360 likes | 1.19k Views
Oxidazio-Erredukzio erreakzioak. Edukiak. Oinarrizko kontzeptuak: Oxidazio egoera; oxidazioa eta erredukzioa; erdiereakzioa; erredox doiketa; erredox balorazioa. Elektrokimika. Serie elektrokimikoa: erdierreakzioak eta elektrodo potentzialak. Aplikazioak. Erreakzio espontaneoak: pilak.
E N D
Oxidazio-Erredukzio erreakzioak KIMIKA OXIDAZIO-ERREDUKZIO ERREAKZIOAK
Edukiak Oinarrizko kontzeptuak: Oxidazio egoera; oxidazioa eta erredukzioa; erdiereakzioa; erredox doiketa; erredox balorazioa. Elektrokimika. Serie elektrokimikoa: erdierreakzioak eta elektrodo potentzialak. Aplikazioak. Erreakzio espontaneoak: pilak. Inadr elektroeragilea(i.e.e.) eta energia askea. Kontzentrazioaren eragina boltajean : Nernst-en ekuazioa. Kimika 3.BLOKEA Oxidazio-Erredukzio erreakzioak
Oinarrizko kontzeptuak KIMIKA OXIDAZIO-ERREDUKZIO ERREAKZIOAK
Oxidazio egoera • Atomoaren oxidazio egoera(edo oxidazio zenbakia) molekula batean. • Molekulan atomokoak duen izaera elektronikoa adierazten duen • Oxidazio egoera(o.e) esleitzeko oinarrizko arauak : • Atomo indibidualaren o.e. 0 da.ente con otros elementos es 0 • Molekula neutroaren atomo guztien o.e.-en batura 0 da; ioia osatzen dutenen o.e-en batura ioiaren kargaren berdina da. • Beraien konposatuetan, metal alkalinoen(1.Taldea) o.e. +1 da eta metal alkalinoena +2. • Bere konposatuetan H-ren o.e. +1 da(Hidruoro metalikoetan -1). • Bere konposatuetan O-rem o.e. -2 da.( Peroxidoetan -1). • Metalekin duten konposatu bitarretan 17.Taldeko( F, Cl, Br,I) elementuen o.e. -1 da; 16.Taldekoenab(S,Se,…) -2 da; eta 15.Taldekoena(N, P,As,…) -3. Kimika 3.BLOKEA Oxidazio-Erredukzio erreakzioak
Oxidazio egoera Adibideak: Kimika 3.BLOKEA Oxidazio-Erredukzio erreakzioak
Oxidazioa eta erredukzioa • Oxidazioa: • elektroien galera edo o.e.-ren igoera. • Erredukzioa: • elektroien irabaztea edo o.e.-ren jaitsiera. • Oxidazio-erredukzio erreakzioak: • Elementu batzuk oxidatu eta beste batzuk erruduzitzen diren elektroi tranferentzi erreakzioak. • Oxidatzailea: • elektroiak irabazi eta erreduzitzen den erreaktiboa. • Erreduktorea: • elektroiak galdu eta oxidatzen den erreaktiboa. Kimika 3.BLOKEA Oxidazio-Erredukzio erreakzioak
Oxidazioa eta erredukzioa elektroiak irabazi elektroiak galdu Eta +2tik +4ra oxidatu eta +3tik 0ra erreduzitu oxidatzailea da erreduktorea da erreduzitzen da Oxidatzen da elektroiak irabazi elektroiak galdu Eta oxidatu 0tik +2ra eta erreduzitu +1tik 0ra oxidatzailea da erreduktorea da erreduzitzen da oxidatzen da Kimika 3.BLOKEA Oxidazio-Erredukzio erreakzioak
Erdierreakzioak Erredox erreakzio osoa oxidazioa erdierreakzioa erredukzio erdierreakzioa • Oxidazio eta erredukzio erdierreakzioak: • Erredok errakzioa banantzerakoan daukagun parte bakoitza; alde batetik, oxidazioa( elektroien galera) eta, bestetik, erredukzioa (elektroien irabaztea) Kimika 3.BLOKEA Oxidazio-Erredukzio erreakzioak
Erredox erreakzio doiketak • Ioi-elektroi metodoa: • Konposatuak bere ioietan deskonposatu(ur-disoluizoan sortuko lituzketenak). • Oxidazio zenbakia aldutu duten elemntuak identifikatu eta idatzi oxidazio eta erredukzio erdierreakzioak. • Inguru azido bailitzan doitu erdierreakzioak, H+ eta H2O-ren laguntzaz. • H edo O ez diren atomoak doitu. • O doitu H2O erabiliz. • H doitu H+ erabiliz • Kargak doitu e- erabiliz. • Eelektroi kopuruak orekatuz, batu bi erdierreakzioak.. • Osatu erreakzioa oxidazio-erredukzioan parte hartu ez duten konposatu eta ioiekin. • Lehenengo pausoan disoziatutako konposatuak berreskuratu sortutako ioietatik abiatuz. Kimika 3.BLOKEA Oxidazio-Erredukzio erreakzioak
Erredox erreakzioen doiketa Adibidea: 1. 2+3. 3.2 3.3 3.4 4. Kimika 3.BLOKEA Oxidazio-Erredukzio erreakzioak
Erredox erreakzioen doiketa 5. 6. Kimika 3.BLOKEA Oxidazio-Erredukzio erreakzioak
Erredox balorazioak • Disoluzio bateko erreaktibo baten kontzentrazioaren determinaketa erredox erreakzioaren bitartez. • Baliokidetza puntuan aldaketa nabarmenak adierazten du : kolore aldaketa, hauspekina agertu,… • Adibidea: MnO4--ren (permanganato) balorazioa HSO3- -arekin (bisfulfito) ingurune azidoan morea kolorgea Problema: ezaezaguna ezaguna Baloratzailea: ezaguna Azido sendoaren tanta batzuk gehitu, adib.: Se determina el punto de equivalencia por cambio de color: de violeta a incoloro. Se mide Vbaloratzailea .[NaHSO3] Kimika 3.BLOKEA Oxidazio-Erredukzio erreakzioak
Elektrokimika KIMIKA OXIDAZIO-ERREDUKZIO ERREAKZIOAK
denbora pasa ondoren denbora pasa ondoren (Aurresan dezakegu erredox erreakziorik gertatuko den?) • ΔG • Potenciales de electrodo (un criterio adicional, sencillo, derivado del anterior) [Lectura: Petrucci 21.1] Kimika 3.BLOKEA Oxidazio-Erredukzio erreakzioak
Erdipila elektrokimikoak ¿Banan ditzakegu oxidazioa eta erredukzioa aurreko erreakzioan? erredukzioa: oxidazioa: elektrodoa elektrodoa Kimika 3.BLOKEA Oxidazio-Erredukzio erreakzioak
Pila elektrokimikoak Oxidazio eta erredukzio erdirreakzioak ontzi desberdinetan banantzeko tresna erredukzioa: oxidazioa: +0,422 V voltmetroa Gatz zubia Anodoa Katadoa (oxidazioa) (erredukzioa) anodoa katodoa Kimika 3.BLOKEA Oxidazio-Erredukzio erreakzioak
Pila elektrokimikoak -1,098 V voltmetroa Gatz zubia erredukzioa: oxidazioa: Kimika 3.BLOKEA Oxidazio-Erredukzio erreakzioak
Pila elektrokimikoak erredukzioa: oxidazioa: +1,098 V voltmetroa Gatz zubia Anodoa Katodoa (oxidazioa) (erredukzioa anodoa katodoa Kimika 3.BLOKEA Oxidazio-Erredukzio erreakzioak
Pila elektrokimikoak Adibidea: Aluminioaks zink(II) ioiak desplazatzen ditu bere ur-disoluzioetan. a) Idatzi oxidazio eta erredukzio erdierreakzioak eta erreakzio osoa. b) Idatzi errekazio hau gertztzen deneko pilaren notazio laburtua. erredukzioa: oxidazioa: osoa: pila elektrokimikoa: Kimika 3.BLOKEA Oxidazio-Erredukzio erreakzioak
Elektrodo potentzialak KIMIKA OXIDAZIO-ERREDUKZIO ERREAKZIOAK
Elektrodo potentzialak • Pila elektrokimikoaren boltajea edo indar elektroeragilea(i.e.e.)elektrodoen potentzialen arteko kenketa da. • 1 V-eko potentzial difrentziak adierazten du 1 J lana egiten dela zirkuitu elektrikotik 1 C karga pasatzen denean. • Edozein pilaren i.e.e. kalkula daite elektrodoen potentzialak jakinez gero, berauen kenketa eginez. • Elektrodo potentzialen eskala ondok erara egiten da : 1) Elektrodo konkretu bati zero potentzial esleitu, hidrogenozko elektrodoa hain zuzen, eta 2) i.e.e.-aren ikurra erabaki kontutan izanik erreduzitzeko joera handiago izango duela erredukzio potentzial handiago duenak. Kimika 3.BLOKEA Oxidazio-Erredukzio erreakzioak
Elektrodo potentzialak • Erreferentzi elektrodoa: hidrogenozko elektrodo estandarra • Erredukzio potentzialen zeinua • Elektrodoaren eredukzio-potentziala: • Eraikitzen da pila bat eta bere potentziala neurtu boltemetroaren bidez(elekrodo bat hidrogenozkoa delarik). • Behatzen dugu ea elektroak anodo ala katodo gisa jokatzen duen. E0 = E0katodo –E0anodo erredukzioa gertatzen den elektrodoa Oxidazioa gertatzen den elektrodoa Elktrodoan erredukzioa badugu(katodoa): Eelektrodo – E0H+/H = Epila Eelektrodo = Epila> 0 2 Elektrodoan oxidazioa badugu(anodoa): E0H+/H - Eelektrodo = Epila Eelektrodo = - Epila< 0 2 Kimika 3.BLOKEA Oxidazio-Erredukzio erreakzioak
Elektrodo potentzialak • Erredukzio potentziala >0 bada esan nahi du hidrogenoak baino erreduzitzeko ahalmen handiago duela. • elektrodo horretan erredukzioa izango dugu eta hidrogeno elektrodoan oxidazioa. • zenbat eta handoago erredukzio-potentzial hainbat handiago ahalmen oxidatzailea. • zenbat eta gorago potentzieln eskalan hainbat handiago ahalmen oxidatzailea. • Erredukzio potentzial <0 izateak hidrogenoak baino erreduzitzeko halmen txikiago adierazten du. • elektrodoan oxidazioa izango da eta hidrogeno elektrodoan erredukzioa. • Zenbat eta beherago potentzialen eskalan eta hainbat txikiago ahalmen oxidatzailea, edo handiago ahalmen erreduktorea. • Tabulatzen dira, soilik, egoera estandarreko elektrodo potentzialak 298 K-tan. Kimika 3.BLOKEA Oxidazio-Erredukzio erreakzioak
Erredukzio-potentzialak 298 K-etan Prestaketa Behaketa Katodoa (erredukzioa) anodoa (oxidazioa) Ondorioa Epila = 0,319 V (ez da tabulatzen) +0,319 V Kimika 3.BLOKEA Oxidazio-Erredukzio erreakzioak
Erredukzio-potentzialk 298 K-etan Prestaketa Behaketa Katodoa (erredukzioa) anodoa (oxidazioa) Ondorioa (ez da tabulatzen) Epila = 0,319 V katodoa (erredukzioa) Anodoa (oxidazioa) Ondorioa Epila = 0,340 V (tabulatzen da) katodoa (erredukzioa) anodoa (oxidazioa) Ondorioa (tabulatzen da) Epila = 0,800 V Kimika 3.BLOKEA Oxidazio-Erredukzio erreakzioak
Erredukzio-potentzialak 298K-etan Prestaketa Behaketa anodoa (oxidazioa) katodoa (erredukzioa) Ondorioa Epila = 0,763 V (tabulatzen da) -0,763 V Kimika 3.BLOKEA Oxidazio-Erredukzio erreakzioak
Erredukzio-potentzial estandarrak 298K-tan Ahalmen erreduktorea (oxidatzeko joera) Ahalmen oxidatzailea (erreduzitzeko joera) http://www.uam.es/quimica/aimp/luis/Docencia/QB/Protegido/Potenciales_estandar_reduccion.htm Kimika 3.BLOKEA Oxidazio-Erredukzio erreakzioak
Erredukzio-potentzial estandarrak 298 K-etan Elektrodoa Erredukzio erdierreakzioa Adib.: Zink-kloro pilak ondoko erreakzioa du: Zn(s)+Cl2(g)ZnCl2(aq). Zenbatekoa pila estandarraren potentziala edo i.e.e. 298K-tan? E0 = +1,358 V –(-0,763) = 2,121 V Adib.: Erdierreakzioak, erreakzio osoa eta i.e.e. ondoko pila estandarrena 298 K-etan :kobrea-zilarra eta kobtrea-zinka. Err: Err: Ox: Ox: E0 = +0,340 V – ( - 0,736V) = 1,103V E0 = +0,800V – 0,340 = 0,460V Kimika 3.BLOKEA Oxidazio-Erredukzio erreakzioak
Ep-ΔG-Kor erlazioak KIMIKA OXIDAZIO-ERREDUKZIO ERREAKZIOAK
Relación Ecel-ΔG • -ΔG-k, P eta T konstantean, eginiko prozesutik lor daitekeen lana adierazten du (Barne-energia lan bihurtzen denean, beharrezkoa da bere zati bat lan bihurtzea.) • n mol e- transferitzen den pila elektrokimikotik igarotzen duen karga ondokoa da: • Pilak egiten duen lan elektrikoa ondokoa da: • Beraz: • Erreakzioa (P eta T kte) espontaneo da baldin : ; hau da : Welek = n F EP DG = - n F EP DG0 = - n F E0P EP> 0 Erredox erreakzioaren EP>0 bada , kontzentrazio eta tenperatura egoera jakin batzuetan, egoera horretan erreakzioa espontaneoa izango da. EP<0 bada, aurkako erreakzioa izango da espontaneoa, egoera horretan. Kimika 3.BLOKEA Oxidazio-Erredukzio erreakzioak
E0- Kerlazioa DG0 = -n F E0 DG0 = -RT ln K -RT ln K = -n F E0 DG0 = -RT ln K K DG0 = -n F E0 E0 Kimika 3.BLOKEA Oxidazio-Erredukzio erreakzioak
Kontzentrazioaren eragina potentzialetan KIMIKA OXIDAZIO-ERREDUKZIO ERREAKZIOAK
Nernst-en ekuazioa Pilaren elektrodoetan daukagun disoluzioak 1 M direnean pila estandarra daukagu eta elektrodoen erredukzio-potentzial estandarren keknketa eginez lortuko da pilaren i.e.e. Eta kontzentrazioak ez badira 1M-ak?. E= +0,371 V E0= +0,460 V E0= +1,103 V E= +1,091 V ¿Cómo cambian los potenciales con las concentraciones? DG0 = -n F E0 DG = -n F E -n F E = -n F E0 + RT ln Q Nernst-en ekuazioa Kimika 3.BLOKEA Oxidazio-Erredukzio erreakzioak
Ecuación de Nernst Los voltajes de las células electroquímicas de las diapositivas 17 y 19 no coinciden con las diferencias entre los potenciales de reducción estándar (diap.27) a 298K. Kimika 3.BLOKEA Oxidazio-Erredukzio erreakzioak