Zdrowienie dzięki treningowi:

1. Zdrowienie dzięki treningowi: Prezentacja modułu kursu EX-IN “Recovery“ Burkhard Bröge Peer Supporter w PinelgGmbH Berlin

2. Cztery tezy początkowe: • Ludzie dotknięci chorobą psychiczną byli traktowani dotychczas jako przedmiot badań naukowych. • Doświadczeniom osób dotkniętych chorobą przypisuje się niewielkie znaczenie. • Nie uwzględnia się wielu podejść ukierunkowanych na zdrowienie. • Niezadowolenie korzystających z oferowanych możliwości leczenia. • Czy zaangażowanie i kształcenie osób z doświadczeniami psychiatrycznymi w ramach praktyki lekarskiej jest rozwiązaniem?

3. Podział • Czym są kursy EX-IN? • Prezentacja modułu kursu EX-IN „Recovery“

4. 1. Czym są kursy EX-IN?

5. 1.1 Co oznacza „EX-IN“? • EX-IN = ExperiencedInvolvement (włączenie wiedzy osób doświadczonych) • Osoby z doświadczeniami psychiatrycznymi są „Odkrywane“: • jako źródło poprawy praktyki psychiatrycznej • Pacjenci psychiatrii są szkoleni na „ekspertów od doświadczeń” (angielskie: peers)

6. 1.2 Projekt pilotażowy EX-IN 2005-2007 Cel projektu: Kształcenie osób z doświadczeniami psychiatrycznymi(np. do pracy jako wykładowca, osoba pomagająca w powrocie do zdrowia) Ramy projektu: Profesjonalni psychiatrzy/trenerzy oraz osoby z doświadczeniami psychiatrycznymi z sześciu krajów Europy wspólnie przygotowują program kształcenia Zaangażowane kraje: (zaznaczone na zielono na mapie) Wielka Brytania, Norwegia, Szwecja, Niemcy, Holandia i Słowenia Źródło mapy: www.eu2007.de

7. 1.3 Badania dotyczące zaangażowania osóbdotkniętych chorobą • Osoby dotknięte chorobą przyczyniają się: • do lepszego zrozumienia zaburzeń psychicznych • do zdobycia wiedzy o czynnikach wpływających korzystnie na proces zdrowienia w psychiatrii • do opracowania nowych metod oraz szczegółowej wiedzy przekazywanej profesjonalistom w procesie ich kształcenia • do powstania innowacyjnych ofert usług psychiatrycznych Por. Kempen, K. (2008); Besio, S. & Mahler, J. (1993); Francell, E. G. (1996)

8. 1.4 Korzyści wynikające z zaangażowania osób dotkniętych chorobą: • Szczególna zdolność empatii • Funkcja wzoru • Osobisty kontakt • Doskonalenie zawodowe innych współpracowników • Pozytywna zmiana nastawienia współpracowników niemających doświadczeń psychiatrycznych w stosunku do osób dotkniętych chorobą psychiczną • Wzrost pewności siebie zaangażowanych osób z doświadczeniami psychiatrycznymi • Efekt braku stygmatyzacji por. Besio, S. & Mahler, J. (1993); Francell, E. G. (1996)

9. 1.5 Obszary zastosowania/Projekty dla ekspertów od doświadczeń • Osobapomagająca w zdrowieniu (peersupporter): • kliniki, • leczenie zintegrowane, • punkty kontaktowe i poradnie • inne oferty innowacyjne/alternatywne • Pełnomocnik osób dotkniętych chorobą (peeradvocat) w klinikach • Współpraca przy badaniach: • Für alle Fälle e. V. (Na pewno e. V.) (Berlin), IGPB - Instituut voor Gebruikers Participatie en Beleid (Amsterdam) • Wykładowca lub prowadzący kurs w zakresie kształcenia i doskonalenia zawodowego

10. 1.6 Treści szkolenia EX-IN • Zasady: • Przejście od wiedzy o sobie do wiedzy o nas • Każdy posiada potencjał odzyskania zdrowia i wie, co w tym pomaga Moduły podstawowe (5 miesięcy): Moduły zaawansowane (7 miesięcy): Ekspert od doświadczeń • 11. Uczenie się i nauczanie • 9. Towarzyszenie i wspieranie • 6. Pełnomocnik osób dotkniętych chorobą • 5. Zdrowienie • 10. Interwencja kryzysowa 1. Zdrowie i dobre samopoczucie • 8. Ocena 2. Umacnianie • 7. Samopoznanie • 4. Trialog • 3. Doświadczenie i uczestnictwo Plus: dwie praktyki w dwóch różnych placówkach (lub wykłady); wykład kończący; portfolio Osoba z doświadczeniami psychiatrycznymi Por. ulotka EX-IN (2011)

11. 2. Prezentacja modułu kursu EX-IN „Recovery“

12. 2.1 Przebieg modułu „Recovery“ Teoria: Wartości i początki koncepcji zdrowienia Praca z tekstem w małych grupach (teksty Knuf i Amering/Schmolke) Teoria dotycząca grup zdrowienia Ćw. dot. usług zoriento-wanych na zdrowienie Praca w małych grupach dotycząca grup zdrowienia (jak należy je realizować?) Praca w parach: Osob. doświa-dczenia z procesem zdrowienia Teoria: Czynniki zdrowienia Praca w parach: „Mapa zdrowienia“ Wykłady na temat zdrowienia przygot. przez 3-4 uczestników Wykłady na temat zdrowienia przygot. przez 3-4 uczestników Ewentualnie kolejny fragment filmu "Pro Mente Sana" Ewentualnie kolejny fragment filmu "Pro Mente Sana" Teoria: Wskazówki na temat opowiadania historii Film „Pro Mente Sana“: Opowieść ośmiu pomocników ze Szwajcarii

13. 2.2 Pojęcie salutogenezy CHORY ZDROWY Recovery = zdrowienie (?) Czynniki patogeniczne Czynniki salutogeniczne Zdrowienie jako ciągły proces - możliwość udanego życia z pewnymi symptomami Prezentacja własna według Waller, H. (2006), str. 23 Zdrownienie przez trening - Prezentacja modułu kursu EX-IN ”Recovery” Burkhard Bröge (PinelgGmbH Berlin) - Wrocław 2012

14. 2.3 Zasady koncepcji zdrowienia • Nadzieja - Władza - Sens • Odzyskanie zdrowia - również po najcięższych wstrząsach psychicznych • jest możliwe. Źródło: Amering, M. & Schmolke, M. (2007)

15. 2.4 Definicja pojęcia „Recovery“ • „Recovery to to, co ludzie przeżywają, gdy da im się prawo • do prowadzenia pełnego sensu życia z poczuciem przynależności do społeczności. • Ocenić to musi sama osoba." Źródło: Amering, M. & Schmolke, M. (2007)

16. 2.5 Wartości związane z koncepcją zdrowienia • Każdy człowiek nosi w sobie potencjał odzyskania zdrowia. • Powrót do zdrowia jest indywidualną podróżą oraz procesem. • Każda osoba może przejąć odpowiedzialność i uczestniczyć w podejmowaniu wszystkich decyzji, które jej dotyczą. • Każdy wie, co mu pomaga. Por. materiały szkoleniowe EX-IN do modułu „Recovery“ (2011)

17. 2.6 Historia koncepcji zdrowienia • 1937: Pierwsze grupy samopomocy w USA (dr Abraham Low) • Pionierzy psychiatrii reformowanej • L. Mosher (ruch Soteria) • F. Basaglia (włoska psychiatria reformowana) • L. Ciompi (założyciel pierwszej europejskiej Soterii) Por. materiały szkoleniowe EX-IN do modułu „Recovery“ (2011)

18. 2.7 Skutki zdrowienia Nowe życie • Emancypacja: • Uwolnienie od uzależnienia, równouprawnienie Życie, o którym samemu się decyduje indywidualnie zdrowienie Wizja Niezależność • Proces społeczny: • Otoczenie społeczne musi „zdrowieć równocześnie“ • Osoba dotknięta chorobą i osoby bliskie tworzą „jednostkę zdrowiejącą“ Por. materiały szkoleniowe EX-IN do modułu „Recovery“ (2011)

19. 2.8 Ogólny opis procesu zdrowienia • Ciężka choroba psychiczna / duży stres psychologiczny / doświadczenie cierpienia • Uświadomienie sobie, że zmiana jest możliwa • Indywidualna strategia zmiany, „plan działania” • Zdeterminowanie, zdecydowane zaangażowanie • Stabilizacja, budowanie wewnętrznego bezpieczeństwa • Umiejętność działania / odzyskanie kontroli • Nowe życie (wyjście z kryzysu wzmocnionym i zmienionym) Por. materiały szkoleniowe EX-IN do modułu „Recovery“ (2011)

20. 2.9 Ogólna prezentacja czynników sprzyjających zdrowieniu Postawy korzystne dla zdrowia zgodnie z zasadą salutogenezy: Spójność Radzenie sobie Odporność Dojrzewanie pourazowe Por. materiały szkoleniowe EX-IN do modułu „Recovery“ (2011)

21. 2.10 Ćwiczenie dotyczące usług zorientowanych na zdrowienie Osoby dotknięte chorobą coś ryzykują; prawo do poczucia bezpieczeństwa Korzystający + osoby bliskie = jednostka zdrowiejąca Korzystający jest chroniony przed próbą i pomyłką Fokus na symptomach, podatność na zagrożenia Oczekiwanie podporządkowania, środki przymusu Różnorodność ofert terapeutycznych (i temu podobnych) Podejście w leczeniu „jedno rozwiązanie jest dobre dla wszystkich” Zdystansowanie profesjonalistów, brak emocji Poszukiwanie sensu, zorientowanie na rozwiązanie Fokus na stanie, zorientowanie na problemie Stabilność; utrzymanie jako cel Samostanowienie; kryt. myślenie; niezależność Peer support i samopomoc Celem jest zdrowienie Fokus na leczeniu farmakologicznym Proces zdrowienia, ciągłość Wspomaganie odporności, samoorganizacja Paradygmat chroniczności Lekarstwa to jedna z wielu metod Integracja społeczna ze społecznością Nadzieja i wiele oczekiwań Izolacja społeczna; „centra leczenia” Małe oczekiwania, brak nadziei Lekarstwa są pierwszorzędnymi środkami Por. materiały szkoleniowe EX-IN do modułu „Recovery“(2011)

22. Dziękuję za uwagę!

23. Bibliografia • Amering, M. & Schmolke, M. (2007): Recovery. Das Ende der Unheilbarkeit. Psychiatrie-Verlag. – Bonn • Besio, S. & Mahler, J. (1993): Benefits and Challenges of Using Consumer Staff in Supported Housing Service. Hospital and Community Psychiatry, Vol. 44, 490-491 • EX-IN-Ausbildungsmaterial zum Modul „Recovery“ (2011) • EX-IN-Flyer (2011) • Francell, E. G. (1996): My role as a consumer-provider: Challenges and opportunities. Journal of psychosocial nursing and mental health services, Vol. 34, 29-31 • Kempen, K. (2008): Betroffenenbeteiligung am Beispiel der Krisenpension. – Berlin (http://www.krisenpension.de/doku/diplom/kempen.pdf ) • McCormack, J. (2007): Recovery and Strengths Based Practice (ScottishRecovery Network Discussion Paper Series: Paper 6). – Glasgow (http://www.scottishrecovery.net/Related-documents/related-documents.html ) • Utschakowski, J. et al. (Hrsg.) (2009): Vom Erfahrenen zum Experten – Wie Peers die Psychiatrie verändern. – Bonn • Waller, H. (2006): Gesundheitswissenschaft (4. wyd.). – Stuttgart • Zehentbauer, J. (2010): Chemie für die Seele – Psyche, Psychopharmaka und alternative Heilmethoden (11. wyd.). – Berlin

24. Ćwiczenie dotyczące prowadzenia rozmowy zorientowanej na zasoby: Osobie czasami udaje się przyjść punktualnie Osoba jest w stanie przeżyć na ulicy Osoba ma krąg przyjaciół Osoba wykorzystuje alkohol jako strategię radzenia sobie z problemami i ma fazy trzeźwości Osoba, mimo ciągłego stresu, potrafi dalej żyć Osoba jest teraz przeciążona i potrzebuje pomocy Osoba wierzy w swoje własne strategie rozwiązań Osoba jest w bliskim związku, gdzie istnieje wzajemne wsparcie Osoba jest bojaźliwa, przy czym jej strach można uzasadnić Por. McCormack, J. (2007), str. 7