سازمان توسعه تجارت ایران اداره کل بازرگانی کشورهای عربی و آفریقایی

1. همایش تبیین فرصتهای صادرات - سرمایه گذاری و بازاریابی درکشورهای اسلامی با رویکرد امارات عربی متحده سازمان توسعه تجارت ایران اداره کل بازرگانی کشورهای عربی و آفریقایی

2. برخی اطلاعات کلی کشورهای اسلامی • کشور های اسلامی جهان شامل 57 کشور می باشند. • 24 % جمعیت جهان در کشورهای اسلامی ساکن هستند. • بیش از 30 درصد ذخائر نفت و نزدیک به 70 درصد ذخائر گاز طبیعی در اختیار کشورهای اسلامی است .

3. برخی اطلاعات کلی کشورهای اسلامی • 40 در صد ذخائر فسفات ، 38 درصد ذخائر بوکیست ، 37 درصد ذخائر قلع ، 15 درصد ذخائر اروانیوم و 12 درصد ذخائر کروم متعلق به کشورهای اسلامی است . • از دیگر منابع معدنی در کشورهای اسلامی می توان به ، سنگ آهن ، زغال سنگ ، مس ، سرب ، روی ، میکا ، پتاس ، برمیت ، کبالت ، سنگهای ساختمانی و... اشاره نمود. • بخش عمده ای از تولیدات کشاورزی نظیر ؛ پنبه ، خرما ، انگور ، برنج ، کتان ، کنف ، گندم ، توتون و... در کشورهای اسلامی تولید می شود .

4. برخی اطلاعات کلی کشورهای اسلامی • با وجود امکانات یاد شده متأسفانه میانگین رشد اقتصادی کشورهای اسلامی در دهه اخیر معادل 5/2 درصد بوده است . • میانگین در آمد سرانه کشورهای اسلامی کمتر از 1000 دلار بوده است و 30 کشور اسلامی پائین ترین در آمد سرانه را در مقیاس جهانی دارا می باشند. • کشورهای اسلامی در سال 2006 کمتر از 10 درصد در تجارت جهانی سهم داشته اند.

5. شاخص های مهم تجاری اعضای سازمان کنفرانس اسلامی (OIC) در سال 2006 میلادی مأخذ: CIA و ITC

6. مبادلات تجاری بین جمهوری اسلامی ایران و کشورهای اسلامی طی سالهای 86-1382 واحدارزش:میلیارد دلار مأخذ: آمار گمرک جمهوری اسلامی ایران * آمار کارشناسی نشده

7. ویژگیهای جغرافیایی کشور امارات عربی متحده جغرافیای طبیعی ،انسانی و سیاسی • نام رسمی : امارات عربی متحده (UNITED Arab Emirates) • موقعیت جغرافیایی : واقع در جنوب غربی قاره آسیا و جنوب شرقی منطقه خلیج فارس ، از شرق با کشور عمان و از جنوب با عربستان هم مرز است . • وسعت سرزمین:حدود 83600 کیلو متر مربع ، همچنین 867 کیلومتر خطوط مرزی و نیز 1318 کیلومتر خطوط ساحلی نیز دارا می باشد.

8. جمعیت: 6/4 میلیون نفر • نرخ رشد جمعیت : 8/3% • گروه های نژادی: 19% عرب بومی ، 23% اعراب غیر بومی و ایرانیان ، 50% اتباع کشورهای آسیای جنوب شرقی و 8 درصد ما بقی نیز اتباع سایر کشورها می باشند. • ادیان: 96% مسلمان ( 16% شیعه و 80% سنی ( مالکی )) ، 4% پیرو سایر مذاهب • زبان: زبان رسمی عربی و سایر زبانهای رایج عبارتند از : فارسی ، انگلیسی ، هندی و اردو

9. پایتخت: ابوظبی • تاریخ استقلال: دوم دسامبر 1971 • نوع حکومت: فدراسیونی مرکب از امرای هفت شیخ نشین ( شورای عالی حکام ) • رئیس شورای عالی : شیخ خلیفه بن زائد آل نهیان ( از سوم نوامبر2004) • نخست وزیر: شیخ محمود بن راشد آل مکتوم ( از 5 ژانویه 2006)

10. ساختار اقتصادی و بازرگانی کشور امارات عربی متحده • تولید ناخالص داخلی (GDP): 8/145 میلیارددلار(براساس شاخص برابری قدرت خرید) • تولید ناخالص داخلی (GDP): 6/189 میلیارددلار(براساس نرخ مبادله رسمی) • میزان رشد تولید ناخالص داخلی: 5/8 درصد • درآمد سرانه : 55200 دلار • سهم بخش های مختلف در GDP: کشاورزی (3/2 درصد)، صنعت (9/61درصد) و خدمات (8/35درصد)

11. ساختار اقتصادی و بازرگانی کشور امارات عربی متحده • نیروی کار: 1/3 میلیون نفر • توزیع نیروی کار در بخشهای مختلف:کشاورزی(7 درصد) ، صنعت (15 درصد ) و خدمات (78 درصد) • جمعیت زیر خط فقر: 5/19 درصد • نرخ تورم : 12 درصد

12. میزان ذخائر نفتی : 8/97 میلیارد بشکه • میزان تولید نفت: 5/2 میلیون بشکه در روز • صادرات نفت: 5/2 میلیون بشکه در روز • صنایع عمده‌: فولاد ، محصولات پتروشیمی ، منسوجات‌، آلومینیوم ، سیمان ، کودهای شیمیایی و تعمیر کشتی

13. نرخ رشد صنعت: 1/5 درصد • محصولات‌ عمده‌ كشاورزي: خرما ،سبزیجات،آبزیان و لبنیات • محصولات‌ عمده‌ معدني: نفت و گاز • واحد پول‌ كشور: درهم امارات • نرخ‌ ارز: 67/3درهم = يك‌ دلار امريكا

14. میزان ذخایر گاز طبیعی : 8/5 تریلیون (متر مکعب ) • میزان تولید گاز طبیعی: 45 میلیارد ( متر مکعب ) • میزان مصرف گاز طبیعی : 5/39 میلیارد ( متر مکعب ) • میزان صادرات گاز طبیعی : 7/6 میلیارد ( متر مکعب )

15. میزان واردات گاز طبیعی: 3/1 میلیارد ( متر مکعب ) • ارزش صادرات‌: 152 ميليارد دلار • ارزش واردات: 7/94ميليارد دلار • موازنه‌ بازرگاني‌:3/57(+) میليارددلار

16. کالاهای عمده صادراتی امارات به جهان • نفت‌ خام • گاز طبیعی • ماهی • خرما • ری اکسپورت

17. کالاهای عمده وارداتی امارات از جهان • ماشين‌آلات‌ و تجهيزات‌ الکتریکی و الکترونیکی • ماشین آلات ، راکتور ها و دیگ های حرارتی • سوخت های معدنی ، نفت خام و محصولات حاصل از تقطیر آنها • سنگ های گرانبها ، مروارید و مسکوکات • انواع خودرو • هواپیما ، فضا پیما و قطعات و متفرعات آنها

18. وضعیت بخش های کشاورزی، صنعت و معدن، خدمات و توریسم در كشور امارات عربی متحده بخش كشاورزي‌ • به عنوان یکی از بخش‌های کم اهمیت در اقتصاد امارات • زمینها ی قابل‌ كشت‌ : 7/0 درصد • از مهمترين‌ مشکلات كشاورزي‌ امارات ، کمبود زمین های قابل کشت ، گرمای شدید هوا ، هجوم ملخ ها و نوسان‌ سقف‌ توليدات‌ سالانه‌ كشاورزي به‌ دلیل كم‌آبي‌ می باشد. • سهم‌ بخش‌ كشاورزي‌ در توليد ناخالص‌ داخلي‌ در سال‌ 2007 برابر با3/2% • تولیدات بخش کشاورزی عبارتند از : خرما ، میوه و سبزیجات ، دامپروری ، مرغ ، تخم مرغ و آبزیان می باشند. • توجه شدید دولت به امر گسترش فعالیت های کشاروزی از طریق ارائه یارانه و نیز توسعه فضاهای سبز و جلوگیری از گسترش سطح بیابانها در سالهای اخیر چشمگیر بوده است .

19. بخش صنعت و معدن • بخش‌ صنايع‌ از جمله بخشهای مهم این کشور می باشد • نفت‌، گاز ، سیمان ، آلومینیوم ، فولاد ، محصولات پتروشیمی و تعمیرو ساخت کشتی از بخشهاي‌ عمده‌ صنعتي‌ • از بین مراکز صنعتی می توان به منطقه صنعتی شارجه اشاره نمود. • از بین تولیدات برتر می توان به محصولات پتروشیمی ( نفتی ) و آلومینیوم ( غیر نفتی ) اشاره نمود • دارا بودن ذخاير قابل توجهی ازنفت خام و گاز طبیعی

20. بخش خدمات • از مهمترین بخشهای اقتصادی این کشور • 36 درصد از سهم تولید ناخالص داخلی در سال 2007 • بخش حمل و نقل ( مخصوصاً دریائی ) به عنوان یکی از مهمترین بخشهای خدماتی • ارائه تسهیلات در گمرکات کشور به منظور تسریع در انجام امور گمرکی • توسعه و تجهیز بنادر و فرودگاهها به پیشرفته ترین ابزار • اجرای طرحهای توسعه ای ساختمانی ، جاده ای ، پل سازی و ارتباطات

21. بخش توریسم • جهانگردي‌ در امارات‌ بعنوان‌ بخش‌ مهم‌ اقتصادي‌ • تلاشهای دولت‌ امارات‌ به‌ منظور دستيابي‌ به‌ ارز خارجي‌ و درآمد حاصل‌ از اين‌ بخش‌ • جاذبه های توریستی فراوان دراین کشور عبارتند از ؛ آفتاب درخشان ، سواحل دیدنی و جذاب با امکانات عالی تفریحی ، وجود بیابانها و واحه ها ، جشنواره های مختلف جهت خرید و برگزاری انواع نمایشگاهها و کنفرانس های بین المللی • وجود صنعت توریسم و زیر ساخت ها ی قابل قبول در این کشور از قبیل ؛ صنعت هوانوردی پیشرفته با امکانات فرودگاهی بسیار مدرن ، وجود شرکت های هواپیمائی کار آمد ، ایجاد بازار های متنوع خرید ، امکان اقامت سریع و آسان در انواع هتل های موجود

22. چشم انداز اقتصادی امارات عربی متحده • منابع اصلی تامین بودجه امارات ، درآمدهای حاصل از فروش نفت خام و فرآورده های نفتی، صادرات مجدد ، توریسم و سرمایه گذاری خارجی • گام های موثردولت امارات در زمینه انجام اصلاحات و بهبود زیرساخت های اقتصادی از جمله آزادسازی نظام تجاری و عدم مداخله در آن ، محدودیت بسیار ناچیز بر واردات ، بسیج کلیه امکانات دولتی جهت تشویق و گسترش مبادلات تجاری ، ایجاد فضای مناسب جهت جذب سرمایه گذاریهای خارجی ، انجام سرمایه گذاری در دیگر کشورها، ایجاد مناطق آزاد تجاری و عدم دریافت مالیات بر در آمد و مصرف • جذب سرمایه گذاریهای خارجی در سالهای اخیر ، بعنوان مثال در سال 2006 حجم سرمایه گذاری خارجی جذب شده حدود 20 میلیارد دلار

23. زیر ساختهای امارات عربی متحده بخش بانکداری • سیستم بانکی در امارات بصورت دولتی – خصوصی می باشد • تعداد 25 بانک خارجی و 21 بانک داخلی در امارات با سرمایه ای بیش از 150 میلیارد دلار در حال فعالیت می باشند • بانک مرکزی امارات مسئول انجام نظارت ، سیاست گذاری و فرمول بندی کلیه عملیات بانکی ، اعتباری و پولی کشور می باشد • چندین بانک سرمایه گذاری و نیز موسسات مالی در امارات فعالیت می نمایند

24. بخش راه ها و حمل و نقل • موقعیت جغرافیایی امارات به عنوان یک Hub منطقه ای در خلیج فارس و در همسایگی کشورهای عمان ، عربستان ، قطر ، نزدیکی به ایران و دیگر کشورهای منطقه فرصت مناسبی را برای تبدیل این کشور به بزرگترین پایانه حمل و نقل دریایی منطقه خلیج فارس فراهم نموده است . • امارات دوبی به تنهایی به عنوان واسطه ای تجاری بین کشورهای آسیای میانه ، خاورمیانه و آفریقا می باشد. • وجود بنادر مجهز و امکانات پیشرفته ، اسکله های متعدد و امکان جابجائی بیش از 5 میلیون کانتینر در سال

25. پهلوگیری بیش از 7 هزار کشتی کانتینر بر در سال 2007 در بنادر امارات • طرح احداث راه آهن سراسری امارات به طول 350 کیلومتر که ابوظبی را به سواحل شرقی فجیره متصل خواهد نمود • وجود 38 فرودگاه ، سه شرکت هواپیمایی و پرواز به بیش از 80 نقطه جهان و برنامه جهت جابجائی بیش از 60 میلیون مسافر تاسال 2012 میلادی

26. حضور در سازمانهای بين‌المللي • سازمان تجارت جهانی (WTO) • سازمان كنفرانس اسلامي (OIC) • جنبش عدم تعهد (NAM) • كميسيون سازمان ملل براي تجارت و توسعه (UNCTAD) • سازمان اقتصادي و اجتماعي و فرهنگي ملل متحد (UNESCO) • صندوق بين‌المللي پول (IMF) • بانك توسعه اقتصادي عرب (ABEDA) • صندوق توسعه اقتصادي و اجتماعي عرب (AFESD) • صندوق پول اعراب(AMF) • سازمان خواروبار و كشاورزي ملل متحد (FAO) • گروه 77 (G-77) • آژانس بين‌المللي انرژي اتمي (IAEA) • بانك بين‌المللي ترميم و توسعه وابسته به بانك جهاني (IBRD) • اتاق بازرگاني اسلامي (ICC) • بانك توسعه اسلامي (IDB) • سازمان کشورهای صادر کننده نفت (OPEC) • شورای همکاری خلیج فارس (PGCC) • و....

27. وضعیت مبادلات تجاری امارات عربی متحده با جهان‌ طی سال های‌2007-2002 ارزش:میلیارد دلار مأخذ:World Fact book 2007 و ITC

28. کشورهای عمده وارد کننده کالا از امارات در سال 2006 مأخذ: ITC

29. کشورهای عمده صادر کننده کالا به امارات عربی متحده در سال 2006 مأخذ: ITC

30. عمده ترین گروههای کالائی صادراتی امارات عربی متحده به جهان طی سال2006(ارزش به میلیون دلار) مأخذ: ITC

31. عمده ترین گروههای کالائی وارداتی امارات عربی متحده از جهان طی سال2006(ارزش به میلیون دلار) مأخذ: ITC

32. وضعیت روابط دو جانبه جمهوری اسلامی ایران و امارات عربی متحده

33. موافقتنامه ها و تفاهم نامه های موجود بین دو کشور • موافقتنامه بازرگانی در سال 1350 متأسفانه علیرغم سطح بالای مبادلات تجاری ، همکاریهای رسمی اقتصادی میان دو کشور تاکنون درغالب امضای موافقتنامه ها میسر نگشته لیکن درسفر اخیر ریاست محترم جمهوری به آن کشور ، طرفین موافقت خود را جهت برگزاری اولین اجلاس کمیسیون مشترک ابراز نمودند . دراین رابطه هیأت مقدماتی در فروردین ماه سالجاری (1387) به جمهوری اسلامی ایران سفرنمود.

34. انعقاد موافقتنامه تجارت آزاد با کلیه اعضا ی شورای همکاری خلیج فارس و از جمله امارات عربی متحده در دستور کار وزارت بازرگانی قرار دارد . • وجود همکاری در سازمانهای بین المللی و تخصصی • برگزاری نشست های کنسولی به منظور حل و فصل مشکلات اتباع ایرانی • انجام مذاکرات اولیه به منظور انعقاد موافقتنامه ها ی : همکاری های قضائی ، استرداد مجرمان و مبارزه با قاچاق کالا و پولشوئی • امضای موافقتنامه همکاریهای گمرکی به طرف اماراتی پیشنهاد شده است . • امضای تفاهم نامه همکاری در زمینه استاندارد به طرف اماراتی پیشنهاد شده است .

35. همکاریهای تجاری و سرمایه گذاری • اعزام رایزن بازرگانی از سوی سازمان توسعه تجارت • تأسیس دفتر سازمان توسعه تجارت • تأسیس شورای مشترک بازرگانان ایران و امارات عربی متحده • تشکیل اتاق بازرگانی الکترونیک بین دو کشور • حضور در نمایشگاههای برگزار شده طی سالیان گذشته

36. ثبت بیش از 11000 شرکت ایرانی در امارات ( تعداد 4500 شرکت فقط بصورت مغازه فعالیت می کند) • تشکیل روابط سرمایه گذاری • علیرغم عدم وجود موافقتنامه ارزش سرمایه گذاری امارات عربی متحده در ایران 7/8629 ( میلیون دلار) بوده است . • سرمایه گذاری میلیاردها دلار توسط ایرانیان در پروژه های مختلف امارات • خرید حدود 7 درصد از سهام سازمان بنادر دبی توسط ایرانیان

37. زیرساخت های روابط جمهوری اسلامی ایران و امارات عربی متحده روابط بانکی : • شعب بانک های ملی و صادرات در آن کشور دائر می باشند. • روابط کارگزاری از طریق 18 بانک مستقردر آن کشور برقرار می باشد . • پوشش صندوق ضمانت صادرات ایران به میزان 240 میلیون دلار • روابط حمل و نقل : • تعداد 308 پرواز در هفته از شهرهای مختلف ایران به مقصد امارات • شرکت هواپیمائی امارات تعداد 26 پرواز درهفته به مقصد جمهوری اسلامی ایران دارد. • تردد منظم کشتی ها و لنج های مسافری و باری از بنادر شهید باهنر ، بوشهر ، خرمشهر ، لنگه ، آبادان و..... به مقصد بنادر امارات • راه اندازی خط کشتیرانی میان قشم و دبی در سال 86

38. تعداد 4 فروند کشتی از شرکت کشتیرانی والفجر به مقصد بنادر امارات در حال سرویس دهی می باشند . • تعداد 8 فروند کشتی Feeder جهت حمل و نقل محمولات کانتینری در حال تردد بین ایران و بنادر منطقه خلیج فارس می باشند. • اولین نشست کمیته مشترک همکاریهای بندری – دریائی بین دو کشور در آبان سال 1386 برگزار گردید. • ترانزیت حدود 2 میلیون تن کالا از مبدأ دوبی به کشورهای آسیای مرکزی وقفقاز

39. فهرست نمایشگاههای برگزار شده در امارات عربی متحده طی سالهای 1386- 1382

40. فهرست نمایشگاههای پیش بینی شده در امارات عربی متحده طی سال 1387

41. آمار صدور خدمات فنی – مهندسی از جمهوری اسلامی ایران به امارات عربی متحده از سال 1386-1382

42. مبادلات تجاری میان جمهوری اسلامی ایران و امارات عربی متحده طی سالهای 1386- 1376 ارزش : میلیون دلار مأخذ: آمار گمرک جمهوری اسلامی ایران * : آمار کارشناسی نشده

43. نمودار روند صادرات جمهوری اسلامی ایران به امارات عربی متحده طی سالهای 1386- 1376 ارزش : میلیون دلار

44. نمودار روند واردات جمهوری اسلامی ایران از امارات عربی متحده طی سالهای 1386- 1376 ارزش : میلیون دلار

45. تحلیل روند مبادلات تجاری میان جمهوری اسلامی ایران و امارات عربی متحده • افزایش واردات ایران از کشور امارات از سال 1377 شروع و بعد از یک دوره رشد تقریباً یکنواخت مجدداً از سال 1382 تاکنون شدیداً روند صعودی داشته است . • صادرات ایران نیز به مقصد امارات از سال 79 به بعد با روند افزایشی همراه بوده ( البته به استثنای سالهای 84 و 85) • میانگین رشد صادرات ایران طی سالهای اخیر حدود 27 درصد و میانگین رشد واردات نیز حدود 38 درصد بوده است . • تراز تجاری باکشور مذکور همواره منفی و به نفع امارات بوده است . • بیشترین میزان واردات مربوط به سال 1386 و بیشترین صادرات مربوط به سال 1383 می باشد.

46. سهم امارات عربی متحده در مبادلات تجاری با جمهوری اسلامی ایران طی سالهای 86- 1380 ارزش : میلیون دلار مأخذ: آمار گمرک ج.ا.ایران ( بااحتساب میعانات گازی ) * آمار کارشناسی نشده

47. عمده ترین اقلام صادراتی جمهوری اسلامی ایران به امارات عربی متحده در سالهای 1386-1382 • سایر مخلوط هیدروکربورهای بودار • گازهای نفتی و طبیعی • پسته تازه یا خشک کرده • روغن موتور • فرش دستباف • حلال های رقیق کننده • آلومینیوم بصورت کارنشده • قیر نفت • روغن های سبک صنعتی • محصولات از آهن و فولاد • زعفران • خشکبار • زیور آلات و جواهرات • حیوانات زنده • صیفی جات

48. عمده ترین اقلام وارداتی جمهوری اسلامی ایران از امارات عربی متحده در سالهای 1386-1382 • بنزین • شمش از آهن و فولاد • محصولات از آهن و فولاد • اجزاء و قطعات توربین های گازی • اجزاء و قطعات ماشین آلات • گوشی تلفن همراه • اجزاء و قطعات کامپیوتر • قند و شکر از نیشکر • موز • سیگار • دستگاههای مخابراتی ، رادیوئی و خود پرداز • ماشین آلات راهسازی • انواع وسائط نقلیه موتوری • ماشین ها و دستگاههای مکانیکی • روغن های سبک

49. مزیت های کالائی ایران برای صادرات به امارات عربی متحده • زعفران ، تره بار، خشکبار، فرش ، گلیم و صنایع دستی (عدم وجود رقیب جدی ) • آهن آلات و شمش انواع فلزات • مواد معدنی و محصولات پایه جهت برخی کارخانجات و صنایع امارات • گل و گیاه • فرآورده های پتروشیمی • خدمات فنی – مهندسی از قبیل : احداث پل ، جاده سازی ، شهرک سازی و مسکن و دیگر بخش های تخصصی مانند نفت و گاز

50. دلائل خرید های غیر مستقیم جمهوری اسلامی ایران (واردات از امارات عربی متحده ) • عوامل بازرگانی ، بانکی و لجستیک موجبات خرید غیر مستقیم می باشند . • شرکت های دولتی به دلیل امکان : تأمین مالی و نرخ های بهره کم از امارات خرید داشته اند . • نزدیکی جغرافیائی و کاهش هزینه حمل و نقل و تحویل سریع ، پیشنهادهای بهتر فروش ، امکان تقسیم اعتبارات اسنادی وسهولت عملیات بانکی