180 likes | 525 Views
Egzoz Gazları. Anıl Sena Sert 050080152 Mine Önder 050070126 Mustafa Kutlu 030080177. Egzoz Gazı Nedir?. Doğalgaz, benzin, mazot, fuel- oil ya da kömür gibi yakıtların yanması sonucu ortaya çıkan, egzoz ve baca yardımıyla atmosfere atılan gazdır. Egzoz Gazının Bileşimleri.
E N D
Egzoz Gazları Anıl Sena Sert 050080152 Mine Önder 050070126 Mustafa Kutlu 030080177
Egzoz Gazı Nedir? • Doğalgaz, benzin, mazot, fuel-oil ya da kömür gibi yakıtların yanması sonucu ortaya çıkan, egzoz ve baca yardımıyla atmosfere atılan gazdır.
Egzoz Gazının Bileşimleri • Zararsız olanlar: • Nitrojen (N2) • Su buharı (H2O) • Karbondioksit (CO2) (Hidrojen yakıtı dışında) • Zararlı olanlar: • Karbon monoksit (CO) • Hidrokarbonlar • Nitrojen oksitler (NOx) • Kısmen yanmamış yakıt ve partiküller
Karbonmonoksit • Karbonun tam olarak yanmaması sonucu ortaya çıkan, renksiz ve kokusuz bir gazdır. Son derece zehirlidir. • En önemli karbonmonoksit kaynağı otomobil egzozlarıdır. • Akciğerlerden kan dolaşımına katılan karbon monoksit, alyuvarlarda hemoglobine bağlanır ve vücut hücrelerine kan taşınmasını engeller
Hidrokarbonlar • Motorlu taşıtlarda kullanılan petrolün, tam olarak yanmaması etilen (C2H4) ve benzen (C6H6) gibi hidrokarbonların çevreye salınmasına neden olur. Bu hidrokarbonlar, havadaki başka kimyasal maddelerle tepkimeye girdiğinde, gözlere ve solunum yollarına zararlı etkileri olur. Benzen gibi bazı hidrokarbonların kanser yapıcı etkileri de vardır. • Kloroflorokarbonlar, güneşten gelen zararlı UV ışınlarına karşı yeryüzünü koruyan ozon tabakasında büyük tahribata yol açmaktadır.
Nitrojen oksitler (NOx) • Azot oksitleri daha çok enerji santrallerinden ve motorlu araçların egzoz borularından yayılır. Bir azot oksit olan nitrojen dioksit (NO2 ) solunması kalp, akciğer ve karaciğer rahatsızlıklarına ve solunum yolu hastalıklarına yol açar.
Egzoz gazlarının zararları • Çevreye olan zararları • İnsana olan zararları
Çevreye olan zararlar • Ozon tabakası tahribatı (kloroflorokarbonlar) • Azot oksitlerin ve hidrokarbonların kompleks karışımları güneş ışığının da etkisiyle çiçeklere, ağaçlara, tarım ürünlerine vs. zarar verir. • Hava kirliliği • Asit yağmurları • Su kirliliği
Benzin ve dizel taşıtların çıkardığı egzoz gazlarında bulunan zararlı maddelerin özellikle katlı kavşaklar gibi trafiğin yoğun olarak yaşandığı merkezlerde çevreye ve insan sağlığına verdiği ve vereceği zararlar oldukça fazladır.
Genellikle kent merkezlerindeki: • Karbon monoksit (CO) emisyonlarının %70-%90’ından, • Azotoksit (NO) emisyonlarının %40-%70’inden, • Hidrokarbon (HC) emisyonlarının yaklaşık % 50’sinden , • Şehir bazında kurşun emisyonlarının %100’ünden özellikle motorlu taşıtlar sorumludur.
Yıllık karbon salınımı sıralaması • 7 milyar 711 milyon ton …….. Çin • 5 milyar 425 milyon ton …….. ABD • 1 milyar 602 ton ………………… Hindistan • 1 milyar 572 ton ………………… Rusya • 1 milyar 98 milyon ton ………. Japonya 24. 253 milyon ton…………………… Türkiye ...
İnsana olan zararlar • Görme bozuklukları • Solunum yolu rahatsızlıkları • Kanser • Kanın taşınmasının engellenmesi • Kalp, akciğer ve karaciğer rahatsızlıkları (NOx) • Kemik, doku ve sinir sistemi rahatsızlıkları • Parkinson • Alzheimer • Zekâ geriliği
Yüksek miktarda egzoz gazı salınan bir şehirde, 90 gün yaşamak yaşlılarda genlerin davranışını değiştiriyor, hafıza ve mantık sorunlarını ortaya çıkarıyor. Bu kişiler zihinsel açıdan yaşıtlarına göre 5 yıl daha fazla yaşlanmakta. Yine yaşlılarda Alzheimer hastalığı riski artmakta, Parkinson hastalığının olumsuz etkileri ise hızlanmaktadır. • Dünyanın çeşitli şehirlerinde farklı araştırma gruplarınca yapılan çalışmalar, yüksek oranda egzoz gazına maruz kalan çocukların zekâ testlerinde çıkan skorların, diğer çocukların skorlarına göre daha düşük olduğunu ortaya koyuyor.
Dünya Sağlık Teşkilatı, sağlık üzerinde olumsuz etkilerin gözlemlendiği 0.1 mg/ml kan kurşun konsantrasyonu limitinin aşılmaması amacı ile kent havasındaki kurşun konsantrasyonunun 2mg/m3 olarak hedeflenmesini önermektedir. • Kurşunun yarılanma ömrü; kanda 20-40 gün, kemiklerde ise 10 yıldır. • Taşıtlardan kaynaklanan kurşun emisyonları, özellikle sokaklarda çalışan insanlar, otobüs şoförleri ve sokakta oynayan çocuklar için zararlıdır
Önlemler • Taşıtlarda kurşun içeriği düşük benzin kullanılmalı • Tam yanmayı sağlamak için uygun katalizörler kullanılmalı • Toplu taşıma araçlarında iyileştirmeye gidilmeli. • Bisiklet yolları yapılmalı ve insanlar bisiklet kullanmaya teşvik edilmeli • Şehircilik anlayışı değiştirilmeli • Alternatif enerji kullanan motorlu taşıtlar geliştirilmeli ve özendirilmeli • Motor bakımları düzenli yapılmalı • Egzoz filtreleri zamanında değiştirilmeli