870 likes | 2.38k Views
تاکسونومی و طراحی سوالات چند گزینه ای. هدف از آزمون چیست ؟ به دنبال سنجش چه سطح و حیطه ای از یادگیری هستیم؟. حيطههاي اهداف یادگیری. هر هدف یادگیری بر حسب نظريهي Bloom در يكي از حيطههاي زير قرار ميگيرد. مشخص كردن اين حيطهها در تعيين شيوههاي ارزيابي بسيار مهم است .
E N D
تاکسونومی و طراحی سوالات چند گزینه ای
هدف از آزمون چیست؟به دنبال سنجش چه سطح و حیطه ای از یادگیری هستیم؟
حيطههاي اهداف یادگیری هر هدف یادگیری بر حسب نظريهي Bloom در يكي از حيطههاي زير قرار ميگيرد. مشخص كردن اين حيطهها در تعيين شيوههاي ارزيابي بسيار مهم است. الف – حيطهي شناختي (cognitive) يا مهارتهاي ذهني ب– حيطهي نگرش (attitude) يا مهارتهاي ارتباطي. پ- حيطهي رواني - حركتي (psychomotor) يا مهارتهاي عملي
الف) حیطه شناختی حيطهشناختي آن دسته از هدفهايآموزشي است كه مستلزم يادآوريو بازشناسي آموخته هاستكه از دانستنيهاي ساده شروع مي شود وبه سطوح پيچيده تر مي رسد.
حل مسئله سطوح يادگيري در حيطه شناختي ارزشیابی ارزشیابی ترکیب تفسیر اطلاعات ترکیب ترکیب تجزیه و تحلیل تجزیه و تحلیل تجزیه و تحلیل تجزیه و تحلیل کاربرد یادآوری و بازشناسی کاربرد کاربرد کاربرد کاربرد درک دانش درک درک درک درک درک دانش دانش دانش دانش دانش دانش
1- دانش 1- دانش كه عامل فهميدن در اينها دخالت كمتري دارد و شامل آموخته هايحفظيپايدار است. كه خود نيزممكن است ساده يامشكل باشد. مثل دانستن معنييك لغت يا دانستن يكتئوريياجريانحوادث مصادیق یادگیری در سطح «یادآوری»: نام بردن لیست کردن
مثال : کدام هورمون، توسط غده پانکراس تولید و ترشح میشود؟ الف- کورتیزول ب - انسولین ج - سوماتوتروپین د- گونادوتروپین
2- درک و فهم آن دسته از فعاليتهايآموزشيكه به دركبيشتري از آگاهيسطحياحتياج دارند در اين طبقه قرار ميگيرند. فهميدن سبب مي شود يادگيريرضايت بخش و معنيدارشود. فهم مطالب سبب مي شود ديرتر فراموش شود. آموخته هاييكه با فهم همراه است از حيث آسان و مشكل بودن به درجاتيتقسيمميشوند. مثل دركمعناييكبيت شعر تا فهميدنيكتئوري. مصادیق یادگیری در این سطح: - مثال زدن - توضيح دادن - خلاصه کردن
- دانشجو، کلیشۀ رادیوگرافی قفسه سینه یک فرد سالم را با یک فرد مسلول مقایسه کرده و تفاوتهاي آنها را بیان میکند
3- كاربرد آموخته ها در اين حيطه نسبت به حيطه قبلي عمق بيشتري پيدا مي كند. مصادیق در این حیطه: - محاسبه کردن - تغيير دادن - نمايش دادن
مثال : برای بیماری 34ساله میزان 3000 سی سی سرم در 24 ساعت تجویز شده است ، چند قطره در دقیقه باید دریافت نماید ؟ الف- 20 ب – 25 ج – 30 د- 35
4- تجزيه و تحليل تواناييتقسيم مطلب به اجزايتشكيل دهنده آن از اين رو مي تواند ساخت تركيبيكل مطلب را شناخت. ميزان دخالت فهميدن در اينحيطهزيادتر از طبقه قبلي است مثل تجزيه و تحليليك واقعه تاريخي مصادیق یادگیری در این سطح : - با نمودار نشان دادن - اثبات کردن - به اجزا تقسيم کردن
مقایسه ساختار لیپیدها و هیدراتهای کربن شباهت و تفاوتهای آنها را بنویسید.
منحنی رابطه سن مادر با خطر مرگ جنین یا نوزاد تقریبا به چه شکل است
5- تركيب شامل توانايي در هم آميختن اجزا، به نحويكه ساخت كليجديديتشكيلمي شود. در اين حيطه نتايج يادگيري به رفتارهاي خلاق منتهي مي شود. مثل ايرادكردن نطق، ارائه يك طرح بهداشتي فعلهايرفتاري مورد استفاده در اينحيطه شامل: - طبقه بنديميكند - تجديد نظر ميكند - سخنرانيميكند
مثل: یک مرد 37 ساله به علت زخم معده تحت عمل گاسترکتومی ساب توتال قرار گرفت در دومین روز صبح بعد از عمل، درجه حرارت بیمار 39 درجه همراه با تاکی کاردي 130 و بطور جزئی تاکی پنه داشت. محتملترین تشخیص کدام است؟ الف - عفونت محل زخم ب - عفونت ادراري ج - ترومبوفلبیت د- آتلکتازي
6- ارزشيابي و قضاوت اگر آموخته ها به كاملترينشكل خود برسد توانايي و قدرت داوري در خود پديدميآيد و مي تواند در مورد قضايا و پديده ها به قضاوت بپردازد. مثل نوشتن يك مقاله انتقاديياتفسيرسبكهايادبي مصادیق یادگیری در این حیطه: - مقايسه کردن - انتقاد کردن- نقد کردن - تفسير کردن
مثل: کودک رااز نظر مصرف مکملها و واکسیناسیون ارزیابی نماید
جدول مشخصات آزمون مهمترین گام در تهیه آزمونهای پیشرفت تحصیلی تهیه جدول من تهیه گردد. جدول مشخصات یک جدول دو بعدی است. شامل: 1- بعد محتوی در ردیف بالا که اجزای مطالب درسی نوشته می شود. 2- بعد هدف که اهداف آموزشی نوشته می شود
نکات لازم در طراحی سوالات چند گزینهای
هر سوال باید یک هدف آموزشی را اندازه بگیرد . محتوی مهم انتخاب و تصمیم بگیرید برای آن چند سوال تهیه خواهید کرد. سوالها را کاملا روشن و واضح بنوسیدو از عبارات و کلمات قابل فهم استفاده نماید. میزان دشواری یک سوال به محتوی و هدف آموزشی باید مورد سنجش باشد نه به عبارات و کلماتی که در آن بکار می رود. مطالب اصلی سوال را بطور کامل در تنه سوال بنویسید. تنه سوال باید بگونه ای باشد که آزمون شونده پس از خواندن آن و پیش از مراجعه به گزینه ها بداند که سوال مربوط به چه مطلبی است.
مثال: سوال ضعیف جدول مشخصات الف)نشان می دهد که چگونه می توان از آزمون برای بهبود امر آموزش و یادگیری استفاده کرد. ب) نمونه بهتری از محتوی درس و هدفهای آموزش به دست می دهد ج) روش مورد استفاده در تصحیح پاسخهای آزمون را مشخص می کند د) عینیت آزمون را افزایش می دهد
سوال بهتر مهمترین فایده استفاده از جدول مشخصات در تهیه آزمون های پیشرفت تحصیلی آن است که: الف) آموزش و یادگیری را بهبود می بخشد ب) نمونه بهتری از محتوی درس و هدفهای آموزش به دست می دهد ج) روش مورد استفاده در تصحیح پاسخهای آزمون را مشخص می کند د) عینیت آزمون را افزایش می دهد
4- از تکرار مطالب در گزینه ها خوداریکنید. مثال سوال ضعیف: در آزمونهای عینی، اصطلاح عینی: الف) به روش مشخص کردن نتیجه یادگیری مشخص می شود ب)به روش انتخاب محتوای آزمون مربوط می شود ج) به روش تصحیح جوابها مربوط می شود د) به روش ارائه مطالب مربوط می شود
سوال بهتر درآزمونهای عینی اصطلاح عینی مربوط به چه چیزی است؟ الف) مشخص کردن نتیجه یادگیری ب)انتخاب محتوای آزمون ج) تصحیح جوابها د) ارائه مطالب
5- همه گزینه های یک سوال باید متجانس و به موضوع واحدی مربوط باشد. تجانس گزینه ها یکی از راههای کنترل سطح دشواری سوال هاست. مثال: کدامیک از مطالب زیر درست است؟ الف) تهیه جدول مشخصات برا ی آزمونهای انشاییمفید نیست ب) سوالهای عینی را تنها در کلاس های دانشگاهی می توان اجرا کرد ج)هدفهای رفتاری از دیر باز مورد استفاده معلمان بوده است د)سوالات انشاییبهترین نوع سوال برای ارزشیابی هدفهای طبقه ترکیب هستند.
سوال بهتر در رابطه با سوالات انشایی و ارزشیابی هدفهای آموزشی باید گفت : الف) سوالات انشایی بهترین نوع سوال برای ارزشیابی هدفهای طبقه ترکیب هستند. ب) سوالات انشایی برای ارزشیابی هدفهای هیچ یک از طبقات حوزه شناختی مفید نیستند ج )بین سوالات انشایی و سوالات عینی از نظر ارزشیابی هدفهای گوناگون آموزشی چندان تفاوتی وجود ندارد د) بهتر است از سوالات انشایی بندرت استفاده شود.
6-گزینه انحرافی باید طوری نوشته شود که توجه آزمون شوندگان بی اطلاع از موضوع سوال را به خود جلب کند. 7-تنه سوال و گزینه صحیح نباید تشابه ظاهری داشته باشند. آزمون شونده ممکن است جواب صحیح را با توجه به تشابه ظاهری پیدا کند مثال: اسناد مالکیت املاک مردم در کجا ثبت می شوند الف) اداره کل ثبت اسناد و املاک ب) اداره کل ثبت احوال ج) وزارت امور اقتصادی و دارایی د) وزارت فرهنگ و آموزش عالی
8- در سوالات منفی کلمات منفی را برجسته کنید. 9- از نوشتن سوالهایی که در آنها متن سوال منفی و گزینه ها منفی هستند احتراز کنید. 10-تا حدالمکان از کاربرد عبارتهایی مانند تمامی موارد، هیچکدام از موارد و غیره خوداری کنید.. 11- سوالها را مستقل از هم بنویسید: پاسخ دادن به یک سوال نباید شرط لازم برای پاسخ دادن به سوال دیگر باشد
. 12-از صحبح بودن املایی تنه سوال و گزینه ها اطمینان حاصل کنید. 13- دو گزینه متضاد را که یکی از آنها درست است بکار نبرید مگر اینکه از دو زوج متضاد برای سوال چهار گزینه ای استفاده کرد. مثال: در نظریه شرطی سازی کلاسیک پاولف، خاموشی عبارتست از: الف) بی اثر شدن محرک شرطی ب) بی اثر شدن محرک غیر شرطی ج)- تغییر شکل دادن محرک طبیعی د) تغییر شکل دادن محرک غیرطبیعی
14- طول گزینه درست را در سوال های مختلف تغییر دهید. 15- محل گزینه درست را در میان گزینه های انحرافی به طور تصادفی انتخاب کنید. 16- برای هر سوال 3-5 گزینه انتخاب کنید 17- در سوال هایی که تنه آنها جمله ناتمام است جای خالی را در قسمت آخر جمله قرار دهید. مثال: عامل اصلی بیمار های قلبی .... است. 18-
چك ليست ميلمن جهت بررسي رعايت اصول ساختاري در سئوالات چند گزينه اي:
چك ليست ميلمن جهت بررسي رعايت اصول ساختاري در سئوالات چند گزينه اي:
مزایای آزمونهای چند گزینه ای 1-انعطاف پذیرند و علاوه بر دانش، توانایی استدلال و قضاوت بسیاری بازده های مهم یادگیری را می سنجد. 2- تعداد زیادی از هدفهای آموزشی و بخش مهمی از محتوی درس را با سوالات چند گزینه ای در زمان محدود می توان اندازه گیری کرد. 3 در این آزمونها امکان حدس زدن کورکورانه نسبت به آزمونهای صحیح و غلط کمتر است. 4- به سادگی و با عینیت کامل قابل تصحیح هستند. 5- دانش آموزان و معلمان این نوع آزمونها را ترجیح میدهند.
معایب آزمونها چند گزینه ای 1- ساختن این آزمونها بسیار دشوار است . ساختن تعدادی گزینه انحرافی خوب بسیار مشکل است. 2-معلمان اغلب سوالهای چند گزینه ای در حد سنجش اطلاعات جزیی و کم اهمیت می نویسید. 4- زمانی که برای پاسخ های غلط نمره منفی داده می شود .دانش آموزانی که خطر می کنند از سایر دانشجو ها نمره بهتری می گیرند.