310 likes | 687 Views
Zhurma termike Zhurma shot Raporti Sinjal-Zhurme(SNR) Marresi me fotodiode APD Fuqia ekuivalente e zhurmes(NEP) Gabimet ne sistemet me zhurme termike te limituar Gabimet ne sistemet me zhurme kuantike te limituar Zhurma modale Zhurma e amplifikatorit elektronik
E N D
Zhurma termike Zhurma shot Raporti Sinjal-Zhurme(SNR) Marresi me fotodiode APD Fuqia ekuivalente e zhurmes(NEP) Gabimet ne sistemet me zhurme termike te limituar Gabimet ne sistemet me zhurme kuantike te limituar Zhurma modale Zhurma e amplifikatorit elektronik Projektimi i qarkut te marresit Amplifikatoret me impedance te larte Amplifikatoret transimpedance Konkluzione Permbajtje
Njohuri te pergjithshme rreth kapitullit • Zhurma- fenomen shqetesues dhe degradues per sinjalin • Amplifikimi i sinjalit shoqerohet me amplifikim te zhurmes dhe zhurmen shtese te amplifikatorit • Ne kete kapitull do te shyrtojme burimet e zhurmes dhe detektimin e saj • Llogaritjen e raportit SNR dhe per sisteme numerike probabilitetin e gabimeve
Qarku ekuivalent i zhurmes termike Zhurma e rrymes termike percaktohet: Zhurma termike(zhurma e Nyqyst-it) Qarku ekuivalent i zhurmes termike
Statistikat e zhurmes termike Krijimi i fenomenit zhurme termike ne rezistence • Zhurma termike eshte nje sinjal i rastesishem ajo mund te pershkruhet vetem ne menyre statistikore
Spektri i zhurmes termike eshte linear ne te gjitha frekuencat Kjo eshte e vertete deri ne 10GHz Varesia e zhurmes termike nga rezistenca e ngarkeses dhe brezi
Zhurma shot(zhurma kuantike analoge) • Kjo zhurme krijohet nga natyra diskrete e elektroneve • Percaktohet si shume e zhurmes se rrymes se erresires dhe asaj kuantike: • Spektri eshte uniform, • Zhurma shot rritet me rritjen e rrymes pra me rritjen fuqise optike ne hyrje. • Ketu ndryshon nga zhurma termike e cila eshte e pavarur nga kjo fuqi
Raporti Sinjal-Zhurme • Raporti i llogaritur sipas fuqise kostante ne hyrje: • SNR e llogaritur si limiti kuantik ku termi 4KTB nuk merret parasysh : • Kur fuqia eshte e ulet zhurma termike dominon mbi ate kuantike.Ky eshte rezultat me limit termik: • Ky limit eshte shume here me i vogel se limiti kuantik i SNR
Zhurmat ne fotodiodat ortek APD • Fuqia e zhurmes kuantike ne fotodiodat APD rritet me . Atehere raporti: • Kur amplifikimi eshte i madh zhurma shot dominon mbi ate termike ( pranojme qe rryma e erresires nuk merret parasysh): -ku n merr vlerat midis 2 dhe 3
Percaktohetsisasia e Po per njesibreziqeduhet per temarre ne daljenjefuqitebarabarte me fuqine e zhurmes ne daljetekdetektori: NEP eshtevlera e Po qejepnjedalje me SNR=1 Zhurmatermike per rezistencatevogladominonmbizhurmenkuantike. Ndersa per rezistencatemedhaoseamplifikimtemadhzhurmakuantikedominondheduhettezgjedhimnje diode me rrymeteuletteerresires per teperftuarndjeshmeritemadhetemarresit Varesia e NEP nga rezistenca e ngarkeses Fuqia ekuivalente e zhurmes-NEP
Gabimet ne sistemet me zhurme te limituar termike • BER-matje e cilesise e sistemeve numerike.nr i gabimeve per bit • Nqs nje gabim behet ne 100 veprime atehere BER=0.01 • BER=Pe ku( Pe-probabiliteti i gabimeve) • Probabiliteti i gabimeve duke perdorur nje prag prej rezulton: • Ku erf eshte i njohur si funksioni i gabimeve dhe eshte i permbledhur si vlere ne tabele • Ndersa SNR ne formule eshte rezultati i limitit termik ne ekuacionin per detektim direkt duke perdorur detektor PIN
Ilustrimi i gabimeve qe prodhon zhurma termike Detektimi gabimeve a)rryma ideale ne marres b)rryma aktuale c)rryma e kampionuar d)rezultati i te dhenave
Gabimet ne sistemet me zhurme te limituar kuantike • Ne keto sisteme numerohen nr i elektroneve te prodhuara ne nje interval bit dhe krahasohen me pragun • Probabiliteti i gabimit varet nga numri mesatar i fotoelektroneve ns te gjeneruara nga sinjali pergjate kohezgjatjes se bitit kur arrin “1” logjik: Pe=e-ns • BER varet dhe nga numri mesatar i elektroneve nn te prodhuara nga rryma e erresires Id:
Probabiliteti i gabimeve per sistemet me zhurme te limituar Sistemet me zhurme termike te limituar Sistemet me zhurme kuantike te limituar
Zhurma modale • Kjo zhurme eshte nje variacion i rastit i fuqise optike ne fibrat multimode. • Kur burimi i drites eshte koherent psh Laser menyrat e fibres interferojne me njera tjetren duke formuar nje model me pikela te erreta dhe te ndritshme. • Minimizimi i zhurmes modale ne teori eshte i thjeshte: • Perdorim fibra singlemode ose konektor me humbje te ulet ose burime me koherence te ulet • Ne praktike: • Konektoret me humbje te ulet kane kosto te larte dhe fibrat singlemode ndersa koherenca e ulet rrit dispersionin e materjalit dhe ul kapacitetin e fibres
Amplifikatori real pervec se amplifikon zhurmen ne hyrje por ai gjithashtu prodhon dhe zhurmen vetjake Fuqia ekuivalente zhurmes termike e sistemit behet: Pn=4k(T+Ta)∆f Pin=Pout/G Zhurma e amplifikatorit elektronik
Zhurma e brendshme e amplifikatorit Amplifikatori i ndjekur nga nje burim zhurme ne dalje te tij Amplifikatori i ndjekur nga nje burim zhurme ne hyrje te tij
Te=T+Ta T-temperatura e rezistences Ta-temperatura e amplifikatorit Analizues i zhurmes i cili perdoret per te matur temperaturen e zhurmes se pajisjeve. I vihet ne hyrje fuqi zhurme te ndyshme dhe matet ndyshimi i zhurmes ne dalje Temperatura ekuivalente e sistemit me zhurme
Koeficienti i zhurmes • Ky koeficent percakton sasine e zhurmes se nje sistemi kur temperatura Ts eshte 290K . • Percaktohet ndyshe edhe si raporti midis SNR ne hyrje te amplifikatorit me SNR ne dalje te tij
Zhurma e diodes Lazer • Eshte nje fluktuacion i padeshirueshem i rastit ne dalje te diodes lazer qe ndodh edhe kur rrjedh rryme kostante. • RIN-Intesiteti Relativ i Zhurmes-percakton sasine e zhurmes qe emetohet nga Lazeri: • Kur rryma rrjedhese rritet pertej pragut zhurma e lazerit mbetet fikse ndersa fuqia ne dalje rritet me shpejtesi
Projektimi i qarkut te marresit • Ne qarkun e marresit mund te kemi nje amplifikator tensioni BJT ose FET qe ndjek rezistencen e ngarkeses se detektorit. • Kerkohet nje rezistence RL e madhe per te perftuar nje tension te larte dhe zhurme temike te ulet por kerkohet nje rezistence e ulet RL per brez te madh dhe diapazon dinamik te gjere:
Amplifikatori me impedance te larte • Rezistenca e larte e ul zhurmen termike por redukton brezin. • Per frekuenca mbi vleren 3dB efekti kapacitiv kryesisht percakton impedancen ne hyrje • Theksojme qe amplifikatori me impedance te larte nuk ka diapazon dinamik te gjere per shkak te rezistences se ngarkeses se madhe
Amplifikatori transimpedance • Problemet e amplifikatorit me impedance te larte i zgjidh amplifikatori me transimpedance • Ky amplifikator operon ne diapazon dinamik te gjere
Shembull 1 Pranojme qe kemi nje sistem me burim optik LED qe emeton 10mW ne gjatesi vale 0.85μm me koeficent shuarje 20dB dhe nje fotodetektor PIN me ndjeshmeri 0.5 A/W. Rryma e erresires eshte 2nA.Rezistenca e ngarkeses eshte 50Ω, gjeresia e brezit te marresit eshte 10MHz me temperature 300K.Humbjet e sistemit ne lidhje me shuarjet e fibres perfshijne 14-dB reduktimin e fuqise ne saje ciftuesve dhe 10-dB te shkaktuar nga splice dhe konektoret. Gjej: • Fuqine optike te marresit • Rrymen e sinjalit te detektuar (fotorrymen) • Fuqine e sinjalit te detektuar • Fuqine e zhurmes kuantike • Fuqine e zhurmes termike • Raportin SNR
Te dhenat: Pi=10mw λ=0.85μm α=2dB R=0.5A/W Id=2nA RL=50Ω ∆f=10MHz T=300K Pr=? is=? Pes=? Pns=? Pnt=? SNR=/ Shuarja totale e sistemit: α =14+20+10=44 dB αL=10lgPi/Po L=1Km Pi/Po=10-4.4=4*10-5 Fuqia optike e marresit : Po=4∙10-5(10)=0.4μW is=RPo=0.5(0.4)=0.2μA PES=is2RL =(0.2 ∙10-6)250=2pW Pns=2eIs ∆fRL =2(1.6∙10-19)(0.2∙10-6)(107)(50) = 3.2∙10-17 W Pnt=4kT ∆f =4(1.38∙10-23)(300)(107) =1.66∙10-13W SNR=Pes/Pnt=2∙10-12/1.66∙10-13W=12 E shprehur ne decibel SNR 10.8dB Po te llogarisim SNR me limit kuantik kemi SNR=is/2eB=62.5 ose 48 dB Zgjidhje
Shembulli 2(vazhdim) • Ne shembullin 1 zvogelohen humbjet e sistemit me 6 dB(Ndoshta eshte perdorur nje fiber me e mire ose humbja nga ciftuesit eshte permiresuar). • LLogarit SNR. • Zgjidhje: • Zvogelimi i koeficentit te shuarjes me 6 decibel korrespondon ne rritjen e fuqise optike te marresit me faktor 4 here. • Fotorryma e sinjalit dhe fuqia e zhurmes kuantike rriten me te njejtin faktor keshtu : • Is=4∙ 0.2=0.8μA • Pns= (3.2∙10-17)(4)=12.8∙10-17 W • Ndersa fuqia e sinjalit qe rrjedh ne rezistence RL rritet me 16 here • Pes=3.2pW • Zhurma termike nuk ndryshon • SNR=Pes/Pnt=192 pra rritet 16here ne decibel SNR=22.8 • Konkluzioni:6dB zvogelim ne shuarje shkakton nje rritje te SNR prej 12 • Kur kemi ∆P rritje SNR do te rritet me 2∆P
Konkluzionet • Zhurma kuantike krijon fluktuacione te rastit ne sinjalin e marresit ndersa zhurma termike eshte e lidhur me rezistencen e detektorit • Kur shfaqet problemi zhurme duhet te kihet kujdes me strukturen e marresit pra zgjedhjen e fotodetektori: PIN zgjidhet kur sistemet me zhurme termike te limituar kane cilesi sinjali te mjaftueshme ndersa APD per te permiresuar humbjet e sinjalit por me kosto me te madhe dhe qark me kompleks. • Cilesite me te rendesishme te nje marresi jane ndjeshmeria ,gjeresia e brezit dhe diapazoni dinamik . • Rritja e fuqise optike me ∆P nga ulja e koeficientit te shuarjes permirson SNR me 2 ∆P.