I. ÜNİTE

1. I. ÜNİTE HAKLARIMI ÖĞRENİYORUM

2. Bir Günümüz Nasıl Geçer? Hemen hemen hepimiz gün içerisinde okul hazırlığımızı yapar, okula gider ve okuldan eve döneriz. Evde araştırma konularımız üzerinde çalışır, boş vakitlerimizde ise istediğimiz başka işlerle meşgul oluruz. Dahası bir günümüz ötekinden pek farklı değildir. Hemen hemen her gün aynı işleri tekrar eder dururuz. Büyüklerin yaptıkları işler bizlerden farklı da olsa kendi aralarında benzerlikler gösterir. İşe giderler, alış veriş yaparlar, eve dönerler. Ama, büyük küçük istisnasız herkes bütün bu işleri gerçekleştirirken bir takım kurum ve gruplarla iletişime geçmek zorundadır. Bu kurumlar; hastane, belediye, okul, valilik ve muhtarlık gibi kuruluşlarken; gruplar ise, arkadaş grupları, futbol takımı, halk oyunları ekibi gibi küçük topluluklardır.

3. Rollerimiz ve Sorumluluklarımız İletişime geçtiğimiz bütün kurumlarda ve üyesi olduğumuz bütün gruplarda bizlere düşen bir takım roller vardır. Örneğin; okulda öğrenciyken, markette müşteriyizdir. Aynı şekilde anne ve babalarımız evde anne ya da babayken, iş yerinde birer doktor, müdür, teknisyen, mühendis, patron, öğretmen, memur veya işçidirler. Bu rollerin hepsi de bizlere bazı sorumluluklar yüklemektedir. Mesela okulda öğrenciliğin gerektirdiği gibi ders dinlemeli, okula zamanında gelip okuldan zamanında ayrılmalıyız. Evde ise anne ve babamıza yardımcı olmalı, odamızı ve eşyalarımızı kendimiz düzenlemeliyiz. Büyüklerimiz ise çalıştıkları kurumlarda işlerinin gerektirdiği özenle çalışmalıdırlar.

4. Haklarımız • Rollerimiz bizlere bir takım sorumluluklar yüklemekle birlikte bazı haklar da verir. • Bu haklar sorumluluklarımızın gereklerini yerine getirebilmemiz için önemlidir. Örneğin; Müşterisi olduğumuz bir mağazadan satın alacağımız bir ürünü, hasarlı olduğu ya da son kullanma tarihi geçmiş olduğu zaman iade edebiliriz. Bizlere kötü davrananları gerekli kurum ya da kişilere bildirebiliriz. Hakkımız olanı her durumda isteyebilir ve haklarımızın bizlere sağlayacağı bütün olanaklardan yararlanabiliriz.

5. Okulumuz Okulumuzda Görevli Olan Kişiler Okul Müdürü Müdür Yardımcıları Öğretmenler Memurlar Hizmetliler Okuldaki Sorumluluklarımız ~ Okul kurallarına uymak ~ Arkadaşlarımızla iyi geçinmek ~ Okul görevlilerinin sözünü dinlemek ~ Okulu temiz tutmak ~ Okul araç gereçlerini dikkatli kullanmak ~ Okula zamanında gidip okuldan zamanında ayrılmak Peki ya haklarımız? Öğrenci olmak sadece sorumluluk mu yükler? Öğrenci olmaktan kaynaklanan haklarımız yok mudur sizce? Şimdi de bu haklarımız üzerine kafa yoralım. Biraz düşünelim ve okulda bize düşen başka hangi sorumlulukların olabileceğini bulalım.

6. Ailemiz Evimizde bizlere düşen sorumluluklar şöyledir: Mutlu bir ailenin bir üyesi olmak dünyanın en güzel şeylerinden biridir. Ama ailenin mutluluğunun aile üyelerinin sorumluluklarını yerine getirmeleriyle ilgili olduğunu da unutmamak gerekir. Anne ve babalarımızın çalışmadıklarını bir düşünün. Çok sıkıntı çekerdik ve huzurumuz bozulabilirdi öyle değil mi? İşte bu huzur ve mutluluğun devamı için çocuklara da düşen bazı sorumluluklar vardır. ~ Evimizi ve özellikle de odamız, tuvalet ve banyoyu temiz tutmak ~ Özellikle bize ait olan eşyaları düzenli tutmak ve ortalığa dağıtmamak ~ Ev işlerine yardımcı olmak ~ Yapmak istediğimiz işler için büyüklerimize danışmak İyi bir aile nasıl olur? Hep birlikte tartışalım.

7. Sorumsuzca Davranırsak Ne Olur? Rollerimizin gerektirdiği sorumlulukları yerine getirmezsek ; • Yapmamız gereken iş yapılmadığı için aksaklıklar meydana gelir • Bu durumdan birçok kişi etkilenir • Saygınlığımız azalır • Bize duyulan güven zedelenir Bir öğrenci olarak bana düşen görevleri yerine getirmezsem bunun sonucunda neler olabilir?

8. Çocuk Hakları Çocuklar haklarını arama ve koruma konusunda yardıma muhtaçtırlar. Bu yüzden 1924 yılında İsviçre’nin Cenevre kentinde “Cenevre Çocuk Hakları Bildirgesi” yayınlanmıştır. Daha sonra Milletler Cemiyeti Genel Kurulu 27 Eylül 1934’te Çocuk Hakları Bildirgesini yeniden onaylamıştır. Bu bildirge Mustafa Kemal Atatürk tarafından 1931 yılında imzalanmıştır. 1924 yılında yayınlanan bu bildirge geliştirilerek 20 Kası 1959 yılından Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Bildirgesi adıyla yeniden yayınlanmıştır.

9. Çocuk Hakları Bildirgesi - 20 Kasım 19591.Bu bildirgede yer alan haklara tüm çocukları hiçbir ayrımcılık gözetilmeksizin sahip olmalıdırlar 2. Çocuk özel bir korumadan yararlanabilmeli, bu amaçla hazırlanan kanunlarda çocuğun çıkarları göz önünde bulundurulmalıdır. 3. Çocuk doğduğu andan itibaren bir ad ve vatandaşlık sahibi olmaya hak kazanmalıdır. 4. Çocuğun sağlıkla ilgili hakları vardır. 5. Özürlü çocukların özel hakları vardır. 6. Çocuğun öncelikle ailesinin sorumluluğu altında dır. Ailesi ve yeterli maddi desteği bulunmayan çocuklara özel bakım sağlamak toplumun ve kamu yönetiminin görevidir. Çok çocuklu ailelere devlet yardım etmelidir. 7. Çocuğun eğitim hakkı vardır. 8. Öncelikli yardım ve koruma hakkına sahiptir. 9. İstismar ve ihmale karşı korunması hakkı vardır. 10. Çocuğun ayrımcılık biçimlerini özendiren uygulamalardan korunması, Çocuğun anlayış, barış, hoşgörü, kardeşlik ilkeleri ve ortamında yetiştirilmesi öngörülmektedir.

10. Uluslararası Kuruluşlar Çocuk Haklarını Savunan ve Çocukları Koruyan Kuruluşlar Umut Çocukları Derneği Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu Ulusal Kuruluşlar Sokak Çocukları Rehabilitasyon Derneği