfliktuale, e shkurajimit, e shmangies se konfliktit, e tolerances dhe e dallimit. Ne shumicen e rasteve strategjite e mesiperme ne jeten e perditshme shfaqen te kombinuara

16. Kritere orientuese • Ne perdorimin e strategjive dhe teknikave bazohemi tek statusi i bashkebiseduesit dhe me konkretisht tek statusi: • Psikologjik • Shoqeror • Moral • Edukativ • Gjendja shendetesore • Gatishmeria per komunikim • Dhe kritere dytesore si: shkalla e njohjes, natyra e marredhenieve komunikuese, ndikimet e te tjereve

17. Stilet ne komunikim Larmi stilesh. Per thjeshtesi studimi do te pranojme: Stili agresiv Stili pohues Stili pasiv Si konkluzion stili, strategjite, funksionet dhe teknikat e komunikimit ne ndertimin e tyre kompleks ndikohen nga personaliteti i tjetrit, mjedisi fizik dhe makromjedisi

18. Akti i komunikimit Eshte njesia me e vogel e procesit te komunikimit. Per te kryer aktin komunikativ i nenshtrohemi disa rregullave komunikative. Jemi njohur me elementet perberes: derguesi, marresi, kanali, mesazhi, konteksti, kodifikimi dhe dekodifikimi. Marredhenia eshte e dyanshme e rregulluar me feedback Mesazhi eshte i lidhur me nje akt njohes Fleksibiliteti ne komunikim Situata baze eshte dialogu

19. Akti komunikativ Perballemi me disa probleme: -Problemi i qellimshmerise dhe procesi i kodimit - Problemi i interferences dhe procesi i dekodimit - Kanali dhe problemi i moskoherences (mosperpuethshmeri) mes kanaleve

20. Problemi i qellimshmerise dhe procesi i kodimit Casti i dhenies se nje mesazhi karakterizohet nga nevoja e shnderrimit te nje permbajtjeje psikike ne nje fakt objektiv, per t’ia transmetuar bashkebiseduesit. Ne kete menyre prodhimi i mesazhit eshte vetem akti final i komunikimit. Kodimi perfshin nje varg veprimesh te nivelit njohes, afektiv dhe ndervetiak te cilat jane te nderthurura dhe nderdipendente mes tyre.

21. Watzlawick etj. Permbajtja e nje mesazhi mund te mos jete e lidhur me cilesine apo me stilin shprehes. Cdo mesazh ka nje permbajtje (e shprehur), si dhe nje aspekt qe specifikon menyren e trajtimit te mesazhit dhe natyren e marredhenieve mes personave ne bashkeveprim, te cilin e quajme metakomunikim. Metakomunikim – komunikimi mbi komunikimin qe po kryhet, jep informacion se si derguesi veteperkufizohet, dhe sesi perkufizohet roli i pjesemarresve gjate nderveprimit, si dhe informon mbi natyren e vete marredhenies.

22. Problemi i qellimshmerise dhe procesi i kodimit Ekzistojne skema referimi te ndryshme ne funksion te konteksteve te ndryshem qe mund te perdoren ne te njejtin akt komunikimi Duhet te jemi te vetedijshem, per te qene ne gjendje te funksionojme se pari ne si metakomunikues. Cdo term i perdorur ka nje zone te veten dykuptimshmerie. Eshte aftesia jone te dime te zoterojme kuptimin per te kodifikuar mesazhin ne varesi te konteksteve dhe bashkebiseduesve

23. Problemi i qellimshmerise dhe procesi i kodimit Ndryshueshmeria subjektive – ben te mundur interpretimin e ndryshem te nje fjale apo te nje fjalie Koncepti role-taking (G.H.Mead) - Per te realizuar nje komunikim per tjetrin duhet te perdorim nje gjuhe ne pershtatje me kendveshtrimin e tjetrit

24. Problemi i qellimshmerise dhe procesi i kodimit • Mizzau: 3 aspekte te aftesise se pergjithshme te role-taking: • Aftesia per te kuptuar ekzistencen e nje pikepamje te tjetri, e ndryshme nga e jona • Aftesia per te dalluar atributet, cilesite, apo karakteristikat e tjetrit • Aftesia e vleresimit te pikepamjeve te tjetrit Aspektet mundesojne ndergjegjesimin per te bere zgjedhje gjuhesore te pershtatshme, per te mbajtur gjalle komunikimin nepermjet kodimit dhe dekodimit. E gjitha kjo, eshte pjese e pandashme me feedback-un.

25. Dekodimi paraprak Rometveit: derguesi duhet te interesohet nese marresi e ka dekoduar mesazhin. Biseda duhet te jete e orientuar drejt degjuesit dhe e kontrolluar ne baze te pohimeve, mohimeve dhe cdo lloj reagimi te tij ndaj mesazheve.

26. Feedback • Friesen, Ekman: persa i perket komunikimit joverbal ekzistojne dy feedback: • I brendshem – vetedija per te kryer nje gjest ne castin qe realizohet • I jashtem – i referohet informacionit te cilin marresi ia dergon si rikthim derguesit

27. Paraqitja e vetvetes Goffman: personi luan rol si nje aktor, qe te ngjalle tek tjetri nje pershtypje te caktuar. Pershtypjen per veten mund ta krijoje duke komunikuar me ndergjegje dhe me pandergjegje (spontanisht). Pra, individi transmeton nje informacion qe e lejojne ate te duket, i cili mund te jete i ndryshem nga informacioni real per veten e vet.

28. Kritika Teoria e Goffman eshte ne kundershtim me aksiomat e komunikimit te Watzlawick. Watzlawick – rendesi ka menyra e ndersjellte e pjesemarresve ne komunikim, te cilet shkembejne informacion me ane te sjelljes, pavaresisht gjendjeve te ndergjegjshme dhe te pandergjegjshme Fraser: komunikimi nuk perfshin cdo sjellje te njeriut. Nje sjellje e paqellimte nuk mund te klasifikohet si akt komunikimi

29. Van Cranach • 3 kategori te sjelljes se njeriut: • Sjellje komunikative: sjellja e lidhur me shkembimin e informacioneve, te perfshire ne perdorimin e nje kodi • Sjellje ndervepruese: sjellja e perceptuar konkretisht nga cdo pjesemarres ne nderveprim • Sjellja informative: sjellja qe perben informacion te vertete dhe jo ure kalimi per nje informacion tjeter