Przydatki skóry Gruczoły łojowe i potowe

1. Przydatki skóryGruczoły łojowe i potowe Wykonała: Iwona Wojdyła

2. Gruczoły łojowe i potowe

3. Skóra • Największy organ naszego organizmu

4. Gruczoły Skóry rozróżniamy na podstawie ich czynności wydzielniczych: • gruczoły ekrynowe wydzielają substancje i prawie wcale się przy tym nie zmieniają, • gruczoły apokrynowe w trakcie swoich czynności wydalają także część komórki, • gruczoły holokrynowe (łojowe) wydalają całe komórki.

5. Gruczoły ekrynowe (potowe) • Są to proste gruczoły cewkowe rozmieszczone na całej powierzchni ciała z wyjątkiem warg sromowych, łechtaczki, żołędzi prącia oraz napletka. • Zbudowane są z części wydzielniczej znajdującej się w tkance podskórnej lub głębokich warstewkach skóry właściwejoraz z przewodu wyprowadzającego i ujścia, które znajdują się bezpośrednio w skórze(naskórku).

6. Gruczoły ekrynowe (potowe) • Produkują one pot wodnisty i dlatego odgrywają ważną rolę w termoregulacji. • Produkcja potu odbywa się stale. • Przy podwyższonej temp. wysiłku fizycznym duża strata wody i soli mineralnych, głównie NaCl, może prowadzić do odwodnienia organizmu. • Gruczoły ekrynowe wspierają czynność wydalniczą nerek. • Najwięcej jest ich w skórze czoła, głowy, dłoni, stóp, grzbietu i klatki piersiowej.

7. Gruczoły potowe

8. Gruczoły apokrynowe (potowe)

9. Gruczoły apokrynowe (potowe) • Określają inwidualny zapach każdego z nas. • Istnieją w skórze od urodzenia-rozpoczynają działalność w okresie pokwitania. • U kobiet jest ich więcej niż u mężczyzn. • Rozmieszczone są pod pachami, w okolicy łonowej w pobliżu krocza, na brzuchu w okolicach pępka, u kobiet na gruczołach piersiowych w okolicy brodawek i w skrzydełkach nosa.

10. Gruczoły apokrynowe (potowe) • Pot apokrynowy wydziela się pod wpływem bodźców emocjonalnych. • Wydzielina zawiera składniki wonne związane z rasą, płcią i cechami osobniczymi. • Wydzielanie potu jest powolne i stałe.

11. Skład potu • 99% woda • Kwasy organiczne: cytrynowy, mrówkowy, propionowy, masłowy, kaprylowy, mlekowy • Dodatkowo w skład potu wchodzą aminokwasy i amoniak Kwaśny odczyn potu (pH) jest korzystny, ponieważ niszczy bakterie.

12. Gruczoły apokrynowe (potowe)

13. Gruczoły apokrynowe (potowe)

14. Gruczoły potowe

15. Funkcje • Bierze udział w wydalaniu komórek rogowych na powierzchnię naskórka. • Współreguluje temp. naszego ciała-przy podwyższonej temp. zwiększa się wydzielanie potu. Skrapla się on na pow. skóry, obniżając jej temp. • Wydala nieznaczną ilość zbędnych, bądź szkodliwych substancji powstałych w wyniku procesu przemiany materii, np. sól, kwas mlekowy, związki azotu.

16. Funkcje • Przyczynia się do zachowania kwaśnego odczynu skóry, służącego jako ochrona przed działaniem bakterii chorobotwórczych. • Współokreśla stopień nawilżenia skóry. • Pot ma lekko kwaśne pH odczyn kwasowo zasadowy i wraz z wydzieliną gruczołów łojowych tworzy płaszcz tłuszczowy czyli zawiesinę lipidowo-wodną.

17. Gruczoły łojowe i potowe • Na powierzchnię skóry wypływają dwa rodzaje wydzielin: • Wodnisty-pot (sudor), który bierze udział w procesach regulowania ciepła • Tłuszczowy-łój (sebum) • Pot apokrynowy zawiera wodę, sole mineralne, lipidy, sterole białka i cukry i dlatego stanowi doskonałą pożywkę dla bakterii bytujących na pow. skóry.

18. Gruczoły łojowe i potowe • Bakterie rozkładają je powodują powstawanie zw. zapachowych, a ich rodzaj zależy od skł. potu, aktywności bakterii i innych czynników, dlatego zapach każdego człowieka jest inny. • Ekrynowe gruczoły potowe wydzielają 05 1litra potu dziennie, składa się z wody zawiera rozp. białka, mocznik i kwasy tłuszczowe.

19. Gruczoły holokrynowe (łojowe)

20. Gruczoły holokrynowe (łojowe) • Znajdują się prawie na całej powierzchni skórnej, nie ma ich tylko na dłoniach i stopach. • Zagęszczenie gruczołów łojowych występuje na głowie, twarzy, skórze nosa i policzków, na małżowinach usznych, klatce piersiowej, części grzbietowej w okolicy między łopatkowej.

21. Gruczoły holokrynowe (łojowe) • Ujścia gruczołów łojowych znajdują się w mieszkach włosowych. • Wydzielanie gruczołów łojowych związane jest z liczbą i wielkością komórek gruczołowych. • Wyciskanie łoju z gruczołów odbywa się dzięki skurczom mięśni przywłosowych. • Na czynność gruczołów wpływają temperatura i hormony.

22. Gruczoły holokrynowe (łojowe)

23. Gruczoły holokrynowe (łojowe) • Ciepło powoduje zwiększenie ilości łoju, zimno-zmniejszenie. • Hormony testosteron i progesteron prowadzą do przerostu gruczołów łojowych. • Przy zachwianiu równowagi, może dojść do zmian w ilości wydzielanego łoju, a w następstwie do zmian chorobowych skóry.

24. Gruczoły holokrynowe (łojowe) • Wydzielany łój chroni naskórek przed maceracją, zmiękcza skórę i nadaje jej włosom elastyczność. • Cały organizm chroni przed nadmiernym parowaniem. • U płodu obfita wydzielina łoju zapobiega nasiąkaniu wodami płodowymi.

25. Gruczoły holokrynowe (łojowe)

26. Funkcje • Pomaga skórze zachować elastyczność. • Chroni naskórek przed wysuszeniem i wyparowaniem wody z jego górnych warstw (dzięki swym hydrofilnym właściwością). • Przyczynia się do nadania skórze kwaśnego odczynu. • Jest jednym z komponentów tworzących naturalny czynnik nawilżający skóry( NMF).

27. Skład łoju • Glicerydy, • Woski, • Węglowodory, • Kwasy tłuszczowe, • Cholesterol, Niektóre tłuszcze są rozkładane w ujściu gruczołu łojowego przez żyjące tam bakterie na wolne kwasy tłuszczowe, warunkujące kwaśne pH skóry.

28. Gruczoły łojowe i potowe Gruczoły skórne pełnią ważne role fizjologiczne: • łojowe produkują specyficzny kwaśny tłuszcz (łój) • konserwujący i osłaniający skórę, • potowe uczestniczą w procesach termoregulacyjnych

29. Podsumowanie Gruczoły potowe - gruczoły cewkowate ssaków. Uchodzą wprost na powierzchni ciała lub do mieszka włosowego. Ich wydzieliną jest pot, który jest bezbarwny lub zabarwiony (czerwony u hipopotama i kangura, niebieskawy u antylopy). Gruczoły te są silnie zredukowane u ssaków drapieżnych. Gruczoły potowe wydzielają pot, który poza wodą zawiera zbędne związki powstałe w procesie przemian metabolicznych.

30. Podsumowanie Pot jest płynem o odczynie kwaśnym, złożonym głównie z wody (98%); ponadto zawiera on ok 0,8% roztworu fizjologicznego NaCl oraz niewielką ilość mocznika, kwasu moczowego i amoniaku.

31. Podsumowanie U człowieka dzielimy je na dwie grupy: • gruczoły ekrynowe, uchodzące bezpośrednio na powierzchnię skóry, rozmieszczone są wszędzie prawie równomiernie (jest ich trochę więcej na dłoniach i podeszwach stóp), • gruczoły apokrynowe, uchodzące do mieszków włosowych, występują pod pachami, oraz w okolicach narządów płciowych i odbytu.

32. Podsumowanie Uaktywniają się one w czasie dojrzewania płciowego. Wydzielają pot tylko pod wpływem bodźców emocjonalnych. Wydzielina ich zawiera swoiste substancje wonne decydujące o zapachu indywidualnym i rasowym.

33. Podsumowanie Gruczoł łojowy – gruczoł pęcherzykowaty skóry u ssaków wydzielający łój, który uchodzi do mieszka włosowego. Jego wydzielina natłuszcza włosy i naskórek. Rozwój i czynności gruczołu łojowego reguluje po części poziom hormonów płciowych w organizmie danej osoby. U człowieka widoczne jest to w okresie dojrzewania. Gruczołów tych nie posiadają walenie, syreny, kret złocisty i leniwce.