Þjóðrembur í valdastólum og trítilóðir spekingar

1. Þjóðrembur í valdastólum og trítilóðir spekingar Hvers vegna er gjá milli söguskoðunar valdhafa og fræðasamfélagsins? Guðni Th. Jóhannesson, gudnith@hi.is

2. Söguskoðun forseta • „Landnámsmenn yfirgáfu ættaróðul í öðrum löndum og héldu hingað í óvissuna, gerðu úr óbyggðum dölum blómlegar sveitir, lögðu grundvöll að samfélagi laga og réttar sem þúsund árum síðar vekur enn aðdáun víða um heim ... “ (2006) • „Þjóð sem gleymir sér í hringiðu gagnrýni og ágreinings, glatar sínu sögulega minni um mátt samstöðunnar, er komin á hættulegar villigötur; þarf að rifja upp hvernig helstu burðarásar sjálfstæðis hennar, efnahagslífs og velferðar voru hertir í smiðju samstöðunnar.“ (2012) Guðni Th. Jóhannesson, gudnith@hi.is

3. Söguskoðun forsætisráðherra • „Nú sem fyrr höfum við Íslendingar ástæðu til að vera stoltir af landinu okkar og sögu þjóðarinnar ... Trúin á eigin getu er raunar forsenda árangurs. Það vissu Fjölnismenn og aðrir forsprakkar frelsisbaráttunnar.“ (2013) • „Að undanförnu hefur þó jafnvel orðið vart viðkvæmni fyrir því að talað sé um að hlúa að íslenskri þjóðmenningu. Þótt slík viðhorf séu ekki einkennandi fyrir Íslendinga hlýtur að vera áhyggjuefni að jafnvel svo verðmætur og mikilvægur hlutur sem sameiginleg saga og menning þjóðarinnar skuli hafður að skotspæni.“ (2013) Guðni Th. Jóhannesson, gudnith@hi.is

4. Sök sagnfræðinganna, vörn valdhafanna • Takmörk álitsgjafar • Pólitískir álitsgjafar • „Ranke er dauður“ • Fræðimenn í fílabeinsturni • Óþjóðlegir fræðimenn • Einingarhlutverk leiðtoganna • Hvorum megin er þjóðin? Guðni Th. Jóhannesson, gudnith@hi.is

5. Sök valdhafanna, vörn sagnfræðinganna • Frosin söguskoðun • Sagan var ekki svona! • Samfélagsleg ábyrgð • Erlendur samanburður • Eðli valdhafa Guðni Th. Jóhannesson, gudnith@hi.is

6. Leiðir til úrbóta • Aukið umburðarlyndi sagnfræðinga • Aukið umburðarlyndi valdhafa Guðni Th. Jóhannesson, gudnith@hi.is