3.98k likes | 5.33k Views
هوالمحبوب. هدف كلي درس. آشنایی دانشجويان با روشها و فنون گوناگون اندازه گير ي و ارزشيابي پيشرفت تحصيلي و تفسير نتايج آنها. فصل اول. عنوان فصل : تعريف وانواع آزمونها در آموزش وپرورش وروانشناسي. وسايل اندازه گيري در آموزش وپرورش وروانشناسي.
E N D
هدف كلي درس آشنایی دانشجويان با روشها و فنون گوناگون اندازه گير ي و ارزشيابيپيشرفتتحصيلي و تفسيرنتايج آنها .
فصل اول عنوان فصل : تعريف وانواع آزمونها در آموزش وپرورش وروانشناسي
وسايل اندازه گيري در آموزش وپرورش وروانشناسي باتوجه به اين كه صفات و ويژگيها دراين علوم كيفي است به جهت اندازه گيري آنهاوتبديل به داده هاي كمي به ابزار اندازه گيري نياز دارد كه مهمترين آنها عبارتند از : آزمون ، مشاهده ، مصاحبه ، پرسشنامه
تعاريف آزمون از ديدگاه صاحب نظران • آزمون(test): شامل مجموعه اي از سوالات است كه در اختيار فرد گذاشته مي شود تا به آن جواب دهد. • گيج(gage):آزمون را يك روش نظام دار براي اندازه گيري نمونه اي از رفتار فرد است براي اينكه بتوان آن رفتار را با توجه به معياريا هنجار ارزشيابي كرد، مي داند.
انواع آزمونها بطور كلي به دو دسته: الف) آزمون هايتوانايي ب)آزمون هايعاطفي
توضيح مختصر آزمونهاي توانايي آزمونهاي توانايي(ability) : آموخته ها ومهارتها و استعدادهاي افراد را مي سنجدكه دسته اي تواناييهاي شناختي (cognitive) ودسته اي ديگر تواناييهاي رواني ـ حركتي(psschomotor) كه به تعاريف مختصر هر دسته مي پردازيم.
آزمونهاي استعداد(aptitude) اين دسته از آزمونهايتوانايي ، آمادگي فرد را براي انجام دادن كارهاييكه در پيش دارد وهمچنينظرفيت او را براييادگيريهاي مختلف مي سنجد، بطوركلياين آزمونها ناظر به آيندهاندوبرايپيشبينيموفقيتهاي افراد به كارمي روند همانندآزمونهاي هوش كليواستعدادهاي فرد.
آزمونهاي پيشرفت تحصيلي اين آزمونها دانش ومهارتهايي را كه فرد تا لحظه اجراي آزمون كسبكرده است اندازه ميگيرد و بر خلاف آزمونهاي استعداد ناظر به گذشته انديعنيبرايتعيين آموخته هايقبلي است . مثال:آزمونهايرياضي ، فيزيك ، مهارتهايفني
آزمونهاي عاطفي اين آزمونها ويژگيهايعاطفيوشخصيتي افراد را ميسنجند آزمونهايعاطفيوضع موجود آزمون شونده را در موقعيتهايطبيعيمي سنجد
ابزارهاي اندازه گيري شخصيت به سه دسته عمده تقسيم مي شوند: 1- پرسشنامه هاي گزارش شخصيت 2- پرسشنامه هاي جامعه سنجي 3- فنون مشاهده اي
توضيح مختصر ابزارهاي اندازه گيري شخصيت • پرسشنامه هاي گزارش شخصي: اين ابزارها وسايلي هستند كه در آن فرد نظر شخصي اش را نسبت به خود بيان مي كند • پرسشنامه هاي جامعه سنجي: در اين ابزارها افراد ديگر نظرشان را نسبت به فرد مورد نظر سنجش ابراز مي دارند. • فنون مشاهده اي: در اين نوع رفتار فرد در يك موقعيت بخصوص زير مشاهده قرار مي گيرد.
ارزشيابي قضاوت،علاقه وتفسير انسان آن اعداد را به ارزشيابي بدل مي كند. هم شامل توصيف كمي وهم شامل توصيف كيفي است. اندازه گيري اعداد را در اختيار ما قرار مي دهد. تنها يك توصيف كمي از رفتارها يا تواناييها است. مقايسه اندازه گيري وارزشيابي
تفاوت اندازه گيري وارزشيابي ارزشيابي از اندازه گيري جامعتر است ،ارزشيابي داوري دربارة مطلوب بودن يا نبودن نتايج اندازه گيري ما است .ولي اندازه گيري پايه واساس ارزشيابي درست را تشكيل مي دهد.
ارزشيابي ملاكي : معيار يا ملاك ارزشيابي از پيش تعيين شده ، عملكرد ياد گيرنده در آزمون با توجه به آن ملاك سنجش مي شود. • ارزشيابي هنجاري: در اين ارزشيابي عملكرد فرد با آزمون شوندگان ديگر سنجيده مي شود.
هنجاري با عملكرد آزمون شوندگان ديگر كه همان آزمون را گذرانده مي سنجند. در سنجش هوش واستعدادو شخصيت وساير جنبه هاي عاطفي به كار مي رود. مثلاً:در آزمونهاي ورود به دانشگاه ، توزيع فراواني به صورت طبيعي پراكنده است. ملاكي عملكرد آزمون شونده را با يك ملاك مطلق مي سنجند. درسنجش پيشرفت تحصيلي كه به منظور ميزان موفقيت ياد گيرنده در رسيدن به هدفهاي آموزشي به كار مي رود ، مثلاً : آزمونهاي دريافت گواهينامه رانندگي . توزيع فراواني يك منحني داراي كجي منفي است مقايسه ويژگيهاي ارزشيابي ملاكي وهنجاري
34% 34% 14% 14% 2% 2% 13% 13% شكل1-1 توزيع فراواني نمرات آزمونهاي هنجاري(توزيع بهنجار)در اين توزيع نمرات اكثر حول وحوش ميانگين قرار دارد شكل 1-1
شكل 1-2: توزيع فراواني نمرات آزمونهاي ملاكي(توزيع كجي منفي) شكل1-2: توزيع كجي منفي
تعاريف • ارزشيابي تشخيصي (diagnostic): جهت تشخيص مشكلات يادگيري آزمون شوندگان وروشهاي مناسب رفع مشكل به كار مي رود. • تكويني(formative): جهت آگاهي يافتن از نحوه يادگيري آزمون شوندگان براي تعيين نقاط قوت وضعف آنان به كار مي رود • ارزشيابي تراكمي(summative): براي تمامي آموخته هاي آزمون شوندگان در طول يك دوره آموزشي بكار مي رود.
كمك آزمون تشخيصي به معلمان يك آزمون خوب تشخيصي نه تنها معلم را از ضعف يك دانش آموز آگاه مي سازد بلكه زمينه هاي ضعف اورا هم نشان مي دهد مانند نا تواني او در درك واژگان يا جمع يا عمل انتقال.
فصل دوم عنوان فصل : تهيه طرح آزمون پيشرفت تحصيلي
هدف كلي آشنايي با نحوهء تهيه آزمون پيشرفت تحصيلي از طريق يادگيري و طرز تهيه جدول مشخصات، تعيين هدفهاي دقيق آموزشي، چگونگي تقسيم بندي هدفهاي آموزشي
هدفهاي دقيق آموزشي از دانشجويان انتظار مي رود پس از مطالعه اين فصل اصطلاحات زير را توضيح ،بيان وتعريف كنند: هدفهاي رفتاري وغير رفتاري ،جدول دو بعدي محتوي و هدف را تهيه كنند ،حيطههاي يادگيري.
هدفهاي آموزشي رفتاري بنابر تعريف، هدفهاي آموزشي رفتاري هدفهاي هستند كه مقاصد آموزشي معلم رابر حسب رفتار قابل اندازه گيري يا اصطلاحاً عملكرد ياد گيرنده بيان مي كند.
دانش آموزان به روشني معلوم نمايد كه در پايان درس چه انتظاري از آنها مي رود. معلمان تا منظور و مقصود خود را از آموزش موضوعهاي درسي بطور دقيق مشخص كند. كمك اهداف رفتاري به
نمونه هاي از هدفهاي رفتاري دانش آموزپس از آموزش ومطالعه ی گفتار 1ازبخش اول كتاب علوم سال سوم دورهءراهنمايي تحت عنوان (چرا از ماشين استفاده ميكنيم) بايد بتواند ؛ نمونه هدف: اصل انتقال نيرو را در را بطه با كارماشينهاتوضيح دهد
تعيين ويژگيهاي هدفهاي رفتاري در نمونه سوال دانش آموزان بايد از ميان فهرستي از ماشينها ووسائل ديگر شرايط كه معلم در اختياراو مي گذارد حداقل پنج ماشين را انتخاب ملاك عملكرد هدفيا رفتار كند كه همزمان در دو راه يا بيشتر به انسان كمك مي كند.
موارد استفاده جدول مشخصات • براي تهيه طرح درس:به معلم كمك مي كند درآموزش دادن جزء جزء محتواوتك تك هدفها را در نظر بگيرد . • تهيه طرح آزمون :آزمون ساز را در نوشتن سؤالهاي گوناگون براي تمامي محتوا وتمامي هدفها كمك مي كند.
مراحل تهيه وطرح يك آزمون پيشرفت تحصيلي • تعيين هدف كلي • تعيين هدفهاي رفتاري • تهيه جدول دو بعدي هدف و محتوي
ويژگيهاي هدفهاي كلي ورفتاري • هدف كلي :افعال در اين هدف ها مشخص نيستند و انتظار از آزمون شوندگان دقيق مشخص نيست. • هدفهاي رفتاري :افعال و عبارات مشخص كننده رفتار و شرايط و اوضاع و احوال كه رفتار بايد در آن صورت پذيرد كاملاً مشخص است.
مراحل تشكيل جدول مشخصات (محتوا،هدف) • تكميل بُعد محتوا • بُعد هدف • توزيع سؤالهاي آزمون درميان هدفهاي درس • تعيين درصد سؤالها به بخشهاي مختلف محتوا و هدف
دو نكته حائز اهميت در تعيين محتوا وهدف در جدول مشخصات • اهميت مطلب خاص درس وهدفهاي آن مطالب • مقدار زماني كه صرف آموزشهاي آن مطالب و هدفها شده است يعني هر چه مطالب با اهميت ومقدار بيشتري وقت صرف آموزش آن شده باشد سؤالات بيشتري به آن اختصاص داده شود
جدول دو بعدي محتوا وهدف اين جدول دو بعدي است با تعداد رديف وستون متناسب با محتواي درس وهدفهاي آموزشي
آزمونهايمورد نياز براي سنجش هدفهاي آموزشي حوزه شناختي : آزمونهاي تواناييهاي شناختي كه به صورت كتبي در غالب آزمونهاي پيشرفت تحصيلي تهيه و اجرا مي شود. حوزه عاطفي ورواني حركتي : بيشتر با پرسشنامه ها و آزمونهاي عملي سنجش مي شوند.
فصل سوم آزمونهاي تشريحي
هدف كلي آشنايي با انواع آزمونهاي تشريحي ، يادگيري نحوة تهيه سؤالهاي اين آزمونها و طرز تصحيح پاسخ آنها
هدف هاي دقيق آموزشي پساز مطالعه اين فصلدانشجويان بتواند اصطلاحات ذيل را تعريف ، بيان وتوضيح دهد: انواع آزمونهاي تشريحي (محدود پاسخ،گسترده پاسخ ) محاسن ومعايب آنها، قواعد تهيه وتصحيح، پرسشنامه هاي شفاهي ومقايسهء آن با كتبي
ارائه محتواي فصل سوم مطالبي كه در اين فصل معرفي مي شوند از اين قرارند : انواع آزمونهاي تشريحي،آزمون گسترده پاسخ، آزمون محدود پاسخ ، محاسن و معايب آزمونهاي تشريحي ، قواعد تهيه سؤالهاي تشريحي، قواعد تصحيح سؤالهاي تشريحي، پرسش شفاهي.
نمونه سؤال آزمون گسترده پاسخ آنچه را كه به نظرشما بايد در يك برنامه امتحان يك آموزشگاه گنجانيده شود بنويسيد؟