„Naucz nas modlić się…” (por. Łk 11,1)

1. „Naucz nas modlić się…” (por. Łk 11,1) Medytacja w szkole (?)

2. „Naucz nas modlić się…” Medytacja w szkole (?) PROGRAM KONFERENCJI: • ROZWÓJ MODLITWY CHRZEŚCIJAŃSKIEJ • CZY DZIECI MOŻNA UCZYĆ MEDYTACJI? • PROPOZYCJA… www.gajdy.pl

3. „Naucz nas modlić się…” Medytacja w szkole (?) NASZE SPOTKANIE: • REFLEKSJA NAD SAMYM SOBĄ • INSPIRACJA – PROPOZYCJA… • BEZ WYMĄDRZANIA SIĘ PRELEGENTA  www.gajdy.pl

4. „Naucz nas modlić się…” Medytacja w szkole (?) ROZWÓJ ŻYCIA WEWNĘTRZNEGO WG TEOLOGII KATOLICKIEJ • ROZWÓJ • ZASADA PRZYSPIESZENIA • CEL ŻYCIA WEWNETRZNEGO • CZY MOJE ŻYCIE WEWNĘTRZNE PRZYRASTA? www.gajdy.pl

5. „Naucz nas modlić się…” Medytacja w szkole (?) ROZWÓJ ŻYCIA WEWNĘTRZNEGO WG TEOLOGII KATOLICKIEJ • OKRES PRZEDKONTEMPLACYJNY (MODLITWA AKTYWNA – PRZYGOTOWANIE) • OKREST KONTEMPLACYJNY (MODLIWA WLANA – WARUNEK PRZEBÓSTWIENIA – OSIĄGNIĘCIA CELU) www.gajdy.pl

6. „Naucz nas modlić się…” Medytacja w szkole (?) OKRES PRZEDKONTEMPLACYJNY: • MODLITWA USTNA (FORMUŁY) • MODLITWA USTNA (SPONTANICZNA) • MODLITWA MYŚLNA • MEDYTACJA (W TRADYCJI CHRZEŚCIJAŃSKIEJ – REFLEKSJA , ROZWAŻANIE, CZYTANIE) www.gajdy.pl

7. „Naucz nas modlić się…” Medytacja w szkole (?) OKRES PRZEDKONTEMPLACYJNY: Modlitwa opiera się na działaniu człowieka, który mówi, myśli, rozważa… www.gajdy.pl

8. „Naucz nas modlić się…” Medytacja w szkole (?) OKRES KONTEMPLACYJNY: Modlitwa opiera się na działaniu Boga. Człowiek staje się kimś, kto przyjmuje. www.gajdy.pl

9. „Naucz nas modlić się…” Medytacja w szkole (?) KONTEMPLACJA: Utrzymywanie miłosnej uwagi przy Bogu, bez aktywnego działania władz. www.gajdy.pl

10. „Naucz nas modlić się…” Medytacja w szkole (?) TRUDNOŚĆ: • MODLIĆ SIĘ = MÓWIĆ, MYŚLEĆ (???) • KONTEMPLACJA – KLUCZOWY MOMENT NA DRODZE PRZEBÓSTWIENIA WYMAGA PORZUCENIA INTELEKTU – WEJŚCIE NA DROGĘ CIEMNEJ WIARY www.gajdy.pl

11. „Naucz nas modlić się…” Medytacja w szkole (?) TRUDNOŚĆ: • MODLIĆ SIĘ = PROSIĆ, DZIĘKOWAĆ, UWIELBIAĆ, PRZEPRASZAĆ • KONTEMPLACJA – SŁUCHAĆ I WCHODZIĆ W ŻYCIE BOGA – ASPEKT ZANIEDBYWANY (??) W KATECHEZIE DZIECI (I DOROSŁYCH) www.gajdy.pl

12. „Naucz nas modlić się…” Medytacja w szkole (?) Jan od Krzyża – doktor Kościoła skupia się w swych dziełach właśnie na tym zagadnieniu, a szczególnie na momencie, który możemy nazwać „przełączeniem kontemplacyjnym”. www.gajdy.pl

13. „Naucz nas modlić się…” Medytacja w szkole (?) KONTEMPLACJA WYPŁYWA Z KONTAKTU ZE SŁOWEM BOŻYM I DO SŁOWA PROWADZI – NIE JEST ODERWANA OD CAŁOŚCI DOŚWIADCZENIA CHRZEŚCIJAŃSKIEGO, LECZ STANOWI JEGO INTEGRALNĄ CZĘŚĆ www.gajdy.pl

14. „Naucz nas modlić się…” Medytacja w szkole (?) Nie ma wątpliwości, że katecheza jest właściwą przestrzenią do przekazywania daru modlitwy. Pytanie tylko: „JAK? NA JAKIM ETAPIE?” www.gajdy.pl

15. „Naucz nas modlić się…” Medytacja w szkole (?) Zapraszam na 15 minut przerwy  www.gajdy.pl

16. „Naucz nas modlić się…” Medytacja w szkole (?) CZY DZIECI MOŻNA „UCZYĆ” KONTEMPLACJI??? www.gajdy.pl

17. „Naucz nas modlić się…” Medytacja w szkole (?) „PRZEŁĄCZENIE” KONTEMPLACYJNE - WAŻNE KRYTERIA WG. JANA OD KRZYŻA: • ANI ZA WCZEŚNIE, ANI ZA PÓŹNO, LECZ „KIEDY DUCH TEGO ZAŻĄDA” • TO, CO DO TEJ PORY KARMIŁO, PRZESTAJE KARMIĆ • ŚWIAT NIE POCIĄGA • ULGĘ PRZYNOSI TRWANIE PRZED BOGIEM (W BOGU) BEZ JAKIEGOKOLWIEK DZIAŁANIA www.gajdy.pl

18. „Naucz nas modlić się…” Medytacja w szkole (?) MODLITWA KONTEMPLACYJNA POJAWIA SIĘ JAKO DAR WLANY PRZEZ BOGA NA DRODZE MODLITWY, JAKO ETAP, A NIE UMIEJĘTNOŚĆ (TECHNIKA) WŁASNA – CHOĆ NIEWĄTPLIWIE POWINNA ZOSTAĆ ŚWIADOMIE PODJĘTA www.gajdy.pl

19. „Naucz nas modlić się…” Medytacja w szkole (?) WYDAJE SIĘ BARDZO MAŁO PRAWDOPODOBNE, ABY DZIECI BYŁY NA TAKIM ETAPIE ROZWOJU MODLITWY www.gajdy.pl

20. „Naucz nas modlić się…” Medytacja w szkole (?) TO, CO JEST MOŻLIWE (I KONIECZNE), TO PRZEKAZYWAĆ DZIECIOM DAR AUTENTYCZNEJ MODLITWY CHRZEŚCIJAŃSKIEJ ADEKWATNIE DO ICH ROZWOJU www.gajdy.pl

21. „Naucz nas modlić się…” Medytacja w szkole (?) NIE JEST MOŻLIWE, BY MODLITWY UCZYŁ KTOŚ, KTO SAM SIĘ WIERNIE NIE MODLI, KTO SAM NIE DOŚWIADCZYŁ OWOCNOŚCI ŻYCIA WEWNĘTRZNEGO W ŻYWEJ RELACJI Z BOGIEM… www.gajdy.pl

22. „Naucz nas modlić się…” Medytacja w szkole (?) O JAKĄ MODLITWĘ MOŻE CHODZIĆ W WIEKU SZKOLNYM? • opartą na Piśmie Świętym • coraz bardziej wewnętrzną – medytacyjną i skierowaną do wewnątrz • możliwą wszędzie • w otulinie z ciszy (kultura ciszy i milczenia!) www.gajdy.pl

23. „Naucz nas modlić się…” Medytacja w szkole (?) OPARTA NA PIŚMIE ŚWIĘTYM • warto wychodzić bezpośrednio z tekstu Pisma • uczyć dzieci myślenia biblijnego (ukryte znaczenia przypowieści, poza sensem dosłownym) • pokazać dzieciom, że modlitwa to pojęcie znacznie szersze niż „mówienie do Boga”, a zwłaszcza „proszenie Boga o coś”. www.gajdy.pl

24. „Naucz nas modlić się…” Medytacja w szkole (?) WEWNĘTRZNA • „gdzie mieszka Bóg?” • skierowanie spojrzenia modlitewnego do własnego wnętrza • praktyka przymykania oczu i znieruchomienia podczas modlitwy • chrześcijanin – tabernakulum: modlitwa jest możliwa wszędzie www.gajdy.pl

25. „Naucz nas modlić się…” Medytacja w szkole (?) W OTULINIE CISZY • o ile dzieci nie są jeszcze gotowe do kontemplacji, o tyle można (i warto!) uczyć je kultury ciszy i milczenia • ćwiczenia „przedmodlitewne” mogą być jak najbardziej praktykowane, byle tylko nie mieszać pojęć: modlitwy i techniki medytacyjnej • dzieci mogą trwać w ciszy i milczeniu tyle czasu, ile mają lat (np. 5 lat – 5 minut) • wchodzenie w ciszę (wbrew pozorom!) jest znacznie prostsze dla dzieci, niż dla dorosłych www.gajdy.pl

26. „Naucz nas modlić się…” Medytacja w szkole (?) BŁĘDY • spłycenie lekcji religii do poziomu przedmiotu szkolnego, podczas którego przekazujemy wyłącznie wiedzę religijną, bez DOŚWIADCZENIA wiary • sprowadzanie modlitwy do formuł i nauczanie wyłącznie modlitwy dyskursywnej • umieszczanie Boga „na zewnątrz” człowieka www.gajdy.pl

27. „Naucz nas modlić się…” Medytacja w szkole (?) BŁĘDY • „do Kościoła chodzić trzeba, aby dostać się do nieba” • „uczenie” modlitwy jako techniki – w której wszystko zależy od człowieka • wprowadzanie kontemplacji (medytacji) bez przestrzegania zasad podanych przez Jana od Krzyża www.gajdy.pl

28. „Naucz nas modlić się…” Medytacja w szkole (?) Zapraszam na kolejne 15 minut przerwy  www.gajdy.pl

29. „Naucz nas modlić się…” Medytacja w szkole (?) Co chcemy osiągnąć? Co jest pierwsze? Czy chrześcijanin to ktoś, kto najpierw „wie”, czy najpierw „doświadcza”? Czy można, przynajmniej niektóre, tematy z programu podać w formie uwewnętrznionej – jako DOŚWIADCZENIE wewnętrzne a nie spekulację intelektualną? Jak to robić? www.gajdy.pl

30. „Naucz nas modlić się…” Medytacja w szkole (?) NIE MUSIMY NICZEGO WYMYŚLAĆ! WYSTARCZY WEJŚĆ W NASZĄ WŁASNĄ, KATOLICKĄ, STAROŻYTNĄ TRADYCJĘ www.gajdy.pl

31. „Naucz nas modlić się…” Medytacja w szkole (?) LECTIO DIVINA: • LECTIO • MEDITATIO • ORATIO • CONTEMPLATIO www.gajdy.pl

32. „Naucz nas modlić się…” Medytacja w szkole (?) KL III SP Podczas Mszy Świętej modlimy się razem z innymi (kolekta) (Podręcznik metodyczny) Cele ogólne: • zapoznanie uczniów z kolektą oraz zachęcanie do właściwego przeżywania tej modlitwy. Cele operacyjne: • uczeń: • - wie, co oznacza słowo „kolekta”, • - rozumie jej wartość, • - potrafi odróżnić modlitwę osobistą od wspólnotowej i właściwie w nich uczestniczyć. www.gajdy.pl

33. „Naucz nas modlić się…” Medytacja w szkole (?) ĆWICZENIA PRZEDMODLITEWNE • postawa modlitewna • zabawa w słuchanie ciszy (najpierw dźwięki, potem cisza) • poobserwuj swój oddech • czy czujesz swoje serce? www.gajdy.pl

34. „Naucz nas modlić się…” Medytacja w szkole (?) ĆWICZENIA PRZEDMODLITEWNE • pomyśl o kimś kogo kochasz • wyślij mu teraz swoją miłość • co słyszysz w ciszy? • o czym myślisz? www.gajdy.pl

35. „Naucz nas modlić się…” Medytacja w szkole (?) ZEBRANIE TEGO, CO SIĘ DZIAŁO • krótka rozmowa szeptem o tym, co się „słyszało” www.gajdy.pl

36. „Naucz nas modlić się…” Medytacja w szkole (?) LECTIO: Mk 4, 35 – 41 [Jezus] rzekł do [uczniów]: «Przeprawmy się na drugą stronę».[Uczniowie zostawili wszystko i zabrali Jezusa do łodzi] […] Naraz zerwał się gwałtowny wicher. Fale biły w łódź, tak że łódź już się napełniała.On zaś spał w tyle łodzi na wezgłowiu. Zbudzili Go i powiedzieli do Niego: «Nauczycielu, nic Cię to nie obchodzi, że giniemy?»On wstał, rozkazał wichrowi i rzekł do jeziora: «Milcz, ucisz się!». Wicher się uspokoił i nastała głęboka cisza.Wtedy rzekł do nich: «Czemu tak bojaźliwi jesteście? […]Oni zlękli się bardzo i mówili jeden do drugiego: «Kim właściwie On jest, że nawet wicher i jezioro są Mu posłuszne?» www.gajdy.pl

37. „Naucz nas modlić się…” Medytacja w szkole (?) MEDITATIO: • czy masz jakąś „trudną przeprawę”? • co potrzeba zostawić, co przeszkadza? • co to jest łódź (np. kościół – Eucharystia) • kto jest z tobą w łodzi oprócz Jezusa www.gajdy.pl

38. „Naucz nas modlić się…” Medytacja w szkole (?) MEDITATIO: • dlaczego Jezus śpi? • kolekta – budzimy Jezusa • które zdanie w tekście ma charakter kolekty? • jaka jest twoja kolekta – jak go obudzisz? www.gajdy.pl

39. „Naucz nas modlić się…” Medytacja w szkole (?) MEDITATIO: • narysuj/opisz swoją burzę www.gajdy.pl

40. „Naucz nas modlić się…” Medytacja w szkole (?) ORATIO: • NAPISZ SWOJĄ KOLEKTĘ • NAPISZ KOLEKTĘ DLA SWOJEJ KLASY • ZAMYKAMY OCZY I MÓWIMY SERCEM KOLEKTĘ www.gajdy.pl

41. „Naucz nas modlić się…” Medytacja w szkole (?) Moment wiedzy (przekazanie informacji) • kiedy podczas Mszy jest kolekta etc • co zrobisz, gdy będzie? www.gajdy.pl

42. „Naucz nas modlić się…” Medytacja w szkole (?) CONTEMPLATIO: • ZAMYKAMY OCZY – WSZYSTKIE FAZY JESZCZE RAZ (nie kładziemy nacisku na wyobraźnię) www.gajdy.pl

43. „Naucz nas modlić się…” Medytacja w szkole (?) CONTEMPLATIO: Mk 4, 35 – 41 [Jezus] rzekł do [uczniów]: «Przeprawmy się na drugą stronę».[Uczniowie zostawili wszystko i zabrali Jezusa do łodzi] […] Naraz zerwał się gwałtowny wicher. Fale biły w łódź, tak że łódź już się napełniała.On zaś spał w tyle łodzi na wezgłowiu. Zbudzili Go i powiedzieli do Niego: «Nauczycielu, nic Cię to nie obchodzi, że giniemy?»On wstał, rozkazał wichrowi i rzekł do jeziora: «Milcz, ucisz się!». Wicher się uspokoił i nastała głęboka cisza. www.gajdy.pl

44. „Naucz nas modlić się…” Medytacja w szkole (?) LECTIO DIVINA: • ten sam schemat dla każdej grupy wiekowej (włącznie z dorosłymi) • każdy przeżywa adekwatnie do swego poziomu • właściwie do każdego bloku tematycznego, przynajmniej co jakiś czas można dobrać adekwatne LD • KULTURA CISZY I MODLITWY WEWNĘTRZNEJ www.gajdy.pl

45. „Naucz nas modlić się…” Medytacja w szkole (?) CHRZEŚCIJANIN TO KTOŚ KTO DOŚWIADCZA MOŻNA BYĆ NIEWIERZĄCYM TEOLOGIEM ALE … CZY O TO NAM NA PEWNO CHODZI??? www.gajdy.pl

46. „Naucz nas modlić się…” Medytacja w szkole (?) MEDYTACJA W SZKOLE?? KONIECZNIE!!!  www.gajdy.pl

47. „Naucz nas modlić się…” Medytacja w szkole (?) MEDYTACJA W SZKOLE?? www.gajdy.pl

48. „Naucz nas modlić się…” Medytacja w szkole!!! DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ  www.gajdy.pl www.przyjacielemm.pl www.gajdy.pl