STAWIĆ CZOŁO UZALEŻNIENIOM

1. STAWIĆ CZOŁO UZALEŻNIENIOM

2. Spis treści 1. Wstęp.2. Podstawowe pojęcia3. Wprowadzenie – opis narzędzia badawczego i grupy badawczej.4. Analiza wyników ankiety.5. Podsumowanie. 6. Wnioski końcowe.7. Bibliografia.

3. WstępZagrożenie dzieci i młodzieży substancjami uzależniającymi i odurzającymi jest szczególnie ważnym i niepokojącym zjawiskiem. Wymaga ono diagnozowania i podejmowania środków zaradczych. Celem przedstawionych w poniższym opracowaniu badań była próba określenia obszaru zagrożenia oraz rozmiaru badanego zjawiska. Szczególnie interesowało nas uzyskanie informacji na temat obecności telefonów komórkowych , Internetu, substancji psychoaktywnych i obecności problemu pornografii w środowisku młodych ludzi uczących się w szkołach na terenie naszej gminy. Badania zostały przeprowadzone przez uczniów Gimnazjum nr 2 w Ryczowie, w ramach realizacji Gimnazjalnego Projektu Edukacyjnego pt. „Stawić czoło uzależnieniom” .

4. Środki odurzające - podstawowe pojęcia Środki odurzające – substancje pochodzenia naturalnego lub syntetycznego używane w celu zmiany stanu psychicznego. Środki uzależniające – substancje powodujące stan zależności fizycznej, psychicznej i społecznej od środka uzależniającego Nikotynizm– nałóg palenia tytoniu powodujący przewlekłe (rzadziej ostre) zatrucie nikotyną. 

5. Alkoholizm – nałóg picia alkoholu, choroba powstająca wskutek nadużywania napojów alkoholowych; w szerszym znaczeniu: całokształt ujemnych następstw wynikających stąd dla jednostki i społeczeństwa. Narkomania – nałóg stałego używania narkotyków w coraz większych dawkach, doprowadzający do zmian chorobowych, zwłaszcza w układzie nerwowym, do zaburzeń osobowości i wyniszczenia organizmu.

6. Pornografia – przedstawienie ludzkich zachowań seksualnych i nagości w sposób rozpustny lub perwersyjny, którego celem jest wywołanie u odbiorcy pobudzenia seksualnego, ale odmiennego od erotyki.Erotyka – miłość zmysłowa. Termin „erotyka” obejmuje wszelkie przejawy seksualności człowieka. Uzależnienie seksualne(seksoholizm) to jednostka chorobowa, obejmująca przymus zachowań, takich jak angażowanie się w zachowania o podłożu seksualnym, które mają destrukcyjne skutki dla życia społecznego i emocjonalnego jednostki, kompulsywna masturbacja, natręctwa seksualne, częsta zdrada, częste oglądanie pornografii.Środki psychoaktywne – substancje powodujące czasowe lub przy dłuższym zażywaniu trwałe zmiany w psychice

7. Pojęcia powyższe są bliskoznaczne i dlatego często stosowane zamiennie. Bardzo często pierwszy kontakt z uzależnieniami dzieci i młodzież mają już w domu rodzinnym. Uzależnienia te nie dotyczą ich bezpośrednio, ale ich najbliższych: rodziców, starszego rodzeństwa, krewnych, sąsiadów. Młodzież dodatkowo z problemem tym spotyka się na różnego rodzaju imprezach, prywatkach, dyskotekach. Nie wyobrażają sobie jakiegokolwiek spotkania towarzyskiego bez telefonu, alkoholu, papierosów, narkotyków i coraz częściej erotyki. Zdecydowana większość młodzieży uważa siebie za osoby wolne od uzależnień. Wynika to prawdopodobnie z tego, że nie znają oni mechanizmów uzależnień. Nie do końca zdają sobie sprawę, że są już nałogowymi palaczami czy alkoholikami. Nie widzą bowiem nic złego w tym, że palą papierosy, piją alkohol, zażywają narkotyki czy oglądają pornografię. Większość ich rówieśników robi to samo, w domu, na dyskotekach, prywatkach, koncertach i innych masowych imprezach. Trudno odmówić, gdy koledzy namawiają i zachęcają.

8. Przyczyny uzależnień Do podstawowych przyczyn uzależnień należy zaliczyć niedojrzałość emocjonalną, zaburzenia osobowości, poważne stresy i urazy, które istotnie naruszają równowagę psychiczną. Ryzyko uzależnień wzrasta wskutek negatywnego wpływu środowiska, np. grupy koleżeńskiej, szalenie trudno jest jednostce odmówić i przeciwstawić się pozostałym członkom grupy, gdyż można utracić tak ważną w tym wieku dla młodego człowieka pozycję w grupie. Młodzieńcza potrzeba buntu jest także ważnym czynnikiem skłaniającym do sięgania po środki uzależniające. Młodzież chce robić rzeczy, które spotykają się z aprobatą rówieśników, zwłaszcza, gdy jednocześnie doprowadza to rodziców do wściekłości. Ponadto używki zespalają środowisko młodych, często są jedynym spoiwem zapewniającym grupie rówieśniczej trwałość.

9. Inna przyczyna to uwarunkowania genetyczne, nie stwierdzono jednak takich zaburzeń w organizmie, które zmuszałyby daną osobę do przyjmowania środków uzależniających, dlatego sferą odpowiedzialną za uzależnienie jest psychika. Dodać trzeba, że zjawisko uzależnień wiąże się najczęściej z młodzieńczą fazą życia, kiedy psychika jest nieustabilizowana, a osobowość nieukształtowana. Młodzi ludzie sięgają po środki uzależniające z różnych przyczyn. Często uważają, że poprawiają one samopoczucie oraz sprawność działania, ułatwiają kontakty, rozwiązują problemy. Próbują w ten sposób zwrócić na siebie uwagę, na swoje kłopoty i problemy. Często jest to ciekawość czy chęć dorównania kolegom. Oprócz wyżej wymienionych mówi się też o pastwieniu się na własnych rodzicach, a także o braku bliskich więzi z członkami rodziny oraz nudnym i mało radosnym życiu.

10. NIKOTYZM

11. Nikotynizmjest najbardziej rozpowszechnionym nałogiem. Około 10 mln Polaków pali regularnie 15 – 20 sztuk papierosów dziennie. Codziennie w Polsce zaczyna palić około 500 nieletnich chłopców i dziewcząt, a rocznie próbuje palenia około 180 tys. dzieci. Szacuje się, iż dzieci w Polsce wypalają rocznie od 3 do 4 mld sztuk papierosów. Paląc papierosy wprowadzamy do swojego organizmu bardzo silnie działające trucizny. Najważniejszym składnikiem dymu tytoniowego jest nikotyna, należąca do grupy alkaloidów najsilniej trujących. Dym papierosowy zawiera ponad 4000 substancji chemicznych, w tym aż 40 związków rakotwórczych. Wdychanie dymu tytoniowego, czyli bierne palenie, jest równie niebezpieczne jak samo palenie. Boczny strumień dymu tytoniowego zawiera 35 razy więcej dwutlenku węgla i 4 razy więcej nikotyny niż dym wdychany przez aktywnych palaczy. Specjaliści odnotowują wiele przypadków zachorowań na choroby odtytoniowe wśród osób, które nigdy nie paliły tytoniu.

12. Wdychanie bocznego strumienia dymu tytoniowego (ulatniającego się z papierosa) lub dymu wydychanego przez palaczy, zwiększa ryzyko wystąpienia raka płuc i chorób serca (np. choroby niedokrwiennej serca) u osób niepalących. Boczny strumień dymu tytoniowego zawiera także wiele substancji alergizujących, powodujących łzawienie oczu, podrażnienie błony śluzowej nosa, kaszel, nawracające zakażenia układu oddechowego, a także uczulenia i w konsekwencji astmę. Palenie tytoniu nie tylko naraża nas na utratę zdrowia, ale i pogarsza wygląd skóry. Wcześniej występują zmarszczki, opóźnia się gojenie ran, zaostrza stan wielu schorzeń skóry (np. trądzikaczy łuszczycy).

13. Ludzie palący często mówią o rzekomym uspokajającym działaniu papierosów. Tymczasem badania naukowe udowodniły negatywny wpływ palenia na układ nerwowy. U nałogowo palących obserwuje się spowolnienie procesów psychicznych, nadpobudliwość nerwową, niemożność skupienia uwagi, szybkie męczenie się w pracy i większą liczbę pomyłek. Najczęściej, swój pierwszy raz, przeżywają uczniowie szkoły podstawowej, 70 % uczniów 12 – letnich zna już smak papierosów.

14. Według najnowszych badań, palący uczniowie mają gorsze wyniki niż niepalący, są mniej pojętni, roztargnieni, bardziej nerwowi, wybuchowi i często nieposłuszni. Nie zawsze, ale często się zdarza, że temu nałogowi towarzyszy również inny np. zażywanie narkotyków. Uzależnienie od papierosów rodzi się niepostrzeżenie. W miarę upływu czasu pojawia się postępujące przyzwyczajenie i biologiczne uzależnienie od tytoniu. Palenie papierosów od lat stanowi największe zagrożenie, jeśli chodzi o uzależnienia. Sprzyja temu stosunkowo niska ich cena, grupa rówieśnicza, która robi to samo, konsekwencje, które widoczne są dopiero po pewnym czasie, a także przykład dorosłych.

15. ALKOCHOLIZM

16. Alkoholizmuważa się za chorobę. Choroba ta rujnuje pijącego fizycznie, emocjonalnie, duchowo i intelektualnie. Uzależnienie psychiczne polega na potrzebie picia alkoholu dla poprawy samopoczucia. Alkohol jest przyczyną wielu różnorodnych problemów społecznych i zdrowotnych, których rozpowszechnienie jest ściśle związane z ilością spożytego alkoholu. Przyczyny alkoholizmu nie są znane; alkoholikiem może stać się każdy i to niezależnie od tego, ile i jak mocne alkohole pije. Alkoholikiem jest ktoś, u kogo odzywa się przymus picia i kto traci kontrolę nad ilością wypitego alkoholu. Osoba taka, po wypiciu pierwszego kieliszka, nie potrafi się powstrzymać i pije tyle, że upija się. Sami pijący podają wiele powodów swojego picia, ale nie rozumieją i nie przyjmują do wiadomości faktu uzależnienia. Mówią najczęściej: „piję, bo nikt mnie nie rozumie”, „bo mam kłopoty”, „piję, bo chcę”. Tymczasem prawda jest inna: alkoholik zawsze pije z jednego powodu – bo jest uzależniony od alkoholu i musi pić.

17. Pijaństwo i alkoholizm nie mają związku ani z sytuacją ekonomiczną ani z wykształceniem czy miejscem zamieszkania. Poza niewątpliwie szkodliwym wpływem alkoholu na zdrowie człowieka (wywołuje liczne choroby układu krążenia i układu pokarmowego, obniża sprawność mięśni oraz ma fatalny wpływ na układ nerwowy) jest on jednym z najpoważniejszych czynników kryminogennych. Znaczną część przestępstw popełnia się pod jego wpływem. Sam alkohol również może być przedmiotem działalności przestępczej. Setki osób zaangażowanych jest w jego przemyt, nielegalną dystrybucję oraz produkcję. W ostatnich latach wzrasta także liczba sprawców wypadków drogowych pod wpływem alkoholu

18. Alkohol szczególnie niebezpieczny jest dla dzieci i młodzieży, która nie osiągnęła jeszcze dojrzałości biologicznej. Nadużywanie alkoholu przez młodzież często prowadzi do ciężkich zatruć, ponieważ tolerancja młodego organizmu na alkohol jest niewielka. Również tkanka mózgowa ulega znaczne szybszemu uszkodzeniu, niż u osoby dorosłej. Dziecko, które pije ma obniżoną sprawność intelektualną, mniejszą zdolność zapamiętywania, łatwo się męczy, jest drażliwe i nadpobudliwe. W ostatnich latach obserwujemy wzrost zagrożeń alkoholowych wśród młodzieży. Wzrasta liczba młodych, którzy sięgają po napoje alkoholowe, a maleje liczba abstynentów. Jednocześnie obniża się wiek inicjacji alkoholowej.

19. NARKOMANIA

20. Narkomania jest jednym z najpoważniejszych zagrożeń społecznych w naszym kraju, rozwija się szczególnie wśród młodego pokolenia. Od kilku lat narkomania utraciła swój marginalny charakter, dotyczący jedynie wąskiego kręgu zbuntowanej młodzieży, stając się zjawiskiem coraz bardziej powszechnym i obecnym. Prezentowane w Polsce dane, w zależności od źródła, mówią o liczbie od kilku tysięcy do kilkuset tysięcy osób uzależnionych. Współcześnie przyjmuje się, że nadużywanie i nałogowe używanie narkotyków nosi charakter wieloaspektowy i interakcyjny. Wymienia się generalnie trzy grupy przyczyn: społeczne, psychologiczne i biologiczne. Najmłodsi narkomani, to dzieci w wieku lat 12. Problem narkomanii istnieje już w szkołach podstawowych.

21. Do najczęściej używanych środków narkotycznych należą: • różnego rodzaju substancje chemiczne obecne w postaci lotnej w klejach, lakierach nitro, rozpuszczalnikach do farb i lakierów; • opium, morfina, heroina – działają opóźniająco na ośrodkowy układ nerwowy; • środki halucynogenne – marihuana, haszysz, LSD, Psylocybina, PCP; • środki pobudzające – kokaina, crack, amfetamina; • leki psychotropowe;

22. Wszystkie środki narkotyczne uszkadzają przede wszystkim komórki centralnego układu nerwowego. Komórki nerwowe nie posiadają zdolności regeneracyjnych i dlatego komórki uszkodzone przez narkotyki giną nieodwracalnie. Jednorazowy kontakt z narkotykiem może wywołać euforię, podniecenie, pewność siebie, brak potrzeby snu, rozszerzenie źrenic, natomiast regularne używanie narkotyków powoduje, w niektórych wypadkach wystąpienie objawów zależności fizycznej (wychudzenie, drżenie kończyn, halucynacje, wymioty, bezsenność, paranoje, wybuchy agresji), zawsze społecznej (konieczność przebywania w grupie, która „bierze”) i psychicznej (chęć „brania”). Narkotyki, które się pali lub wdycha powodują poza tym zmiany chorobowe w nosie, gardle – przewlekłe zapalenie krtani i oskrzeli. Długotrwałe branie może doprowadzić do całkowitej utraty łaknienia, a w następstwie do osłabienia odporności organizmu, koniecznej do zwalczania chorób wywołanych bakteriami, wirusami, grzybami chorobotwórczymi, także wirusem HIV.

23. Sygnały mogące świadczyć, że dziecko może mieć kontakt ze środowiskiem narkotycznym to: • nagłe zmiany nastroju, zmęczenie, izolowanie i zamykanie się w sobie; • nagła zmiana grona dotychczasowych znajomych; • spadek zainteresowania szkołą, sportem i ulubionymi zajęciami; • kłamstwa i wykręty, wynoszenie z domu wartościowych przedmiotów, podkradanie pieniędzy; • niewytłumaczalne spóźnienia do domu; • używanie tajemniczych określeń podczas rozmów np.: dragi, jarać, być na haju, być na głodzie, hasz, marycha, skręt, dżont, amfa, koka, towar, diler

24. PORNOGRAFIA

25. Pornografia pozostawia w umyśle obrazy, które utrwalają się w wyniku procesów chemicznych zachodzących w mózgu. Umysł odbiera pornograficzne obrazy jako rzeczywistość, i zapamiętuje je tak samo jak sceny widziane w realnym życiu. Raz obejrzane sceny mogą utkwić w pamięci na wiele lat i następnie regularnie pojawiać się w wyobraźni. Wspomnienie pornograficznego obrazu powoduje ponowne pojawienie się stanu podniecenia, który towarzyszył jego oglądaniu. Ofiara tego zjawiska nie ma nad nim kontroli i żyje w poczuciu zniewolenia i udręczenia. Pornografia wywołuje bardzo silne emocjonalne reakcje, takie jak wstyd, strach, agresja, pożądanie, które pojawiają się bez udziału świadomej i racjonalnej części umysłu, dlatego nie można ich kontrolować w sposób świadomy, stosując samokontrolę płynącą z pobudek racjonalnych. Pornografia niejako wyłącza zdolność świadomego podejmowania decyzji, oddziałując na instynkty które z natury leżą poza rozumną częścią umysłu.

26. Uzależnienie od pornografii niemal zawsze idzie w parze z uzależnieniem od masturbacji. Jedno napędza drugie. Masturbacja w trakcie oglądania pornografii jest odbierana przez umysł jako „nagroda”. Umysł chce więc wrócić do pornografii licząc na nagrodę w postaci przyjemności. • W rozwoju uzależnienia można wyróżnić 4 charakterystyczne etapy: • Uzależnienie. Początkowe zainteresowanie pornografią nasila się i skłania do poszukiwania coraz to nowych materiałów i gatunków pornografii. Umysł coraz mocniej wypełniają fantazje związane z pornografią, a masturbacja staje się ulubioną formą spędzania wolnego czasu.

27. 2. Eskalacja. Z upływem czasu osoba uzależniona potrzebuje coraz „mocniejszej”, coraz bardziej perwersyjnej pornografii, aby utrzymać dotychczasowy poziom podniecenia. Jeżeli uzależniony utrzymuje kontakty seksualne, zaczyna wymuszać coraz bardziej perwersyjne formy uprawiania seksu. 3. Utrata wrażliwości. To co wcześniej wydawało się odrażające i szokujące, zaczyna być postrzegane jako zwyczajne. Prowadzi to do przeświadczenia, że to co robią nie jest niczym złym. 4. Wcielanie dewiacji w życie. Oglądanie pornografii już nie wystarcza, pojawia się potrzeba praktykowania zachowań które ukazuje pornografia. Mogą to być praktyki takie jak: promiskuityzm, ekshibicjonizm, homoseksualizm, współżycie grupowe, podglądactwo, prostytucja, gwałty, sadomasochizm, współżycie z dziećmi.

28. KOMÓRKOMANiA

29. Komórkomaniastała się już nieodłącznym atrybutem współczesnego człowieka. Posiadanie telefonu komórkowego daje poczucie wolności, niezależności i bezpieczeństwa, a dysponowanie nieustannie dzwoniącym aparatem najnowszej generacji podnosi status społeczny użytkownika, gdyż oznacza nadążanie za modą, posiadanie „dobrego statusu majątkowego” i gęstej sieci ważnych kontaktów. Według badań Głównego Urzędu Statystycznego, liczba użytkowanych w Polsce telefonów przekroczyła liczbę mieszkańców kraju, a nasycenie rynku wynosi ponad 115%.

30. Z telefonów komórkowych korzystają niemal wszyscy, od dzieci w przedszkolach, aż po seniorów. Ich użytkownicy są narażeni na niebezpieczeństwa, jakie niesie ze sobą nierozsądne ich używanie, brak racjonalizmu w posługiwaniu się nimi może prowadzić do uzależnienia od telefonu, nazywanym też fonoholizmem. Uzależnienienie od telefonu komórkowego nie zostało do tej pory zdiagnozowane w Polsce, co nie znaczy, że problem nie istnieje. Charakteryzuje się ono: - przywiązywaniem wielkiej wagi do posiadania telefonu - nie rozstawaniem się z nim ani na chwilę - telefon jest pośrednikiem i najważniejszym narzędziem codziennych kontaktów z innymi 

31. odczuwaniem głębokiego dyskomfortu, kiedy nie ma się do dyspozycji naładowanego aparatu, zły nastrój, niepokój, niekiedy nawet ataki paniki • używaniem telefonu podyktowane czynnikami natury emocjonalnej i społecznej • traktowaniem telefonu jako narzędzia do sprawowania nieustającej kontroli nad najbliższymi • odczuwaniem przymusu nieustannego kontaktowania się z kimś, odruchowym wykonywaniem dużej liczby bezproduktywnych połączeń • usprawiedliwianiem swojego uzależnienia wygodą i bezpieczeństwem • nerwowym nasłuchiwaniem, czy ktoś dzwoni lub noszenie ze sobą zapasowych baterii

32. SIECIOHOLIZM

33. Siecioholizmczyli uzależnienie od Internetu. W dzisiejszych czasach w dobie szybkiego rozwoju techniki i automatyzacji życia Internet jest rzeczą, bez której wiele osób nie mogłoby normalnie funkcjonować. Ogólnoświatowa sieć zapewnia szybki kontakt, transfer danych na duże odległości, jak również zawiera wiele informacji z różnych dziedzin. Jednakże przy tak dużej liczbie zalet posiada jedną wydawałoby się na pozór małą wadę, mianowicie szybko uzależnia. Trudno jest ostatecznie zdefiniować przyczyny uzależnienia od Internetu. Psychiatrzy zgodnie podają jednak kilka powodów, z których najważniejsze to: brak poczucia własnej wartości, nieumiejętność nawiązywania kontaktów, potrzeba oderwania się od rzeczywistości.

34. Uzależnienie od Internetu to nowa pułapka, w którą wpadamy, gdy zaczynamy wierzyć, że coś lub ktoś poza nami samymi wypełni pustkę i lęk, które są w nas. Kiedy komputer staje się sposobem na dalsze stresy, frustracje, kiedy zastępuje nam przyjaciół i rodzinę lub uciekamy od problemów i chcemy zapomnieć o kłopotach, to w takim kontekście każda czynność związana z komputerem czy Internetem może stać się nałogowa. W uzależnienie od Internetu popadają najczęściej młodzi mężczyźni, dla których komputer stał się podstawowym narzędziem pracy, nauki i rozrywki. Znacznie mniejszą, lecz również niezwykle wyraźną grupę stanowią kobiety, które przekroczyły trzydziesty rok życia. Te najczęściej uzależniają się od czatów, gdyż mogą w ten sposób oderwać się od domowych obowiązków, jednocześnie nieustannie kontrolując sytuację w swoim otoczeniu.

35. Bardzo poważne skutki może wywołać nadużywanie komputera przez dzieci. Kiedy rozwijający się układ nerwowy i kształtująca się psychika dziecka są systematycznie atakowane strumieniem wielobarwnego światła z ekranu komputera, towarzyszącymi dźwiękami, a do tego dochodzi huśtawka emocji wynikająca z przeżyć wywołanych wydarzeniami w wirtualnym świecie, mogą pojawić się zaburzenia emocjonalne, problemy z koncentracją, a także wyobcowanie z realnego świata i poważne zaburzenia więzi uczuciowej z najbliższymi. Uzależnionym czas spędzony w sieci nigdy nie wydaje się stracony. Nie potrafią dostrzec związku przyczynowo - skutkowego pomiędzy nadużywaniem Internetu, a problemami, które z czasem się wokół nich pojawiają np.: problemy z nauką, utrata zainteresowań, kłopoty finansowe, uzależnieniem od pornografii.

36. Wprowadzenie • Problematyka badawcza • Problematyka badawcza koncentrowała się wokół zagadnień dotyczących używania substancji odurzających, w tym narkotyków, alkoholu, papierosów, pornografii, siecioholizmu i fonoholizmu. Kluczowym pojęciem dla naszych badań są narkotyki, alkohol i pornografia. Przyjmujemy dla celów tego badania, że pod tym pojęciem rozumiemy nielegalne substancje psychoaktywne jak i zachowania seksualne, ponieważ tak funkcjonują one najczęściej w świadomości młodych ludzi. Substancje nielegalne to takie, których produkcja i dystrybucja jest nielegalna, są to np. marihuana lub kokaina.

37. W szczególności chodziło nam o udzielenie odpowiedzi na następujące pytania badawcze: • - Jaki jest stopień kontroli młodych ludzi przez ich rodziców? • - Jaki jest wśród młodzieży stopień znajomości środków odurzających i miejsc, w których można je nabyć? • Jakie formy przybiera zjawisko używania substancji psychoaktywnych, (sporadyczne, częste), jakie są źródła ich pozyskania i z jakiego powodu młodzież po nie sięga? • Jakie formy przybiera zjawisko sięgania po pornografię? I z jakiego powodu młodzież po nią sięga?

38. Czy młodzież posiada wiedzę na temat zagrożeń wynikających z tego zjawiska i czy w szkołach są prowadzone zajęcia edukacyjne na ten temat? • Technika i narzędzie badawcze • Techniką uzyskania materiału badawczego zastosowaną w omawianym badaniu była ankieta • Ankieta została dostosowana do potrzeb niniejszych badań, przeprowadzona i opracowana przez uczniów drugiej klasy gimnazjalnej w Ryczowie: Iwonę Fliśnik, Piotra Malisza, Ireneusza Myrka, Grzegorza Klaję, Remigiusza Ładosia, Arkadiusza Kubasa, pod kierownictwem ks. Rafała Żelaznego • Kwestionariusz ankiety składał się z 51 pytań.

39. Badana populacja i dobór próby • Populację objętą badaniem stanowili uczniowie szkoły gimnazjalnej (kl. I, II, III). Uczniowie powyższych szkół należą do zamkniętego przedziału wiekowego pomiędzy 13, a 16 rokiem życia. Taki dobór populacji podyktowany był względami socjologicznymi i psychologicznymi. Przyjmuje się, że wiek 13 lat jest wiekiem granicznym między okresem dzieciństwa a okresem dojrzewania. Grupa została więc tak dobrana, aby stanowiła możliwie jak najszerszy przekrój wiekowy i rozwojowy. Dzięki temu też możemy obserwować pewne tendencje rozwojowe interesujących nas zjawisk. W klasach badaniu poddawano wszystkich obecnych w tym czasie uczniów. Ogółem przebadano 164 uczniów.

40. Analiza wyników ankiety • Jakie formy przybiera zjawisko spożywania alkoholu? Jakie są źródła jego pozyskiwania i z jakiego powodu młodzież po niego sięga? • Pytanie 33. kiedy po raz pierwszy miałeś(aś) w ustach alkohol?

41. Pytanie 34. Jak długo pijesz?

42. Pytanie 35. Po jaki alkohol najczęściej sięgasz?

43. Pytanie 37. Kiedy częściej sięgasz po alkohol ?

44. Pytanie 38. Czy potrafisz przerwać picie po wypiciu jednego kieliszka?

45. Pytanie 40. Czy twoi rodzice wiedzą o twoim spożywaniu alkoholu?

46. Pytanie 41. Czy masz łatwy dostęp do alkoholu?

47. B. Jakie formy przybiera zjawisko narkomani? Po co młodzież po nie sięga? Pytanie 42. Kiedy po raz pierwszy miałeś do czynienia z narkotykami?

48. Pytanie 43. Od jak dawna sięgasz po narkotyki?

49. Pytanie 46. Dlaczego sięgasz po narkotyki ?

50. C. Jakie formy przybiera zjawisko pornografii wśród młodzieży? Jakie są powody sięgania po nią? Pytanie 47. Kiedy po raz pierwszy sięgnąłeś po pornografię?