Riesling: match Elzas-Rheingau

1. Riesling: match Elzas-Rheingau Degustatieavond Land Van Waas 25 september 2010 Hugo Van Landeghem Peter Van Hecke

2. Rheingau • Kleine, Duitse regio met top kwaliteitsimago • Op zuidgeörienteerde hellingen langs de Rijn • In het noorden beschermd door het Taunus gebergte • +/- 3200 ha op een strook van +/- 30 km

3. Elzas • Grote Franse regio, met gemengd kwaliteitsimago • Geologisch en qua oriëntering erg divers • In het Westen beschermd door de Vogezen • +/- 15.500 ha op een strook van +/- 100 km • Strook van +/- 25 km tussen Ribeauvillé en Turckheim heeft theoretisch de beste troeven

4. Riesling • Typische druif in koelere regio’s • Laat en traag rijpend (cépage tardive) • Minder risico op schade door voorjaarsvorst • Kan verder rijpen tot laat in het najaar • Traag rijpen betekent meer complexiteit • Wordt erg beïnvloed door zijn terroir • Mogelijkheid tot zoete wijnen op basis surmaturation of pourriture noble met behoud van aciditeit

5. Riesling

6. Elzas/Rheingau Rheingau Elzas

7. Elzas klimaat • Semi-continentaal • Droog, zonnig en warm klimaat • Gemiddeld aantal zonuren 2000 • Gemiddelde temperatuur 10°C • Met vaak nog geen 500 mm neerslag per jaar is Colmar één van de steden met de minste neerslag in Frankrijk en met de meeste zonuren • Ondanks zijn noordelijke ligging is de Elzas geen koele regio (meer)

8. Rheingau klimaat • Semi-continentaal • Gemiddelde temperatuur: 9°C • Gemiddeld aantal zonuren: 1597 • De Rijn is hier zeer breed • Matigend effect van de grote watermassa op de temperaturen • Reflectie van zonlicht • “Duitse Riviera”, maar specifieke expositie en beschutting versterken dit effect

9. Rheingau

10. Elzas/RheingauKlimaat samenvatting • Rüdesheim ligt +/- 200 km noordelijker dan Colmar • Effectief verschil • Temperatuur: 1°C • Zonuren: 400 • Beide hebben echter specifiek microklimaat, maar Rheingau is toch de koelere regio • Klimaat speelt een rol in de verschillen, maar meest bepalend is toch het verschil in terroir

11. Elzas terroir • “Wie de betekenis van terroir voor de wijn wil ervaren, moet naar de Elzas komen” • “De Elzas is een geologisch accident” • Door vulkanische activiteit en verschuivingen bedekt een waaier van gesteenten de oude granietlaag van de Vogezen • Leem, kalk, graniet, zandsteen en mergel, al of niet in verschillende combinaties, komt het meest voor • Ook een aantal unieke terroirs door hun samenstelling of gesteente: gips, kwartziet, vulkanisch, leisteen, magnesium ...

12. Rheingau terroir • Afhankelijk van de plaats op de helling • Zand, kalk en “loess” (poreuze mengeling van zand en klei) • Mergel • Leisteen • In het lager gelegen oosten meer klei, zand en grind, in het hoger gelegen oosten meer leisteen en zandsteen • Hoger gelegen wijngaarden, verder van de Rijn (Rauental, Schloss Vollrads ...) zijn in koele jaren in het nadeel, in topjaren kunnen ze echter absoluut uitblinken

13. Duitsland: etikettenterminologie • Predikaatsysteem • VDP-classificatie • Trocken • Classic/Selection • Charta

14. Predikaatsysteem voor Rheingau Riesling

15. VDP-classificatie • Gutswein • moet regionaal karakter weerspiegelen • Ortswein/Terroirwein • van een specifiek terroir of wijngaard • Erstes Gewächs/Grosses Gewächs • topterroirs

16. Smaakrichting • Trocken • Afhankelijk van de zuurgraad 4 tot 9 gram restsuiker per liter • Halbtrocken • Feinherb • Lieblich/mild • Süss/Edelsüss

17. Classic

18. Selection

19. Vereniging in de Rheingau gericht op kwaliteitsverbetering Aantal kwaliteitsvereisten en een proeverij alvorens wijnen het label krijgen Droog tot half droog Charta

21. Meyer-Fonné, GC Kaepferkopf, 2008 Peter Jacob Kuhn, Quarzit, 2007 Reeks 1

22. Uit de school van Leonard Humbrecht Stijl van het huis is uitgesproken “fruitig” Van het deel van de Kaepferkopf met leem, kalk en zandsteen Meyer-Fonné, GC Kaepferkopf, 2008

23. Volledig biodynamisch Officieel slechts “qualitätswein”, maar PJK heeft een eigen systeem: twee druiventrosjes Uitgesproken mineralig van een terroir met veel kwartziet uit de Doosbergerlage Peter Jacob Kuhn, Quarzit, 2007

24. Reeks 2 • Paul Blanck, GC Schlossberg, 2007 • Georg Breuer, Terra Montosa, 2007

25. Wordt beschouwd als één van de absolute topterroirs van de Elzas Perfecte oriëntatie Zand, leem en graniet gecombineerd met een waaier van andere mineralen Paul Blanck is een klassiek kwaliteitshuis, echter nieuwe impuls door jongere generatie Paul Blanck, GC Schlossberg, 2007

26. Een assemblage van steile hellingen die net buiten de “cru” vallen of van “jongere stokken” Uit protest dat zijn Nonnenberg niet geklasseerd werd als Erstes Gewächs, stapte ook Breuer volledig uit het classificatiesysteem Rheingau Ortswein Terra Montosa Spitzengewächse Georg Breuer, Terra Montosa, 2007

27. Albert Boxler, GC Sommerberg, 2008 Robert Weil, Gräfenberg, 2008 Reeks 3

28. Terroir met zeer veel graniet geeft fijne, mineralige en complexe wijnen Micro rendementen en vaak apart gevinifieerde cuvées Voor riesling Sommerberg: D, E en S Albert Boxler, GC Sommerberg, 2008

29. Van het deel van de Gräfenberg dat niet geklasseerd is als Erstes Gewächs (Kiedrich Gräfenberg) Bodem met uitgesproken veel leisteen Robert Weil, Gräfenberg, 2008

30. Reeks 4 • Hugel,Vendange Tardive, 2001 • August Kesseler, Rüdesheimer Berg Schlossberg, Spätlese Goldkapsel, 2001

31. Van minstens veertig jaar oude stokken Enkel van GC wijngaard (Schoenenbourg), maar niet vermeld op etiket 2001 gered door een warm najaar, met botrytis, rigoureuze selectie was echter nodig 63 gr/l Hugel,Vendange Tardive, 2001

32. “Germany’ s most magnificent vineyard” Steilste wijngaard van Duitsland, bodem met leisteen, maar ook veel kwartziet Goldkapsel is origineel een kwaliteitslabel van de VDP-veilingen, maar nu ook gewoon gebruikt als kwaliteitslabel August Kesseler, Rüdesheimer Berg Schlossberg, Spätlese Goldkapsel, 2001