طبقه بندی علتهای خارجی صدمات ICECI ، NCECI استاد راهنما :خانم غلامحسيني

1. طبقه بندی علتهای خارجی صدمات ICECI،NCECI استاد راهنما :خانم غلامحسيني تهیه و گردآوری:سيدمحمد جواد حسيني

2. طبقه بندی علتهای خارجی صدمات ICECI،NCECI International Classification of External Cause of Injury (ICECI)NOMESCO classificationOFexternalcauseOFinjury (NCECI)

3. فهرست عناوين 1.طبقه بندی بین المللی علل خارجی صدمات(ICECI) • طبقه بندی تخصصی عوامل خارجی صدمات • ICECI: مجموعه کد چند محوری • شرایط پیدایش و تاریخچه ICECI • ارتباط ICECI با ICD-10 • ساختار ICECI • شماره های کد در ICECI • مشتقات ICECI • استفاده از ICECI برای نظارت • ICECI و کتابچه راهنمای IDB(1و2و3و4) • کاربردهای ICECI

4. فهرست عناوين 2.(NCECI ) NOMESCO”S classification of external causes of injuries فصل اول • نیات و اهداف کلی • نقش بخش بداشت • نقش WHO • تطبیق با توصیه های WHO فصل دوم • طبقه بندی عوامل آسیب به همراه کدهای مربوطه فعالیت های آینده

5. طبقه بندی بین المللی علل خارجی صدمات ICECI International Classification of External Causes of Injuries

6. طبقه بندي تخصصي عوامل خارجي مصدوميت - طبقه بندی بین المللی عوامل خارجی صدمات به عنوان ابزاری در مدیریتاطلاعات عوامل خارجی صدمات استفاده می شود. - هدف از طراحی آن کمک به پیشگیری از صدمات می باشداین طبقه بندی برای استفاده در مراکزی که با استفاده از اطلاعات ثبت شده در آنها می توان گزارشات آماری صدمات را تنظیم نمود ایجادشده است. - هچنین طبقه بندی ICECI در سازمانهاو ادارات ترافیک، کارو کنترل خشونت ونظایرآن کاربرد دارد.برای اهداف متعدد نظیر تشریح، اندازه گیری وکنترل حوادث وصدمات وبررسی شرایط وقوع صدمات استفاده می شود. - به طورکلی در مراکز مختلف شامل مراکز اورژانس ، بیمارستانها ودر مطالعات تخصصی سیستم های ثبت مرگ و میر می تواند مورد استفاده قرارگیرد .

7. ICECI: مجموعه کد چند محوری ICECI مجموعه کد چند محوری است که برای گرداوری اطلاعات جزئی در مورد عامل خارجی که باعث یک رخداد می شود کاربرد دارد. - در طبقه بندی چند محوری طبقات براساس محورهای متفاوت تشکیل می شود.این طبقه بندی ازتک محوری بهتراست و اشکالات آن راپوشش می دهد ولیکن برای آنکه کارکردن با آن راحتتر شود پشتیبانی نرم افزاری احتیاج دارد.

8. شرایط پیدایش و تاریخچه ICECI طبقه بندی صدمات (مانند : شکستگی ،سوختگی) و علل خارجی صدمات (مانند: افتادن ،تصادف با وسایل نقلیه ) در ششمین تجدید نظر طبقه بندی بین المللی بیماریها متمایز شد. طبقه بندی علت خارجی در ICD از آن پس در سطح گسترده استفاده شد سپس در ویرایش ICD-7 تا ICD-10 این قسمت هم گسترش یافت اما بیشتر ساختارش بدون تغییر ماند. ازآنجا که دامنه، وسعت واختصاصی بودن ICD در طبقه بندی صدمات دچارنقص وکمبودبودوشکافهای وسیع اطلاعاتی خصوصا در زمینه صدمات ورزشی و شغلی و بیمارستانی یا صدمات نادر مثل حمله کوسه مشکل ساز بود. لذا ضرورت وجود یک سیستم که جنبه های مختلف صدمات رادر قالب متغیرهای مستقل به صورت جداگانه و به طور واضح وروشن طبقه بندی کند احساس شد. طی دهه های 80و90 دربخشهای مختلف دنیا اقداماتی دراین خصوص صورت گرفت که می توان به چند نمونه ازآنها اشاره کرد.

9. - انتشار NCECIدرمنطقه شمال اروپا توسط کمیته آماری پزشکی اسکاندیناوی NCECI - مرکز کنترل بیماریها ی آمریکا نیزفعالیتهایی دراین زمینه انجام داد. - دراسترالیا استاندارد داده های ملی برای نظارت بر صدمات ایجادشد. - درنیوزلند نیز مجموعه حداقل داده ها برای صدمات طراحی شد. - درمنطقه اروپای غربی از اوایل دهه 80 سیستم نظارت برحوادث در خانه و حوادث در اوقات فراغت در اروپا ایجادشد. EHLASS Eurpean Home and Leisure Accident Surveillance System

10. در اوایل دهه 1990 سازمانهای مسئول پیشگیری وکنترل صدمات مصمم شدند تحت نظارت برنامه ارتقا ایمنی وکنترل صدمه سازمان بهداشت جهانی ویرایش بین المللی طبقه بندی عوامل خارجی صدمات را ایجادکنند. حاصل این تصمیم اولین ویرایش ICECI بود. اپیدمیولوژیست ها و پژوهشگرانی از • موسسه ایمنی آمستردام ، • برنامه کنترل و پیشگیری از صدمه وخشونت ایالت متحده • واحد ملی پایش صدمه استرالیا بر ایجاد ICECI نظارت داشتند.

11. - ویرایش ازمایشی ICECI درسال 1998 ایجاد شد .اولین ویرایش ICECIدرمارس 2001 تهیه شد ویرایش بعدی 1.1بود که در سپتامبر 2002 ارائه شد سپس از ان نسخه 1.1a درمی 2003 ونسخه b 1.1 در اکتبر همان سال منتشر شد. - ویرایش 2.1 نیز در سال 2004 ایجادشد. dictionary کامل داده های ICECI بصورت online در سایت www.iceci.org موجود است.

12. درایجاد ICECI معیارهای زیر در نظر گرفته شده است • ایجادیک محور کد جداگانه برای هر مفهوم اصلی • مفید بودن برای پیشگیری از صدمات • قابلیت به کارگیری در مراکز وجاهای مختلف دنیا • قابلیت مقایسه با ICD-10

13. ارتباط ICECI با ICD10 هدف از ایجاد ICECI به کاربردن این سیستم در کنار ICD 10 بوداین دو مکمل یکدیگرند نه جایگزین هم ويژگی ICECI:مفهومی ، ساختاری مفهومی : مبنی بر یک مدل صریح از صدمات رخ داده ،می باشد.و شامل :  فاز underlying فاز direct

14. - فاز direct: وقتی که صدمه بوجود آمده است • ( برای مثال : وقتی شخصی از روی سقف سقوط کرده و روی چیزی می افتد ) - فاز underlying : وقتی حادثه ای در حال حرکت اتفاق می افتد درحدی که فاز direct باید اتفاق افتاده باشد ( برای مثال : کارکردن بدون احتیاط روی سقف لغزنده).تمایزبین فازها دربرخی ازحوادث نسبت به دیگرحوادث بیشترمشهود است.

15. ساختاری : دارای ویژگی : چند محوری  سلسله مراتبیچند بخشی

16. سلسله مراتب: انتخاب از محل وقوع 1 صفحه اصلی 2 نهاد مسکونی 2.1 خانه برای سالمندان 2.2 پرستاری در منزل 2.3 زندان 2.4 پناهگاه برای زنان ضرب و شتمی و فرزندانشان 2.5 سازمان های نظامی 2.8 دیگر منطقه نهاد های مسکونی مشخص شده 2.9 منطقه نهاد های مسکونی نامشخص 3 منطقه خدمات پزشکی 3.1 بیمارستان 3.2 درمانگاه، مرکز بهداشتی و درمانی 3.3 دفتر بهداشت حرفه ای 3.8 دیگر منطقه خدمات پزشکی مشخص شده 3.9 منطقه خدمات پزشکی نامشخص International Classification of External Causes of Injuries

17. طبقه بندی علت خارجی صدمات : ICECI بصورت فهرست الفبايی شماره ای تدارک ديده شده است. دارا ی دو بخش می باشد : 1. بخش اصلی 2. ساير بخشها

18. - بخش اصلی برای تمام صدمات تکمیل می شود و در ویرایش جدید در 7 بعد مطرح شده است : مکانیسم شی یا ماده ایجاد کننده صدمه مکان رخداد حادثه فعالیت فرد صدمه دیده هنگام وقوع حادثهقصد از ایجاد صدمه استفاده از الکل هنگام وقوع حادثه استفاده از دیگر داروهای روان گردان هنگام وقوع حادثه

19. مکانیسم ،چگونگی ایجادصدمه راثبت می کنددر ICECIطبقه بندی دو مکانیسم امکان پذیر می باشد. مکانیسم مستقیم منجر به صدمه و مکانیسم مشارکت کننده درایجادصدمه در ویرایشهای کامل مکانیسم صدمه با کد C2ودر ویرایش کوتاه باکد m1 نشان داده شده است. اشیا یا مواد به اینکه چه چیزی باعث ایجادصدمه شده و دراین فرایند نقش داشته است می پردازد در ICECI می توان تا 3 شی یا ماده را کدگذاری کرد. مکان نشان می دهد حوادث در کجا رخ داده است . نوع فعالیت فرد و قصد در توسعه پیشگیری نقش مهمی دارد. موادروانگردان هم به سبب اینکه از عوامل خطرساز مهم هستند در هسته اصلی گنجانده شده اند.

20. ماژول های اضافی ماژول های اصلی خشونت / منع خشونت هدف مکانیسم - کامل حمل و نقل مکانیسم - کوتاه شیء / مصرف مواد مکان محل مورد نظر فعالیت ورزشی استفاده از الکل شغلی استفاده از مواد مخدر International Classification of External Causes of Injuries

21. سایر بخشها : بخش خشونت  بخش حمل ونقل  بخش مکان بخش ورزش بخش شغلی

22. بخش خشونت این بخش دارای سه متغیر است خشونت بین افرا د، خودازاری و مداخلات قانونی خشونت =قصد بخش حمل ونقل از این بخش زمانی استفاده می شود که شی یا ماده ایجادکننده صدمه یک وسیله نقلیه زمینی دریایی یا هوایی باشد ویا فعالیت دربخش اصلی مسافرت یا رفتن به محل کار یا برگشتن از کار باشد حمل ونقل =مکانیسم

23. بخش مکان شامل عناوینی است که بابخش مکان در هسته اصلی در ارتباط است با این تفاوت که اجزا مکان نظیر انواع فضاها مثل حمام ویا انواع خانه را طبقه بندی کرده است مکان =مکان بخش ورزش طبقه بندی جزئیات انواع ورزشها وفعالیتهای مرتبط با انرا فراهم اورده است ورزش =فعالیت بخش شغلی در ICECI مشاغل و صنایع براساس طبقه بندی ملی امریکا دراین زمینه طبقه بندی شده اند شغل=فعالیت

24. شماره کد در ICECI در ICECI ، شماره کدها در هر سطح از 1 تا 99 می باشد و ارقام هر سطح باعلامت نقطه از سطح بعد جدا می شوند . برای اینکه این شماره ها در هر سطح تکرار می شوند ، جهت تمایز قائل شدن میان شماره های همسان در بخش های مختلف ، ابتدای شماره کد از حرف یا حرف همراه رقم استفاده می شود که نشان می دهد این کد مربوط به کدام بخش است ، حرف استفاده شده در بخش اصلی C می باشد که با شماره های 1 تا 7 است

25. قصد ازایجادصدمهC1 C2 مکانیسم C3شی یا ماده ایجادکننده صدمه C4مکان رخدادحادثه C5فعالیت فرد صدمه دیده هنگام وقوع حادثه C6استفاده ازالکل هنگام وقوع حادثه C7استفاده از سایر داروهای روان گردان هنگام وقوع حادثه

26. V برای خشونت Tبرای حمل ونقل P برای مکان S برای ورزش Oبرای مشاغل

27. مثال کد c.38.02.05ای نشان دادن شی ایجاد کننده صدمه مثل کاسه ،بشقاب ا گر فرد صدمه دیده شیمی دان باشد برای نشان دادن شغل از کد O.2.2استفاده می شود مثال : یک بچه فلاسک چای را روی صندلی ماشین باز میکند وقتی درش را می بندد چای بعلت تراوش از فلاسک می ریزد و پایش می سوزد.پیشنهاد ICECI برای این صدمه :مکانیسم برخورد با مایع داغشئ underlying ظرف آشپزخانهشئ direct نوشیدنی داغمکان جاده فعالیت  سفرطریقه حمل ونقل حمل ونقل سبک

28. مثال: يک بچه در يک پارک از دوچرخه اش پياده شد وکلاه ايمنی اش را درآورد سگش را به پدال چرخ بست و روی زمين در کنارش خوابيد ، برادرش چوبی را پرت کرد و سگ آنرا گرفت در اثر اصا بت دوچرخه به بچه سرش دچار بريدگی شد.در این مثال ICECI می تواند همه اطلاعات مناسب را دراين کدگذاری بيابد. • مکانيسم  برخورد با شئ متحرک شئ underlying سگ شئ direct پدال دوچرخهمکان پارک عمومی فعاليت فعاليت حياتی (خوابيدن )

29. مشتقات ICECI • - کشور های دارای منابع کمتر • -IDB (بانک توسعه ی اطلاعات) کدگذاری تجاری در اروپا EU) (ED)) • - صدمات سوختگی • - صدمات طناب نخاعی • - نسخه کوتاه CDC • - تنظیم حداقل داده ها در اروپا EU)) International Classification of External Causes of Injuries

30. استفاده از ICECI برای نظارت - انتخاب عناصر داده ها (شامل ماژولها) - سطح انتخاب از جزئیات برای هر عنصر داده - افزودن علت خارجی نا مرتبط عناصر داده ها International Classification of External Causes of Injuries

31. ICECI و کتابچه راهنمای کدگذاری (1) IDB • مجموعه داده های اصلی ICECI • - هدف (سطح 1) • - محل وقوع • - مکانیسم آسیب (کامل) • - زمان فعالیت مجروح • - نوع تولید کننده ی آسیب( شیء / ماده ) • استثناء • - استفاده از مواد مخدر+ مصرف الکل International Classification of External Causes of Injuries

32. ICECI و کتابچه راهنمای کدگذاری IDB (2) ماژول خشونت / منع خشونت - عامل خطر پروگزیمال (سطح 1) - آسیب به خود عمدی و قبلی - رابطه قربانی / مجرم (سطح 1) - جنسیت و سن مجرم - زمینه تجاوز (سطح 1) استثناء - نوع مداخله قانونی - نوع تعارض International Classification of External Causes of Injuries

33. ICECI و کتابچه راهنمای کدگذاری IDB (3) ماژول حمل و نقل - نحوه حمل و نقل - نقش فرد آسیب دیده - همتا استثناء - نوع رویداد آسیب حمل و نقل

34. ICECI و کتابچه راهنمای کدگذاری IDB (4) ماژول های ورزشی - نوع ورزش استثناء - فاز فعالیت - اقدامات متقابل شخصی - اقدامات متقابل زیست محیطی استثناء - ماژول مکانی - ماژول شغلی International Classification of External Causes of Injuries

35. استفاده از ICECI - نظارت بخش اورژانس - نظارت های دیگر - نظرسنجی ها - ............... International Classification of External Causes of Injuries

36. استفاده ازICECI : برخی نمونه ها - داده های NHIS ماژول های ورزشی USA)) - داده های خشونت (EU - 3 کشورها) - پرونده پزشکی الکترونیک (اندونزی) - پروژه تحقیقاتperth (شهر پرث*) - حوادث شخصی (شرکت بیمه) - ,Internatدوره های نظارت (SW) - بخش اورژانس بریتیش کلمبیا CAN)) International Classification of External Causes of Injuries

37. NCECI NOMESCO”S • classification of external causes of injuries

38. - اولین ویرایش کتاب NCECIدرمنطقه شمال اروپا توسط کمیته آماری پزشکی اسکاندیناوی در سال 1984بانام • NOMESCO’s classification for registration of external causes of unintentional injuries • منتشرشد. - دومین ویرایش در سال 1990منتشرشد . - در ویرایش سوم به علت گسترش شرایط وعوامل آسیبهای عمومی ،عمدی و خشونت نام کتاب به • NOMESCO’s classificationOFexternalcauseOFinjury (NCECI) تغییر یافت ودرسال 1997 منتشرشد.

39. - طراحی مکانیسم آسیب به صورت ماژولی جدید باهمکاری NORDIC CENTER , NOMESCO - علتی شد برای چاپ ویرایش چهارم کتاب در سال 2007 درتهیه ورژن چهارم کتاب نمایندگانی از کشورهای دانمارک ،فنلاند ایسلند،نروژ وسوئد شرکت داشتند.

40. فصل اول • نیات و اهداف کلی که شامل پیشگیری از : 1-مرگهای غیرلزوم 2-موارد آسیبهای جدی البته نه مرگ آورمربوط به ناتوانیهای موقت 3-موارد ناتوانیهای طولانی مدت مربوط به آسیبها

41. نقش بخش بهداشت • نقش WHO • تطبیق با توصیه های WHO

42. اهداف جزئی ،شامل طبقه بندی وعلت شناسی اسیبها می باشد. • علت شناسی اسیبها،این طبقه بندی علتها راطبقه بندی می کند برای استفاده بهینه باید سایر مشخصات مصدوم شامل سن ،جنس ،شغل وغیره نیز ثبت وبررسی شود. • اصطلاحات و تعاریف، شامل تعاریف وتوضیح درباره اصطلاحات به کار رفته درکتاب می باشد. • ساختار طبقه بندی طبقه بندی دو جز دارد طبقات اصلی و ضمیمه اصلی:مکان ، فعالیت هنگام حادثه ، چگونگی اسیب طبقات ضمیمه شامل صدمات ورزشی،شغلی ،وسایل نقلیه ، حمل ونقل خودآزاری ،خشونت می باشد .

43. تغییرات ورژن4 نسبت به ورژن 3 • اطلاعات اولیه و اساسی • اجرا طبقه بندی • اظهارات پایانی

44. برای استفاده از NCECIسه کلید وجود دارد : 1-جداکردن اسیبهای ناشی از بیماری وناشی از حوادث . 2-جمع اوری جواب این سوالها: آسیب کجا اتفاق افتاده است ؟ فعالیت زمان اسیب چه بوده است ؟ چه اشتباهی باعث آسیب شده است ؟ چطور آسیب اتفاق افتاده است ؟ کدام محصول درگیر بوده در فرایند آسیب ؟ 3-یک توصیف از آسیب تهیه شود.

45. فصل 2 شامل طبقه بندی عوامل اسیب به همراه کدهای مربوطه می باشد : دلایل تماس مکان حادثه فعالیت فردهنگام حادثه نیروهای طبیعی حوادث تصادفی اتفاقات و حوادث خشونت بار صدمات ناشی از خودآزاری چگونگی آسیب ماژول حوادث حمل ونقل ماژول صدمات وسایل نقلیه

46. ماژول حوادث صنعتی ماژول فعالیتهای ورزشی ماژول خشونت ماژول خودازاری طبقه بندی اشیا یا مواد شرکت کننده در آسیب

47. - ودر آخرین بخش کتاب انتشارات NOMESCO از سال 1995ذکر شده است ازجمله : • میزان جراحی های انجام شده در کشورهای اروپای شمالی • امارهای بهداشتی در کشورهای اروپای شمالی • طبقه بندی اقدامات جراحی

48. Website www.ICECI.org International Classification of External Causes of Injuries

49. منابع • احمدی ،مریم (1386)طبقه بندی های بین المللی اطلاعات سلامت www.hmit.ir www.nom-nos.dk