ดร. สมนึก คีรีโต

1. สัมมนาวิพากษ์เพื่อรับฟังความคิดเห็นและข้อเสนอแนะในการปรับปรุงมาตรฐานทางเทคนิคเพื่อการแลกเปลี่ยนข้อมูลอิเล็กทรอนิกส์ และ กรอบแนวทางการเชื่อมโยงรัฐบาลอิเล็กทรอนิกส์แห่งชาติ เวอร์ชั่น 2.0Thailand e-Government Interoperability Framework ดร. สมนึก คีรีโต Certified TOGAF-8 Architectผู้อำนวยการ สถาบันนวัตกรรมเทคโนโลยีสารสนเทศผู้ช่วยศาสตรจารย์ ภาควิชาวิศวกรรมคอมพิวเตอร์มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ โครงการพัฒนากรอบแนวทางการเชื่อมโยงรัฐบาลอิเล็กทรอนิกส์แห่งชาติปี 2555โดย กระทรวงเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร วันที่ 12กันยายน 2555 v2.0

2. หัวข้อที่นำเสนอ • “กรอบนโยบายเพื่อส่งเสริม” การพัฒนาระบบรัฐบาลอิเล็กทรอนิกส์ (e-Government) ที่มีการแลกเปลี่ยนทั้งข้อมูล และธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ระหว่างหน่วยงาน (e-GIF: e-Government Interoperability Framework) • “กรอบแนวทางการเชื่อมโยงรัฐบาลอิเล็กทรอนิกส์ของประเทศไทย เวอร์ชั่น 2.0” (TH e-GIF) • ข้อเสนอในการปรับปรุง 2 ส่วนหลัก • มาตรฐานเทคนิคเพื่อการแลกเปลี่ยนข้อมูลอิเล็กทรอนิกส์ • กรอบแนวทางการเชื่อมโยงรัฐบาลอิเล็กทรอนิกส์แห่งชาติ ในภาพรวม

3. กรอบแนวทางและมาตรฐาน TH e-GIFมีเนื้อหาหลัก 5 ด้าน • ข้อเสนอเชิงนโยบาย*ในการผลักดันการพัฒนาระบบรัฐบาลอิเล็กทรอนิกส์ขั้นก้าวหน้า แบบที่มี “การเชื่อมโยงแลกเปลี่ยนข้อมูลและบริการอัตโนมัติข้ามหน่วยงาน” (มุ่งสู่ “บริการร่วม” ระหว่างหน่วยงานภาครัฐ) • วิธีการพัฒนาระบบการเชื่อมโยงข้ามหน่วยงานโดยการใช้หลักการของ “สถาปัตยกรรมองค์กร” • วิธีการวิเคราะห์และกำหนดมาตรฐานกระบวนการ • วิธีการจัดทำมาตรฐานรายการข้อมูล • ข้อกำหนดด้านมาตรฐานทางเทคนิคเพื่อการเชื่อมโยงระบบรัฐบาลอิเล็กทรอนิกส์ 95 ด้านใน 7 หมวด *เพื่อการผลักดันให้เป็น มติของ คณะกรรมการไอซีทีแห่งชาติ คณะรัฐมนตรี และ ให้เป็นนโยบาย และ KPI ของหน่วยงาน และ เพื่อการจัดสรร “ทรัพยากร” (งบประมาณ และกำลังคน) ในการขับเคลื่อนการพัฒนาต่อไป

4. มาตรฐานกลางระดับประเทศมาตรฐานกลางระดับประเทศ ผลงานของ TH e-GIFปี 2549 - 2554 กรอบแนวทาง และ มาตรฐาน TH e-GIF 1. กรอบนโยบายการพัฒนาระบบเชื่อมโยงรัฐบาลอิเล็กทรอนิกส์ 2. วิธีการพัฒนาระบบเชื่อมโยงด้วยหลักการสถาปัตยกรรมองค์กร 3. วิธีการวิเคราะห์กระบวนการ 4. วิธีการทำมาตรฐานรายการข้อมูล และ เอกสารอิเล็กทรอนิกส์ 5. มาตรฐานที่เป็นข้อกำหนดทางเทคนิคที่แนะนำให้ใช้ 95 ด้านใน 7 หมวด คือ Interconnection Specification, Data Exchange Spec, Storage & Presentation Spec, Web Tech Spec, Business Service Spec, Security Spec, Other Spec ข้อมูลสถิติ ของประเทศ StatXML การช่วยเหลือเกษตรกรผู้ประสบภัยฯ มาตรฐานข้อมูล พัฒนา ชั้นตอนการช่วยเหลือ และพัฒนา ระบบจริงเชื่อมโยง 6 หน่วยงาน สำนักงาน สถิติแห่งชาติ จัดทำ มาตรฐาน รายงานสถิติ ของประเทศ ข้อมูลเกษตรย้อนกลับ มาตรฐานข้อมูล เพื่อการตรวจสอบ ย้อนกลับ มาตรฐานกลางรายสาขา สาธาณสุขและ โรงพยาบาล National Single Windowโลจิสติกส์ส่งออก-นำเข้าสินค้า ความปลอดภัยในการขนส่งมวลชนสาธารณะ สารบรรณอิเล็กทรอนิกส์ ฐานข้อมูลงานวิจัย ทะเบียนการศึกษา 1. สถาปัตยกรรมระบบ NSW ของประเทศโดย ก.ไอซีที 2. การใช้มาตรฐาน ebXML Messaging Services (THeGIF) 3. Data Harmonization จาก 189 แบบฟอร์ม 21 หน่วยราชการ 6,765 รายการข้อมูล ลดรูปเหลือ 259 รายการข้อมูล มาตรฐานข้อมูล นักเรียน 46 รายการ ครู 33 รายการ สถานศึกษา 41 รายการ โดยใช้แนวทาง ของ TH e-GIF 1. มาตรฐานรายการข้อมูล 19 รายการ 2. มาตรฐานกระบวนการรับส่ง หนังสือราชการ 3. มาตรฐานกระบวนการ Time Stamp 4. มาตรฐานการลงลายมือชื่อ มาตรฐาน 65 รายการข้อมูล เพื่อสืบค้น ผลงานวิจัย โดยใช้แนวทาง ของ TH e-GIF มาตรฐาน 35 แฟ้ม ข้อมูล เพื่อส่งตัว ผู้ป่วย ระหว่าง โรงพยาบาล 1. มาตรฐานรายการข้อมูล คนประจำรถประจำทางสาธารณะ 2. มาตรฐานรายการข้อมูล รถประจำทางสาธารณะ 3. มาตรฐานกระบวนการรับส่งข้อมูล ระหว่างหน่วยงานขนส่ง การพัฒนาระบบงานจริง ก.ไอซีที จัดสรรงบประมาณ ในการพัฒนาระบบแลกเปลี่ยนข้อมูลระหว่าง4 หน่วยงาน คือ สำนักงานปลัด ก.คมนาคม กรมการขนส่งทางบก บขส และ ขสมก (มีข้อมูลผู้ประจำรถ 40,000 คน และ ข้อมูลรถประจำทาง 40,000 คัน) ก.ไอซีที สนับสนุนงบฯ พัฒนาการเชื่อมโยงระหว่าง ระบบสารบรรณของ 70 หน่วยราชการ แต่ยังไม่ได้มีการใช้ Digital Signature ของผู้ลงนามในหนังสือ อย่างเต็มรูป 35 หน่วยงานราชการ กำลังพัฒนาระบบไอทีภายใน และ เชื่อมโยงระบบข้ามหน่วยงาน(ebXMLprotocol)กับ NSW, กรมศุลกากร และ ASEAN Single Window - ก.ไอซีที สนับสนุนงบประมาณ 186 ล้านบาท แก่ 15 หน่วยงาน ในการพัฒนาระบบเชื่อมโยง ดังกล่าว สภาวิจัยฯ เป็น เจ้าภาพพัฒนาระบบการเชื่อมโยงข้อมูลผลงานวิจัยร่วมกับ 37 หน่วยงาน(สถาบีนวิจับ และมหาวิทยาลัยทั่วประเทศ 60 ฐานข้อมูล)www.vijai.net ก.ศึกษาฯ เป็นเจ้าภาพ พัฒนาระบบ เชื่อมโยงกับ 38,000 สถานศึกษา (ของ 7 กระทรวง 28 หน่วยงาน) ใช้งานจริง ใน 200 โรงพยาบาล ก.สาธารณสุข กำลังประสานความร่วมมือการพัฒนาในขั้นต่อไป รวบรวมข้อมูลโดย ดร. สมนึก คีรีโต ผอ. สถาบันนวัตกรรมไอที มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์

5. วิธีการพัฒนาระบบรัฐบาลอิเล็กทรอนิกส์ที่เชื่อมโยงกันระหว่างหน่วยงาน Collaborative e-Government โดยใช้หลักการของ “สถาปัตยกรรมองค์กร”(EA - Enterprise Architecture) เส้นทางการขับเคลื่อนจากยุทธศาสตร์ (ทิศทาง และ ความต้องการทางธุรกิจ) สู่ความเป็นจริง

6. หลักการพื้นฐาน ของ “สถาปัตยกรรม” • การใช้ “ภาพ” ช่วยอธิบายสถานะของ ”ปัจจุบัน” และ นำเสนอ “อนาคต” ที่เราต้องการ • “ภาพ” ที่อธิบายความสลับซับซ้อนของระบบ โดยการแยกความสบลับซับซ้อนนั้นเป็น • องค์ประกอบย่อย (หลาย components ย่อย) • มีการแสดงความสัมพันธ์ระหว่างองค์ประกอบย่อย (เช่น ใช้ “เส้น” แสดง relationships) • มีการกำหนด “กลไกการกำกับ” สำหรับแต่ละส่วนย่อย เช่น กำหนดว่า “ชื่อหน่วยงาน” ที่เป็นเจ้าภาพกำกับดูแลในแต่ละส่วนย่อย • มักใช้ภาพหลายภาพ แสดงใน “หลายมุมมอง”

7. หลักการพื้นฐาน ของ “สถาปัตยกรรมองค์กร” นำเสนอภาพในอย่างน้อย 5 โดเมน • ด้านยุทธศาสตร์ (Architecture Vision) • ด้านธุรกิจและธุรกรรม (Business Architecture) • ด้านข้อมูล และ เอกสาร (Data Architecture) • ด้านแอพลิเคชั่น-ฟังก์ชั่นการใช้ (Application Architecture) • ด้านเทคโนโลยี-ฮาร์ดแวร์และเน็ตเวิร์ค(Technology Architecture)

8. วิธีการพัฒนาระบบบูรณาการเชื่อมโยงรัฐบาลอิเล็กทรอนิกส์วิธีการพัฒนาระบบบูรณาการเชื่อมโยงรัฐบาลอิเล็กทรอนิกส์ ระยะที่ 1 การเตรียมการเบื้องต้น ระยะที่ 2 การกำหนดวิสัยทัศน์เพื่อ การบูรณาการและการเชื่อมโยง ระบบข้อมูลภาครัฐ ระยะที่ 3 การจัดทำสถาปัตยกรรมด้านธุรกรรม ระยะที่ 4 การจัดทำสถาปัตยกรรมด้านข้อมูล ระยะที่ 5 การจัดทำสถาปัตยกรรม ด้านระบบงาน ระยะที่ 6 การจัดทำสถาปัตยกรรมด้าน เทคโนโลยี ระยะที่ 7 การศึกษาความเป็นไปได้ในเชิงลึก ระยะที่ 8 การวางแผนการดำเนินงานเบื้องต้น ระยะที่ 9 การกำกับและดูแลการบูรณาการ เชื่อมโยงระบบข้อมูลภาครัฐ ระยะที่ 10 การปรับปรุงการบูรณาการ ในกลุ่มงาน

9. ความต้องการ ในการเชื่อมโยง ข้อมูลธุรกิจ วิธีการจัดทำสถาปัตยกรรมตามแนวทางTOGAF 9 TOGAF-ADM - Architecture Development Method

10. เตรียมองค์กรเพื่อพร้อมรองรับโครงการที่จะเกิดขึ้นเตรียมองค์กรเพื่อพร้อมรองรับโครงการที่จะเกิดขึ้น • เข้าใจโครงสร้างพื้นฐานขององค์กร • การสนับสนุนของผู้บริหารระดับสูง • มีการตกลงในขอบเขตการดำเนินงาน • กำหนดหลักการโครงการ • กำหนดการควบคุมและดูแล • การยอมรับวิธีการการจัดทำสถาปัตยกรรมองค์กร ดร. สมนึก คีรีโต 10

11. วิสัยทัศน์-ยุทธศาสตร์วิสัยทัศน์-ยุทธศาสตร์ • กำหนดขอบเขต ข้อจำกัดและเป้าหมายชัดเจน • กำหนดวิสัยทัศน์ของสถาปัตยกรรม • ตรวจสอบให้ตรงตามความต้องการทางธุรกรรม • แถลงการณ์การทำงานด้านสถาปัตยกรรมองค์กร ดร. สมนึก คีรีโต 11

12. สถาปัตยกรรมทางด้านธุรกรรมสถาปัตยกรรมทางด้านธุรกรรม • การรวบรวมกระบวนการทางธุรกรรมผู้เกี่ยวข้องและความสัมพันธ์ระหว่างกัน • แสดงให้เห็นถึงผลที่จะสำเร็จได้ตามเป้าหมาย • จัดทำตามหลักการที่กำหนด • ประกอบด้วย • โครงสร้างการดำเนินการ • วัตถุประสงค์และเป้าหมายทางธุรกรรม • หน้าที่การงานต่างๆ • การให้บริการทางธุรกรรม • กระบวนการทางธุรกรรม • บทบาทของผู้เกี่ยวข้อง • ความสัมพันธ์ระหว่างกัน ดร. สมนึก คีรีโต 12

13. ขั้นตอนการจัดทำสถาปัตยกรรมทางด้านธุรกรรมขั้นตอนการจัดทำสถาปัตยกรรมทางด้านธุรกรรม • เลือกต้นแบบอ้างอิง วิธีการดำเนินการ และเครื่องมือที่เหมาะสม • กำหนดคำอธิบายสถาปัตยกรรมทั่วไป • กำหนดคำอธิบายสถาปัตยกรรมกลุ่มเป้าหมาย • วิเคราะห์เป้าหมาย • กำหนดองค์ประกอบที่ต้องดำเนินการ • นำเสนอผู้เกี่ยวข้องให้ยอมรับ • สรุปสถาปัตยกรรม • จัดทำเอกสารประกอบสถาปัตยกรรม ดร. สมนึก คีรีโต 13

14. สถาปัตยกรรมทางด้านข้อมูลและโปรแกรมประยุกต์สถาปัตยกรรมทางด้านข้อมูลและโปรแกรมประยุกต์ • รวบรวมข้อมูลและระบบงานที่เกี่ยวข้องกับกระบวนการ และความสัมพันธ์ระหว่างกัน • แสดงให้เห็นถึงผลที่จะสำเร็จได้ตามเป้าหมาย • จัดทำตามหลักการที่กำหนด ดร. สมนึก คีรีโต 14

15. สถาปัตยกรรมทางด้านเทคโนโลยีสถาปัตยกรรมทางด้านเทคโนโลยี • รวบรวมเทคโนโลยีของอุปกรณ์ ซอฟต์แวร์ และเครือข่ายคอมพิวเตอร์ และความสัมพันธ์ระหว่างกัน • จัดทำตามหลักการที่กำหนด ดร. สมนึก คีรีโต 15

16. แนวทางการปฏิบัติ • จัดทำแผนการปฏิบัติก่อนดำเนินโครงการ • กำหนดโครงการหลักที่จะจัดทำ • จัดกลุ่มโครงการเพื่อการดำเนินการ • เลือกวิธีการจัดหา • ทำเองหรือจัดซื้อหรือปรับปรุงของเดิม • ใช้ outsource • ใช้ open source • ใช้แบบสำเร็จรูป • ประเมินลำดับความสำคัญ • รวบรวมองค์ประกอบอื่นๆที่สัมพันธ์กัน ดร. สมนึก คีรีโต 16

17. วางแผนการปรับเปลี่ยนกระบวนการทำงานวางแผนการปรับเปลี่ยนกระบวนการทำงาน • วิเคราะห์ต้นทุนและผลที่ได้รับ • ประเมินความเสี่ยง • จัดทำแผนเพื่อรองรับการติดตั้งของใหม่และปรับย้ายระบบหรือการทำงานเดิม ดร. สมนึก คีรีโต 17

18. ควบคุมและดูแลการดำเนินงานให้ตรงเป้าหมายควบคุมและดูแลการดำเนินงานให้ตรงเป้าหมาย • จัดเตรียมการทำงานให้ครอบคลุมเป้าหมาย • รวบรวมอุปสรรคหรือข้อจำกัดในการทำงาน • ดำเนินการให้สอดคล้องกับสถาปัตยกรรมองค์กร • ตรวจสอบการดำเนินการให้เป็นไปตามข้อกำหนด • ทำให้การพัฒนาระบบเกิดผลสำเร็จ ดร. สมนึก คีรีโต 18

19. การบริหารความเปลี่ยนแปลงที่จะเกิดขึ้นในโครงการการบริหารความเปลี่ยนแปลงที่จะเกิดขึ้นในโครงการ • จัดเตรียมงานเพื่อรองรับการเปลี่ยนแปลง • จัดทำและดูแลให้เป็นไปตามสถาปัตยกรรมเสมอ • เตรียมพร้อมสถาปัตยกรรมเพื่อรองรับการเปลี่ยนแปลงของเทคโนโลยีและธุรกรรม • ตรวจสอบการบริหารจัดการให้ดีเสมอ ดร. สมนึก คีรีโต 19

20. TH e-GIF เสนอให้ใช้ข้อกำหนดทางเทคนิคเพื่อการเชื่อมโยงระบบรัฐบาลอิเล็กทรอนิกส์132 รายการ ใน 7 หมวด ดังต่อไปนี้

21. 1.หมวดมาตรฐานการเชื่อมโยง1.หมวดมาตรฐานการเชื่อมโยง ดร. สมนึก คีรีโต 21

22. 2.หมวดมาตรฐานการแลกเปลี่ยนข้อมูล2.หมวดมาตรฐานการแลกเปลี่ยนข้อมูล ดร. สมนึก คีรีโต 22

23. 3.หมวดมาตรฐานรูปแบบการจัดเก็บและนำเสนอข้อมูล3.หมวดมาตรฐานรูปแบบการจัดเก็บและนำเสนอข้อมูล ดร. สมนึก คีรีโต 23

24. 3.หมวดมาตรฐานรูปแบบการจัดเก็บและนำเสนอข้อมูล (ต่อ) ดร. สมนึก คีรีโต 24

25. 4.หมวดบริการผ่านเว็บเซอร์วิสเทคโนโลยี4.หมวดบริการผ่านเว็บเซอร์วิสเทคโนโลยี ดร. สมนึก คีรีโต 25

26. 5.หมวดบริการด้านธุรกรรม5.หมวดบริการด้านธุรกรรม ดร. สมนึก คีรีโต 26

27. 6.หมวดมาตรฐานความมั่นคงปลอดภัย6.หมวดมาตรฐานความมั่นคงปลอดภัย ดร. สมนึก คีรีโต 27

28. 7.หมวดมาตรฐานเปิดอื่นๆ7.หมวดมาตรฐานเปิดอื่นๆ ดร. สมนึก คีรีโต 28

29. หัวข้อที่นำเสนอ • “กรอบนโยบายเพื่อส่งเสริม” การพัฒนาระบบรัฐบาลอิเล็กทรอนิกส์ (e-Government) ที่มีการแลกเปลี่ยนทั้งข้อมูล และธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ระหว่างหน่วยงาน (e-GIF: e-Government Interoperability Framework) • “กรอบแนวทางการเชื่อมโยงรัฐบาลอิเล็กทรอนิกส์ของประเทศไทย เวอร์ชั่น 2.0” (TH e-GIF) • ข้อเสนอในการปรับปรุง 2 ส่วนหลัก • มาตรฐานเทคนิคเพื่อการแลกเปลี่ยนข้อมูลอิเล็กทรอนิกส์ • กรอบแนวทางการเชื่อมโยงรัฐบาลอิเล็กทรอนิกส์แห่งชาติ ในภาพรวม

30. หลักเกณฑ์ 6 ประการ ในการพิจารณาคัดเลือกมาตรฐานทางเทคนิคเพื่อการเชื่อมโยงและแลกเปลี่ยนข้อมูลและธุรกรรมระหว่างระบบ • Open – มาตรฐานที่ได้รับการพัฒนาอย่างเปิดเผย และมีการเผยแพร่องค์ความรู้นั้นโดยไม่ปิดกั้น • Mature – เป็นมาตรฐานที่ได้พัฒนาจนเป็นที่ยอมรับ และมีการทดสอบและพิสูจน์ว่าใช้งานได้จริงมาระยะหนึ่งแล้ว • Internationally accepted– มาตรฐานนั้นที่เป็นยอมรับอย่างกว้างขวางในระดับสากล • Easily deployable– มาตรฐานที่สามารถนำไปพัฒนาได้ง่าย ไม่ติดขัดในเรื่องลิขสิทธิ์หรือไม่ติดขัดด้านเงื่อนไขในการใช้งาน • Well supported in the market place–เป็นมาตรฐานที่มี ผลิตภัณฑ์สนับสนุนหลากหลายให้เลือกได้ในท้องตลาด • Relevant to the needs of the country – มีความสอดคล้องกับความต้องการ และมีประโยชน์ต่อการใช้งานของประเทศ เช่นมาตรฐานเกี่ยวกับภาษาไทย หรือมาตรฐานที่เสริมกรอบแนวทางของประเทศที่เกี่ยวข้อง บทความชื่อ “e-Government Interoperability: a comparative studies of 30 countries” โดยหน่วยงาน CSTransform ได้นำเสนอการเปรียบเทียบ National eGIFของ 30 ประเทศทั้งในด้านเนื้อหา ข้อดี ข้อจำกัด และการประยุกต์ใช้

31. มาตรฐานทางเทคนิคใน TH e-GIF v2.0* แบ่งเป็น 7 หมวด (132 รายการ) • หมวดมาตรฐานโปรโตคอลการเชื่อมโยง • หมวดมาตรฐานการแลกเปลี่ยนข้อมูล • หมวดมาตรฐานรูปแบบการจัดเก็บและนำเสนอข้อมูล • หมวดบริการผ่านเว็บเซอร์วิสเทคโนโลยี • หมวดบริการด้านธุรกรรม • หมวดมาตรฐานความมั่นคงปลอดภัย • หมวดมาตรฐานเปิดอื่นๆ * TH e-GIF v2.0 พัฒนาขึ้นในปี 2553

32. การพิจารณาทบทวนและปรับปรุง รายการมาตรฐานเทคนิคฯ ของ TH e-GIF v2.0 เพื่อให้มาตรฐานเทคนิคฯ มีความเป็นปัจจุบัน สอดคล้องกับเทคโนโลยีที่เปลี่ยนแปลงไปและ มีประโยชน์ต่อการประยุกต์ใช้ในประเทศมากขึ้น ดังนั้นโครงการที่ปรึกษาฯ การพัฒนา TH e-GIF ในปีงบประมาณ 2555จึงเสนอให้ดำเนินการ • สำรวจศึกษา วิเคราะห์ และดำเนินการรับฟังความคิดเห็นเพื่อการทบทวน และปรับปรุง รายการมาตรฐานทางเทคนิคเพื่อการเชื่อมโยงข้อมูลอิเล็กทรอนิกส์ภาครัฐ • โดยให้ดำเนินการศึกษาเปรียบเทียบกับต่างประเทศอย่างน้อย 4 ประเทศ

33. หลักเกณฑ์ในการพิจารณาเลือกประเทศเพื่อการเปรียบเทียบหลักเกณฑ์ในการพิจารณาเลือกประเทศเพื่อการเปรียบเทียบ • เลือกประเทศที่มีการดำเนินงานที่ชัดเจนในการพัฒนาการเชื่อมโยงข้อมูลอิเล็กทรอนิกส์ • ประเทศที่เปิดโอกาสให้หน่วยงานทุกภาคส่วนทั้งรัฐบาลและเอกชนมีส่วนร่วม • ประเทศที่มีการจัดทำเอกสารต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับการเชื่อมโยงข้อมูลอิเล็กทรอนิกส์อย่างเปิดเผย • ประเทศที่มีการกำกับดูแลรวมถึงการเผยแพร่ประชาสัมพันธ์และการมีส่วนร่วมในการปฏิบัติงานภายในภาครัฐและเอกชน • ประเทศที่มีกระบวนการกำกับดูแล ทบทวนและปรับปรุงมาตรฐานที่ประกาศใช้งานและมาตรฐานใหม่ที่ควรประกาศใช้งานเพิ่มเติมอย่างสม่ำเสมอ • เลือกประเทศตัวแทนจากหลากหลายภูมิภาค และให้มีประเทศเพื่อนบ้านใกล้เคียงเพื่อเปรียบเทียบด้วย

34. กลุ่มประเทศที่มีการทบทวนปรับปรุงกรอบแนวทางฯ และ มาตรฐานเทคนิคฯ เป็นระยะอย่างต่อเนื่อง • คณะทำงานฯ พิจารณาเลือกประเทศที่จะนำมาเปรียบเทียบกับมาตรฐานเทคนิคฯ ของประเทศไทย โดยให้น้ำหนักกับประเทศที่มีกระบวนการกำกับดูแล ทบทวนและปรับปรุงมาตรฐานที่ประกาศใช้งานและมาตรฐานใหม่ที่ควรประกาศใช้งานเพิ่มเติมอย่างสม่ำเสมอ http://www.cstransform.com/resources/white_papers/eGIFgovernanceV1.0.pdf

35. ประเทศที่คัดเลือกและเอกสารมาตรฐานเทคนิคฯ ที่นำมาพิจารณาเปรียบเทียบ

36. สรุปการวิเคราะห์เปรียบเทียบรายการมาตรฐานเทคนิคฯ กับอีก 6 ประเทศ

37. ร้อยละความสอดคล้องของมาตรฐานเทคนิคฯร้อยละความสอดคล้องของมาตรฐานเทคนิคฯ ไม่เหมือนกลุ่มประเทศตัวอย่าง ร้อยละ 9 ความสอดคล้อง 1 หรือ 2 ประเทศ ร้อยละ 18 สอดคล้องอย่างน้อย 3 ประเทศ ร้อยละ 73

38. A. ข้อเสนอการปรับปรุง“มาตรฐานเทคนิคฯ”ของ TH e-GIF เวอร์ชั่นใหม่ (1/4) • เสนอให้ยังคงรายการมาตรฐาน 132 รายการเดิมไว้ เนื่องจาก • มีความสอดคล้องกับรายการมาตรฐานใน e-GIF ของประเทศชั้นนำของโลก • ส่วนที่แตกต่างจากของประเทศอื่นนั้น เป็นความต้องการเฉพาะของประเทศไทย (12 รายการ) • LDAP v2 (เราประกาศ LDAP v3 แล้ว) • TGL – Thai Government Language Protocol • PS – Post Script • WMF – Window Media Format v11 • H264 - VDO Compression Standard • GeoTIFF – Tagged Image File Format including geospatial information • ISO-19115-2:2009 – Geospatial Metadata • KML – Keyhole Markup Language • IMG – Erdas Imagine IMG and MIS formats • SHP – ESRI Shape file format • CER – Canonical Encoding Rules X.690 • DER – Distinguished Encoding Rules X.690 หมวด Interconnection หมวด Storage & Presentation หมวด business service ด้านข้อมูลแผนที่ หมวด Security

39. A. ข้อเสนอการปรับปรุง“มาตรฐานเทคนิคฯ”ของ TH e-GIF เวอร์ชั่นใหม่ (2/4) • เสนอให้เพิ่มรายการมาตรฐานเทคนิคฯ 2 รายการ (เนื่องจากประเทศที่นำมาเปรียบเทียบอย่างน้อย 3 ประเทศ* กำหนดเป็นมาตรฐานประเทศ และ เป็นส่วนที่เกี่ยวกับสำหรับการจัดการด้านลายมือชื่ออิเล็กทรอนิกส์ และการตรวจสอบสิทธิ์ที่มีความสำคัญในการประยุกต์ใช้งาน) คือ • XML-Key Management Specification(XKMS 2.0)* สำหรับใช้ในการเข้ารหัส XML ด้วย PKI เสนอให้อยู่ในหมวดมาตรฐานความมั่นคงปลอดภัย (Security Specification) • XACML (Extensible Access Control Markup Language)** สำหรับใช้ในการตรวจสิทธิ 4 ลักษณะคือ แบบหัวข้อโดยจะใช้ได้เพียงแต่ attribute ที่ได้สิทธิ แบบเป้าหมายจะเป็นการใช้เอกสาร XML ชุดที่กำหนดให้ตามสิทธิ แบบการอนุญาตเป็นการกำหนดสิทธิการอ่าน เขียน การสร้างเอกสาร การลบเอกสาร แบบการจัดหาเป็นการตรวจสอบสิทธิที่ต้องมีการใช้หนังสือรับรองอื่นอีกในการเรียกใช้งานเอกสารนั้น * อังกฤษ ฮ่องกง และ บราซิล ** อังกฤษ ฮ่องกง และ นิวซีแลนด์

40. A. ข้อเสนอการปรับปรุง“มาตรฐานเทคนิคฯ”ของ TH e-GIF เวอร์ชั่นใหม่ (3/4) • เสนอให้เพิ่มรายการมาตรฐานเทคนิคฯที่เกี่ยวกับไบโอแมทริกซ์ (Biometric) เช่น • ISO/IEC 19794 ซึ่งเป็นมาตรฐานในการจัดเก็บข้อมูลไบโอแมทริกซ์ (Common Biographic Data Format) อย่างน้อย Part 1,2,4 คือ • Part 1: Framework • Part 2: Finger Minutiae Data • Part 4: Data record interchange format for storing, recording, and transmitting the information from one or more finger or palm image ทั้งนี้เนื่องจากข้อมูลด้าน Finger Print และความสามารถในการจัดเก็บและแลกเปลี่ยนข้อมูล finger print เป็นนโยบายสำคัญของประเทศไทย และในกรอบความร่วมมือของอาเซียน ประกอบกับมาตรฐาน ISO 19794 ได้มีการพัฒนาและยอมรับเป็นมาตรฐานสากลมาตั้งแต่ปี 2005 • อื่นๆ อยู่ในระหว่างการพิจารณา (โครงการที่ปรึกษา Biometric ก.ไอซีที)

41. A. ข้อเสนอการปรับปรุง“มาตรฐานเทคนิคฯ”ของ TH e-GIF เวอร์ชั่นใหม่ (4/4) • ขอความคิดเห็นเกี่ยวกับ Cloud Computing Interoperability ว่าควรจะมีการเสนอแนะให้ใช้มาตรฐานอะไร หรือไม่ ใน TH e-GIF • อื่นๆ

42. ข้อคิดเห็น • ควรตรวจสอบว่า JPEG 2000, H264,ISO 19794-Part 3…. เสียค่าลิขสิทธิ์ในการใช้งานหรือไม่ • ISO/IEC JTC-1/SC-38: working group ด้านกำลังพิจารณาด้าน Distribute Platform and Services • ISO/IEC JTC-1/SC-37: กำลังพิจารณาด้าน Biometric Std • ตัวอย่างโครงการที่ปรึกษาฯ ก.ไอซีที (ดร.วุฒิพงษ์) เกี่ยวกับ BiometricApplications • รายการมาตรฐานบางตัว อาจมีเวอร์ชั่นใหม่ เช่น • ควรปรับให้มี tag ว่าบางตัว recommend ให้ใช้เวอร์ชั่นไหน ด้วยหลักคิดอย่างไร • บางตัวเป็น หมวด emerging std • ควรพิจารณา revise เวอร์ชั่น • มาตรฐานบางตัว มีรายละเอียดมาก – ควรแนะนำด้วยว่าจะใช้อย่างไร • จะมีมาตรฐานในการเชื่อมโยงตามมาตรฐานที่สอดคล้องกันในอาเซียน • WS Privacy • ความสำคัญ และ การจัดทำ Data Standard & Data Mapping

43. ข้อคิดเห็น • น่าจะกำหนดมาตรฐานรายการข้อมูล – ชื่อ ที่อยู่ รหัสหมู่บ้าน รหัสตำบล รหัสอำเภอรหัสจังหวัด – โดยควรจะมีการกำหนดวิธีการ maintain และคู่มือการใช้งาน • การกำหนด “รหัสมาตรฐาน” ในด้านต่างๆ เช่น • Product Codes/Harmonize Codes – กรมศุลกากร เจ้าภาพ • Code Classification ของประเภทอุตสาหกรรม (CPC + Harmonized Code) – ก.ไอซีที เจ้าภาพ • รหัสมาตรฐานอาชีพ – กรมการจัดหางาน+สศช เจ้าภาพ • จะวัดผลความสำเร็จของ TH e-GIF อย่างไร • หน่วยงานไหนนำไปใช้บ้าง • แต่ละ application domain นำตัวไหนไปใช้บ้าง

44. ข้อคิดเห็น • โจทย์ปัญหาหลัก ไม่ใช่ทางเทคนิค • ควรจะดำเนินการแบบ Top Down–ไม่ใช่เพียง bottom up เท่านั้น • TH e-GIF ไม่มีความจำเป็นที่จะต้อง “สร้างมาตรฐานใหม่” • จะนำเสนอเนื้อหาอย่างไร ให้เหมาะกับ Viewpoints สำหรับแต่ละระดับ • ผู้บริหารระดับนโยบาย • ผู้บริหารระดับปฏิบัติการ • ผู้ปฏิบัติงาน • นักวิเคราะห์ระบบ • วิศวกรคอมพิวเตอร์ และนักพัฒนาไอที • TH e-GIF น่าจะมีการเสนอ “สิ่งที่อาจะผิดพลาด หลุมพราง หรือ ข้อควรระวัง” (Things to Avoid, Pitfalls, etc) • ทะเบียนกลาง แหล่งรวบรวมมาตรฐานรายสาขา และบันทึกบทเรียน

45. หัวข้อที่นำเสนอ • “กรอบนโยบายเพื่อส่งเสริม” การพัฒนาระบบรัฐบาลอิเล็กทรอนิกส์ (e-Government) ที่มีการแลกเปลี่ยนทั้งข้อมูล และธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ระหว่างหน่วยงาน (e-GIF: e-Government Interoperability Framework) • “กรอบแนวทางการเชื่อมโยงรัฐบาลอิเล็กทรอนิกส์ของประเทศไทย เวอร์ชั่น 2.0” (TH e-GIF) • ข้อเสนอในการปรับปรุง 2 ส่วนหลัก • ข้อเสนอมาตรฐานเทคนิคเพื่อการแลกเปลี่ยนข้อมูลอิเล็กทรอนิกส์ • กรอบแนวทางการเชื่อมโยงรัฐบาลอิเล็กทรอนิกส์แห่งชาติ ในภาพรวม

46. B. ข้อเสนอการปรับปรุงกรอบแนวทาง TH e-GIF ในภาพรวม (1/2) • การปรับเนื้อหา “กรอบแนวทาง” ให้เข้าใจได้ง่ายขึ้น โดย • เน้นความสำคัญว่า TH e-GIF เป็นกรอบแนวทางเชิงนโยบายไม่ใช่ข้อเสนอทางเลือกทางเทคนิค เท่านั้น • เพิ่มเนื้อหาความชัดเจน ขององค์ประกอบเพื่อความสำเร็จ 6 ด้าน คือ • การขับเคลื่อนด้านนโยบาย และการสนับสนุนทรัพยากร (Political Will) • การขับเคลื่อนความร่วมมือระหว่างหน่วยงาน และการขับเคลื่อนการเปลี่ยนแปลงเชิงสังคม และการสร้างความคุ้นเคย (Inter-agency Collaboration & Social/Cultural Change) • การปรับปรุงด้านระเบียบปฎิบัติ และกฎหมายที่เกี่ยวข้อง (Legal Power) • การวิเคราะห์เสนอ และเห็นชอบร่วมกันในกระบวนการทำงานในขั้นตอนแบบใหม่ (Process Agreement) • การวิเคราะห์เสนอ และเห็นชอบร่วมกันความหมายของรายการข้อมูลที่จะแลกเปลี่ยนกัน (Meaning Exchange Agreement) • การพัฒนาระบบด้านเทคนิคไอซีทีตามข้อตกลงข้างต้น(Technical Development)

47. B. ข้อเสนอการปรับปรุงกรอบแนวทาง TH e-GIF ในภาพรวม (2/2) • การเพิ่มเนื้อหาแนะนำ “วิธีการบริหารโครงการ” (Project Management) การพัฒนาระบบรัฐบาลอิเล็กทรอนิกส์(โดยเฉพาะอย่างยิ่งที่มีนวัตกรรมค่อนข้างมาก มีหน่วยงานเกี่ยวข้องและขนาดใหญ่) โดยควรดำเนินการอย่างเป็นระบบใน 5 ระยะคือ • ขั้นการวิเคราะและกำหนดทิศทางเบื้องต้น (Inception) • ขั้นวิเคราะห์ออกแบบ และตกลงร่วมกันในความเป็นไปได้ในรายละเอียด (Elaboration) • ขั้นการวางแผนการพัฒนา (Planning) • ขั้นการสร้างระบบ (Construction) • ขั้นการบริหารการเปลี่ยนแปลง และการขับเคลื่อนให้มีการใช้งานจริง (Adoption)

48. 5 ขั้นตอนการบริหารจัดการโครงการ e-Gov(1/3) ระยะที่ ๑ - ระยะการศึกษาความเป็นไปได้ และกำหนดทิศทางในเบื้องต้น (Inception Phase - for Initial Concept Direction) • การดำเนินการในระยะนี้เพื่อการศึกษาวิเคราะห์ กำหนดแนวทางทิศทาง และเห็นชอบร่วมกันระหว่างผู้มีส่วนได้ส่วนเสียในขอบเขตความต้องการที่เหมาะสมและที่มีความเป็นไปได้ในเบื้องต้น ระยะที่ ๒ - ระยะการศึกษาวิเคราะห์ กำหนดรายละเอียดความต้องการ และออกแบบรูปแบบสถาปัตยกรรมระบบที่มีความเป็นไปได้ในระดับลึก (Elaboration Phase- Detailed Blueprint Design) • เพื่อการศึกษาวิเคราะห์ ออกแบบ และเห็นชอบร่วมกันระหว่างผู้มีส่วนได้ส่วนเสียในขอบเขตความต้องการในรายละเอียด ทั้งในด้าน "กระบวนการใหม่" (To-be Business Process) "รูปแบบของเอกสารและข้อมูลอิเล็กทรอนิกส์แบบใหม่" "ความเป็นไปได้ในการใช้ระบบสารสนเทศและการแลกเปลี่ยนเอกสารอิเล็กทรอนิกส์ระหว่างหน่วยงานที่เกี่ยวข้องทั้งความเป็นไปได้ในเชิงกฎหมาย กฎระเบียบ การปฎิบัติงานแบบใหม่ มาตรฐานและองค์ประกอบทางเทคโนโลยีที่จะใช้" และ "การออกแบบสถาปัตยกรรมระบบไอทีรวมทั้งคุณลักษณะและฟังก์ชั่นการใช้งานหลักของระบบย่อยต่างๆ ที่เกี่ยวข้อง (Application Architecture)"

49. 5 ขั้นตอนการบริหารจัดการโครงการ e-Gov(2/3) ระยะที่ ๓ - ระยะการจัดทำข้อกำหนดความต้องการด้านเทคนิคในรายละเอียด แผนงานและงบประมาณด้านการพัฒนาระบบฮาร์ดแวร์ และ ซอฟต์แวร์ (Planning Phase - for Detailed Construction) • หลังจากที่มีการออกแบบและเห็นชอบร่วมกันในกระบวนการใหม่ ตลอดไปจนถึงการออกแบบสถาปัตยกรรมระบบที่ต้องการอย่างชัดเจนในระยะที่ ๒ แล้ว เราจึงจะมีข้อมูลเพียงพอในการลงรายละเอียดของข้อกำหนดความต้องการด้านเทคนิค ทั้งขนาด ความสามารถด้านประสิทธิภาพ จำนวนของฮาร์ดแวร์และข้อกำหนดซอฟต์แวร์ของโปรแกรมประยุกต์ต่างๆ ในรายละเอียด เพื่อพร้อมที่จะดำเนินการจัดซื้อจัดจ้าง การติดตั้ง และการก่อสร้างพัฒนาระบบใหม่ในลำดับต่อไป ระยะที่ ๔ - ระยะการพัฒนาและติดตั้งระบบไอที (Construction Phase - for IT Implementation) • ขั้นตอนการลงรายละเอียดการออกแบบ การพัฒนา และติดตั้งระบบในเชิงเทคนิคทั้งด้านฮาร์ดแวร์ เครือข่าย ซอฟต์แวร์พื้นฐาน และระบบซอฟต์แวร์ประยุกต์

50. 5 ขั้นตอนการบริหารจัดการโครงการ e-Gov(3/3) ระยะที่ ๕ - ระยะการประยุกต์ใช้ระบบใหม่ และ การบริหารการเปลี่ยนแปลง (Adoption Phase - for Change Management) • นอกเหนือจากการออกแบบ พัฒนาและติดตั้งระบบที่รองรับกระบวนการใหม่ด้วยเทคโนโลยีสารสนเทศตามที่ดำเนินการในระยะที่ ๔ แล้ว ความสำเร็จของโครงการในภาพรวมยังจะไม่บรรลุผลจนกว่าจะมีกลไกการขับเคลื่อนที่สำคัญที่สุดประการต่อไป ก็คือ การขับเคลื่อนเชิงองคาพยพที่จะทำให้ทั้งผู้ใช้และผู้เกี่ยวข้องทุกภาคส่วนปรับเปลี่ยนเข้าสู่สภาวะแวดล้อมใหม่ กระบวนการและระบบใหม่นี้มักจะเริ่มจากผู้ใช้ที่ทดลองใช้งานระบบในช่วงแรกจำนวนไม่มาก ไปสู่การขับเคลื่อนให้เกิดการยอมรับ การจัดฝึกอบรม และการส่งเสริมการใช้งานจริงโดยผู้ใช้ที่มีจำนวนมากขึ้นในลำดับต่อมา การดำเนินการขับเคลื่อนในระยะนี้มักจะรวมถึงการปรับแก้กฎหมาย หรือออกประกาศเพื่อกำหนดกฎระเบียบปฏิบัติใหม่ให้รองรับและสอดคล้องกับระบบใหม่ รวมทั้งมักจะมีการตัดสินใจในเชิงนโยบายและ กำหนดแนวทางปฏิบัติในรายละเอียดอีกหลายด้านควบคู่กันไปด้วย เป็นต้น