1. SÖZCÜKLERDE ÇOK ANLAMGördüğünüz gibi bazı sözcüklerin,gerçek anlamları dışında bir de mecaz anlamları oluşmuştur.Bir sözcüğün birden fazla mecaz anlamı olabilir.Böylece bir sözcük birden çok anlam kazanır.Bu durum sözcüklerin cümle içindekullanılmaları ile anlaşılır.

2. Bu söylediklerimizi hemen örnekleyelim:‘Oturmak’ sözcüğü;Çocuk şurada oturuyorduCümlesinde gerçek anlamında,Ceket üzerine iyice oturduCümlesinde uygun gelmek anlamında,Dedem bizimle oturuyorCümlesinde ise biriyle birlikte yaşamak anlamında kullanılmıştır.

3. Görüldüğü gibi oturmak sözcüğüüç ayrı anlam kazanmıştır.Baş sözcüğünün çok anlamlılık özelliğini aşağıdaki örnekler üzerinde görelim

4. 1)İnsan vücudu baş,gövde,kol ve bacaklar olmak üzere üç bölümden oluşur. 2)Baş olan boş olmaz.3)Hafta başından itibaren kursa başlayacağım.4)Her işin başı sağlıktır.5)Erciyes’in başı hep dumanlıdır.

5. 6)Toplu iğne başı kadar küçücük bir sivilce bile onu üzmeye yeti- yordu.7)Köprünün iki başında iki nöbetçi bekliyordu.8)Şehmuz Ağa’nın iki yüz baş ko- yunu vardı.9)O gün havuz başında toplanmış- tık.

6. Bu cümleleri daha da çoğaltabiliriz.Gördüğünüz gibi baş sözcüğünün anlamı, içinde bulunduğu cümleye göre değişmektedir.ÖRNEKLERYeni kelimesi, aşağıdaki cümlelerin hangisinde biraz önceanlamında kullanılmıştır.

7. A)Başarılı olmak için yeni yayınları da takip etmelisin.B)Eski dostlarını unutma, fakat yeni dostlar edinmekten de korkma.C)Şair, yeni şiirlerinde sosyal konu- lara ağırlık vermiş.D)İstasyona yeni gelen tren, hemen hareket etti.

8. ÇÖZÜM Yeni sözcüğü A,B ve C seçenek-lerinde ediniş ve yazılışlarındanberi çok zaman geçmemiş olananlamında kullanılmıştır.D seçeneğinde ise biraz önce an-lamında kullanılmıştır.

9. Sorunun yanıtını yeni sözcüğüyerine seçeneklerde sırasıylabiraz öncesözcüklerini koyarak da bulabiliriz.

10. ÖRNEK SORUAşağıdaki cümlelerin hangisindeYETİŞMEK sözcüğü ULAŞMAKanlamında kullanılmıştır.A)On dakikada eve yetiştik.B)Bu ödev mutlaka yarına yetişmeliC)Bu yemek hepimize yetişir.D)Bu kadar işe yetişmek zor doğru- su.

11. ÇÖZÜM: A seçeneğindeki cümledeyetişmek sözcüğü ulaşmak anla-mında kullanılmıştır. Bunu, yetiş-mek sözcüğünün yerine ulaşmaksözcüğünü koyarak anlayabiliyoruz.B seçeneğinde bitirmek-tamamla- makC seçeneğinde yetmekD seçeneğinde üstesinden gel- mek.Anlamlarında kullanılmıştır.

12. ÖRNEK SORU:Tutmak kelimesi hangi cümlede diğerlerinden farklı bir anlamda kullanılmıştır?A)Rüzgarda savrulan şapkasını yere düşmeden tuttu.B)Kaleci köşeden gelen topu tuttu.C)İş yerinin yakınında bir ev tuttu.D)Selde sürüklenen çocuğu yaka- sından tuttu.

13. ÇÖZÜM:Tutmak sözcüğü A,B ve D seçe-neklerinde yakalamak anlamındakullanılmıştır.Oysa C seçeneğinde aynı sözcükkiralamak anlamında kullanılmıştır.Bu nedenle C deki anlam diğerle-rinden farklıdır.