340 likes | 647 Views
« QO’SHALOQ TIZIMLAR VA OB-ASSOTSIATSIYADAGI TIG’IZ QO’SHALOQ TIZIMLAR » ESHANKULOVA MANZURA USMANOVNA O’zRFA Ulug’bek nomidagi Astronomiya instituti Т OSHKENT - 200 9. Biznig “yulduzli uyimiz”- SOMON YO’LI Galaktikasi va galaktikalar olami Yakka yulduzlar,
E N D
«QO’SHALOQ TIZIMLAR VA OB-ASSOTSIATSIYADAGI TIG’IZ QO’SHALOQ TIZIMLAR » ESHANKULOVA MANZURA USMANOVNA O’zRFA Ulug’bek nomidagi Astronomiya instituti ТOSHKENT - 2009
Biznig “yulduzli uyimiz”- SOMON YO’LI Galaktikasi va galaktikalar olami Yakka yulduzlar, Karrali yulduzlar, Yulduz assotsiatsiyalari, Yulduz to’dalari, Yulduzlararo muhit moddalaridan iborat.
QO’SHALOQ TIZIMLAR
Massiv Tig’iz Qo’shaloq Tizimining evolyutsion shemasi 1.Ikki qaynoq OB yulduzlari Rosh qobig’ini to’ldirmagan holati, M1>M2 2.Logranjning ichki nuqtasi orqali birinchi bor massa almashinuvi 3.WR1+OB2 tizimi 4. C+OB2 relativistik, akretsiyasiz 5a. Rengenli va akretsion diskli QT ---O’ta kritik holat 5b.Umumiy qobiq evolyutsiyasi: yoki L_T_J ob’ekti yoki C+ WR2 QT 5g Ikki Relyativistik ob’ektlar
Dastlabki spektral sinflar uchun OB – assotsiatsiyalar soni - 44 ta, Ularga proektsiyalangan TQTlarsoni – 148ta TQTlarnig OB – assotsiatsiyaga tegishlilik ehtimolligi Reley – Fays formulasi asosida olib borildi. (Zakirov, Eshankulova, 2004) , (1) hususiy harakat ,(2) nuriy tezlik ,(3) masofa moduli
TQTlarniOB – assotsistsiyaga tegishliligini guruhlar va ma’lumotlar salmog’i asosida ko’rsatilishi Ballar 10.609 3 0.608 0.135 2 0.134 0.011 1 < 0.010 0
ОВ- komponentali TQTlarnig salmog’li koeffitsienti bo’yicha guruhlarga ajratilgan taqsimoti: I Guruh – hamma kerakli parametrlarga ega bo’lgan TQTlar. II Guruh - hususiy harakati yoki nuriy tezligi ma’lum bo’lmagan TQTlar. III Guuh – faqt masofa haqidagi ma’lumotga ega TQTlar. qora ustunlar- assotsiatsiyanig fizik a’zolari, Ikkilangan shtrixli ustunlar – ehtimolli, Bir xil rangdagi ustunlar – ehtimolligi mumkin bo’lgan a’zolar ochiq ustunlar – Galaktika fonidagi TQTlar.
Yulduzlar nomi Topilgan yili Pdavri sutka Maydanakda kuzatilgan yillari V U-B B-V V-R Har bir tizim uchun umumiy kuzatishlar soni Sp Ass RY Sct 1908 Kennon 11.124 1979-1994 10.06 0.36 0.25 0.32 U435, B489, V490, R471 BO Ser OB1 AT Vul 1930 Xoffmyster 3.980 1990-1993; 1997-2001 9.10 0.39 0.48 0.45 U362, B361, V366, R354 В3 Vul OB1 EV Vul 1944 Xoffmyster 2.822 1990-1993; 1997-2001 10.49 0.20 0.92 0.78 U510, B528, V526, R530 B1V Vul OB4 V443 Cyg 1936 Xoffmyster 1.662 2000-2002 12.32 0.02 0.56 0.48 U411, B454, V455, R470 F8 CygOB9 V455 Cyg 1935 Morgenrot 8.765 2000-2004 9.28 0.03 1.11 1.09 U679, B679, V683, R678 B2(p:e) Cyg OB9 V456 Cyg 1935Morgenrot 0.891 2000-2003 10.73 0.14 0.28 0.22 U603, B604, V601, R590 A2: Cyg OB1 Kuzatish uchun tanlab olingan TQTlar
TANLAB OLINGAN TQT LARNI KUZATISH << TSEYSS Т-60M ( GAISH, MDU) 2000-2004YY.
Ser OB1assotsiatsiyasida proektsiyalangan RY SctTQT Min I = 2443342.42 + 11.d112471 Е. U 435, В 484, V 490, va 471 Rfiltrlarida << RY SctYorqinlik egri chizigi
RY SctningUBVRfiltrlarida DJurasevich tomonidan tuzilgan ravshanlik egri chizigi va modeli.
Расм.9. V455 Cygning yangi aniqlashtirilgan efimeridasi yordamida olingan ravshanlik egri chizig’i 2000-2001yillarda va 2002 yilda kuzatilganV455 Cygнинг фотометрик катталиклари. Filtrlar Max MinI MinII 2000-2001yy V 9.28 9.75 9.77 U-B 0.03 0.07 0.04 B-V 1.11 1.11 1.12 V-R 1.09 1.07 1.09 2002y. V 9.25 9.67 9.67 U-B 0.01 0.04 0.03 B-V 1.12 1.09 1.08 V-R 1.07 1.05 1.08
Uta yuqori kontaktdagi tizimV455 Cyg ning modeli (L1 –ichki Logranj nuqtasi)
V455 CygTQT yorug’- qora tumanlik va, Dol 10 yulduzlar to’dasi yaqiinida joylashgan aktiv yulduz tizimidir .
AT Vul: MinI = HJD 2429906.9276(24)+3.9803541(26)E+(5.750.53)10-9E2 AT VUL ravshanlik egri chizig’i EV VUL ravshanlik egri chizig’i
Фаза V U-B B-V V-R AT VUL va EV VUL qo’shaloq tizimlarinig kuzatuvlari va bitta ravshanliknig o’rtacha hatoligi haqidagi ahborot AT Vul Max 9.10m -0.39m 0.48m 0.45m Звезда NU NB NV NR sV sU-B sB-V sV-R MinI 9.80 -0.22 0.49 0.48 AT Vul 362 361 366 354 0.012 0.008 0.006 0.005 MinII 9.36 -0.45 0.44 0.47 EV Vul 510 528 526 530 0.014 0.033 0.019 0.012 EV Vul Max 10.49 -0.20 0.92 0.78 MinI 11.42 -0.07 0.90 0.77 MinII 10.91 -0.22 0.92 0.75 AT VUL va EV VUL egri chiziqlarinig fotometrik harakteristikalari
AT VUL va EV VUL komponentalaring ikki rangli diagrammada joylashish holati
Min I = JDH2452115.2316(38) + 1.66220545d (43)E. V443 Cyg ning kuzatuvdan olingan ravshanlik egri chizig’i
<<V456 Cygning Ravshanlik egri chizig’i.