410 likes | 745 Views
دانشگاه فرهنگیان واحد مشهد نام درس : اندیشه ی اسلامی 2 استاد مربوطه :دکتر سید حسین مجتبوی موضوع: پیداش قوم یهود تهیه کننده : "راعی - نوروزی". معنای لغوی یهود هود:از لغاتی عبری گرفتهشدهاست که به معنی حمد و شکر و مجد است و یهودا نام فرزند چهارم یعقوب از همسری به نام لینه است.
E N D
دانشگاه فرهنگیان واحد مشهد نام درس : اندیشه ی اسلامی 2 استاد مربوطه :دکتر سید حسین مجتبوی موضوع: پیداش قوم یهود تهیه کننده : "راعی - نوروزی"
معنای لغوی یهود هود:از لغاتی عبری گرفتهشدهاست که به معنی حمد و شکر و مجد است و یهودا نام فرزند چهارم یعقوب از همسری به نام لینه است. معنای اصطلاحی یهود به کسانی گفته میشود که از پیروان موسی بوده و کتابشان تورات و از شریعت موسی پیروی میکنند. هوروویتس میگوید :«در قرآن، یهودیان روزگار حضرت محمد و یهودیان عهد قدیم به نام «بنی اسرائیلخوانده شدهاند»
سرچشمه قومی نام قومی نژاد مذهبی که سرچشمه از اسراییل وعبریان خاورنزدیکمیگیرند. نژاد، ملیت و مذهب یهود بشدت وابسته بهم هستند، یهودیت مذهب سنتی این قوم میباشد. گرویدن به یهودیت به منزله جذب به این قوم میباشد و با افرادی که یهودی متولد میشوند مساوی حساب میشوند. قوم یهود با مذهب یهود تفاوت دارد بطوری که تمام یهودیان یهودی مذهب نیستند و بلعکس تمام پیروان یهودیت از قوم یهود نیستند. در سنت یهود اصلیت یهودیان بهابراهیمکه در دو هزار سال پیش از میلاد زندگی می کرده میرسد.
حکومت یهودیان سه بار در سرزمین خود اسراییل حکومت خود مختار داشتند بار اول از ۵۸۶ تا ۱۳۵۰قبل از میلاد که در برگرفتن دورهٔ حاکمیت داوران و پادشاهی متحد داوودی و پادشاهیهای جداگانه پادشاهی اسراییل وپادشاهی یهودیه بوده و با ویرانی معبد اول و حمله آشوریان و بابلیان خاتمه یافت. بار دوم دوره هاسمونیان یا مکابیان بوده که از ۳۷ تا۱۴۰ قبل از میلاد و دوره ی هرودیان که از ۳۷ قبل از میلاد تا ۹۰ میلاد بعنوان دولت دست نشانده رومیان ادامه داشت، پس از شورش بزرگ و شورش بارکخبا، دولت روم یهودیان را مجبور به پراکندگی در سایر ایالات رومی کرد و به مرور زمان در سرزمین اسراییل به اقلیت رسیدند و نام ایالت رومی{یودیا}به {سیریا پلستینا} تغییر نام پیدا کرد. در سال ۱۹۴۸ برای بار سوم دولت قوم یهود مستقل شد.
جمعیت جمیعت قوم یهود ۱۳ تا ۱۸ میلون نفر تخمین زده میشوند که ۴۱٪ در اسراییل و ۴۰٪ در ایالات متحده آمریکا و ۱۹٪ در سایر نقاط دنیا زندگی میکنند. عبری زبان سنتی و زبان رسمی اسرائیل است و بسیاری از یهودیان حتی با پراکندگی این زبان باز ان را میآموزند، بجز عبری زبانهای :لادینو، گویش بخارایی، تاتی هم بطور سنتی صحبت میکنند.
جمعیت یهودیان جهان 13,428,300 نفر، معادل کمتر از۲٪ جمعیت جهان میباشد حدود 5,964,400 نفر ساکن اسرائیل و مابین 5,275,000 تا6٬444٬000 ساکن ایالات متحده آمریکا و مابقی در اروپا، اقیانوسیه، و آفریقا ساکنند. بسیاری از قوانین مدنی و اصول و اخلاق اندیشههای سکولار غرب از جنبهها و دیدگاههای یهودیت که مبنای مسیحیت بودهاست منشا میگیرند. یهودیان بیش از 2700سال در ایران زیستهاند و اکنون از 8,756 تا25٬000 نفر از آنان، ساکن ایران هستند.
قوم بنیاسرائیل(کهخود به ۱۲ قوم تقسیم میشود) بازماندگان قبایلی هستند که ابتدا در حدود ۴۰۰۰ سال پیش در جنوب بینالنهرین ساکن بودهاند، بعد به سرزمین کنعانیان(فنیقیهایها)و سپس به مصر مهاجرت کردهاند. در مصر مورد ظلم و ستم قرار گرفتهاند و با ظهور موسی در حدود ۳۳۵۰ سال پیش، به دین موسی گرویدند و طی مهاجرتی معروف توسط وی دوباره به سرزمین کنعان انتقال داده شدند. این قوم در حدود ۳۰۰۰ سال پیش اولین دولت خود را در همان سرزمین بنیان نهادند. بعدها در اثر هجوم بیگانگان و جنگهای داخلی ۱۱ قوم دیگر از بین میروند و یا به عنوان برده در قوم یهودا ادغام میشوند. افرادی را که امروزه به بنیاسرائیل منسوب میکنند، در واقع بازماندگان قوم یهودا هستند
خاستگاه اجداد قوم بنیاسرائیل در ابتدا از شاخههای آرامیزبان قوم سامی بودند و یک واحد مستقل قومی یا زبانی به شمار نمیرفتند، در آغاز «عبرانی» نامیده میشدند و سپس «بنیاسرائیل» و بعد از تبعید گروهی از بزرگانشان در بابل(۵۹۸-۵۳۹ قم) به «یهودی» شهرت یافتند، زیرا تبعیدیان از قبیله «یهودا»(یکی از ۱۲ قبیله تشکیل دهنده بنیاسرائیل) بودند.
شجره قوم بنیاسرائیل • اسحاق (برادر کوچکتر و ناتنی اسماعیل) نام مادر وی ساره(همسر اول ابراهیم) بود. • یعقوب> بنیاسرائیل(اسباط دوازدهگانه اسرائیل) شامل: • رئوبن(روبن)، • شمعون(سیمئون) • لاوی(لوی) • یهودا(جودا) • یساکار(یشحر، یساخر)
زبولون(زبلون، زیالون) • دان(دون) • نفتالی(نفتائیل) • جاد • اشیر(اشر، اسر) بنیامین(ابنیامین، بنجامین) • یوسف (از وی دو قبیله بوجود آمد) شامل: • منسه(منسی) • افرایم(افرائیم) • قوم یهود به یهودا، چهارمین پسر یعقوب، منتسب است و تنها بازمانده اقوام بنیاسرائیل میباشد
تاریخچه نام بنیاسرائیل قدیمیترین سند تاریخیای که در آن نام «اسرائیل» برده شده است مربوط به دوران حکومت یکی از فرعونهای مصر به نام «مرنپتح»(۱۲۲۴-۱۲۱۴ قم) میباشد که روایت کننده لشکرکشی وی به سرزمین کنعان میباشد.متن کتیبه مصری که در سال ۱۸۹۶ میلادی بهدست آمده و در موزه قاهره نگهداری میشود، چنین میباشد: «شاهان مغلوب شدند و گفتند سلام...، تحنو ویران شد، سرزمین هتیها آرام گرفت، کنعان به یغما رفت، و شر بر سر آن فرو ریخت...، اسرائیل غمگین شد...، فلسطین بیوهزنی برای مصر شد، همه سرزمینها متحد شدند و آرامش بر همه حکمفرما شد، هر که آشوبگر بود در بند مرنپتح شاه درآمد
طبق روایت تورات اولین اشاره به کلمهٔ اسرائیل در تورات به شرح زیر است: «از این پس نام تو دیگر یعقوب نخواهد بود بلکه اسرائیل(خواهد بود) زیرا نزد خدا و مردم مقاوم بوده و پیروز شدهای».بنابر روایت تورات یعقوب پس از کشتی گرفتن با هماوردی اسرار آمیز (که بعداً میفهمد خدا بوده است]) به اسرائیل تغییر نام میدهد و قوم تشکیل شده از فرزندان یعقوب از آن پس «فرزندان اسرائیل» نامیده شدند.
طبق روایت قرآن و متون اسلامی در قرآن، «بنیاسرائیل» به قوم پیامبرانی چون موسی اطلاق میشود و از سرگذشتشان نیز داستانهایی نقل شده است.قابل ذکر است در قرآن از واژه «یهود» نیز، با معنا و مفهومی متفاوت از «بنیاسرائیل» استفاده شده است. این تفاوت در دو واژه فوق را، در متون اسلامی نیز میتوان مشاهده کرد.
دولتهای بنیاسرائیل سلطنت شائول(طالوت) از قبیله بنیامین سلطنت شائول شائول که از قبیله بنیامین بود، پس از پایان سلطه مصر در سال ۱۱۵۰ قم، اولین دولت عبری را در سرزمین کنعان در حوالی سال ۱۰۲۹ قم پایهریزی کرد. وی به مدت ۲۴ سال(تا سال ۱۰۰۴ قم) بر تمامی ۱۲ قبیله بنیاسرائیل حکومت کرد. قابل ذکر است در آغاز سلطنت شائول جمعیت بنیاسرائیل ۳۰۰هزار نفر بوده است.
سلطنت داوود از قبیله یهودا سلطنت داوود داوود که از قبیله یهودا بود،(البته احادیث اسلامی داوود را از قبیله لاوی میدانند) دومین شاه بنیاسرائیل به شمار میرود. اطلاعات علمی زیادی از وی در دست نیست.طبق اساطیر یهودی، داوود در ابتدا در جنگ با فلسطینیها بهخاطر جنگآوری و اقتدارش مورد توجه شائول قرار میگیرد و به دربار وی راه پیدا میکند و پس از مدتی داماد وی میشود، اما بعدها، شائول به خاطر ترس از اقتدار وی، تصمیم به قتل او میگیرد ولی موفق نمیشود و داوود نزد شاه فلسطینیان پناهنده میشود.
پس از آنکه اقوام بنیاسرائیلی از فلسطینیها شکست میخورند و شائول به قتل میرسد، داوود به حبرون(Hebron) میرود و برای مدت ۷ سال شاه قبیله خودش(یهودا) میشود. سپس با پسران شائول به جنگ میپردازد و با شکست آنها و تصرف اورشلیم در ۳۰ سالگی پادشاه کل بنیاسرائیل میشود و ۳۳ سال در این سمت میماند. در زمان سلطنت وی شورشی مردمی به رهبری پسرش، ابشالوم(Absalom) علیه وی صورت میگیرد که شورشیان شکست میخورند و ۲۰هزار نفر از آنان به همرا ه ابشالوم کشته میشوند. زمان وفات داوود را حوالی سال ۹۵۶ قبل از میلاد میدانند.
قابل ذکر است که برخی معتقدند که یهودیان (داوودو سلیمان) را به عنوان شاهان قوم بنیاسرائیل میشناسند و نه پیامبر و توصیفاتی که از وی میکنند با پیامبری که مسلمانان به نام داوود میشناسند، متفاوت است.
سلطنت سلیمان در مورد سلیمان نیز اطلاعات باستانشناسی محدود میباشد و روایات کتب مقدس مهمترین روایت کنندگان داستان زندگی وی هستند سلیمان(۹۲۸ قم - ۹۶۵قم) نیز همسرانی داشت اما تأثیرگذارترین آنها دختر فرعون مصر میباشد. پس از آنکه سلیمان معبد معروف خویش(اکنون تخریب شده) را میسازد این کار وی باعث شورشهایی علیه وی میشود.
یهود:یکی از قدیمیترین ادیان بشر است که به اعتقاد پیروانش توسط موسی از طرف خداوند آورده شدهاست. باورِ غالب، اگرچه از لحاظِ تاریخی (نادقیق)، ولی این است که پیروان آن عموماً فرزندان قوم بنی اسرائیل هستند. این دین نخستین دین ابراهیمی و نیز به عقیدهی بسیاری، نخستین دین یکتاپرست به شمار میرود. همچنین یهودیت کانون بیشتر متون و سنتهای ادیان ابراهیمی است و تاریخ، اصول و اخلاق آن بر ادیان مسیحیت، اسلام، و بسیاری از مذاهب دیگر تاثیر بهسزایی گذاشتهاست. بر طبق قوانین یهودیت، چه نو کیشان و چه افرادی که یهود متولد شده اند،یهودی خطاب میشوند.
دین یهودیت دارای تاریخ پیوستهای بیش از ۳۳ قرن میباشد. یِهود، واژهای عبری است، به معنای ستوده وصفتی اکتسابیست که به ساکن یهودیه، قسمتی از سرزمین اسراییل که سبط یهودا بر آن زندگی میکردند، داده میشود، ولی همچنین برخی معتقدند در گذشته همه بنی اسرائیل را نیز به این نام خواندهاند. در ایران از عنوان «جهود» و «کلیمی» یعنی پیرو موسی کلیم الله نیز برای نامیدن یهودیان استفاده میشود. پیروان یهودیت در بسیاری از کشورهای جهان ساکن هستند.
عبرانيان: يهوديان ماننداعراب آشوريان،ازنژادسامي هستند. زبان،ادبيات،فرهنگ،آداب،رسوم واعتقادات اين اقوام چنان به يكديگرنزديك است كه دانشمندان معتقدشده انداصل آنهابه يكجاميرسدوبراي بررسي وتحقيق درزمينه فرهنگ هريك ازاين اقوام بايد نظري هم به فرهنگ سايراقوام سامي انداخت. مثلاًاگربه بررسي ادبیات عرب مشغول باشيم،بامطالعه وتحقيق درزبان هاي عبري،سرياني وحبشي دركارخودموفقيت بيشتري كسب خواهيم كرد.ازسابقة تاريخي قوم عبراني اطلاع دقيقي دردست نيست.
برخي دانشمندان معتقدند كه نام «عبراني » را كنعانيان پس از ورود حضرت ابراهيم (ع) به سرزمين كنعان به اوداده اندو وي راعبراني خوانده اند كه بعدها جزوالقاب اوشد ولقب مذكور درخاندان وي باقيماند؛زيراعبراني ازماده«عبر»به معنا ی گذركردن ازنهرميآيد،به اعتباراينكه حضرت ابراهيم (ع) ازرود فرات عبوركرد و وارد كنعان شد.برخي نيزمعتقدندعبراني منسوب به عابر،نياي حضرت ابراهيم (ع) است. هم چنين كساني باتوجه به نام آزرپدر (ياعموي) آنحضرت گفته اند: اصل خاندان وي آريايي است؛ اما دانشمندان اين نظريه راتأييد نميكنند، زيرا ازمعناي لغوي واژة آزر درقرآن كريم ومتون اسلامي اطلاع درستی نداريم . نام پدرابراهيم (ع) در تورات تارّح است
-حضرت ابراهيم (ع): عظمت حضرت ابراهيم خليل (ع)به حدي است كه وي همواره موجب نزاع يهوديت، مسيحيت واسلام بوده است وهريك ،آن حضرت را ازخود ميداند وي حتي ميان مشركان مكاني بلند داشت وآثاروي درمكّة مكرمه مورد زيارت وتقديس آنان قرارمي گرفت. نسبت حضرت ابراهيم (ع) تاحضرت آدم (ع) درتورات آمده است. نسب نامه هاي تورات به كتب اسلامي نيزراه يافته وبدون دقت دراصل ومنشأ آن پذيرفته شده است. به عقيدة اهل كتاب (درنتيجةجمع بندي حوادث كتاب مقدس) حضرت ابراهيم (ع) حدود 2000 سال قبل ازميلاد،يعني حدود 4000 سال پيش درشهراور به دنيا آمد وبه گفته تورات درآغازبه ابرام (يعني پدربلند مرتبه ) ناميده مي شد،خداي متعال نام وي را درسن نودونه سالگي به ابراهيم (يعني پدراقوام ) تبديل كرد.
شهراورنزديك يك قرن پيش درعراق درساحل فرات از زيرخاك بيرون آمد وآثارباستاني درآنجا يافت شد.به گفتة تورات پدرحضرت ابراهيم (ع) كه تارح ناميده مي شد،پسرخود ابراهيم (ع) و همسر وي ساره ونوة خویش حضرت لوط(ع) رابرداشت وبه سرزمين كنعان درغرب فلسطين عزيمت كرد. آنان در بين راه ازادامة سفرمنصرف شدند ودرشهرحران سكونت گزيدند. اين شهردرجنوب تركيه فعلي ومرزسوريه قرار دارد.
اسرائيل: حضرت يعقوب (ع) دوازده پسرداشت و به اسرائيل ملقب بود .اهل كتاب اين اسم مركب را چنين معنا ميكنند : كسي كه برخدامظفر شد ، ولي اصل معناي آن درعبري چنين است : كسي كه برقهرمان پيروز شد. به گفتة تورات ،كشتي گرفتن حضرت يعقوب (ع) باخد اكه به پيروزي او برخدا انجاميد ،علت ملقب شدن وي به اسرائيل است اهل كتاب از زمانهاي قديم گفته اند كه مقصود از خدا در اين داستان يكي از فرشتگان خداست پس ازچندي حادثة مفقود شدن حضرت يوسف (ع) پيش آمد و سرانجام اين موضوع موجب شد كه بني اسرائيل درمصراقامت كنند . مطالب سِفرپيدايش تورات به اينجا خاتمه مي يابد.
تحول افكار دراقوام بني اسرائيل: تحول افكار ملت ها امري عادي وطبيعي است وعبرانيان درخلال كوچ وجابجايي تحت تأثيرانديشه هاي ملل گوناگون قرارمي گرفتند . درسورةاعراف،آيه 138 آمده است كه بني اسرائيل هنگام خروج ازدريا ونجات ازدست فرعون،به گروهي بت پرست برخوردند . آنان ازحضرت موسي(ع) تقاضا كردند براي ايشان نيز بتي قراردهد ولی این خواسته به شدت ردشد. همچنين هنگامي كه درمصر مستقر بودند ،باور هاي مصريان درآنان تأثير گذاشته بود ، به گونه اي كه پس ازترك آن سرزمين، به تقليد مصريان كه گاو رامقدس مي دانستند ، آنان نيزگوساله اي ساختند وبه عبادت آن مشغول شدند........
درباب دوم تورات مي خوانيم كه يك تن ازبني اسرائيل با يكي از دختران قبيلة خود ازدواج كرد و داراي پسري شد. مادر نوزاد به منظور نجات وي از چنگال مأموران فرعون او رامدت سه ماه پنهان كرد . از آنجا كه مخفي نگه داشتن كودك براي هميشه ممكن نبود ، مادرش صندوقي تهيه كرد ومنافذ آنرا با قيراندود و كودك را در آن نهاد و در ميان نيزارهاي رود نيل رها كرد . خواهروي درآن حوالي ايستاد تا ببيند چه برسراوخواهد آمد.اندكي پس از آن ،دخترفرعون كه براي شست شو به سوي نيل آمده بود ،صندوق رامشاهده كرد ويك تن از كنيزان خود را به دنبال صندوق فرستاد.
هنگامي كه صندوق رابراي وي آوردند،آنرا گشود وديد كودكي در آن گريه می کند. دل اوبرآن كودك سوخت وگفت معلوم مي شوداين كودك ازبني اسرائيل است. درآن حال خواهركودك جلو آمد وپيشنهاد كرد زني رابراي شيردادن وي بياورد. دختر فرعون پذيرفت وخواهر كودك ،مادر خودرا نزد آنان آورد . دختر فرعون به اوگفت اين كودك را باخود ببر وشيربده،من نيزمزد تورا خواهم داد . پس ازچندسال وقتي كودك بزرگ شد ،مادرش او را نزد دخترفرعون برد. دخترفرعون اورابه پسري پذيرفت ونام موسي (موشه درعبري يعني: ازآبكشيده شده ) رابراونهاد. براساس برخي محاسبات تاريخي،اين حادثه درحدود 1250 ق.م . رخ داده است..
به هرحال حضرت موسي (ع) امورقوم خود را سامان داد وآنان را براي مبارزه باكافران آماده كرد واحكام خدا را به آنان تعليم داد. وي قوم بني اسرائيل را بركت داد ودرصد وبيست سالگي درمكاني به نام "موآب،"حوالي درياي مّيت،درگذشت وبني اسرائيل براي او سي روز عزاداري كردند. اين جريان درآخر سفرتثنیه یافت میشود و تورات نیز بدان پايان مي يابد..... تورات میگوید: پس موسي بندة خداوند درآنجا به زمين موآب برحسب قول خدواند مرد و او را در زمين موآب در مقابل بيت فعور در دره دفن كردند...
قبر او را تا امروزکسی ندانسته است وموسي چون وفات يافت،صدوبيست سال داشت که نه چشمش تار ونه قوتش كم شده بود وبني اسرائيل براي موسي در"عَرَبات موآب "سي روز ماتم گرفتند .پس روزهاي ماتم ونوحهگري نیز براي موسي سپري گشت ... درجميع آيات ومعجزاتي كه خدواند فرستاده ست تا آنها را در زمين مصر به فرعون و جميع بندگانش و تمامي زمينش بنماياند درتمامي انها آن هيبت عظيمی كه موسي درنظرهمة اسرائيل نموده بود نمایان ست. ( والسلام)