7/24 Kullanıcı Eğitimi: Online Tutorial

1. 7/24 Kullanıcı Eğitimi: Online Tutorial Sami ÇCukadar İstanbul Bilgi ÜUniversitesi Kutuphane ve e-Kaynaklar Samic@bilgi.edu.tr XI Akademik Bilişim Konferansı 11-13 Şubat, 2009 Harran Üniversitesi, Şanlıurfa

2. Kütüphaneler ve kullanıcı eğitimi • Kütüphaneler hizmet verdiği hedef kitlenin bilgi ihtiyacını karşılamayı hedefler • Bilgi kaynaklarını kullanıcıları ile buluşturur • Amaç: Bireylere değişik formatlardaki bilgiyi farketme, bulma, erişme, etkin biçimde kullanma, değerlendirme ve gerektiğinde iletebilme becerilerini kazandırmak • Bilgi kaynaklarının ve kütüphanelerin maksimum düzeyde kullanılmasını sağlamak EĞİTİM ŞART

3. Eğitim konuları • Kütüphanede ne nerede • Online kütüphane katalogları • Veritabanları • Yayın sağlama • Bilgi dünyasındaki son gelişmeler • Kaynakça oluşturma – alıntı /aktarma • Tez katalogları • Bibliyografyalar • E-Kaynaklar: e-kitap, e-dergi ... • Otomatik bilgilendirme /Alerting • Telif hakları • Sınıflama sistemleri • Temel danışma kaynakları ve kullanımı • Kampus dışı erişim • Kütüphanem (my library) uygulamaları ...

4. Kullanıcı eğitiminde kullanılan yöntemler • Kütüphana broşürü • Bülten, e-bülten • Dergi, e-dergi • e-Posta • Telefon /Faks • Toplantı, seminer • Anket • Bilgi notları (kitap ayracı...) • e-Pano • Afiş • Yüzyüze görüşme • Paylaşım siteleri • Bloglar • Web sayfaları • Call Center • ONLINE SUNUMLAR / ONLINE TUTORIAL

5. Kullanıcı eğitim seminerine katılanlar ve ortamlar • Öğrenciler, akademisyenler, meraklılar, halk ... • Kütüphane kullanıcı eğitim bölümü • Derslikler /Davetli konuşmacı • Stand, Sergi • Akademisyen – Kütüphaneci işbirliği çalışmaları...

6. Kullanıcı eğitim uygulamaları sanal ortamda mı? • Fiziksel alanlarda yapılan eğitimlere katılım azalıyor • Uygulamalar sanal ortama taşınıyor • Blackboard, webCT, scorm, smartboard, özel yazılımlar kullanılıyor • Enformasyon uzmanları kütüphaneyi: • Web sayflarına • Paylaşım sitelerine, bloklara : youtube, facebook • Online sunumlar / online tutorial (hızlandırılmış kurs, öğretici başlangıç, küçük sınıfa verilen ders; Öğretici Kaynaklar )

7. Online sunum/online tutorial hazırlamada kullanılan bazı programlar • Camtasia - www.techsmith.com • Captivate macromedia / www.macromedia.com • ViewletBuilder pro qarbon / www.qarbon.com • Demo builder / www.demo-builder.com • Istanbul / http://live.gnome.org/Istanbul openSource - Şampiyonlar Ligi Finali (25 Mayıs 2005) Liverpool:3 Milan:3 • BSR: ekran kaydedici / www.thesilver.net

8. Program seçiminde nelere dikkat edilmeli • Program: • Hangi işletim sistemlerini destekliyor? • Hangi internet gezginlerini destekliyor? • Yapılan çalışmalar hangi media programları ile izlenebiliyor. Bu programlar ücretsiz indirilebiliyor mu? ( Activex, quick time vs.) • Edit etme, silme, ekleme özelliği var mı? • Yenilenen teknolojilere uyumlu olarak gelişiyor mu? • Fiyat ve maaliyetler • Ne kadar alan gerektiriyor? • iPod gibi ürünlerde videolar izlenebiliyor mu? • Kullanımı kolay mı, kullanım dostu mu? • Teknik destek var mı? .....

9. Bazı programların karşılaştırılması

10. Bazı programların karşılaştırılması

11. Uygulamaya geçmeden önce: • Çok iyi bir planlama yapılmalı • İyi bir senaryo hazırlanmalı • Hangi dilde uygulama yapılacağına karar verilmeli • Teknik altyapı, kullanılacak aygıtlar ve uygun bir ortam hazırlanmalı • Uygulamaya geçmeden önce bir kontrol (check list) listesi oluşturulmalı • Kullanılacak resim görüntüleri ve kaynaklar hazırlanmalı • Yapılan çalışma için değerlendirme formu oluşturulmalı • Yapılan çalışmanın kimlere, nasıl ulaştırılacağı planlanmalı

12. Online tutorial /online sunum’un avantajları • Erişim 7/24 • Mekan sınırlaması yok • Anlatımda ses, görüntü, grafik, effekt ile etkin öğretim • Engellilere daha kolay ve etkin öğretim • Ders yoğunluğu nedeniyle kütüphanedeki etkinliklere katılamayanlara çözüm • İstenildiği kadar tekrar dinlenilebilme • Ne kadar kullanıldığının ölçümü kolay • Blackboard, webCT, scorm, smartboard, özel yazılımlarda yer alabilme • Uzaktan öğretimi destekleme • Paylaşımı kolay, diğer kurumlar da yararlanabilir • Mezunların kütüphane ve bilgi kaynaklarına erişim bilgilerini güncellemede etkin bir yöntem

13. Bazı programların karşılaştırılması

14. Online tutorial sorunları • İleri-geri butonu olmasına rağmen istenilen bilgiye anında ulaşılamıyor • Internet bağlantı hızına bağlı olarak verilere ulaşmak yavaş ve sorun olabiliyor • Sık sık güncellenmesi gerekiyor. Web sitesindeki bir değişiklik videolarda güncellemeyi gerektiriyor • Sunumdaki konuşmalara çok daha fazla dikkat etmek gerekiyor. Bazı kelime veya cümle hatası olabiliyor.

15. Sonuç ve öneriler • Herşeyin elektronikleştiği günümüzde online tutorialların kütüphane ve bilgi kaynaklarını kullanıcılara anlatmada etkin bir yöntem olduğunu söyleyebiliriz. • Belge ve Bilgi Yönetimi Bölümlerinde öğrencilere konu hakkında bilgi verilip proje yaptırılabilir. (Auburn Ünivesitesi ENG1120) • Kütüphanecilik alanındaki STK’lar hizmetiçi eğitim düzenleyebilir • ANKOS kapsamında bir araştırma grubu oluşturulabilir ve böylece aynı konular tekrar edilmemiş olur ve daha konu anlatılabilir. (2001 Missoouri Community College Association’s Technology Innovation Award)

16. İstanbul Bilgi Üniversitesi Kütüphane ve e-Kaynaklare-Kaynaklara kampüs dışından erişim için tıklayınız