Download
1 / 17
200 likes | 562 Views
هواللطيف جلسه پنجم دستگاه استخواني استخوان هاي ستون مهره ها نيمسال دوم سال تحصيلي 89-90. ستون مهره ها. از 24 عدد استخوان نامنظم (مهره ها) و دو قطعه استخوان به نام sacrum ( خاجي) و coccyx (دنبالچه) تشکيل شده است. وظايف آن: محافظت از نخاع پايه و نگهدارنده سر
E N D
هواللطيفجلسه پنجمدستگاه استخواني استخوان هاي ستون مهره هانيمسال دوم سال تحصيلي 89-90
ستون مهره ها • از 24 عدد استخوان نامنظم (مهره ها) و دو قطعه استخوان به نام sacrum (خاجي) و coccyx (دنبالچه) تشکيل شده است. • وظايف آن: • محافظت از نخاع • پايه و نگهدارنده سر • محل مناسبي براي ايجاد اتصال با قفسه سينه، لگن و عضلات
انحنا در ستون مهره ها • از زير جمجمه تا نشيمنگاه از چهار انحنا تشکيل شده است: • قوس اول: در ناحيه گردن • قوس دوم: در ناحيه پشت • قوس سوم: در ناحيه کمر • قوس چهارم: در ناحيه لگن
انواع مهره ها • Cervical vertebrate (مهره هاي گردني): • 7 عدد و به صورت C1-C7 • Thoracic vertebrate (مهره هاي پشتي): • 12 عدد و به صورت T1-T12 • Lumbar vertebrate (مهره هاي کمري): • 5 عدد و به صورت L1-L5 • Sacral vertebrate (مهره هاي خاجي): • 5 عدد و به صورت S1-S2 • Coccygeal vertebrate (مهره هاي دنبالچه اي): • 4 عدد و به صورت Co1-Co2
شباهت مهره ها • Vertebral body: به توده حجيم و گرد جلوي مهره گفته مي شود، که در سطح بالايي و پاييني به وسيله ديسک بين مهره اي با مهره هاي ديگر مفصل مي شود. • Vertebral foramen: سوراخ بزرگي است که در پشت تنه قرار دارد؛ و در دوطرف و عقب به وسيله قوس مهره اي محدود مي گردد. • از روي هم قرار گرفتن اين سوراخ ها، مجراي مهره اي تشکيل مي شود که جايگاه نخاع و اعصاب نخاعي است.
شباهت مهره ها • Vertebral arch: • در بخش خلفي يک مهره قرار دارد و توسط pedicle شکل مي گيرد. • شيار پاييني مهره بالايي با شيار بالايي مهره پاييني، سوراخ بين مهره اي را تشکيل مي دهند که محل خروج اعصاب نخاعي از مجراي مهره اي مي باشد. • قوس مهره اي در عقب و دو طرف به وسيله vertebral Lumina کامل مي گردد. • سوراخ مهره اي از جلو به عقب به وسيله تنه، pedicle و Luminaتشکيل مي شود. • در دو طرف از تيغه ها زايده اي به نام transverse process خارج مي گردد که در ناحيه سينه اي با دنده ها مفصل مي شود. • در محل اتصال تيغه ها در عقب و در خط وسط زايده اي به نام spinous processبيرون مي آيد. • در محل اتصال pedicle و Lumina در هر طرف دو زايده مفصلي يکي در بالا و ديگري در پايين وجود دارد که مهره ها علاوه بر تنه در اين محل نيز با هم مفصل مي شوند (articular process).
مهره هاي گردني • در زايده عرضي مهره هاي گردني سوراخ هايي وجود دارد که عروق مهره اي از آنها عبور مي کند. • مهره دوم گردني (axis) زايده اي دارد که درون قوس مهره اول گردني قرار مي گيرد. بنابراين با نخستين مهره گردني (Atlas) حول يک محور طولي دور اين زايده مي چرخد.
Sacrum bone • به صورت قطعه استخواني به شکل مثلث است که قاعده آن در بالا و راس ان در پايين است. • در بالا با پنجمين مهره کمري، در پايين با استخوان دنبالچه و در هر طرف با يک استخوان لگن مفصل مي گردد. • مهره هاي آن به يکديگر چسبيده اند. • در سطح لگني، چهار سوراخ ديده مي شود که اين سوراخ ها در سطح پشتي نيز مشاهده مي شوند که محل خروج اعصاب نخاعي است. • در سطح پشتي مجراي مهره اي باز شده و sacral hiatus (سوراخ خاجي) را ايجاد مي کند.
Coccyx bone • مهره هاي دنبالچه نيز مانند sacrum به هم جوش خورده اند. • در زير استخوان sacrum قرار دارد و تنها با اين استخوان مفصل مي شود.
sternum • Manubrium (دسته): • در قدام آن بريدگي jugularيا فوق جناغي وجود دارد. • از اطراف با استخوان کلاويکولار کمربند شانه اي مفصل مي شود. • در بالا با غضروف دنده اول و در پايين با دومين غضروف دنده اي مفصل مي شود. • در پايين با تنه استخوان جناغ مفصل مي شود که اين مفصل داراي يک زاويه با تحدب قدامي است و به آن sternal angle گفته مي شود.
sternum • Body (تنه): در کناره هاي طرفي تنه بريدگي هايي جهت مفصل شدن با قسمت تحتاني دومين غضروف دنده اي و غضروف هاي سوم تا هفتم وجود دارد. • 3. Xiphoid process (زايده خنجري): زايده غضروفي است که از تنه آويزان است و بر اثر زمان استخواني مي شود. به هيچ دنده اي مفصل نمي شود از اين رو محل اتصال برخي از عضلات جدار شکم مي باشد.
Ribs • 12 جفت استخوان منحني شکل و نسبتاً پهن و پيچ خورده هستند که از يک طرف به مهره ها ي پشتي و از طرف ديگر به وسيله غضروف هاي مربوط به استخوان جناغ مفصل مي گردند. • دنده هاي مياني طول بيشتري از دنده هاي بالايي و پاييني دارند. • در فضاي بين دنده ها، علاوه بر عضلات بين دنده اي، عروق و اعصاب نيز قرار دارند. • دنده هاي حقيقي: 7 جفت دنده که به طور مستقيم به جناغ متصل مي گردد. • دنده هاي کاذب: 3 جفت دنده را که به وسيله غضروف دنده هفتم به جناغ وصل مي شود. • دنده هاي مواج: دو دنده آخر که به جناغ سينه هيچ اتصالي ندارد.
Ribs • Head: • داراي دو رويه مفصلي است که به تنه هم شماره و تنه مهره بالاتر از خود مفصل مي شود. • دنده هاي 1، 2، 10، 11 و 12 تنها يک رويه مفصلي دارند که جهت اتصال به تنه مهره هم شماره خود استفاده مي شود. • Neck: • به قسمتي از دنده گفته مي شود که بلافاصله در ادامه سر قرار داشته و 2/5 سانتي متر طول دارد و تنه در ادامه قرار دارد.
Ribs • Body : بيشترين قسمت طول دنده ار تشکيل مي دهد و پس از گردن قرار دارد. • بين تنه و گردن يک برجستگي به نام costal tubercle (تکمه دنده) وجود دارد که با زايده عرضي مهره هاي مربوطه مفصل مي شود. • جايي که تنه به طور کامل به طرف جلو ادامه مي يابد، خميدگي پيدا مي کند و به آن زاويه دنده اي مي گويند. • در کناره پاييني بيشتر دنده ها شياري وجود دارد که محل قرارگيري عروق و اعصاب بين دنده اي است. • انتهاي جلويي دنده قدري پهن است و با غضروف دنده اي مربوط به خود مفصل مي شود.
تفاوت ميان دنده ها • دنده اول از دنده هاي ديگر کوتاه تر و پهن تر است. بر خلاف دنده هاي ديگر که دو سطح داخلي و خارجي و دو کناره بالا و پاييني دارند، داراي دو سطح بالايي و پاييني و دو کناره دروني و بيروني است. • دنده دوم مشخصاتي بين دنده اول و ساير دنده ها دارد. • دنده هاي 11 و 12 از بقيه کوتاهترند و در يک محل با مهره مفصل مي شوند. در اين دنده ها گردن، تکمه و شيار دنده اي مشاهده نمي شود.
