1 / 23

TAMLAMALAR

TAMLAMALAR. İSİM VE SIFAT TAMLAMALARI HAZIRLAYAN:SÜNDÜS ÇELİK TÜRKÇE ÖĞRETMENLİĞİ 2.SINIF. SIFAT TAMLAMASI.

alagan
Download Presentation

TAMLAMALAR

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. TAMLAMALAR İSİM VE SIFAT TAMLAMALARI HAZIRLAYAN:SÜNDÜS ÇELİK TÜRKÇE ÖĞRETMENLİĞİ 2.SINIF

  2. SIFAT TAMLAMASI • Bir sıfatın, ismin önüne gelerek, onu nitelemesi yada belirtmesiyle oluşan tamlamalardır.Sıfat+İsim=> Sıfat Tamlaması (Sıfat=Tamlayan, İsim=Tamlanan)Büyük insan, Düz saç, Üç Elma, O adam

  3. Not: Sıfat mutlaka ismin önünde olmalıdır.Adamın burnu epey büyüktü. (“Büyük” sözcüğü sıfat olmasına rağmen, sıfat tamlaması kurmamıştır.) Not: Adlaşmış sıfat, sıfat tamlaması sayılmaz.

  4. Not: Adlaşmış sıfat, bir sıfat tarafından nitelenerek yada belirtilerek sıfat tamlaması oluşturabilir.Yakışıklı gençleri daha çok severim.Not: Sıfat tamlamasında tamlayan yada tamlanan isim tamlaması olabilir.Sıcakyaz akşamları, El örgüsükazak

  5. İSİM TAMLAMALARI • *İki yada daha fazla ismin yan yana gelmesiyle oluşan öbeğe “isim tamlaması” denir.İsim+isim=> İsim tamlamasıTamlayan+Tamlanan=>Tamlama

  6. Tamlayan Ekleri : -nin, -in, -im, -den (Bunlar ses değişimine uğrayabilir.)Tamlanan Ekleri: -i, -si, -im, -in, -imiz, -iniz, -leri (Bunlar ses değişimine uğrayabilir.)Ali'nin Kitabı, Kalemin Ucu, Benim Arabam, Sizin Aileniz, Pencerenin Camları

  7. Not: Bazı tamlamalarda tamlayan eki olarak “-den, -dan” ekleri kullanılabilir. Bu ek seçme anlamı katmak için gelmektedir.Oturanlardan Biri

  8. Not: Bazı istisna durumlarda tamlayan ve tamlanandaki kaynaştırma harfleri yerine “y” harfi kullanılabilir.Suyun Altı, Şişenin SuyuNot: “Benim Kalemim” tamlamasındaki “ben” zamiri “-im” eki almıştır. Bu ekin aslı “-in” dir. Fakat bu ek zamanla ses değişikliğine uğramıştır.

  9. Tamlayanın ve tamlananın, tamlama eklerini (ilgi, iyelik) aldığı tamlamalardır.(Tamlayan+İlgi Eki) + (Tamlanan+İyelik Eki)Evin Önü Gökyüzünün Maviliği Yağmurun Yağışı Pantolonun DüğmesiBizim Evimiz Odanın Duvarları Çocuklardan Biri Yolculardan BirkaçıÇalışmanın Faydası (Fiilimsi kullanılmış)

  10. Not: Tamlamayı kuran sözcükler her zaman ad olmayabilir. Senin Silgin , Silgilerin Bazısı , Onların birkaçı , Adamın Kendisi (Zamir kullanılmış)

  11. Uyarı: İsim tamlamalarında fiilimsi kullanılıp, kullanılmayacağı konusu net değildir. Genel kanaat, Tamlayan kısmında kullanılabileceği yönündedir.

  12. Not: Belirtili isim tamlamasında, tamlayanla tamlanan arasına farklı sözcükler girebilir. Bu durumda da isim tamlamasının türü değişmez.Dağın sert kayalıkları => Belirtili İsim Tamlaması (Araya sıfat girmiş)

  13. Not: Belirtili isim tamlamasında, tamlayan ve tamlanan niteleyici öğeler alabilir. İsim tamlamasının türü değişmez. Genç kızın sarı saçı => Belirtili İsim Tamlaması (Tamlayan da, tamlanan da sıfat almış)

  14. Not: Tamlayanı zamir olan isim tamlamalarında, zamir düşürülerek “tamlayanı düşmüş isim tamlaması” oluşur.(Benim) / Kalemim kırıldı.

  15. Not: İsim tamlamasında tamlayan yada tamlanan birden fazla olabilir.Damın tahtası, kiremidi eskimişti. (Tamlanan iki tane)Hanımının, çocuğunun duaları etkili olmuştu. (Tamlayan iki tane)Not: Belirtili İsim tamlamalarında, tamlayanla tamlanan yer değiştirebilir.Sesi uzaklardan geliyordu suyun.

  16. BELİRTİSİZ İSİM TAMLAMASI • *Sadece tamlananın tamlama eklerini aldığı isim tamlamalarıdır.(Tamlayan) + (Tamlayan+İyelik Eki)Kendi Gömleği Müdür Yardımcısı Futbol Topu Galata KulesiÇam Sakızı Çoban Armağanı Çocuk Parkı

  17. Not: Belirtisiz isim tamlamalarında, istisna olan bazı durumlarda araya sözcük girer.Kültür Eski Bakanı

  18. Not: Belirtisiz isim tamlamasına getirilen sıfat, tüm tamlamanın sıfatı olur ve sıfat tamlaması oluşur.Tazeinek sütü => Sıfat Tamlaması (İnek sütü > Belirtisiz İsim Tamlaması)Sıcakyaz akşamı => Sıfat Tamlaması (Yaz akşamı > Belirtisiz İsim Tamlaması)

  19. Not: Belirtisiz isim tamlaması sıfat olarak kullanılabilir.Parlement mavisigömlekNot: Bazı durumlarda tamlanan eki düşebilir.Topkapı(-sı) , Lale Sokak(-ğı)

  20. TAKISIZ İSİM TAMLAMASI • Tamlayanın da tamlananın da tamlama eklerini almadığı tamlamalardır.Bu tip tamlamaların takısız isim tamlaması olabilmesi için; Tamlananın neyden yapıldığının, neye benzediğinin bildirilmesi gerekir.Deri Ceket, Demir Kapı, Cam Kavanoz >>> Neyden yapıldığı….Elma Yanak, Kepçe Kulak, Selvi Boy >>> Neye benzediği…

  21. Zeytin Göz => Takısız İsim TamlamasıSiyah Göz => Sıfat Tamlamasıİpek Saç => Takısız İsim TamlamasıYumuşak Saç => Sıfat Tamlamasıİpek Mendil => Takısız İsim Tamlaması Not:Takısız isim tamlaması tartışmalı bir konudur.

  22. ZİNCİRLEME İSİM TAMLAMASI • İkiden fazla isimden oluşan isim tamlamalarıdır.*Bu tür tamlamalarda; tamlayan, tamlanan yada her ikisi birden isim tamlaması olabilir.Masa örtüsünün kenarı (Masa,örtü,kenar)(Tamlayanı isim tamlamasından oluşmuş, zincirleme isim tamlaması)

  23. Örnek: Evin mutfak dolabı. Devlet hastanesinin doktor odası. Demir kapının kolunun vidasının üstü.

More Related