70 likes | 221 Views
Sokrate aurreko aldia. Zein osagarri unibertsoaren abian ? (ARJE). Aurreritzirik gabe Esperientziaz baliaturik. Jonian Miletotarrek. Kosmosaren egitura matematikoa, musika gisa Arimaren askapena lortzeko, matematikan hezitu. Hiriaren gobernu ardura Matematikan hezituak
E N D
Sokrate aurreko aldia .... • Zein osagarri unibertsoaren • abian ? • (ARJE) • Aurreritzirik gabe • Esperientziaz baliaturik Jonian Miletotarrek • Kosmosaren egitura matematikoa, musika gisa • Arimaren askapena lortzeko, matematikan hezitu • Hiriaren gobernu ardura • Matematikan hezituak • Anaiarteko osatu: (ORFISMOA) Sirakusan Pitagoras • Hil osteko bizitza hobetu, bizitza garbia eta zurruna bidez • Arima hilezina • Atenas-en atzerritarrak • Gazteen heziketa lana, diru truke Sofistak • Politikan nork bere interesak defendatzen irakasten zuten (gramatika, dialektika) • - Ez dago egiarik edo ezin ezagutu ERLATIBISMOA ondorioz Platon
SOKRATE • Legeei muzin egin baino, nahiago hil: legeek sortu gaituzte • Heriotza zigorra, bidegabe ezarrizioten hirian • Solasaldia • Subjetibitateari buruzko gogoeta: • “ezagut ezazu zure burua” • Sofisten erlatibismoaren aurka: definizio unibertsalak bilatu nahi ditu • Metodoa: Ironiaz baliatu, jakinezaren aitorpena lortzeko • Maieutika, barneko ezagutzak kanpora • Intelektualismo moral: • -arrazoiak jokabidea menderatu • - ezjakituria, gaitzaren sorburua da SOKRATE eredugarri filosofian Platon
PLATON : (ESPISTEMOLOGIA) HELBURUA: - Errege filosofoa, gobernaria - Gizakiaren garapen osoa lortzea: arete NOLA: Heziketaren bidez ERAGINA: Gizakiaren jokaera moldatu: zuzentasuna ezagutu ez ezik zuzen jokatu gobernari moduan. EZAGUGAIA: benetakoa, Izate iraunkorra, IDEIAK, esentziak Jakituria (adimenak Lortutakoa, goi maila) EZAGUTZA • Kanpo itxurari erreparatu • Zentzumenen bidez atzemandakoa • ez da ziurra, ez benetakoa Pertzepzioa (maila ertaina) ezjakituria EZJAKINA: Nork bere burua jakituntzat duena, dena dakiela uste duena ezjakina da Platon
Ezagutza maila batetik bestera igarotzeko, BULTZAGARRIAK: nondik nola nora • HEZIKETA Haitzuloaen barrualdetik .. Ilunpetik .. ezjakituritik Haitzuloz kanpoaldera .. Eguzki argitara .. Jakituri gorenera Zientzia bidez: zientziak adimena ideiak ikertzera bultzatzen baitu Pertsona maitatua • MAITASUNA Pertsonak falta duena irrikatu Jakinduria, jakinmina • GOGORATZEA: arimak bere baitan du esentziaren ezagutza, orain gogoratu besterik ez du egiten Platon
ONTOLOGIA ........................... EPISTEMOLOGIA NOLAKOA DA ERREALITATEA? NOLA EZAGUTZEN DUGU? IDEIEN EREMUA • Intuizioa, ongia zer den ezagutzera • heltzea. • IDEIEN MUNDUA • Kontzeptuak • Definizioa: komunean • diren ezaugarriak • Eredu materiagabeak • Absolutuak, betikoak • OBJETIBOAK, • EZ SUBJETIBOAK ARRAZOIA • Argudiaketa: zientziaz baliatuta, • hipotesiak erabiliz, IDEIAK atzeman EPISTEME Behetik ... Goranzko bidea, heziketa EREMUA FISIKOA • Suposizioa: zentzumenez • materiaduna atzeman • MUNDU FISIKIOA • materiaduna • jaio eta hil egiten • dena • ustelkorra • behinekoa • ideien kopia ZENTZUMENA • Ilusioa: zentzumenezko objektuen • irudi baten bidez lortutako irudipena USTEA Platon
POLITIKA ... Sirakusan, Atenas-en, porrota bizi izan du politikan.... Beraz Nolako Izan beharko luke HIRI IDEALAK? • Defentsa lana • Dohai fisiko eta morala: ZAINDARIA • Bertutea: SENDOTASUNA • Agintean, Aditua: • ERREGE FILOSOFOA, ezin ukatutzat hartuko du • Gizon zein emakume. • Bertutea: zuhurtasuna • Beharizan ekonomikoak • Ekoizlea: HERRI XEHEA • Bertutea: APALTASUNA, NEURRITASUNA Politika eta filosofia batera jarri Platon
ANTROPOLOGIA ... • Arrazoi-arima: • buruan kokatua, gidaria • Goi-mailako gaitasuna, gogamena. • Bertutea: zuhurtasuna arima • Jainkozkoa (hilezina) • Gurdi hegadunaren alegoriaren bidez adierazia • Suminezko arima: • Bihotzean, zilarrezkoa, zaldi zuria • Oldarkortasuna • Bertutea: sendotasuna Gizakiak (bi osagai) • Irritsezko arima: • Sabelean, zaldi beltza • Senak, plazerra. • Bertutea: neurritasuna gorputza • Arimaren kartzela • Jakituria lortzeko oztopoa • Hilkorra Platon