890 likes | 1.47k Views
KWIETNIKI i RABATY. KWIETNIKIEM NAZYWAMY OBSADZONĄ ROŚLINAMI OZDOBNYMI POWIERZCHNIĘ, KTÓRĄ MOŻN OGLĄDAĆ ZE WSZYSTKICH STRON. KWIETNIK JEST TRADYCYJNYM MIEJSCEM DLA ROŚLIN KWITNACYCH CHOĆ OBECNIE SADZI SIĘ NA NIM RÓWNIEŻ BYLINY. DOMINUJĄ ONE NA
E N D
KWIETNIKIEM NAZYWAMY OBSADZONĄ ROŚLINAMI OZDOBNYMI POWIERZCHNIĘ, KTÓRĄ MOŻN OGLĄDAĆ ZE WSZYSTKICH STRON. KWIETNIK JEST TRADYCYJNYM MIEJSCEM DLA ROŚLIN KWITNACYCH CHOĆ OBECNIE SADZI SIĘ NA NIM RÓWNIEŻ BYLINY. DOMINUJĄ ONE NA KWIETNIKU WYSPOWYM, A ROŚLINY RABATOWE WYPEŁNIAJĄ PRZES- TRZEŃ MIĘDZY NIMI.
RABATA JEST OBSADZONĄ ROŚLINAMI OZDOBNYMI POWIERZ- CHNIĄ, KTÓRĄ MOŻEMY OGLĄDAĆ Z JEDNEJ, DWU LUB TRZECH STRON, ALE NIE ZE WSZYSTKICH. NA RABACIE SADZIMY BYLINY, ROŚLINY CEBULOWE itd., A PRZESTRZEŃ MIĘDZY NIMI WYPEŁNIA- JĄ ROŚLINY RABATOWE.
ZASADY ZAKŁADANIA RABAT I KWIETNIKÓW NA KWIETNIKI I RABATY WYBIERAMY MIEJSCA SŁONECZNE, OTWARTE I OSŁONIĘTE OD WIATRÓW. WIOSNĄ NA KWIETNIKACH DAJĄ DOSKONAŁY EFEKT LAKI, PIERWIOSNKI, STOKROTKI, SMAGLICZK, ŻENISZEK I BEGODNIE. KWIETNIK I RABATA POWINNY MIEĆ PROSTY KSZTAŁT. UNIKAJMY MA- ŁYCH KWIETNIKÓW O SKOMPLIKOWANYCH KSZTAŁTACH. KWIETNIKI WYCIĘTE W TRAWNIKU POWINNY MIEĆ PROSTE FORMY: KWADRATU, PROSTOKĄTA KOŁA LUB OWALU. DOBÓR KOLORU JEST SPRAWĄ OSOBISTĄ, ALE NALEŻY STOSOWAĆ PODSTAWOWE ZASADY POLEGAJĄCE NA TYM, ŻE NIE SADZI SIĘ JEDNEJ WIELOKOLOROWEJ MIESZANKI OBOK DRUGIEJ. NALEŻY ODDZIELIĆ JE OD SIEBIE JEDNOBARWNYMI ODMIANAMI. FORMY SZARE I BIAŁE STOSUJE SIĘ POMIĘDZY WYRAŹNYMI PLAMAMI JASKRAWYCH KOLORÓW.
RYSOWANIE PLANU: NIE PLANUJMY ZBYT DUŻEJ GRUPY ROŚLIN – NAWET NA KWIETNIKACH FORMALNYCH LEPIEJ UWZGLĘDNIĆ OGRANI- CZONĄ LICZBĘ ODMIAN. DOBIERAJMY ROŚLINY O RÓŻNYM POKROJU: WYSMUKŁE (np. LWIA PASZCZA, LEWKONIA I SZAŁWIA) OBOK DYWANO- WYCH, JAK BRATKI, BEGONIA I PETUNIA.
ZASTOSOWANIE ROŚLIN RABATOWYCH ROŚLINY RABATOWE SĄ ŹRÓDŁEM KOLORU – JASKRAWEGO LUB STONO- WANEGO, KTÓRY DAJĄ KWIATY LUB LIŚCIE. KWIETNIKI I RABATY OBSADZA SIĘ TRADYCYJNIE RÓŻNYMI GATUNKAMI ROŚLIN RABATOWYCH, ABY UZYSKAĆ WIELOBARWNY EFEKT. ROŚLINY MOŻNA SADZIĆ W MAŁYCH GRUPACH, BY STANOWIŁY BARWNY AKCENT MIĘDZY BYLINAMI, MOŻNA TEŻ OBSADZAĆ NIMI POJEMNIKI. BARDZO POPULARNE SĄ TEŻ SKRZYNKI I WISZĄCE KOSZE.
PODSTAWOWĄ CECHĄ KWIETNIKA FORMALNEGO JEST GEOMETRYCZNE ROZMIESZCZENIE ROŚLIN. POŻĄDANE JEST PRZY TYM BY WSZYSTKIE ROŚLINY KWITŁY JEDNOCZEŚNIE. WARUNEK TEN JEST ŁATWO SPEŁNIĆ W DUŻYM, OTWARTYM OGRODZIE, LECZ ZNACZNIE TRUDNIEJ NA MAŁEJ PRZYDOMOWEJ DZIAŁCE, GDZIE NIERÓWNOMIERNE NAŚWIETLENIE RABATY LUB KWIETNIKA PRZYCZYNIA SIĘ DO ZRÓŻNICOWANIA PORY KWITNIENIA ODMIAN ŚWIATŁOLUBNYCH. TRZECIĄ CECHĄ RÓŻNIĄCĄ UKŁAD FORMALNY OD NIEFORMALNEGO JEST TO, ŻE GRANICE MIĘDZY ROŚLINAMI SĄ WYRAŹNE; NIE MIESZA SIĘ RÓŻNYCH ROŚLIN, ABY UZYS- KAĆ „NATURALNY” WYGLĄD.
UWAGI DO ZAPAMIĘTANIA • UKŁAD FORMALNY BĘDZIE UDANY TYLKO WTEDY, GDY CAŁY KWIETNIK, • CZY RABATA BĘDĄ UTRZYMANE W JEDNOLITYM STYLU – SYMETRYCZNIE • ROZMIESZCZONE KRZEWY LUB BYLINY NIE ZEPSUJĄ EFEKTU, JAK np.. W • PRZYPADKU BEZŁADNEGO ROZMIESZCZENIA KRZEWÓW. • EFEKT PSUJĄ RÓWNIEŻ PUSTE MIEJSCA W RZĘDACH LUB BLOKACH • ROŚLIN. NALEŻY ZAWSZE POZOSTAWIAĆ TROCHĘ ZAPASOWYCH ROŚLIN, • ABY W RAZIE POTRZEBY UZUPEŁNIĆ BRAKI – WTEDY FORMALNE NASA- • DZENIE BĘDZIE ZAWSZE W JAK NAJLEPSZYM STANIE.
POJEDYŃCZE RZĘDY ROŚLIN SĄ DOBRE NA OBWODZIE KWIETNI- • KA ORAZ NA DŁUGICH WĄSKICH RABATACH, ALE W WIĘKSZOŚCI • PRZYPADKÓW LEPIEJ STOSOWAĆ ROŚLINY W BLOKACH, A NIE W • PASACH BIEGNĄCYCH WZDŁUŻ KWIETNIKA. • RÓWNOMIERNOŚĆ WZROSTU I KWITNIENIA MIESZAŃCÓW F1 • CZYNI JE SZCZEGÓLNIE PRZYDATNYMI W FORMALNYCH UKŁA- • DACH NASADZEŃ ROŚLIN RABATOWYCH.
STANDARDOWY UKŁAD KWIETNIKA W OGRODZIE TEN TYP KWIETNIKA OGLĄDAMY NA KLOMBACH OGRODÓW FRONTO- WYCH LUB NA DŁUGICH, PROSTOKĄTNYCH ZAGONACH BIEGNACYCH WZDŁUŻ PODJAZDU. WIĘKSZĄ CZĘŚĆ POWIERZCHNI KWIETNIKA ZAJMUJĄ ROŚLINY TŁA OSIĄGAJĄCE WYSOKOŚĆ 20 – 60 cm. MOŻNA WŚRÓD NICH POSADZIĆ RZĄD DRZEW LUB KRZEWÓW. NA BRZEGACH SADZI SIĘ NISKIE ROŚLINY OBWÓDKOWE – SMAGLICZKĘ, LOBELIĘ, AKSAMITKI, LIMNANTES, ŻENISZEK itd.. MODNE STAŁY SIĘ NIECIERPKI I BEGONIA. CZYNNIKIEM OGRANICZAJĄCYM JEST ZWYKLE KOSZT. NIEZWYKŁE ROŚLINY DOBIERA SIĘ DO POJEMNIKÓW I WISZĄCYCH KOSZY, GDYŻ TRZEBA DO NICH NIE- WIELU EGZEMPLARZY. GDY NATOMIAST TRZEBA KUPIĆ DUŻE ILOŚCI ROŚLIN NA KWIETNIK LUB RABATĘ, WYBIERA SIĘ ZWYKLE TANIE GATUN- KI.
STANDARDOWY KWIETNIK W OGRODZIE – KOLOROWY I PROSTY ZESTAW AKSAMITKI, SZAŁWII I LOBELII.
STANDARDOWY UKŁAD KWIETNIKA W PARKU PROJEKTY MOGĄ MIEĆ POSTAĆ NASADZEŃ JEDNOGATUNKOWYCH LUB WYSZUKANYCH I SKOMPLIKOWANYCH KWIETNIKÓW DYWANOWYCH. PODSTAWOWĄ WYTYCZNĄ DLA OGRODNIKA PROFESJONALISTY JEST UKŁAD KWIETNIKA PARKOWEGO. KWIETNIK TAKI ZAJMUJE PRZEWAŻNIE WIĘKSZY OBSZAR NIŻ KWIETNIK W OGRODZIE I CZASEM SADZI SIĘ NA NIM TAK NIETYPOWE ROŚLINY RABATOWE, JAK ZIELISTKA I IREZYNA. PODSTAWOWĄ RÓŻNICĄ W STOSUNKU DO OGRODÓW FRONTOWYCH JET WŁĄCZANIE DO UKŁADU OKAZAŁYCH ROŚLIN STANOWIĄCYCH PUNKT CENTRALNY CAŁEGO NASADZENIA. TEGO RODZAJU ROŚLINY SADZI SIĘ NA ŚRODKU OKRĄGŁYCH LUB KWADRATOWYCH KOMPOZYCJI ALBO SADZI SIĘ CO METR NA KWIETNIKACH PROSTOKĄTNYCH, CZY OWALNYCH. ROSNĄ POJEDYŃCZO LUB W GRUPACH I SĄ NA TYLE WYSOKIE, ŻE WYRASTAJĄ PONAD OTACZAJĄCE JE ROŚLINY TŁA, KTÓRE SĄ WYŻSZE OD ROŚLIN OBWÓDKOWYCH NA OBRZEŻU KWIETNIKA, CZY RABATY.
KWIETNIK W STYLU PARKOWYM – SZAŁWIA, POPIELNIK, BEGONIA, ŻENISZEK JAKO OBWÓDKA, A W ŚRODKU BANAN.
KWIETNIK NIEFORMALNY PODOBNIE, JAK W UKŁADACH FORMALNYCH, ZNACZNA CZĘŚĆ LUB CAŁA POWIERZCHNIA KWIETNIKA LUB RABATY JEST OBSADZONA ROŚLINAMI RABATOWYMI, ALE PODOBIEŃSTWO NA TYM SIĘ KOŃCZY. W NASADZENIACH NIEFORMALNYCH ROŚLIN NIE GRUPUJE SIĘ W GEOMET- RYCZNE KSZTAŁTY, CZY PROSTE LINIE – SADZI SIĘ JE W GRUPACH PODOBNIE JAK NA RABATACH BYLINOWYCH. ROŚLINY MOGĄ NA SIEBIE ZACHODZIĆ, CO SPRAWIA WRAŻENIE NATURALNEGO ROZWICHRZENIA. NIE TRZEBA DOBIERAĆ ROŚLIN KWITNĄCYCH W TYM SAMYM CZASIE. CO POZWALA NA DOBÓR SUKCESYWNIE PO SOBIE KWITNĄCYCH GATUNKÓW.
ORGIA BARW – AKSAMITKI, PELARGONIE, TYTOŃ, LWIA PASZCZA, ABUTILON, KOCHIA, WERBETA itd..
Z ARTYSTYCZNEGO PUNKTU WIDZENIA ARCHITEKCI KRAJOBRAZU WOLĄ UKŁADY NIEFORMALNE OD FORMALNYCH, ALE ISTNIEJĄ TEŻ PRAKTYCZNE TEGO PRZESŁANKI. ROŚLINY JEDNEJ ODMIANY W OBRĘBIE GRUPY NIE MUSZĄ KWITNĄĆ W TYM SAMYM CZASIE ANI WYRASTAĆ DO TEJ SAMEJ WYSOKOŚCI, A TE, KTÓRE NIE ZAKWITNĄ, MOŻNA ŁATWO WYMIENIĆ NIE PSUJĄC CAŁOŚCI PROJEKTU.
CAŁOROCZNY EFEKT DEKORACYJNOŚCI POWINNO SIĘ UZYSKAĆ UNIKA- JĄC USUWANIA WSZYSTKICH ROŚLIN POMIĘDZY WIOSENNYM I LETNIM OBSADZENIEM, CZY MIĘDZY LETNIĄ, A ZIMOWĄ ZMIANĄ. NIEFORMALNE NASADZENIA TWORZY SIĘ ZWYKLE NA KWIETNIKU LUB RABACIE W OGRODZIE FRONTOWYM, GDZIE ROŚNIE KILKA BYLIN LUB KRZEWÓW. WIOSNĄ KWITNĄCE GATUNKI SADZI SIĘ GRUPAMI, JESIENIĄ – LAKI, STOKROTKI, NIEZPOMINAJKI itd., WRAZ Z NARCYZAMI I TULIPANAMI. GDY PRZEKWITNĄ, WYKOPUJE SIĘ JE, A MIEJSCA PO NICH SĄ OBSADZANE GATUNKAMI KWITNĄCYMI LATEM – NAJPIERW ROŚLINAMI DELIKATNYMI W MIEJSCA ZWOLNIONE PRZEZ PÓŹNOWIOSENNE ROŚLINY, np.. GOŹDZIKI BRODATE.
OKRES DEKORACYJNOŚCI ROŚLIN LETNICH KOŃCZY SIĘ MIĘDZY SIERP- NIEM A LISTOPADEM – WCZEŚNIEJ POWSTAŁE LUKI MOŻNA WYPEŁNIĆ PÓŹNO KWITNĄCYMI ROŚLINAMI, np.. ASTRAMI. KOLEJNIE ZWALANIANE MIEJSCA OBSADZA SIĘ ROŚLINAMI RABATOWYMI DEKORACYJNYMI W CZASIE ZIMY, JAK UNIWERSALNE BRATKI I WRZOŚCE. W NASTĘPNEJ KOLEJNOŚCI WYSADZA SIĘ ROŚLINY KWITNĄCE WIOSNĄ - I CYKL SIĘ POWTARZA.
KWIETNIK WZNIESIONY WEDŁUG JEDNEJ Z ZASAD PROJEKTOWANIA OGRODÓW, PŁASKA I NIECIEKAWA DZIAŁKA MOŻE STAĆ SIĘ INTERESUJĄCA DZIĘKI UPRAWIE ROŚLIN NA RÓŻNYCH PŁASZCZYZNACH. SKALNIAK I SKRZYNKI PRZYOKIENNE STOSOWANO OD POKOLEŃ, A OSTAT- NIO POPULARNE STAŁY SIĘ POJEMNIKI USTAWIANE NA PATIO ORAZ WISZĄCE KOSZE.
WZNIESIONY KWIETNIK JEST JEDNYM Z NAJLEPSZYCH SPOSOBÓW WYNIESIENIA ROŚLIN PONAD POZIOM GLEBY – W PRZECIWIEŃSTWIE DO POJEMNIKÓW STANOWI ON INTEGRALNĄ CZĘŚĆ OGRODU I MOŻE BYĆ NA TYLE DUŻY, BY ZAPENIĆ INTERESUJĄCĄ PREZENTACJĘ ROŚLIN RABATOWYCH.
WZNIESIONY KWIETNIK NALEŻY WYKONAĆ Z MATERIAŁU NAJBARDZIEJ PASUJĄCEGO DO OTOCZENIA. POWINIEN BYĆ ATRAKCYJNY SAM Z SIEBIE, ALE MOŻNA GO TEŻ ZAKRYĆ ZWIESZAJĄCYMI SIĘ ROŚLINAMI. NALEŻY GO UMIEŚCIĆ ZDALA OD DRZEW I NASZKICOWAĆ PLAN. NIE POINIEN BYĆ ZBYT DUŻY. JEGO ROZMIARY POWINNY UMOŻLIWIAĆ SIĘGANIE DO ŚRODKA BEZ KONIECZNOŚCI WPINANIA SIĘ NA MUR. WYSOKOŚĆ JEST DOWOLNA, ALE UZNAJE SIĘ, ŻE 90 cm TO WYSOKOŚĆ MAKSYMALNA. ŚCIANY MUSZĄ BYĆ MOCNE, BY WYTRZYMAĆ MASĘ ZIEMI WEWNĄTRZ. DLA MURU Z CEGŁY, BETONU LUB KAMIENIA KONIECZNY JEST BETONOWY FUNDAMENT ZAGŁĘBIONY PONIŻEJ POZIOMU GRUNTU. DREWNO MUSI BYĆ ZAIMPREGNOWANE I PEWNIE OSADZONE W ZIEMI.
GDY MUR KWIETNIKA ZOSTANIE WYKONANY, NALEŻY SPULCHNIĆ GLEBĘ NA JEGO DNIE I NASYPAĆ WARSTWĘ CEGIEŁ LUB GRUZU. NASTĘPNIE PRZYKRYĆ JĄ TORFEM LUB KOMPOSTEM I WYPEŁNIĆ DOBRĄ ZIEMIĄ OGRODOWĄ. NALEŻY ODCZEKAĆ KILKA TYGODNI I DOPIERO WÓCZAS PRZYSTĄPIĆ D SADZENIA ROŚLIN. JEŚLI KWIET- NIK ŁĄCZY SIĘ Z TRAWNIKIEM, JEGO OTOCZENIE NALEŻY WYŁO- ŻYĆ PŁYTAMI, GDYŻ TRUDNO WYKOSIĆ TRAWĘ ROSNĄCĄ PRZY TRAWNIKU.