بسم الله الرحمن الرحیم

1. بسم الله الرحمن الرحیم

2. مبانی پشتیبانی(لجستیک) • دکتر میعادفر معاون مرکز مدیریت حوادث و فوریت های پزشکی

3. سامانه فرماندهی حادثه INCIDENCE COMMAND SYSTEM

4. منشاء و خواستگاه سامانه فرماندهی حادثه • در ابتدا توسط گروهی مرکب از ۷ نهاد آتش نشان و پس از واقعه بحرانی سال ۱۹۷۰ در آتش سوزی وسیع در کالیفرنیا تشکیل شد. این ائتلاف نام FIRE SCOPE را به خود اختصاص داد

5. ضرورت تشکیل سامانه فرماندهی حادثه • خلاء مسئولیت پذیری و پاسخگویی • كمبود يك فرآيند برنامه ريزى سيستماتيك و منظم و سازمان يافته • فقدان يك ساختار مديريتى از پيش تعيين شده، انعطاف پذير ومشترک • عدم وجود روش هاى از پيش تعيين شده به منظور تلفيق نيازمندى هاى بين سازمانى در قالب ساختار مديريتى و فرآيند برنامه ريزى

6. خلاءو یا فقدان اطلاعات قابل اتكا از حوادث • ساختار هاي متفاوت سازماني مقابله در شرايط بحراني • ارتباطات ناسازگار و ناكافي • ضمانت اجرايي نامشخص و نا مطمئن • مدیریت منابع ناکافی • خلاءو یا فقدان برآورد مناسب نیازمندی ها

7. دستاوردهای استفاده از سامانه فرماندهی حادثه • به کار بران خود اين امکان را می دهد تا با ساختار سازماني يکپارچه ای سازگار شوند • يكپارچگي فرماندهي را بگونه اي فراهم مي آورد كه كليه پرسنل واقع در يك سيستم به نحو مطلوب  مديريت شده و براي كاري مرتبط به نحو مطلوب مورد استفاده قرار گيرند . • مجموعه اي استاندارد از مفاهيم و اصطلاحات براي برقراري ارتباط عناصر با هم و نحوه استفاده از منابع و تسهيلات را فراهم مي آورد

8. خطوط و محدوده هاي ارتباطی رسمي و سلسله مراتب سيستمي را تعيين می كنند • طرح و الگويي براي كليه خطرها و بحران هاي محتمل فراهم مي آورد . • بگونه اي طراحي شده است كه براي استفاده روزانه و بهنگام متناسب مي باشد • دارای انعطاف پذيری قابل ملاحظه می باشد. • بر اساس جایگاههای تعریف شده اجازه می دهد تا افراد با بیشترین و بهترین صلاحیت در موقعیت های مرتبط قرارگیرند

9. این سیستم به ایمنی کارکنان خود که درگیر بحران هستند توجه دارد • يک سيستم مديريت تجربه شده بر پايه تمرين ها و تجربه های کاری موفق است • بار اضافی برای سازمان ایجاد نکند و پست جدیدی به ساختار سازمان اضافه نکند • سامانة فرماندهى حادثه در شرايط غير اضطرارى و اضطرارى و در كلية سطوح دولتى و بخش خصوصى مورد آزمايش قرار گرفته است. • نتيجه دهه ها مطالعه منتج از درس های فرا گرفته شده بيش از40سال به منظور استفاده از(ICS)

10. مسئله بسیار مهم در خصوص این سامانه اینست که ICS یک سیستم مدیریتی است نه یک ساختارتشکیلاتی

11. ساختار سيستم فرماندهي سوانح فرماندهي سانحه جانشين هماهنگ کننده ایمنی وحفاظت روابط عمومی قسمت اداري / مالي قسمت لجستيك قسمت عمليات قسمت برنامه ريزي مناطق استقرار واحد زمان سنجي واحد تداركات واحد برآورد خسارت واحد برآورد هزينه جاري واحد برآورد خسارت واحد برآورد هزينهجاري شعبه خدمات واحدنظارت بر منابع واحد طرح و برنامه واحد نظارت بر ترخيص واحد اسناد و مدارك واحد مخابرات واحد بهداشت و درمان واحد تغذيه كار واحد گروه همسان گروه ضربت شعب عمليات هوايي و دريايي شعبه پشتيباني واحد تسهيلات واحد انبار واحد ترابري زميني

12. فرماندهی حادثه تنها جایگاهی است که همیشه و در هر شرایطی در حوادث فعال میگردد

13. وظایف فرماندهی • كنترل و فرماندهى كلان حادثه • از ايمنى واكنش گران در حادثه اطمينان حاصل مى كند • حافظ سلامت و ايمنى اقشار مردم و محيط زيست مى باشد. • فراهم آورندۀ اطلاعات براى اجزاء داخلى و خارجى مى باشد. • هماهنگى و ارتباط لازم را با ساير مؤسسات و سازمان ها حفظ مى كند.

14. سایر جایگاه هایی که در فرماندهی حادثه ایفا نقش دارند

15. Public information officer : افسر ارشد روابط عمومی • ارائه مشاوره به فرماندۀ حادثه پيرامون انتشار اطلاعات و روابط با رسانها • به عنوان اولين كسى كه افراد براى دريافت هرگونه اطلاعاتى به اومراجعه مى كنند • زير پوشش قراردادن و ارائه خدمات به حضار خارجى و داخلى سيستم • دريافت و به دست آوردن اطلاعات از بخش برنامه ريزى • دريافت و به دست آوردن اطلاعات از جامعه، رسانه ها و ديگران • نقش سخنگویی

16. Safety officer : ارشد ایمنی • اطمينان حاصل كردن از ايمنى پرسنل در گیر در خدمات رسانی • مشاوره با فرماندۀ حادثه به منظور مد نظر قرار دادن تدابير ايمنى • كاهش احتمال خطر تهديد كنندۀ كاركنان

17. Lesions officer : مسئول هماهنگ کننده با سازمانهای • جمع آورى اطلاعات پيرامون مؤسسات پشتيبان • هماهنگى با مؤسسات مربوطه ا ى كه در چارچوب ساختار فرماندهى قرار ندارند • فراهم آورندۀ توجيهات لازم بوده و پاسخگوى سؤالات مىباشد

18. Medical technical special • بر حسب موقعیت و نوع حادثه بعنوان مشاور تخصصی فرمانده حادثه عمل می کند ارائه توصیه های لازم به فرمانده حین و یا بعد از حادثه

19. 4 عملکرد مدیریتی اصلی تحت امر فرمانده

20. OPRATIONیا عملیات • مديريت و توسعة بخش عمليات • توسعه دهنده و مجرى استراتژى ها و تاكتيك ها • كار بسيار نزديك با ساير اعضاء فرماندهى و كاركنان ارشد به منظورهماهنگى فعاليت هاى تاكتيكى

21. PLANINGیا برنامه ریزی • جمع آورى و تحليل اطلاعات • جمع آورى، تحليل و انتشار فن آورى اطلاعات • مديريت فرآيند برنامه ريزى • تهيه و تدوين، توسعه و تفسير برنامه عملياتى حادثه • مديريت فعاليت هاى متخصصان فنى • كار بسيار نزديك با فرماندۀ حادثه و كاركنان ارشد

22. LOGESTICیا پشتیبانی • فراهم آورندۀ منابع و خدمات به منظور پشتيبانى از حادثه را توسعه مى دهد • تنظيم قراردادها و تسهيل فرآيند دريافت كالا و خدمات.

23. FINANCE یا امور مالی • مذاكره جهت قراردادها • حفظ زمان در شرايط استفاده از پرسنل و تجهيزات در سازمان • مستندسازى و تحليل مطالبات • نظارت و بررسی هزینه های مرتبط با حادثه ، ثبت زمان کار ، باز پرداخت هزینه ها و تحلیل مخارج

24. تعریف لجستیک

25. معنی (logistic) : واژه انگلیسی با ریشه یونانی (ligistikos) است که در فارسی به آن پشتیبانی گفته می شود • در یونان باستان : به معنای حسابگری ، در امور اداری و تدارکات ارتش به کار می رفتفرانسوی ها در قرن هجدهم : در اصطلاحات نظامی کلمه لجستیک را وارد کردند • آنتوان هنری جومینی ( متفکر و نویسنده نظامی فرانسوی) در سال 1838 میلادی تعریفی از لجستیک ارائه داد : • لجستیک هنر تحرک ارتش هاست .

26. در فارسی تدارکات معادل (supply) که در ارتش و سپاه به عنوان آماد خوانده می شود • در فارسی پشتیبانی معادل (support) هم بکار می رود

27. واژه logistic در عملیات نظامی از: • حمل و نقل، تامین منابع و جابجایی سربازها منشا میگیرد. • سایر معانی آن : • به معنی فراهم کننده بهترین مواد با مناسبترین قیمت در بهترین زمان و مکان • علم و عمل جابجایی ، انبار کردن و ذخیره سازی کالا و امکانات

28. بعد از جنگ جهانی دوم این واژه کاربرد گسترده ای پیدا کرد و همچنین در سازمانهای غیر نظامی نیزکاربرد پیدا کرد از آن زمان این واژه وارد حوزه صنعت و بازرگانی نیز شد

29. کامل ترین معنی در خصوص لجستیک: • به کلیه فعالیتهای هماهنگی که در جهت بررسی ، پژوهش ، مطالعه و برآورد نیازمندیها و احتیاجات اولیه در زمینه وسائل و تجهیزات ماشین آلات ، تاسیسات و قطعات از هر نوع و کلیه امور مربوط به تهیه ، تولید، توزیع، نکهداری ، انبارداری، حمل و نقل و بیمه است اطلاق می شود.

30. سیستم لجستیک متشکل از مجموعه ای از عناصر سخت افزاری و نرم افزارهای فعال ، مرتبط و هدف دار است که در یک پیکربندی متعادل ، پویا منابعی را از محیط دریافت و پس از انجام فعالیتهای مرتبط ، منطقی و از پیش تعریف شده ، کالا ها و خدماتی را به سازمان ارائه می دهد

31. در دهه های اخیر سیستم لجستیک برای سازمانها بعنوان موضوعی اجتناب ناپذیر در آمده و در سبد هزینه های سازمان نقش تعیین کننده ای پیدا کرده است • فراهم آوردن تجهیزات و پشتیبانی های لازم کیفی و کمی مناسب و در زمان و مکان مورد نیاز ، مهمترین انتظاراتی است یک سازمان از سیستم لجستیک دارد

32. ویژگی های سیستم لجستیک در بحران • پویایی • انعطاف پذیری • یکپارچگی • انطباق پذیری • آمادگی • قابلیت تداوم و استمرار • سرعت عمل • واکنش پذیری

33. پویایی نمی توان لجستیک را بعنوان یک ماهیت ایستا در نظر گرفت کارکردها ، فعالیتها و وظایف آن در چرخه پویایی کار می کنند که توقفی بر آن قابل تصور نیست . مهمترین عامل موفقیت سیستم های برتر لجستیکی این است که مرکز تکاملشان توقف ندارد و در زمان پیشرفت و بهبود در همه سطوح ادامه می دهند

34. انعطاف پذیری توانایی عکس العمل سریع و مناسب در مقابل شرایط جدید ، حوادث پیش بینی نشده و استفاده بموقع از موفقیت های بدست آمده را قابلیت انعطاف گویند

35. یکپارچگی • لجستیک کارکرد چند فعالیتی است که باید برای دستیابی به بهترین نتایج یکپارچگی سیستم لجستیک به معنی در کنار هم قرار دادن هر چیز نیست ، زیرا مکان انبارها ، ایستگاههای ترابری و سایر فعالیت های لجستیک دور از یکدیگر هستند. • برای این منظور از فناوری اطلاعات در لجستیک بهره گرفته می شود • هر چه اطلاعات موجود ، بیشتر و نظام اطلاعاتی کاراتر و توانایی بیشتری در پردازش سریع اطلاعاتی باشد این یکپارچگی بهتر میسر می شود • فناورهایی مانند مبادله الکترونیکی داده ، ردیابی محموله ، کدینگ اقلام و استفاده ازفناوری فرکانس رادیویی ، ابزارهای مناسب و مفیدی برای یکپارچگی لچستیک هستند.

36. آمادگی • یکی از فرایند های مدیریت جامع بحران آمادگی است و سازمان باید از قبل این فرایندها را شناسایی و وظایف و مسئولیت های آنها کاملا مشخص و تعریف نماید • باید نوع حوادث را پیش بینی نماید و مانورهایی را انجام داده باشند که در هنگام وقوع بحران بداند چگونه عمل کند • به عبارتی دیگر آمادگی در برابر بحران شامل فعالیت هایی است که جهت ایجاد مکانیزمی برای واکنش سریع و قاعده مند به منظور محدود سازی مخاطرات طبیعی و اثرات آنها انجام می گیرند

37. ابعاد آمادگی در لجستیک به شرح زیر است 1- تامین اقلام لازم و ذخیره سازی آنها 2- اطلاع از موجودی و وضعیت اقلام در اختیار لجستیک سازمانهای مسئول در بحران 3_ آماده بکار و کیفی بودن کالاها و تجهیزات در اختیار لجستیک سازمانهای مسئول

38. واکنش پذیری • سیستم لجستیک بایستی بطور دقیق در مقابل خواسته ها وتقاضای آمادی بحران از خود واکنش نشان دهد • واکنش پذیری اغلب ملاکی جهت سنجش لجستیک کار آمد می باشد • به بیان دیگر واکنش پذیری توانایی فراهم سازی و پشتیبانی صحیح در زمان و مکان صحیح می باشد و از طریق واکنش پذیری است که نسبت به سیستم لجستیک اعتماد به وجود می آید • بهترین کالاها و خدمات اگر در زمان مورد نیاز فراهم نباشد ارزش چندانی نخواهد داشت • بموقع بودن در لجستیک یعنی فراهم کردن نیازهای آسیب دیدگان و گروههای امدادی در نقطه زمانی مشخص و مورد نیاز • بدیهی است چنانچه در هر یک از مراحل برنامه ریزی ، سازماندهی و اجرای عملیات و فعالیتهای آمادی ، بی دقتی صورت گیرد نتیجه مورد نظر حاصل نمیشود

39. قابلیت تداوم و استمرار • لازمه موفقیت در کمک رسانی برآورد دقیق و تامین نیازمندیها و امدادرسانی بموقع از آسیب دیدگان می باشد • تداوم پشتیبانی در سطح استراتژیک با بسیج نیروها و امکانات ،تخصیص منابع به بحران و تامین نیازمندی ها از نظر کمی و کیفی بطور مداوم و در سطح تاکتیکی با دریافت و توزیع صحیح و بموقع نیازمندی ها فراهم می گردد • این فعالیت ها زمانی موثر و مفید است که مستمر و مداوم باشد و این واحدها بایستی قابلیت پشتیبانی مستمر را در حین و بعد از وقوع حادثه و بحران داشته باشد

40. سرعت عمل • یکی از عوامل موثر در افزایش کارایی و توان واحدهای امداد و نجات از یک سو و کاهش هزینه های آمادی در مقیاس وسیع از سوی دیگر است • سرعت عمل لجستیک در واقع میزان انجام فعالیتهای لجستیکی در بازه زمانی مشخص است . سیستم ترابری در هر روز چندبار می تواند تجهیزات و کالاها را از سطح کشور به محل حادثه و بحران جابجا نماید • سرعت جریان لجستیک امروز جزء تعیین کننده ترین عوامل موفقیت لجستیکی در سطح عملیاتی تاکتیکی و حتی استراتژیک به حساب می آید

41. انطباق پذیری • تطبیق دهی بدلیل شرایط متغیر بحران اهمیت دارد • شرایط بحران بسرعت تغییر می کند و پیشامدها و نیازهای متفاوتی را ایجاب می کنند • به همین دلیل سیستم لجستیک باید قادر باشد براساس این تغییرات بتواند به تداوم ارائه خدمات ادامه دهد

42. مدل های مفهومی سیستم مدیریت بحران • برقراری توازون میان تقاضاها وعرضه کالاها و خدمات لجستیکی ، اصلی ترین دغدغه سیستم لجستیک بحران است و تلاش برای خدمات رسانی از طریق گوناگون که در نهایت امر به رضایتمندی کاربر نهایی یعنی آسیب دیدگان و گروههای امدادی از اهداف لجستیک است. • با بروز بحران سازمانهای دولتی ، خصوصی ، دفاعی ، بین الملی و مردمی به منظور کمک به آسیب دیدگان وارد صحنه می شوند این به این مفهوم است که هر یک از آنها دارای سیستم و روش خاص در ارائه خدمات لجستیکی می باشند و با توجه توانایی ها و امکانات در اختیار بخشی از نیازمندیها را پوشش و تامین می نماید بدون اینکه اختلال و هرج و مرج در پشتیبانی لجستیکی بوجود آید

43. لجستیک پلی است که قابلیت منابع و امکانات پشتیبانی در کشور وحتی در سطح گسترده تر (جهانی) را به آسیب دیدگان و گروههای امدادی پیوند می زند و فرایندهای لجستیکی بستری است که این ارتیاط از طریق انها شکل میگیرد

44. اجزاء سیستم لجستیک بحران • سیستم لجستیک بحران از 2 جزء اساسی مدیریتی و عملیاتی تشکیل شده است .

45. سیستم مدیریتی • مدیریت لجستیک ارتباط و تعادل بین سطوح لجستیک را با منابع تامین از یک طرف و واحدهای مصرف کننده در سازمان از طرف دیگر ، بطوری که بهترین کالا و مواد را با کمترین هزینه و بها در اختیار نیازمندان به خدمات لجستیکی قرار دهد و متقابلا با دریافت نظرات اصلاحی طرفین و انتقال آن به واحدها این تعامل و تبادل را در جهت افزایش بهره وری به حداکثر می رساند. • مدیریت لجستیک یکی از عناصر اصلی ستاد مرکزی است که ماموریت طراحی، برنامه ریزی، سیاست گذاری ، تدوین روش های انجام کار، هماهنگ کردن امور صدور دستورالعمل و نظارت را در امور لجستیکی بر عهده دارد و کیفیت عملکرد آن اثرات مستقیم بر عملیات اصلی سازمان دارد • بعبارت دیگر فعالیت های مدیریتی لجستیکی بحران فعالیت های مرتبطی است که سازمان لجستیک را جهت دستیابی به اهداف از پیش تعیین شده هدایت می نماید و فعالیتهایی چون برنامه ریزی ، سازماندهی هدایت و کنترل فعالیت های لجستیکی در بحران را به عهده دارد.

46. زیرسیستم عملیاتی • 1- تدارک کالا و نیازمندیها : منظور از تدارک فراهم کردن کلیه کالاها و تجهیزات مورد نیاز سیستم مدیریت بحران است . عوامل متعددی بر فعالیتهای زنجیره تدارک کالا و تجهیزات موثر است . فرایند تدارک با فعالیتهای مرتبط با شناخت نیازمندیهای لجستیکی شروع و به توزیع و رسیدن کالا و نیازمندیها به مصرف کنندگان یا کاربران ختم میشوند • 2- نگهداری و تعمیرات : برای عملیات امداد رسانی نیاز به تجهیزات وماشین آلات زیادی می باشد که برای آماده بکار نگهداشتن آنها لازم است • 3- حمل و نقل : انجام عملیات امدادی نیازمند پشتیبانی همه سازمانهای مسئول در خصوص بحران می باشد این سازمان از ارتباط استقراری دیگر به منطقه بحران زده اعزام میشوند، انتقال و جابجایی این واحدها جزء ماموریت اساسی لجستیک می باشد.

47. در این راستا سیستم لجستیک باید واحدهای امدادی را که شامل نیروی انسانی ، تجهیزات ، آذوقه پوشاک ، تجهیزات و مایحتاج و نیازمندیهای آسیب دیدگان و گروهای امدادی را در طول مدت کمک رسانی بطور مستمر پشتیبانی نماید

48. بررسی سیر تاریخی لجستیک در بحران نشان می دهد که خطاهای ثبت شده ای در کمک رسانی وجود داشته است که شامل موارد زیر می باشد

49. نادیده گرفتن منزلت انسانهای آسیب دیده و عدم شناخت صحیح از نیاز های آنان • عدم حضور مدیریت کمک رسانی برای جمع آوری و نگهداری و توزیع عادلانه کمکهای مردمی ، ملی ، جهانی • انتخاب محل اسکان موقت بدون رعایت ضوابط انتخاب محل اردوگاه • توزیع نامناسب مواد غذایی و گاها دور از شان مردم آسیب دیده

50. قبول مسئولیت های خارج از توان سازماندهی توسط بعضی از سازمانها و ارگانها • دادن وعده های بدون پشتوانه به آسیب دیدگان و ایجاد توقع در آنان که نهایتا نارضایتی و عدم همکاری و مشارکت آسیب دیدگان را بدنبال داشته است • عدم اطمینان مردم از تحویل هدایای خود به ستاد های مسئول بطوریکه بیشتر آنان مایل هستند که خود راسا اقدام به توزیع و تحول اجناس نماید • ارسال منابع بدون ارزیابی صحیح از نیازها