Publiczne Gimnazjum nr 3

1. Publiczne Gimnazjum nr 3 Władza samorządowa w Starogardzie Gdańskim i jej wpływ na współczesne życie mieszkańców Gmina Miejska Starogard Gdański

2. Władza samorządowa w Starogardzie Gdańskim 27 maja 1990 r. odbyły się w Starogardzie Gdańskim pierwsze wybory do samorządu terytorialnego. Przez okres 20 lat pełnej niepodległości starogardzkie władze samorządowe swoją działalnością pozytywnie przyczyniły się do rozwoju stolicy Kociewia. Poczynając od rozwoju gospodarczego a kończąc na rozwoju kulturalnym miasta. Dyskusje i wywiady przeprowadzone z mieszkańcami Starogardu uświadomiły, że przez okres 20 lat samorządności zostało wykonanych szereg skutecznych działań. W XXI w. czekają na władzę nowe wyzwania i nierozwiązane w dalszym ciągu zadania.

3. Władza samorządowa w Starogardzie Gdańskim Epoka PRL – u, która zakończyła się wraz z upadkiem rządów komunistycznych w Polsce w 1989 r. nie przyczyniła się zbyt imponująco Starogardowi Gdańskiemu. Nie mniej jednak okres PRL – u pod względem przemysłowym i gospodarczym był raczej pomyślny dla miasta. Co w związku z tym w Starogardzie Gdańskim i jego okolicach zmieniło się w okresie 20 lat samorządności? Na to pytanie odpowiedzieli nam mieszkańcy Starogardu.

4. Estetyka miasta Do 1989 r. Starogard Gdański był miastem typowo przemysłowym. Wielkie fabryki (Starogardzki Zakład Farmaceutyczny „Polfa”, Zakład Obuwniczy „Neptun”, Fabryka Wódek Gdańskich „Polmos”, Fabryka Mebli Okrętowych „Famos”) oraz rozbudowana od lat 70 – tych Spółdzielnia Mieszkaniowa, po części zaspokajająca problemy mieszkaniowe miasta.

5. Estetyka miasta Starogard Gdański podczas pochodu 1 majowego, w tle Fabryka Wódek Gdańskich „Polmos” – lata 70 te

6. Jedna z najstarszych mieszkanek Starogardu pani Jadwiga (lat 84) architekturę czasów PRL – u wspomina w jednoznaczny sposób:„Po wojnie w Starogardzie było bardzo dużo zieleni, następnie w latach 50 – tych odbudowano większość zakładów przemysłowych, wybudowano też nowe, większość terenów zielonych została zajęta przez nowo powstałe fabryki, miasto zmieniło się w szare – typowo przemysłowe siedlisko…, dzisiaj jest inaczej mamy piękny zadbany w miarę park, kolorowe kamieniczki na rynku, jest dużo kwiatów i zieleni, …ale pracy dla mieszkańców co raz mniej”. Estetyka miasta Wywiad z Panią Jadwigą - emerytka

7. Estetyka miasta Pan Mirosław wskazuje na duże zmiany w estetyce miasta po 1989 r. „Starogard z miasta typowo PRL – owskiego stał się pięknym europejskim miastem, aczkolwiek atrakcji i rozrywek w samym mieście jest nie za wiele. Starogard jest ciągle jedną wielką budową, co chwile coś nowego budują (sklepy, centra handlowe, orliki, drogi itp.). Możemy pochwalić się nowoczesnymi galeriami i centrami handlowymi, żeby tylko były tańsze…”. Wywiad z Panem Mirosławem Zielińskim - mechanik

8. Estetyka miasta Centrum Handlowe „Wierzyca”

9. Estetyka miasta Galeria „Szwarc”

10. Estetyka miasta Niektórzy mieszkańcy Starogardu sceptycznie odnoszą się do tak licznych centrów handlowych: „Mieszkam tu 40 lat, wcześniej było tu bardzo dużo domów i zieleni, teraz są same sklepy i centra handlowe, mnóstwo marketów. Domy miały kształt małych zameczków i pałacyków, a obecnie wszystkie z prostokątnymi i spiczastymi dachami…”.Pani Basia twierdzi, że centra handlowe, hipermarkety i supermarkety takie jak Biedronka, Hypernova, czy później Carrefour usytuowane w centrum miasta ułatwiają zapracowanym osobom życie:„Są bardzo czyste, ładne i zadbane, nie to co sklepy PSS „Społem” które nie napawały optymizmem i chęcią robienia zakupów ale była taka potrzeba…”. Wywiad z Panem Zenkiem – hydraulik lat 54 i Panią Basią – ekspedientka lat 44

11. Estetyka miasta Sklep mięsny w Starogardzie Gdańskim w okresie PRL – u

12. Estetyka miasta Hipermarket Hypernova (później) Carrefour – Aleja Niepodległości Starogard Gd.

13. Estetyka miasta W okresie 20 lat samorządności władze bardzo wiele uwagi poświęciły poprawieniu wizerunku miejskiego parku. Po roku 1989 r. park zaczął nabierać barw. Prawie każdy z rozmówców ocenił, że park miejski dziś jest starannie pielęgnowany i bezpieczny. W ostatnich latach pojawiły się nowe ławeczki, deptak, alejki oraz plac zabaw dla dzieci. Obecnie w parku miejskim odbywają się co pewien czas imprezy okolicznościowe na, które tłumie przychodzą Starogardzianie.

14. Estetyka miasta Park Miejski

15. Estetyka miasta Okres 20 – lecia samorządności to również okres wielkich remontów zabytków, budynków publicznych i elewacji kamienic oraz budowy nowych potrzebnych instytucji samorządowych. Wybudowano także z inicjatywy mieszkańców kościoły np. Najświętszej Panny Marii Matki Kościoła na ul. Bohaterów Getta i kościół Jezusa Chrystusa na ul. Skośnej.

16. Estetyka miasta Nowy budynek Starostwa Powiatowego

17. Estetyka miasta Elewacja kamienic na Rynku w Starogardzie, wyremontowany Ratusz, Rynek w zieleni

18. Infrastruktura miasta Wielkie zmiany za sprawą władzy lokalnej nastąpiły w infrastrukturze. Na pytanie skierowane do mieszkańców: Co się zmieniło? Odpowiadali. „Nowe drogi m. in. mała obwodnica miasta ul. Armii Krajowej i ul. Żwirki i Wigury, które odciążyły ruch przez „Berlinkę” (trasa nr 22) i centrum miasta, ponadto remont „Berlinki”, bruk był naprawdę nie do zniesienia…”.Wielkie zmiany nastąpiły również w przebudowie skrzyżowań: „Pojawiła się sygnalizacja świetlna na skrzyżowaniu drogi nr 22 i Al. Niepodległości, ponadto pojawiła się na skrzyżowaniu ulicy Pomorskiej i Al. Jana Pawła II. W związku z gwałtownym wzrostem pojazdów na naszych ulicach te działania były niezbędne dla naszego bezpieczeństwa…, Dobrą inwestycją władz samorządowych było również wybudowanie w szczególnie zatłoczonych miejscach rond”. Wywiad z Panią Aleksandrą i Panem Mirosławem

19. Infrastruktura miasta Rondo ul. Sikorskiego i ul. Skarszewska, remont ul. Sikorskiego

20. Infrastruktura miasta Wielkim problemem nawarstwiającym się w okresie 20 – lecia samorządności jest przepustowość starogardzkich ulic. Liczba samochodów osobowych w ostatnich 15 latach drastycznie się powiększyła. W godzinach szczytu (godz. 15 – 16.) większość starogardzkich ulic w centrum jest zatłoczona, łącznię z najważniejszą „Berlinką”. Według mieszkańców władze starają się rozwikłać ten problem poprzez remonty (np. ul. Juranda ze Spychowa) poszerzanie ulic, tworzenie nowych np przedłużenie ul. Jabłowskiej. Starogardzianie mają osobliwe zdanie na ten temat: „Wiem, że władze robią dużo by się nam {mieszkańcom} jeździło lepiej, ale przydałaby się z prawdziwego zdarzenia dwupasmowa szosa przez miasto lub obwodnica. Brakuje także parkingów w centrum ale nie jest najgorzej”.–pan Zdzisław 56 lat technik Pani Zofia twierdzi że: „Co raz większa ilość samochodów powoduje korki i sprawia, że wiele dróg w godzinach szczytu jest nieprzejezdnych,… nawet ciągłe remonty ulic i budowa nowych nic nie zmieni taki jest los miast w XXI wieku (szczególnie w Polsce)”. Wywiad z Panią Zofią i Panem Zdzisławem

21. Infrastruktura miasta Większość mieszkańców Starogardu Gdańskiego jest niezmotoryzowana. Do dziś na ulicach miasta spotkać można zasłużonego ale przestarzałego Autosana H9-35 (Autobus MZK) i Jelcza. Władze miasta i w tej kwestii nie stoją bezczynnie. Rada Miasta zakupiła w latach 90 – tych i w pierwszej dekadzie XXI w. nowoczesne autobusy Scania i Neoplan N4009. Obecnie w Starogardzie funkcjonuje 9 linii autobusowych, co w pełni wystarcza na zapotrzebowanie mieszkańców. Władze miasta mają zamiar zakupić kolejne nowoczesne autobusy, aby wycofać flotę starych zasłużonych maszyn. I w tym wymiarze mieszkańcy Starogardu mają swoją opinię. Pani Janina lat 68: „Cieszę się bardzo, że znikną wkrótce te stare Autosany, do których ciężko jest wejść i, które zawsze wytrzęsą człowieka,… tymi nowymi autobusami przyjemność jest jeździć…”. Wywiad z Panią Janiną

22. Infrastruktura miasta Stare autobusy starogardzkiego PKS i MZK: Autosany i Jelcze

23. Infrastruktura miasta Nowoczesna Scania MZK

24. Infrastruktura miasta Poważnym problemem miasta jest infrastruktura kolejowa i budynki PKP. Obecnie władze lokalne nie mają formalnie obowiązku utrzymywania dworców PKP i infrastruktury. Większość mieszkańców jest jednak zdania, że władze miasta skutecznie tym problemem by się zajęły. Dworzec PKP

25. Infrastruktura budowlana i mieszkaniowa Samorząd miejski angażuje się także i wspiera budowę nowych osiedli miejskich. W okresie 20 lat samorządności powstały w Starogardzie Gd. m. in. Oś. Nad Jarem, Oś. Piastów oraz całkiem nowe Oś. Tuwima, Oś. Żeromskiego czy Tęczowy Blask. Zabudowania tych osiedli są bardzo nowoczesne. Osiedla starsze poddawane są remontom elewacyjnym. „Nowe osiedla rozładowały trochę fatalną sytuację mieszkaniową miasta, budynki i mieszkania są atrakcyjne ale w dalszym ciągu drogie, …młodzi nie mający pracy w regionie nie mają większych szans na ich kupno…”. Wywiad z Panem Piotrem – grafik komputerowy lat 34

26. Infrastruktura budowlana i mieszkaniowa Nowe osiedla w budowie

27. Infrastruktura budowlana i mieszkaniowa Budynek na Oś. Piastów

28. Infrastruktura budowlana i mieszkaniowa Naszym mieszkańcom zadaliśmy kilka pytań na temat tego, Czy warto budować nowe fabryki, żeby poprawić sytuację na rynku pracy?„Starogard powinien obrać kurs, albo nastawiony na turystykę, albo budujemy miasto dla parowników, zapewniających pracę. Pogodzić tych dwóch rzeczy się nie da, a ja wolałbym bardziej nastawić się na turystykę, gdyż mamy ogromny potencjał” Wywiad z Panem Mirosławem – mechanik

29. Przemysł i Gospodarka Wielu mieszkańców uważa również, że ostatnie 20 lat samorządności to poważny cios dla regionalnej gospodarki. „Jeśli chodzi o przemysł regionalny uważam za wielki błąd brak prywatyzacji w tej dziedzinie. Upadłość tych zakładów przyczyniła się do biedy i bezrobocia wielu osób, których to nie zrekompensowano innymi metodami. Różnego rodzaju supermarkety tylko cząstkowo zapełniają bezrobocie, nie rozładowują go. Błędem jest również mała produkcja w Starogardzie, który kiedyś zajmował 3 pozycję w województwie pod tym względem”. W wyniku prywatyzacji i restrukturyzacji zlikwidowano m. in. Zakład Obuwniczy „Neptun”, likwidacja części Zakładu Farmaceutycznego „Polfa”, likwidacja „Centry” i zamknięcie firmy produkującej antybiotyki „Polmed”. Wywiad z Panem Karolem Cieślikiem – prawnik

30. Przemysł i Gospodarka Część przedsiębiorstw na prywatyzacji i restrukturyzacji zyskała m. in. Polpharma S.A. (do 2000 r. Polfa). Zbudowano nowoczesny kompleks farmaceutyczny i zmodernizowano produkcję leków. Zakład Farmaceutyczny „Polpharma”

31. Nauka i Edukacja Do 1989 r. Starogard Gdański nie mógł pochwalić się odpowiednimi i estetycznymi szkołami podstawowymi i średnimi. Władze samorządowe w okresie dwóch ostatnich dekad sprawnie zajęły się zmianą wizerunku naszych szkół i ich poziomem nauczania. Powstały nowe szkoły. W 1991 r. PSP nr 8 (dziś PSP nr 1), w następnych latach dodano nowe obiekty: w 1997 r. basen, w 1998 salę gimnastyczną, a od roku 1999 korty tenisowe i boiska szkolne.

32. Nauka i Edukacja PSP nr 1 w Starogardzie Gdańskim

33. Nauka i Edukacja Od 2000 r. funkcjonuje w mieście Pomorska Wyższa Szkoła Polityki Społecznej i Gospodarczej. Wiele szkół podstawowych i gimnazjalnych przeszło gruntowne remonty. Szkoły wyposażone zostały również w nowe komputery, sprzęt sportowy i multimedialny. „Szkoły są czyste, wymalowane, na bieżąco pielęgnowane…, mamy fajne sale gimnastyczne, boisko, sprzęt sportowy i komputery w klasach, sklepik,… nauczyciele są przyjaźni”. Uczniowie szkoły gimnazjalnej

34. Nauka i Edukacja Publiczne Gimnazjum nr 3

35. Sport i Rekreacja Władze Gminy Starogard nie zrezygnowały również z promocji sportu w naszym regionie. Przy pomocy środków ministerstwa sportu i sponsorów wybudowane zostały w naszym mieście boiska sportowe tzw. „Orliki 2010” przy szkole PG2 ul. Traugutta i w Żabnie. Wielką dumą naszego miasta jest również klub koszykówki Polpharma Starogard Gdański grający obecnie PLK.

36. Sport i Rekreacja Orlik 2012 w Żabnie w budowie

37. Sport i Rekreacja Otwarcie Orlika 2010 w Żabnie

38. Sport i Rekreacja Niestety w naszym mieście pozostałe kluby nie odnoszą od lat 90 – tych większych sukcesów. Zapytaliśmy się mieszkańców jaki wpływ władze samorządowe mają na rozwój sportu. Czy w ostatnich 20 latach kluby sportowe otrzymywały odpowiednie dotacje od miasta, czy jednak zbyt niskie?„Nie wiem , nie interesuję sportem, lecz od lat 90 tych nie wyszło za wielu utalentowanych sportowców…, jeżeli chodzi o bazę szkoleniową to nie mamy odpowiedniego stadionu sportowego, same „Orliki” nie wystarczą, nie mamy także odpowiedniego basenu, aż dziw, że nasi pływacy odnoszą sukcesy…, myślę że władze miasta powinny bardziej zająć się naszym stadionem im. Kazimierza Deyny.A czy jest lepiej niż przed rokiem 1989?„Bez wątpienia tak, mamy halę sportową, szkoleniowców na wysokim poziomie, dodatkowe zajęcia sportowe, „Orliki” i utalentowaną młodzież, predyspozycję na sukcesy są… „. Wywiad z Panem Mirosławem

39. Bezpieczeństwo Starogardzianie raczej mają pozytywne zdanie na temat bezpieczeństwa w ich mieście. Na pytanie: Czy czują się państwo bezpiecznie na ulicach Starogardu? Odpowiadali: „W dzień jest sporo patroli policji i straży miejskiej, można czuć się bezpiecznie ale w nocy w okolicach parku miejskiego i ul. Chojnickiej jest czasami niebezpiecznie…, straż miejska powinna zintensyfikować patrole w tych miejscach…”Władze miasta współpracują cały czas z policją, intensywnie pracują nad zagwarantowaniem mieszkańcom bezpieczeństwa. Wywiad z Panem Radosławem – rencista

40. Bezpieczeństwo Władze miasta współpracując ze Starostwem Powiatowym i Komendą Wojewódzką w Gdańsku przyczyniły się do otwarcia nowej Komendy Policji przy ul. Zblewskiej. Samorządowcy dbają przede wszystkim o rozwój starogardzkiej straży miejskiej kupując nowe samochody oraz wyposażając strażników w nowoczesny sprzęt. Komenda Powiatowa Policji w Starogardzie Gdańskim

41. Pomoc społeczna Urząd miasta nadzoruje i utrzymuje także działalność Miejskiego Ośrodka Opieki Społecznej. Ośrodek MOPS zajmuje się najróżniejszą działalnością z zakresu pomocy społecznej dla osób ubogich, dodatków mieszkaniowych, świadczeń rodzinnych, świadczeń z funduszu alimentacyjnego i ubezpieczeń zdrowotnych oraz społecznych. Ponadto w skład MOPS– u wchodzi Dom Dziennego Pobytu, zajmujący się opieką nad osobami starszymi, samotnymi i z życiowymi problemami. Ośrodek Adaptacyjny pomaga usprawnić swoje życie społeczne, rozwijać zainteresowania i poprawić swoją samoocenę. Środowiskowy Dom Samopomocy pomaga osobą niepełnosprawnym intelektualnie i fizycznie.

42. Kultura i rozrywka Od roku 1990 władze samorządowe Starogardu zajmują się także działalnością kulturalną. Centralna instytucją kulturalną miasta jest SCK Starogardzkie Centrum Kultury. W SCK – u odbywają się najróżniejsze zajęcia, m. in. edukacja tańca towarzyskiego i nowoczesnego. Odbywają się także zajęcia nauki śpiewu ludowego. W SCK – u działa również Grupa Teatralna LICHO, Szkoła miksowania DJ – eska i śpiewacy, tancerze z grupy Gzuby Kociewskie. Odbywają się także zajęcia plastyczne, techniczne i graficzne. W SCK – u upowszechnia się także sztukę amatorską i profesjonalną, poprzez działalność Galerii „A” im. Michała Faryseja. Galeria „A” organizuje wernisaże, wystawy malarskie, rzeźbiarskie, fotograficzne i graficzne. Organizuje swoje zajęcia również Uniwersytet III – go Wieku „S – Centrum”. SCK ponadto organizuje imprezy masowe. Przystanki kultura, recitale, koncerty, festiwale, projekcje filmów, zloty, konkursy tematyczne itp.

43. Kultura i rozrywka Starogardzkie Centrum Kultury

44. Kultura i rozrywka Z inicjatywy władz miasta powstało w Starogardzie Muzeum Ziemi Kociewskiej, w którym można oprócz zapoznania się z kulturą kociewską także przyjść na liczne i atrakcyjne wystawy (obecnie temat: Traumatyczny Świat Obozów). Na pytanie zadane mieszkańcom: W jakim stopniu władze miasta angażują się w rozwój kultury miasta Starogard? Odpowiedzi były różne: „…przestarzałe Kino „Sokół”, SCK i Muzeum Ziemi Kociewskiej to o wiele za mało jak na prawie 50 – cio tysięczne miasto, festiwale i wystawy SCK nie trafiają do gustu młodzieży…, z kulturą w naszym mieście jest kiepsko…”– Aleksander uczeń szkoły średniej. „Nie wiele jest także rozrywek, zaniedbany basen, brak prawdziwej kręgielni, aquaparku ale mamy ściankę wspinaczkową i Skatepark, …ma być wybudowany też stadion zgodny z wymaganiami Fifa…” – Izabela uczennica szkoły gimnazjalnej.

45. Kultura i rozrywka Muzeum Ziemi Kociewskiej

46. Polityka i administracja Podczas wywiadów z mieszkańcami Starogardu nie pominęliśmy również kwestii przemian politycznych po 1989 r. Co Pan sądzi na temat władz wybieranych po 1990 r.? „Władze oceniam raczej poprawnie, starają się być otwarci na obywateli, można z nimi porozmawiać na ważne tematy, wymienić korespondencję…, w czasie komunizmu władza była zamknięta w sobie, klika narzucała obywatelom swoje zdanie, trzeba było się dostosować…, dzisiaj jesteśmy wolni i mamy własne zdanie nie zawsze zgodne z rządzącymi…” - pan Mirosław Zieliński. „Patrząc na te wydarzenia przez pryzmat człowieka zajmującego się handlem zauważyć można, że z tą chwilą otworzyły się drzwi do zakładania własnych, niezależnych przedsiębiorstw. Drugą kwestią są przemiany społeczne, ludzie przestali być inwigilowani, poczuli się wolni”. – Pan Krzysztof Zarzycki. „Władza nie kojarzy się teraz z czymś bardzo złym, raczej z kierownictwem, zarządzaniem…, biorąc pod uwagę zmiany na ulicach naszego miasta możemy być zadowoleni”. – Pani Zofia.

47. Polityka i administracja Na pytanie: Czy mieszkańcy mają poczucie, że władza jest blisko nich? Odpowiadali: „Rzadko się ich spotyka, rzadko się z nimi rozmawia ale kontakt jest raczej dobry...”. – pan Zdzisław. „Mamy Internet można się komunikować z władzami miasta ale i tak wszystkie najważniejsze sprawy załatwić osobiście trzeba w urzędzie…”. – Pani Hanna. Czy miejskie pieniądze są inwestowane są dobrze czy wyrzucane w błoto? „Wiele osób jest zdania, że są wyrzucone w błoto i oskarżają oto władze, jednak ja jestem zdania, że to dzięki nim zawdzięczamy „Starogard w wiecznej budowie”. – Pan Zenek.

48. Co władzom miasta nie udało się po roku 1990 zmienić? Władze samorządu starogardzkiego ogólnie wykonały i wykonują dobrą pracę. Jest jednak wiele spraw, których nie udało się przez okres 20 lata rozwiązać. „Przede wszystkim rozczarowała mnie postawa samorządowców. Od lat 90' osoby te skupiały się na 'konsumowaniu władzy', a nie stwarzaniu warunków do rozwoju przedsiębiorczości i rzeczywistej promocji miasta. Zawiodła mnie prywatyzacja poszczególnych przedsiębiorstw. Efektem tego zjawiska jest dzisiejsze bardzo duże bezrobocie w mieście”. – Pan Krzysztof. „Nie podoba mi się kilka spraw. Przede wszystkim niewystarczająca opieka lekarska, opieszałość ekip rządzących w reformowaniu lecznictwa, m.in. poprzez podwyższenie składki zdrowotnej. Pozostawił wiele do życzenia stopień dbałości o sprawy pracowników podczas prywatyzacji przedsiębiorstw, szybkość zmian przy zbywaniu majątku państwowego za bezcen, zaniżone wyceny. Wielu ludzi zostało skrzywdzonych reformami”. – Pan Karol.

49. Podsumowanie Zapytaliśmy się także mieszkańców o to: Kiedy w Starogardzie żyło się lepiej – przed czy po roku 1989 i dlaczego? „Bez wątpienia teraz jest lepiej, w czasie komunizmu było okropnie, pustki w sklepach, braki podstawowych towarów,… po papier toaletowy 4 godziny musiałem czekać… Pracując jako mechanik samochodowy pensja wzrasta więc można coś odłożyć, w PRL – u do pierwszego mi nie starczało”. – Pan Mirosław. „Większości społeczeństwa żyje się zdecydowanie lepiej po zmianach, ale dla części ludzi oznaczały one, niestety, zubożenie albo bezrobocie. Niektórzy pracownicy, m.in. ci pracujący w rolnictwie (PGR – y), zostali zaniedbani…” – Pan Karol. „Poziom życia społeczeństwa w porównaniu z okresem komuny znacznie wzrósł. Przejawem tego jest większa zamożność obywateli. Samochody na ulicach Starogardu. Zmianie uległą także mentalność ludzi, wydaje mi się że na lepsze”. – Pan Krzysztof.

50. Podsumowanie Wielkie nadzieje mieszkańcy Starogardu mają na inwestycje. Szczególną aprobatą cieszy się pomysł wybudowania na terenie byłego zakładu „Neptun” Aquaparku.