دانشگاه آزاد اسلامي واحد كرج

1. دانشگاه آزاد اسلامي واحد كرج

3. پایان نامه های كارشناسي ارشد

4. گروه : كشاورزي

5. رشته تحصيلي : اصلاح نباتات

6. بررسي ژنتيكي برخي از صفات مورفو-فيزيولوژيك گندم نان تحت شرايط تنش خشكي در مراحل پاياني رشد

7. نام و نام خانوادگي دانشجو : ياسر زنگنه‌اسدآبادي ، شماره دانشجويي : 86522025737

8. به راهنمايي :منوچهر خدارحمي • چكيده: • به منظور بررسِِِِي و برآورد پارامترهاِِِِي ژنتِِِِيكِِِِي، تعِِِِيِين بهترِِِِين مدل ژنتِِِِيكِِِِي براِِِِي توجِِِِيه تغِِِِيِيرات ژنتِِِِيكِِِِي، تخمِِِِين وراثت پذِِِِيرِِِِي عمومِِِِي و خصوصِِِِي و تعِيِين سهم اثرات افزاِِِِيشِِِِي- غالبِِِِيت و نوع عمل ژن(ها) در صفات مورفو- فِِِِيزِِِِيولوژِِِِيك در شراِِِِيط تنش خشكِِِِي مطالعه اِي با استفاده از دو رقم حساس و متحمل به تنش خشكِِِِي صورت گرفت. ارقام كارچِِِِيا (متحمل) و گاسپارد (حساس) به عنوان والدِِِِين به همراه نسل هاِِِِي BC1, F3, F2, F1 و BC2 در قالب طرح بلوك هاِِِِي كامل تصادفِِِِي در سه تكرار در شراِيط تنش خشكِِِِي كشت شدند. نتاِِِِيج تجزِِِِيه وارِِِِيانس وزنِي نشان داد كه تفاوت معنِِِِي دارِِِِي بِِِِين نسل ها از نظر كلِِِِيه صفات مورد بررسِِِِي وجود دارد. نتاِِِِيج تجزِِِِيه وارِِِِيانس نسل ها نشان داد در کلِيه صفات جزء غالبِيت (H) بِيشتر از جزء افزاِيشِي بود البته در بعضِي صفات تفاوت بِين دو جزء غالبِيت و افزاِيشِي بسِيار زِياد (ارتفاع بوته - طول سنبله - طول مِيانگره دوم - تعداد دانه در سنبله - وزن هزار دانه - بِيرون آمدگِي پدانکل و طول پدانکل)و در بعضِي صفات کم بود(ساِير صفات) که اِين بِيانگر اهمِيت اثرات غالبِيت در کنترل ژنتِيکِي صفات مِي باشد. متوسط غالبِيت ژنِي 2/1(H/D) در کلِيه صفات بِيانگر وجود غالبِيت کامل به سمت فوق غالبِيت بودکه بِيانگر اهمِيت اثرات غالبِيت مِي باشد. براساس تجزِِِِيه مِِِِيانگِِِِين نسل ها با استفاده از آزمون مقِِِِياس وزنِِِِي برازش مدل ساده افزاِِِِيشِِِِي- غالبِِِِيت صورت گرفت و عدم كفاِِِِيت آن در بعضِي از صفات حاكِِِِي از اهمِِِِيت اثرات اپِِِِيستازِِِِي در توجِِِِيه تغِِِِيِيرات ژنتِِِِيكِِِِي اِِِِين صفات داشت پس از برازش انواع مدل ها در نهاِِِِيت مدل 3 پارامترِِِِي (m.d.h) و مدل 6 پارامترِِِِي (m-d-h-i-j-l) جهت توجِِِِيه تغِِِِيِيرات ژنتِِِِيكِِِِي صفات مختلف مورد پذِِِِيرش قرارگرفت. در اکثر صفات اجزاِي ] [d و] [i معنِي دار بودند ولِي مجموع اثرات [h+l]و ِيا [l] به تنهاِيِي بِيشتر از اثرات افزاِيشِي بود اِين نشان مِي دهد که اثرات غالبِيت نقش بِيشترِي در کنترل صفات داشته،در نتِيجه براِي صفات مورد بررسِي گزِينش تحت شراِيط خودگشنِي قابل تثبِيت نمِي باشد و انجام هِيبرِيداسِيون روش موثرترِي از گزِينش خواهد بود. برآورد وراثت پذِِِِيرِِِِي و نوع عمل ژن نشان داد كه گزِِِِينش به منظور بهبود اكثر صفات مورد مطالعه در شراِِِِيط تنش به وِِِِيژه در نسل هاِِِِي اولِِِِيه اصلاحِِِِي بازده ژنتِِِِيكِِِِي متوسطِِِِي خواهد داشت بنابراِِِِين از نتاِِِِيج اِِِِين مطالعه چنِِِِين برمِِِِي آِِِِيد كه مِِِِي‌توان استفاده از صفات ارتفاع بوته، طول بِِِِيرون آمدگِِِِي پدانكل، طول پدانكل، طول مِِِِيان گره دوم و وزن هزار دانه را به عنوان معِِِِيارهاِِِِي انتخاب غِِِِير مستقِِِِيم به منظور بهبود عملكرد دانه گِِِِياه در شراِِِِيط تنش خشكِِِِي توصِِِِيه نمود. • واژهاِي کلِيدِي: گندم نان- تحمل به خشکِي- مدل ژنتِِِِيكِِِِي- تجزِِِِيه مِيانگِين نسل‌ها- تجزِِِِيه وارِيانس نسل‌ها- وراثت پذِِِِيرِِِِي- عمل ژن