630 likes | 1.54k Views
LAPAROSKOPİK SPLENEKTOMİLER. DR . HAKAN ERPEK. DALAK. Gizemli bir organ Galen Karaciğeri parlak ve temiz tutar Plato Gülmekte sorumlu organ Malphigi Yaşam için vazgeçilmez Hipokrat Kana melankoli katan organ Celsus Koşma ile ilişkili Pliny Karaciğeri dengeleyen organ
E N D
LAPAROSKOPİK SPLENEKTOMİLER DR. HAKAN ERPEK
DALAK • GizemlibirorganGalen • KaraciğeriparlakvetemiztutarPlato • GülmektesorumluorganMalphigi • YaşamiçinvazgeçilmezHipokrat • Kana melankolikatan organ Celsus • KoşmaileilişkiliPliny • Karaciğeridengeleyen organ • Gereksizbir organ R. Dionigi et al.International Journal of Surgery (2013) 11(S1), S42–S43
SPLENEKTOMİ • 1549 ZaccarelloTotal splenektomi • 1590 RosettiParsiyelsplenektomi • 1893 JaboulayEkzosplenopeksi • 1910 Mayo Splenorafi • 1952King&ShumakerOPSI • 1991 DelaitreLap. Splenektomi • 1995 KusmiskyEL YardımlıLS • 2002 Robotik Splenektomi (Da Vinci) • 2009 BarbarosTekkesi (Port)LS
Splenik arter • Arter venin önünde • Çölyakaks • Aort • S. Mezenterik a. • M. Colic a. • Sol Gastrik a. • Sol Hepatic a. • Acc. Sağ. Hep. a. • Dağılımvaryasyonu Distributed %70 Magistral %30
Splenikligamentler Major ligamentler • Gastrosplenik • Splenorenal Minor ligamentler • Splenofrenik • Splenokolik • Frenikokolik • Pankreatikosplenik
Aksesuar Dalak Yerleri • Splenikhilus • Splenik damarlar çev. • Splenokolik lig. • Perirenalomentum • İnce ve kalın barsak mezenteri • Presakral alan • Sol uterinligament • Pretestiküler alan % 80
Dalak boyut ve ağırlığı* • Normal : < 12 cm ve 150-200 g • H. Splenomegali: 12-17 cm ve < 600 g • Masif: 17-22 cm ve 600-1600 g • Supramasif: > 22 cm ve > 1600 g • Mega Dalak : > 30 cm ve > 3000 Kercher KW et al.The American Journal of Surgery 183 (2002) 192–196
Aşılama • Elektif : 2 hafta önce • HemofilusInfluenza • Pnomokok • Meningokok • Acil : Postop 3. gün • Rapel doz • Pnomokok: 5-6 yıl, Hem. Inf.: Her yıl
Portal /SplenikVenTrombozu • İnsidans% 0-50 (Genelseriler%7-8) • Splenikvenakımıanidurması • Hiperkoagülabilite • Trombositoz • Splenomegali, Hemat. Malignite, Herediter HA
Semptomlar Komplikasyonlar • İlk 10 gün • 3-4 ay sonra • Ateş, karın ağrısı, iştahsızlık, ishal, bulantı, kusma • Barsak iskemisi • Portalkavernozmalfor. • Ekstra hepatikPortal HT
ÖnlemveTedavi • Renkli Doppler US Preopve birhaftasonra • Heparinprofilaksisi • Asemptomatikolgularda bile antikolagülasyon • İlk 6 ay yakınkontrol Feldman LS. World J Surg. 2011;35:1487-95
Minimal İnvasifSplenektomi • Klasik (Multiport) Lap. Splenektomi • El Yardımlı Lap. Splenektomi (EYLS) • Robotik Splenektomi • TekKesi (Port)Lap. Splenektomi • Hibrid Teknikler • Robot+Tek Port, NOTES+LS
Klasik Laparoskopik Splenektomi • Altın standart (EAES konsensus) • 4 adet trokar • 3-5 adet • Posterolateral yaklaşım • Anterior • Daha iyi postop sonuçlar • Açığa kıyasla
Teknik- Posterolateral yaklaşım • Pozisyon • 45-700 • Cerrah sağda • Batına giriş • Veress • Açık • Optik trokar • Trokar yerleri • 12, 10 (5), 5, 5 mm
Teknik- Posterolateral yaklaşım • Gastrosplenik lig • Üst pol serbestleme • Lateralligamentler • Hilus - stapler • Beyaz kartuş (60 mm) • Sızdırmaz sağlam torba • Morselasyon
Teknik- Anterior yaklaşım • İlk olgularda kullanıldı • Modifiyelitotomi • Cerrah bacak arasında veya sağda • Kot sınırına paralel 5-6 trokar • G. Brevis damarları en son • Pankreas kuyruğu-hilus arası riskli • Çok büyük dalak dışında terk edildi
2005-2001 Toplam 203 olgu
Teknik- Posterior yaklaşım • Lateral pozisyon • Lateral lig kesilerek dalak mediale kayar • Medial kenarı hilusu kapatıyorsa
El Yardımlı Lap. Splenektomi • SupramasifSplenomegali • Açığa geçişe alternatif • Perisplenikenflamasyon • Fibrozis ve adezyonlar • Portal hipertansiyon • Başlangıç döneminde deneyim artırma
El Yardımlı Lap. Splenektomi • El girişi + 2-3 trokar • 12, 5, 5 mm • Yeri değişken • 7-8 cm insizyon • Kısa öğrenme eğrisi
45'erolgu iki grup(LS vs RS) • Benzerdalakboyutları (< 19 cm) • Ameliyatsüresivemaliyetdahafazla (RS) • Eğitimbeceri kazanma
Robotiksplenektomi Avantajlar • 3B görüntü • Çokyönlülük • Hilusdiseksiyonu • ParsiyelSplenektomi Dezavantaj • Maliyet • Postopsonuçaynı
TekKesi (Port)Splenektomi • NOTES’e alternatif veya geçiş aşaması • Yüksek öğrenme eğrisi • Özel tasarım aletler gerekli (skop) • Estetik ve daha az ağrı beklentisi
J SurgRes. 2014 Jan;186(1):354-62. doi: 10.1016/j.jss.2013.09.010. Epub 2013 Oct 3.Feasibilityandsafety of single-incisionlaparoscopicsplenectomy: a systematicreview.Fan Y1, Wu SD, Kong J, Su Y, Tian Y, Yu H. • 8 Tek Port (1 cerrah) vs 18 LS (5 cerrah) 1 yıl 3 yıl • 4 cm umblikus dışı giriş • Benzer hasta özellikleri, randomizasyon yok • kanama, ameliyat süresi, yöntem değişimi • Benzer morbidite ve yatış süresi • 2 mortalite LS grubunda
10 mm, 5 mm, 3 mm trokarlar • 10 mm fleksible uç ve 5 mm 300 açılı skop
J SurgRes. 2014 Jan;186(1):354-62Feasibilityandsafety of single-incisionlaparoscopicsplenectomy: a systematicreview.Fan Y1, Wu SD, Kong J, Su Y, Tian Y, Yu H. • 2009-2012 ; 29 seri ; 105 olgu • % 3 ilave port • % 3 klasik LS geçiş • % 2 açığa geçiş • % 2 reoperasyon (kanama) • Mortalite yok • 4 seride 34 SILS-Sp vs 32 LS kıyaslama
Normal boyut dalak • 37 y. Kadın, ITP olgusu • Transumbilikal yol • Da Vinci • Single-Site Platform • Semi-fleksible aletler • 140 dk (90 dk konsol süresi) • Komplikasyon yok
NOTES splenektomi • Transvajinal yaklaşım + 3 trokar • 5 mm ve 2 adet 3 mm • Transvajinal 15 mm trokar • HD kolonoskop + 3 mm trokar • Stapler ve dalak çıkarılması t.vajinal yol • 50 ml kanama, 180 dk süre, 48 saat yatış • 3B BT rekontrüksiyonu ile planlama
Tartışmalı Alanlar • Preoperatif görüntüleme • Preoperatifsplenik arter embolizasyonu • MassifSplenomegalide LS • Portal hipertansiyon ve LS
1-PreoperatifGörüntüleme • US: Hızlı ve yüksek maliyet/yarar • BT: Karın içine daha hakim • Boyutve şekil • Pankreaskuyruğuyakınlık • Aksesuardalak • Vasküleranatomi • MRG:Avantajı yok • Radyosintigrafi: Postsplenektomide • Splenikanjiografi: Embolizasyonda
Aksesuar Dalak • > % 15 • Olanların %10-15 >1 adet • ITP’de başlıca nüks nedeni • BT ile Aks. Dalak tespiti * • Duyarlılık: % 60 • Özgüllük: % 95.6 • Laparoskopik tespit: > % 90 Quah C: SurgEndosc 2011:25:261-5
AksesuarDalak • İkincigirişimlerdelokalizasyon • Kontrastlı BT • BT rehberlimetilenmavisienjeksiyonu • 99m-technetium işaretlieritrositenjeksiyonu • Tel ileişaretleme
2-Splenikarterembolizasyonu • MasifSplenomegali • Portal hipertansiyon • Varisler • Düzeltilemeyentrombositopeni
AMAÇ • Dalak boyutlarını küçültmek • Laparoskopik işlemi kolaylaştırmak • Kanamayı azaltmak • Komplikasyonları azaltmak
Splenomegali+Portal HT SAE+LS:20 vs LS:30 vs AS:29
Eleştiriler • Akut sol yanağrısıvepankreatitriski • Hilusdaenflamatuardeğişiklikler • Vaskülerduvardazayıflama • Dalakyumuşaması, ruptürriski • Kapsülsağlamlığındaazalma • Coil kullanımıhilusstapler hattınıbozar Konsensusoluşmadı
3- Splenomegali • Çalışma alanı azalması • Kanama riski artması • Genişlemiş damarlar, varisler, inflamasyon • Organ çıkarılması • Eşlik eden hastalıklar • Malignite, Ekstamedullerhematopoiezis, • Portal HT, enfeksiyonlar
M. Splenomegali • Açığa geçiş % 17-23 • Transfüzyon gereği % 80’lerde • Morbidite 10 kat daha yüksek • Güvenli cerrahi tartışmalı
Swanson T. Et al. • 1988-2007 ; 217 olgu • > 20 cm ; 39 olgu • 20 AS vs 19 EYLS • % 5 açık, kanama, yatış • Ameliyat süresi ve yara enfeksiyonu • Komplikasyonlar benzer
Supramassif ve Portal HT olguları • 2009 öncesi LS vs 2009-2011 EYLS 41 vs 45 • Ameliyat süresi, kan kaybı, açığa geçiş • Minor komplikasyonlar (EYLS)