200 likes | 719 Views
Upodobnienia pod względem dźwięczności. Różnice między wymową a pisownią powodują zjawisko fonetyczne, które nazywamy upodobnieniem pod względem dźwięczności. Np. przyszłość, wtorek, kwiat, jakby, prośba, trzeba, słodki. Zjawisko upodobnienia pod względem dźwięczności zachodzi
E N D
Różnice między wymową a pisownią powodują zjawisko fonetyczne, które nazywamy upodobnieniem pod względem dźwięczności. Np. przyszłość, wtorek, kwiat, jakby, prośba, trzeba, słodki
Zjawisko upodobnienia pod względem dźwięczności zachodzi na początku i w środku wyrazu.
Jeśli spółgłoska dźwięczna traci swoją dźwięczność pod wpływem sąsiadującej z nią głoski bezdźwięcznej, mówimy o ubezdźwięcznieniu.
Jeżeli ubezdźwięczniająco działa głoska poprzedzająca, • na przykład: • przyszłość (pszyszłość) • kwiat (kfiat) • trzeba (tszeba) • mówimy o • upodobnieniu (ubezdźwięcznieniu) postępowym.
W przypadkach, gdy utrata dźwięczności zachodzi pod wpływem głoski następnej: • wtorek (ftorek) • słodki (słotki) • mówimy o • upodobnieniu (ubezdźwięcznieniu) wstecznym.
Zjawisko fonetyczne zwane udźwięcznieniem zachodzi wtedy, gdy spółgłoska bezdźwięczna pod wpływem sąsiedniej spółgłoski nabiera dźwięczności. Ilustracją tego zjawiska jest wymowa takich wyrazów, jak: prośba (proźba), jakby (jagby).
Zjawisku upodobnienia pod względem dźwięczności nie podlegają (nie tracą dźwięczności nie wpływają na dźwięczność lub bezdźwięczność sąsiadujących z nimi głosek) spółgłoski: m, m’ , l, l’, n, n’, r
Zjawisko upodobnienia pod względem dźwięczności zachodzi także na granicy dwóch wyrazów.
Na końcu wypowiedzi (wyrazu) lub przed pauzą spółgłoski dźwięczne tracą swoją dźwięczność: • ostry nóż (ostry nusz) • proszę, spójrz (proszę, spujsz) • ładny samochód (ładny samochut) • Takie zjawisko fonetyczne nazywamy • utratą dźwięczności w wygłosie.
W takich wypadkach głoska kończąca pierwszy wyraz upodabnia się pod względem dźwięczności do głoski rozpoczynającej drugi wyraz. Mówimy wtedy o upodobnieniach międzywyrazowych. Dzieje się tak dlatego, ponieważ podczas szybkiej wymowy wiązadła głosowe wcześniej zmieniają swoje położenie, by przygotować się do wymowy kolejnej głoski.
1). Samogłoski i spółgłoski Samogłoski (8): a, ą, e, ę, i, y, o, u Spółgłoski – 44
2). Głoski ustne i nosowe Głoski nosowe (6): m, m’, n, n’, ą, ę Głoski ustne to pozostałe