160 likes | 596 Views
TÜRKÇE DERSİ. EK FİİL ÇEKİMİ VE GÖREVİ. EK-EYLEM:. Ad ve ad soylu sözcüklerin sonuna gelerek.onların belirli bir kesinlik kazanıp yüklem olmasını sağlayan eklerdir. ÖRNEK : Hava dün gece karlıy dı . Ali’nin boyu Erdal’dan uzun du . -mış Babası oldukça zengin miş .
E N D
TÜRKÇE DERSİ EK FİİL ÇEKİMİ VE GÖREVİ www.kademeliegitim.com
EK-EYLEM: Ad ve ad soylu sözcüklerin sonuna gelerek.onların belirli bir kesinlik kazanıp yüklem olmasını sağlayan eklerdir. ÖRNEK: Hava dün gece karlıydı. Ali’nin boyu Erdal’dan uzundu. -mış Babası oldukça zenginmiş. -dı Durmadan beni arayıp soran oydu. -ım Ben de bir insanım. -sın Dikkat et,sen daha küçük bir çocuksun. -iz- Biz bu işe biraz isteksiz gibiyiz. -siniz Siz de diğer insanlarla eşitsiniz. -dırlar Bu saatte evde yokturlar. -ise Ya, bizi muayene edecek bu doktorsa...! www.kademeliegitim.com
Buna göre ek fiilin dört kipi vardır. 1-GÖRÜLEN GEÇMİŞ ZAMAN KİPİ: Yapılışı:İsim soylu kelimelere -di ya da -idi ekleri getirilerek yapılır. ÖRNEK:öğrenci-ydi öğrenci-idi 2-ÖĞRENİLEN GEÇMİŞ ZAMAN KİPİ: Yapılışı:İsim soyundan kelimelere -miş ya da -imiş ekleri getirilerek yapılır. ÖRNEK:Çalışkan-mış çalışkan-imiş www.kademeliegitim.com
EK-FİİLİN ÇEKİMLERİ: Ek fiile dayalı oluşlar , başlıca iki zaman diliminde geçer. Bunlar “geçmiş zaman” la “şimdiki zaman” dilimleridir. Geçmiş zaman görülen-öğrenilen olarak ikiye ayrılır. ÖRNEK: Öğretmen-di, öğretmen-miş Ek fiilin şimdiki zamanı ise “geniş zaman” görünümündedir. ÖRNEK:Öğretmen-im,öğretmen-siniz,öğretmen-dir. Dilek-şart kavramlarından “ise” ek fiilde yalnızca sadece “şart” vardır. ÖRNEK:öğretmen-se www.kademeliegitim.com
3-GENİŞ ZAMAN KİPİ: Yapılışı: İsim soyundan kelimeler -iz ve -dir ekleriyle yapılır. ÖRNEK:hasret-iz hasret-dir 4-ŞART KİPİ : İsim soyundan kelimelere -se ya da -ise ekleriyle yapılır. ÖRNEK:öğrenci-ise öğrenci-yse EK FİİLİN OLUMSUZU: “değil” edatı ile yapılır. ÖRNEK: böyleydi böyle değil-di ***Olumsuz fiillere gelen “değil” edatı tabandaki olumsuzluğu giderir. ÖRNEK: bilmiyor değil-im (biliyorum) www.kademeliegitim.com
EK-EYLEMLER’ in diğer bir görevi de FİİLERİ BİRLEŞİK ÇEKİME SOKMAKTIR. Ek-Eylemler, daha önce herhangi bir kipte çekimlenmiş bir eylemin sonradan anlatılmasını sağlarlar. ÖRNEK:Okuduy-dum Okumuş-muş-sun Okuyor-sa www.kademeliegitim.com
Ek-eylemler,basit zamanlı eylemleri birleşik zamanlı hale getirir. • Ek-eylemler adlara getirilerek dört çekim yapar: • 1.Şimdiki zaman veya geniş zaman • 2.Görülen geçmiş zaman • 3.Öğrenilen geçmiş zaman • 4.Dilek-şart kipi www.kademeliegitim.com
1.ek-eylemin şimdiki zaman çekimi: www.kademeliegitim.com
Ek-eylemin görülen geçmiş zaman kipi www.kademeliegitim.com
Ek-eylemin geçmiş zaman çekimi www.kademeliegitim.com
Ek-eylemin dilek-şart kipi www.kademeliegitim.com