80 likes | 328 Views
İmparatorluktan Cumhuriyete G eçiş. Celile Ökten. A Deep Approach to Turkish Teaching and Learning Wisconsin Center for Education Research, University of Wisconsin-Madison. Yeni Dünya Düzeni.
E N D
İmparatorluktan Cumhuriyete Geçiş Celile Ökten A Deep Approach to Turkish Teaching and Learning Wisconsin Center for Education Research, University of Wisconsin-Madison
Yeni Dünya Düzeni • Dünyadaki barışın korunması ve hukuka dayalı yeni bir düzenin kurulması için Milletler Cemiyetinin çalışmaları başlar. • Osmanlı İmparatorluğu, Çanakkale zaferini kazanmasına rağmen I. Dünya Savaşı sonunda Almanya ile birlikte yenik sayılmıştır. • Milletler Cemiyeti: united nations • Zafer: victory • Yenik: defeated
Yeni Oluşumlar • I. Dünya Savaşının hemen sonrasında Türk halkının Kurtuluş Savaşı mücadelesi başlamıştır. • Milletler Cemiyeti, Osmanlı İmparatorluğu’nun toprak bütünlüğüne önce ılımlı yaklaşırken daha sonra bu tavrını değiştirmiştir. • Kurtuluş Savaşı: independence war • Mücadele: struggle • Toprak bütünlüğü: territorial integrity • Tavır: attitude
Yeni Türk Devleti • Osmanlı ülkesi toprakları Ermenistan, Kürdistan ve “Vatikanlaştırılmış bir İstanbul” şeklinde paylaştırılmıştır. • Halbuki İngiltere, Fransa, ABD’nin savaşın sonunda Almanya, Avusturya-Macaristan, Osmanlı İmparatorluklarını mağlup etmesi, demokrasinin zaferi olarak tanımlanmıştı. • Paylaştırmak: to allocate • Mağlup etmek: to defeat
Türkiye Cumhuriyeti • İç politikada “milli egemenlik”, dış politikada “misâk-ı milli” hakim olacaktır. • Kemalist devlet kuramı esas alınacaktır. • Hukukun laikleştirilmesi ve batılı yönetim tarzı gündemdedir. • Türkiye, Avrupa burjuva toplumlarının yapısına benzemeye başlamıştır. • Misâk-ı milli: national pact • Hakim olmak: to dominate • Kuram: theory • Gündem: agenda
Kemalist devlet kuramı • Türk tarihinde devlet milletten önce gelir. Devlet, devlet ile meşrudur. • Kemalist devlet kuramı, burjuva devletlerinin yapısını çağrıştırır. • Ziya Gökalp’in dayanışmacı devlet kuramı örnek alınır: • Devlet iktidarı bir sınıfa ait değil, tüm millete ait tarafsız bir kurumdur. • Meşru: legal • Çağrıştırmak: to evoke • Örnek almak: to model
Türkiye Cumhuriyeti’nin temel taşları Kemalist devrimler • Her devrimin gelişim çizgisinde farklılıklar gözlemlenir. • 1920’lerin jakoben devrimci Kemalizmi ile 1930’ların muhafazakar devletçi seçkinleri arasında faklılıklar vardır. • Devrimin, dayanışmacı heyecanı zamanla azalmış ve devletçilik önem kazanmıştır. • Muhafazakar: conservative • Seçkin: elitist • Devletçilik: etatism
Kaynakça • Akın, Rıdvan (Nisan 1997)."Osmanlı Mebusan Meclisi'nden TBMM'ne Misak-ı Milli Tezinin Devamlılığı" Belgelerle Türk Tarihi Dergisi, sayı:3, ss.45-49. • Akın, Rıdvan (Temmuz 2000)."Kemalist Devrim ve Devlet Tartışmasına Katkı", Toplumbilim (Aydınlanma Özel sayısı), sayı:11, İstanbul, Bağlam Yayınları, ss.173-188.